GOŚCIEJEWICE

(1310 kop. 1608 Gosceiovicz, 1394 or. Goszceewice, Gosczeewicz, 1400 Gosczeyewicz, 1403 Gosczeyewicze, 1406 Goszczewicze, Goszczeyeuicze, 1407 Gosczeyewice, 1434 Gosczczeyewo, 1435 Goszczegewicz, 1445 Gosczegewicze, 1452 Gosczegyeuicze, 1463 Gosczyegewicze, 1475 Gosczyewicze, 1476 Gosczeyewicze, 1489 Goscyeyewo, 1490 Gosczyeyewycze) 4 km na S od Ponieca.

1. 1310 Henryk ks. śląski, pan Głogowa i Poznania [później ks. żagański] dz. Królestwa Pol. ustanawia dystr. w Poniecu; do niego mają należeć m. in. G. (Wp. 2 nr 930); 1445 n. pow. kośc. (PG 2, 120v); 1410 n. par. Poniec (ACC 120, 132v-134; Wp. 5 nr 169).

2. 1406 Piotr i Maciej z G. i Janusz Korzbok polubownie rozgraniczają dziedziny G. oraz Zawada [k. Ponieca] (KoścZ 3, 29); 1411 Pietrasz Gościejewski z s. Januszem toczy proces z Lutką Radomicką i jej s. Januszem [Kotwiczem] o rozgraniczenie (KoścZ 3, 177v; KObceRyc. 55); 1434 Jan [Gościejewski] zapowiada dziedziny G. i Sowiny (KoścZ 10, 258v); 1463 młyny [wodne czy wiatraki?] (PG 6, 163 → p. 3); 1465 rola Poświętne, należąca do plebanów w Krzonie, leży między dziedzinami Kokorzyn i G., w pobliżu folwarku w Kokorzynie (AE II 125); 1472 łan Kaliszewski (PG 8, 159, → p. 3); 1488 części Ciołkowska i Sasinowska w G. (PG 10, 99v; BR 628 nr 220, 223; K 2, 100; K 3, 179, → p. 3); 1489 folw. Kobylepole (Cobylepolye) z zapustem w G. (PG 10, 104v, → p. 3); 1538 w opisie granicy dóbr Poniec z Waszkowem i Zawadą wymieniono kopiec narożny między Długą Ulicą, G. i Zawadą (KoścZ 26, 190v).

3. Własn. szlach. 1394 Henryk z G. (Lek. 2 nr 1672), tenże toczy spór z Żyrą z Luboni [k. Ponieca] o 60 grz. (Lek. 2 nr 1625, 1645, 1671).

1401-30 Piotrek (Piotr, Pietrasz) z G., Gościejewski (Wp. 5 nr 6, co do daty zob. GUrz. A 282, DBL nr 130; Wp. 5 nr 36; WR 3 nr 181, 306, 422, 532, 720, 882, 1308; KoścZ 8, 118; KoścZ 9 k. 51, 226), 1411, 1428 jego s. Jan (KoścZ 3, 177v; KoścZ 9, 86v), 1418 teść (socer) [Jana] Mleczki z Gostkowa (WR 3 nr 680, 681); 1406 → p. 2; 1407 Helena ż. Czasława z Grabowca [par. Bnin, pow. pyzdr.] w sporze z Piotrem Gościejewskim wygrywa na podstawie pr. bliższości 1/2 dziedziny G. z 1/2 folw., bez 3 1/2 ł., a gdy Helena zapłaci Piotrowi pieniądze zgodnie z dok. powzdania (litere resignatorie), jaki star. gen. wlkp. wystawił Piotrowi, to winien on ustąpić z tejże połowy G., lecz zebrawszy wpierw zboże ozime i jare, jakie zasiał (PZ 3, 5v-6; KR 3, s. 62, 108); 1411 → p. 2; 1412 tenże w procesie z Januszem Nankierem Kotwiczem [z Radomicka] o naganę szlachectwa dowodzi, że Adam Żyra nie naganił jego szlachectwa (WR 1 nr 871); 1412 tenże w procesie z Januszem Kotwiczem Radomickim dowodzi, że ten go „brał gwałtem na królewskiej drodze” (WR 3 nr 453); 1416 tenże w procesie z Januszem Korzbokiem z Zawady [k. Ponieca] wywodzi swe szlachectwo po ojcu h. Ciołek, dalsi świadkowie h. Czasza [po matce?] i h. Wczele (MHP nr 135; WR 3 nr 594); 1418 tenże w sporze z Małgorzatą, Jadwigą i Dorotą [z G.?] dowodzi, że kupił u Maćka [z G]. 1/2 folwarku w G. i nie zajął niczego więcej, ponad to, co kupił i co należy do folwarku (WR 3 nr 721), zaś sąd zachowuje go przy całym folwarku w G. (KoścZ 4, 394); 1428 tenże toczy proces (procesy?) z Janem owczarzem z Zawady [k. Ponieca] i z [szl.] Januszem Korzbokiem [z Zawady k. Ponieca] (KoścZ 9 k. 119, 125); 1428 tenże z s. Janem poręczają Mik. Mirzewskiemu za Agnieszkę Królikową z Waszkowa, a 1429-30 toczą z nią proces (KoścZ 9 k. 86v, 234v, 253).

