CZAPURY

(1387, 1404 molendinum nastraszni in Czepuri, 1508 Czapury molendinum) młyn, zapewne na rz. Kopli, na S lub SE od wsi Czapury, ok. 10 km na S od Poznania.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Głuszyna (ASK I 3, 8).

3. Własn. szlach., następnie bpa pozn., w końcu kl. karmelitów z kościoła Bożego Ciała pod → Poznaniem. 1387 Piotr i Jan z Czapur wygrywają proces z Wichną wd. po Pieczku, młynarką w Cz. i jej dziećmi o 1 grz. i 8 sk. (Lek. 1 nr 260); 1388 Piotr Czepurski oddala pretensje wspomn. Wichny (Lek. 1 nr 337); 1389 sąd przysądza [Dobrogostowi], bpowi pozn., od Piotrasza z Czapur młyn położony między Czapurami a Głuszyną (Lek. 1 nr 640, 674); 1404 Piotr z Czapur i Wincenty Mieczewski mają odstąpić [komu?] młyn zw. „nastraszni” w Czapurach za 62 grz., nie zatrzymując sobie prawa do miary z tego młyna (KP nr 1820); Piotr z Czapur w sporze z Wincentym Kobylińskim, któremu [niegdyś?] dał prawo do trzeciej miary z młyna [w Cz.?] (KP nr 1761); 1420 Andrzej przeor kl. Bożego Ciała k. Poznania w sporze z Piotrem, dziek. kat. pozn., w sprawie sposobu zapłacenia należności 63 grz. za młyn w Czapurach kupiony przez poprzedniego przeora Leona od Piotra, dziek. pozn. (ACC 4, 119).

1508, 1510 pobór od młyna o 1 kole (ASK I 3 k. 8, 254v); 1519 Zygmunt Stary uwalnia karmelitów z kl. Bożego Ciała k. Poznania z powodu ich niedostatku (egestas) od płacenia poboru z młynów Topolnik i Cz. (MS 4/2 nr 12 426); 1563 pobór od młyna Cz., korzecznika o 1 kole (ASK I 5, 242); 1577 Marcin Skrzetuski [dzierżawca?] płaci pobór od młyna w opust. Czapurach (ASK I 5, 678).

Uwaga: Na rz. Kopli [→ Męcina] między Czapurami a Głuszyną w końcu XVIII w. był 1 młyn na SE od Czapur (Perthées). Na mapie Gilly’ego widoczne są 2 młyny na S i SE od Czapur. Można przypuszczać, że wszystkie zawarte wyżej przekazy dotyczą jednego młyna, a mianowicie tego, który leżał na SE od Czapur, bliżej Głuszyny i był kolejno w posiadaniu dziedziców z Czapur, bpa poznańskiego i karmelitów z kl. Bożego Ciała. Określono go raz niejasną nazwą (?) „nastraszni”, najczęściej wymieniano go jako młyn „Czapury” lub młyn „w Czapurach”, a w 1510 r. wyjątkowo wymieniono go przy wsi Głuszyna, jako młyn bez nazwy, pozostający w ręku karmelitów (LBP 226).