BROŃSKO

(1407 kop. 1560 Bronska, 1421 or. z Branska, 1424 Bronske, 1425 Bronsco, 1451 Wronsko!, 1468 Bronszko, 1563 Broynsko) 5,5 km na N od Śmigla.

1. 1487 n. pow. pozn. (PG 10, 86); 1510 par. Czacz (LBP 128).

2. 1425 rozgraniczenie B. i Prętkowic (KoścZ 8, 279v); 1436 Mik. Czacki i Wygłosz z Księginek toczą spór o granice B. i Księginek (KoścZ 11, 197).

3. Własn. szlach. 1407 Mikołaj z Granowa s. Wincentego kaszt. nak. sprzedaje za 1500 grz. szer. gr. pras. Mikołajowi, Janowi i Piotrowi ss. zm. Henryka z Zimnej Wody [w pow. pyzdr., dziś Zimnowoda] cz. → Czacza i wsie B. i Glińsko (KoścZ 57, 121v; Cieplucha 132; KR 7, 8); 1421 Ota Trach [z Karśnic] w sporze z Mik. Czackim dowodzi, że kmieciom z B. zajął owce i świnie na swoim i nie najął im [pastwiska] dłużej niż do ś. Wojciecha [tj. do 23 IV] (WR 3 nr 883); 1427 Mik. Czacki z Czacza, Glińska i B. (K 2, s. 50, 179; cytowanego aktu nie udało się odszukać); 1449 Mikołaj, jeden z braci, sprzedaje za 300 zł węg. na swych częściach w Czaczu, B. i Glińsku 20 zł węg. czynszu Mikołajowi Miklaszowi Malczewskiemu (KoścZ 58, 124v), który uposaża tym czynszem altarię Ś. Trójcy w kolegiacie NMP in Summo Poznaniensi (CP 435, 39; Now. Kolegiata 24); 1462 Sędziwój z → Czacza zapisuje po 200 grz. posagu i wiana ż. Barbarze na 1/2 swych dóbr, przypadających mu z podziałów między braćmi, m.in. na 1/2 B. (PG 6, 123v; KoścZ 57, 122; Sędziwój był s. Mikołaja i wnukiem Henryka z Zimnej Wody, tak Cieplucha 132); 1487 Winc. Czacki z Jeżewa zapisuje ż. Apolonii po 200 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części z działów z braćmi Janem i Mikołajem dziedzicami niedz. z → Czacza, m.in. w B. (PG 10, 86); 1489 tenże daje w działach bratu Janowi Czackiemu połowy wsi → Czacz i m.in. 1/2 B., oraz cz., która winna mu przypaść po śmierci brata Mik. Czackiego, kan. pozn. (PG 10, 117; Cieplucha 133 podaje wiadomość o podziale pod 1485); 1497 tenże, łożny król. otrzymuje od Jana Olbrachta pr. do dóbr [skonfiskowanych z powodu zaniedbania obowiązku wyprawy wojennej], m.in. Mik. Czackiego, kan. pozn. w → Czaczu i w B. (MS 2 nr 825); 1500 Jan, Piotr, Mikołaj i Stanisław z → Czacza [ss. Jana Czackiego] dzielą się dobrami: Stanisław otrzymuje m.in. 1/2 B. (PG 12, 83; Cieplucha 133); 1510 B. wieś Baltazara Ciołka, Jana i Piotra [Czackich]; 7 ł. os., 1 ł. opust., karczma dziedziców (LBP 128); 1512 Barbara Czacka wd. po Sędziwoju Czackim, pani wienna w Czaczu i B. wraz z dziećmi swymi Baltazarem i Małgorzatą sprzedaje kaznodziei pol. w kościele Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu 1 kopę czynszu rocznego z zastrz. pr. wykupu za 15 grz. szer. półgr. na swej 1/2 B.; w tej połowie jest sześciu kmieci, czyli 6 ł., wszystkie os., dwaj sołtysi i karczmarz (ACC 88, 341v-342); 1530 pobór z 3 ł., sołtys 6 gr z 1 ł. (ASK I 3, 122); 1560 Jan Ciołek Czacki w procesie z innymi Czackimi twierdzi, że jest właścicielem cz. Czacza i Glińska oraz m.in. powołuje się, że nadal płaci czynsz, jakim w 1449 obciążono Czacz, B. i Glińsko (KoścZ 57, 121v); 1563 pobór: 4 ł., sołtys z 1 1/4 ł., 1 karczma, 1 zagrodniczka (ASK I 4, 150v); 1564 w B. Jaktorowskich i Czackich 4 ł. (IBP 305); 1581 pobór: 5 ł., 2 zagr., od 1 komor, po 8 gr, od 2 komor. po 2 gr (ŹD 63; ASK I 6, 483); 1599 biedni ze szpitala Ś. Ducha pod Grodziskiem [Wlkp.] pozywają Krzysztofa Czackiego oraz Stanisława i Mac. Czackiego ss. zm. Stan. Czackiego o czynsz 17 zł węg. od sumy 204 zł węg., zapisanej przez zm. Piotra na jego częściach Czacza, B. i Glińska, a zaległy od 50 lat (KoścZ 82, 144v-145).

4. 1436 Jan Granowski dłużny 64 gr uczc. sołtysowi z B. zw. Maj (KoścZ 11, 278); 1468 opatrzny N. [Mikołaj] Leśny sołtys w B. legował niegdyś 30 grz. celem ufundowania altarii w kościele par. w Czaczu; bp pozn. wyrokuje, aby z tej sumy zakupić dla tegoż kościoła materiał na ornat (AE II 233v); 1510 dwa sołectwa, na 1 ł. i na 1/2 ł.; karczma sołtysa (LBP 128); 1512 dwaj sołtysi (ACC 88, 341v-342); 1530 sołtys na 1 ł. (ASK I 3, 122); 1546 szl. Stan. Robaczyński, z pełnomocnictwem swego poddanego prac. Mikołaja, s. zm. prac. Bartka sołtysa z B., przeciwko Mik. Czackiemu zw. Brlok o zabranie zboża wartości 2 grz. z roli tegoż prac. Mikołaja we wsi B. (KoścZ 27, 19v-20); 1563 sołtys na 1 1/4 ł. (ASK I 4, 150v).

5. 1510 z ł. os. i sołtysich dzies. wiard. dla bpa pozn. (LBP 128); 1564 z 4 ł. dzies. wiard. dla bpa pozn. = 1 zł 18 gr (IBP 305).

6. 1409 Piotr Broński rektor kościoła par. we Włoszakowicach (Wp. 5 nr 156); 1510 prac. Jadwiga pozywa Mac. Górzyńskiego o zabicie swego męża, kmiecia w B., poddanego Czackich (Cieplucha 102).

Uwaga: Wiadomości z 1424 r. o opolu „Bronske” nie łączymy z B., lecz z Brennem → Brenno opole przyp. 1.