1403-36 Jan z G., Gościejewski (Wp. 5 nr 6, co do daty zob. GUrz. A. 282; DBL 130; KBR nr 96; WR 3 nr 659, 672, 674, 1307, 1406; KoścZ 9 k. 51, 52v, 71v, 88v, 98rv, 108, 117v, 125, 130v, 144v, 146v, 147, 176v, 180, 192, 214, 222, 226, 233v, 253v; KoścZ 12, 788; KObceRyc. 163, lecz cytowanej tu zapiski 1418 KoścZ f. 20 nie udało się odszukać), 1411, 1428 s. Piotra (KoścZ 3, 177v; KoścZ 9, 86v): 1406 tenże dowodzi, że jest szlachcicem h. Ciołek (KoścZ 3, 34v); 1421 Nikiel Reder w sporze z Janem Gościejewskim dowodzi, że Szyban Luboński [z Luboni k. Ponieca] nie najechał gwałtem na [zastawioną Gościejewskiemu?] dziedzinę Sowiny, lecz jechał dla zapłacenia pieniędzy za dziedzinę (WR 3 nr 916, 917); Jan Gościejewski toczy spór z Mik. Gilem z Goliny [Wielkiej] o 40 grz. szer. gr poręczenia za Maćkową Wyskocinę [niegdyś w Pawłowicach k. Rydzyny] (KoścZ 8, 413v); 1428 tenże oraz Dziersław Podrzecki [z G.] toczą proces z szl. Wasserhannusem [ze Sławikowic k. Krobi?], który 1429 zeznaje, że ciż zapłacili mu 8 grz. szer. gr poręczenia za Henczla Janiszewskiego z Górzna (KoścZ 9 k. 144v, 152); 1428, 1429-30 zob. wyżej Piotr; 1434 → p. 2; 1435 tenże z bratem Jakubem kupują od Ludki z Radomicka dziedzinę Tarchalin za 300 grz. szer. gr (PG 1, 74); 1436 tenże z braćmi uznaje pr. bliższości do dziedziny Tarchalin na rzecz Piotra [.]ylcowskiego [Wilkowskiego? z Wilkowa Niemieckiego?, obecnie Wilkowo Leszczyńskie], a jeśli Piotr w ciągu 8 tyg. nie wypłaci Janowi 224 grz. i 1 sk. monety obiegowej, to winien na zawsze odstąpić od swych roszczeń z tytułu pr. bliższości, a ponadto Jan z braćmi ma posiadać młyn aż do wykupu z tytułu pr. bliższości (KoścZ 11, 224v).

1406, 1418 Maciej, Maciek z G. (→ p. 2; KoścZ 3, 29; WR 3 nr 721).

1406 Pasikoń Gościchowski [czy z G.?] (KoścZ 1, 24v), 1424 Pasikoń z G. toczy proces z Czemą z Lubiatowa Małego (KoścZ 8, 23; KR 3, s. 61, 108).

1418 Bartnik z G. (WR 3 nr 716).

1418 Małgorzata z G. (WR 3 nr 721).

1418 Dorota z G. (WR 3 nr 721), 1435 Dorota Łęcka [z Łęk Wielkich k. Kościana] ż. Pietrasza a siostra Helbranta (KoścZ 11, 65).

1418-46 Jadwiga z G., Gościejewska (WR 3 nr 721), c. Doroty z G. a ż. Dziersława [z Podrzecza] (KoścZ 8, 89); 1425, 1435, 1437, 1446 taż toczy proces z bratem swym Helbrantem z G., potem z Gołaszyna (KoścZ 8, 89; KoścZ 11, 65; KoścZ 12 k. 29, 788).

1418 Mik. Podrzecki z G. (WR 3 nr 695, 718, 720), 1425, 1428 Mikołaj z G. (KoścZ 8, 89; KoścZ 9, 4v; KR 3, 61-62), 1446 Mik. Podrzecki (KoścZ 12, 788).

