CIOSANIEC

(1278 or. Zossinida, 1528 Czyossavyecz!, 1533 or. Czossane, reg. XX w. Cziossano!, 1563 Cziosaniecz, 1567 Cziossaniecz, 1580 Cziossaniec, 1944 Ostlinde) 8 km na NW od Sławy.

1. 1563 n. pow. kośc., par. Świętopietrze [k. Przemętu, obecnie Przedmieście] (ASK I 4, 185v)1Przynależność parafialna C. wg dostępnych źródeł nie przedstawia się jasno. W 1510 r. (LBP 128) C. nie został wymieniony w par. Świętopietrze, lecz wg Nowackiego opis tej par. dotyczy stanu po uszczupleniu jej dochodów przez cyst. przem. w XV w. (Now. 2, 436). Autor ten podaje natomiast, że C. należał do par. Stary Klasztor (obecnie Kaszczor k. Wielenia Zaobrzańskiego) założonej krótko po fundacji kl. cyst. w Wieleniu, jednak wykaz wsi tej parafii był mu znany dopiero z aktu jej redotacji z 1603 r. i z wizytacji z 1619 r. (Now. 2, 445). W rejestrach poborowych z l. 1571 i 1580 C. zaliczony został do par. w Przemęcie (ASK I 5, 430 i 6, 277v; ŹD 18), lecz rejestr z 1580 r. wyraźnie zaznacza w tytule, że wymienione tu wsie należą do „Przemętu wraz ze Świętopietrzem”, a więc do obydwu odrębnych parafii: nowszej, Ś. Andrzeja w m. Przemęcie i starszej, Ś. Piotra k. Przemętu; należy tu dodać, że we wspomn. wykazach figurują również wsie pierwotnej par. w Starym Klasztorze. Wspomn. autor opierając się na danych rejestru poborowego z 1580 r., sądzi, że par. Świętopietrze liczyła pierwotnie co najmniej 18 wsi, lecz przyznaje też, że uposażenie obydwu par. przem. po utworzeniu nowej, Ś. Andrzeja, jest nieznane. (Now. 2, 436 i 437). Własny kościół par. Ś. Michała w C. znany jest dopiero z wizytacji z 1673 r. (Now. 2, 445).

2. 1528 w opisie gran. między Królestwem Polski [Wielkopolską] a ks. głog. wymienione: struga → Czarna, która rozgranicza wieś opust. Cz. położoną w królestwie i miasto Sława w ks. głog., kopiec w pobliżu błota zw. → Kobyle Błoto, które jest gran. między królestwem a ks. głog. i między wsiami Cz. oraz Lubogoszcz w ks. głog., od którego to kopca gran. prowadzi do kopca położonego w pobliżu strugi zw. → Kobyla Szyja stanowiącej gran. między królestwem i ks. głog. oraz wspomn. wsiami Cz. i Lubogoszczą (Reces 13); 1567 w opisie gran. między dobrami kl. cyst. w → Przemęcie i właśc. m. → Kębłowa wymieniony kopiec narożny zw. U krzyża (w krziza), który dzieli wsie klaszt. Cz., Łupice, Stary Dwór, Ptowy i Mochy oraz m. Kębłowo i wieś Solec należące do właśc. Kębłowa (KoścG 20, 87v).

3. Własn. książęca, później ryc., następnie kl. cyst. w Wieleniu-Przemęcie. 1278 ks. Bolesław [Pob.] i Przemysł [II] oznajmiają, że komes Beniamin wda wlkp. przekazał opatowi kl. cyst. w Paradyżu otrzymane przez siebie od tychże książąt wsie → Wieleń [k. Przemętu] i 7 in. w tym Z. w celu założenia [nowego] kl. cyst. Książęta przyjmują w opiekę tę fundację i nadają wspomn. wsiom imm. ekon. i sąd., zezwalają na lokację ich na pr. niem., zwalniają od ceł i obowiązku wypraw wojennych z wyjątkiem obrony kraju (Wp. 1 nr 4)2Akt tej darowizny na ręce opata parad. dot. fundacji kl. cyst. w → Wieleniu k. Przemętu zrealizowanej w 1285 r. (Now. 2, 759).

1528 Cz. opust. → p. 2; 1533 król [Zygmunt St.] zatwierdza wszystkie przywileje i nadania dóbr kl. w → Przemęcie, udzielone przez dawniejszych monarchów, m. in. dla wsi Cz. w dystr. [dobrach] przem.3Dystr., tutaj najpewniej w znaczeniu: dobra, a nie – kasztelania, [należącej do] najstarszej fundacji (MK 48, 445-446; MS 4/2 nr 16708).

1563 pobór w Cz. z 4 1/2 ł., 1 karczmy i 7 zagr. (ASK I 4, 185v); 1577 w Cz. wsi opata przem. pobór z 4 1/2 ł., 1 karczmy, 3 zagr. i 5 komor. (ASK I 5, 430); 1580 pobór z 6 ł., 7 zagr., 7 komor, z bydłem, z pługów 2 ratajów, 3 rzem. (ASK I 6, 277v).

4. 1278 → p. 3.

1 Przynależność parafialna C. wg dostępnych źródeł nie przedstawia się jasno. W 1510 r. (LBP 128) C. nie został wymieniony w par. Świętopietrze, lecz wg Nowackiego opis tej par. dotyczy stanu po uszczupleniu jej dochodów przez cyst. przem. w XV w. (Now. 2, 436). Autor ten podaje natomiast, że C. należał do par. Stary Klasztor (obecnie Kaszczor k. Wielenia Zaobrzańskiego) założonej krótko po fundacji kl. cyst. w Wieleniu, jednak wykaz wsi tej parafii był mu znany dopiero z aktu jej redotacji z 1603 r. i z wizytacji z 1619 r. (Now. 2, 445). W rejestrach poborowych z l. 1571 i 1580 C. zaliczony został do par. w Przemęcie (ASK I 5, 430 i 6, 277v; ŹD 18), lecz rejestr z 1580 r. wyraźnie zaznacza w tytule, że wymienione tu wsie należą do „Przemętu wraz ze Świętopietrzem”, a więc do obydwu odrębnych parafii: nowszej, Ś. Andrzeja w m. Przemęcie i starszej, Ś. Piotra k. Przemętu; należy tu dodać, że we wspomn. wykazach figurują również wsie pierwotnej par. w Starym Klasztorze. Wspomn. autor opierając się na danych rejestru poborowego z 1580 r., sądzi, że par. Świętopietrze liczyła pierwotnie co najmniej 18 wsi, lecz przyznaje też, że uposażenie obydwu par. przem. po utworzeniu nowej, Ś. Andrzeja, jest nieznane. (Now. 2, 436 i 437).

Własny kościół par. Ś. Michała w C. znany jest dopiero z wizytacji z 1673 r. (Now. 2, 445).

2 Akt tej darowizny na ręce opata parad. dot. fundacji kl. cyst. w → Wieleniu k. Przemętu zrealizowanej w 1285 r. (Now. 2, 759).

3 Dystr., tutaj najpewniej w znaczeniu: dobra, a nie – kasztelania.