1420 Zofia z G. w sporze z Pietraszem Ziemlińskim (KoścZ 5, 257).

1425-64 Helbrant (Elbrant, Helibrand) z G., od 1437 też z Gołaszyna, brat Doroty [z G.] żony Pietrasza Łęckiego [z Łęk Wielkich k. Kościana] oraz Jadwigi z G., żony Dziersława z Podrzecza (KoścZ 8, 89; KoścZ 11, 65; KoścZ 12 k. 29, 788; ACC 43, 136; KObceRyc. 142; KR 3, 61-62): 1463 tenże kupuje od Jana z G. łany z dworem w końcu wsi obok młynów [wodnych czy wiatraków?] za 90 grz. półgr (PG 6, 163); 1464 tenże dłużny Andrzejowi Swarzędzkiemu plebanowi w Goślinie Kościelnej 18 grz. monety obiegowej, które ma mu spłacić przez 3 lata z [czynszów] kmieci w Gołaszynie [k. Ponieca] i G. (AC 2 nr 1302).

1428 Jakub Gościejewski sługa (famulus) Mikołaja z Gołaszyna [k. Ponieca] (KoścZ 9, 52); czy identyczny z Jakubem bratem Piotra z G.? (1435 PG 1, 74).

1428-29 Dziersław z G., Gościejewski, Dziersław Podrzecki z G. (KoścZ 9 k. 32, 52v, 74v, 123, 228): 1428 tenże w sporze z Liskiem z Dzięczyny o czynsz (KoścZ 9, 52v); 1429 zob. wyżej Jan; 1429 tenże w sporze z Wincentym z Gołaszyna [k. Ponieca] o 10 grz. tytułem szkód, a Wincenty zobowiązuje się zapłacić mu [z nie podanego tytułu] 2 grz. szer. gr (KoścZ 9 k. 160, 177, 180v, 203); 1435 jego ż. Jadwiga Gościejewska, c. Doroty z G. (KoścZ 8, 89; KoścZ 11, 65).

1428 Dorota niegdyś Tyfanowa dz. w G. w sporze z Januszem Korzbokiem [z Zawady k. Ponieca] (KoścZ 9 k. 118v, 126v), 1435 Dorota z G. w sporze z cc. Jadwigą z G. i Dorotą Łęcką [z Łęk Wielkich k. Kościana] ż. Pietrasza (KoścZ 11, 65).

1435 Jakub brat Piotra z G., zob. wyżej.

1445-69 Mik. Sasin z G., Gościejewski: 1445 tenże zapisuje ż. Jadwidze po 60 grz. posagu i wiana na 1/2 dóbr w G. (PG 2, 120v); 1452 tenże toczy proces z Szymonem, Wincentym i Janem braćmi niedz. z Szurkowa (KoścZ 14, 148); 1469 temuż bracia niedz. Piotr i Mikołaj z Chwałkowa [może z Chwałkowa w pow. pyzdr.?] zeznają 9 1/2 grz. długu (KoścZ 15, 373); 1469 tenże toczy proces z Janem Ciołkiem Gościejewskim (KoścZ 15, 382).

1464-73 Mik. Korzbok z Zawady [k. Ponieca] kupuje od Jana Kuczyńskiego 3 ł. po ojcu i matce w G. za 100 zł węg. (PG 7, 200v); 1473 tenże sprzedaje Janowi z G. 2 ł. opust. w G. za 50 grz. (PG 9, 3v).

1469-83 Jan Ciołek z G., Gościejewski (KoścZ 15, 382; PG 9 k. 30, 38, 54; BR 628 nr 200, 201): 1472 tenże zapisuje ż. Katarzynie po 50 grz. posagu i wiana na 1/2 dóbr w G. (PG 8, 164); 1476 tenże sprzedaje Maciejowi Kawieckiemu cz. dziedz. w G. za 400 zł węg. (PG 9, 64v-65; BR 628 nr 205); 1476 Maciej Kawiecki zapisuje Janowi Ciołkowi 10 grz. czynszu rocznego na wsi Kawcze z zastrz. pr. wykupu za 100 grz., a Jan Ciołek z G. na tej sumie zapisuje ż. Katarzynie po 25 grz. posagu i wiana (PG 9, 65; BR 628 nr 205); 1483 Jan Ciołek z G. i jego ż. Katarzyna umarzają zapis na wsi Kawcze 100 grz. sumy głównej i 10 grz. czynszu rocznego na rzecz Jana Ciołka oraz zapis 50 grz. posagu i wiana na rzecz Katarzyny (BR 628 nr 212).

1472 Jan Gościejewski [niegdyś z Chwałkowa k. Krobi] sprzedaje bratu Piotrowi z Chwałkowa łan zw. Kaliszewski w G. za 20 grz. (PG 8, 159).

1473 Jan Gościejewski zapisuje ż. Barbarze po 50 grz. posagu i wiana na 1/2 G. (PG 9, 3v).

a. 1475-76 Piotr Gościejewski s. zm. Piotra Sasina: a. 1475 Jan Ciołek Gościejewski sprzedał Piotrowi Sasinowi z zastrz. pr. wykupu cz. w G., do której król nadał pr. innej osobie z powodu zaniedbania obowiązku wyprawy wojennej (PG 9, 30; BR 628 nr 200); 1475 Piotr Gościejewski sprzedaje za 400 zł węg. Maciejowi Kawieckiemu cz. dziedz. w G. oraz 3 ł. kupione od Jana Ciołka Gościejewskiego za 80 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (PG 9, 38; BR 628 nr 201); 1476 woźny wprowadza Macieja Kawieckiego w posiadanie cz. wsi G., którą kupił od Piotra syna Piotra Sasina (BR 628 nr 204).

1475-88 Maciej Kawiecki (PG 9 k. 38, 64v, 65; BR 628 nr 201, 204, 205, 212): 1475 Andrzej Górski [Góra pow. pyzdr., par. Bnin] sprzedaje za 100 zł węg. Maciejowi Kawieckiemu cz. dziedz. w G. oraz cz. w G., którą Piotr Sas nabył od Jana Ciołka z G. z zastrz. pr. wykupu, a do których to części król nadał mu pr. z powodu nieobecności Piotra Sasa na wyprawie wojennej (PG 9, 30; BR 628 nr 200); 1482 tenże zapisuje ż. Jadwidze po 300 grz. posagu i wiana na częściach w G., na dworze, folwarku i sołectwie, a Jadwiga zeznaje, iż mąż zaspokoił jej roszczenia do posagu i wiana, zapisanych na wsi Kawcze (PG 9, 166; BR 628 nr 211); 1488 tenże sprzedaje Marcinowi Ponieckiemu części dziedz. w G., tj. Ciołkowską, Sasinowską i inne [o nie podanej nazwie] za 600 grz. półgr (PG 10, 99v) i poręcza mu, że będzie go bronić od roszczeń osób trzecich (BR 628 nr 220, 223).

1488-97 Andrzej Pasikoń z G., Włościejewski (PG 7, 137rv); 1488 tenże zapisuje kap. kat. pozn. 4 grz. czynszu rocznego na G. z zastrz. pr. wykupu za 24 grz., przejmując ten czynsz i sumę główną z Woźnik [prawdop. Woźniki k. Grodziska Wlkp.] (PG 10, 94).

1488-96 Marcin Ścibor Poniecki: 1488 zob. wyżej transakcje Macieja Kawieckiego; 1488, 1491 Marcin Poniecki właśc. Ponieca z wsiami, m. in. G. (KoścG 3, 139; BR 628 nr 230); 1491-93 tenże Bernardowi Pruszkowskiemu części dziedz. w G.: 1491 sprzedaje za 300 zł węg. z zastrz. pr. wykupu, 1492 sprzedaje za 400 zł węg. i 12 grz. z zastrz. pr. wykupu, 1493 sprzedaje za 620 zł węg. (PG 10 k. 148, 167v, 189v); 1496 tenże pozwany o zapłatę przez Macieja Kawieckiego, któremu sąd przysądza wwiązanie w dobra Marcina Ponieckiego, tj. Poniec, G., Konarzewo [k. Miejskiej Górki] i inne w wysokości sumy głównej 283 grz., 16 gr, 316 zł węg. i w wysokości kar (BR 628 nr 242).

1489 Wojc. Gościejewski zapisuje ż. Urszuli po 100 zł węg. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w G., na folw., dworze, na folw. zw. Kobylepole z zapustem w G. (PG 10, 104v).

1491-1509 Bernard Pruszkowski, od 1507 Gościejewski (PG 10 k. 148, 167v, 189v): 1492 tenże zapisuje ż. Annie po 150 grz. posagu i wiana na sumie, jaką ma na G. tytułem sprzedaży przez Marcina Ponieckiego z zastrz. pr. wykupu (PG 10, 167); 1493 tenże kupuje części G. od Marcina Ponieckiego (zob. wyżej); 1507 tenże zapisuje ż. Annie Kurskiej po 150 grz. posagu i wiana na 1/2 G. (PG 13, 132v); 1509 tenże otrzymuje zwolnienie od obowiązku wyprawy wojennej (MS 4/2 nr 8979, 9116).

1498 szl. Zofia ż. sław. Hynka mieszcz. w Poniecu wysyła z 3 ł. os. w G. pieszego na wyprawę turecką (ExpBel. nr 569).

1540 podział dóbr między braćmi Pampowskimi: Ambroży Pampowski otrzymuje m. Poniec z wsiami, m. in. części w G. (PG 17, 393-396v).

1563 cz. Jana Malechowskiego, pobór: 17 1/2 ł., karczma dor., 7 komor., wiatrak dor.; cz. Ambrożego Pampowskiego, pobór: 3 ł., 3 komor. (ASK I 4, 188v); 1564 dzies. z 7 ł. (IBP 308-309); 1580 pobór: 21 ł., 8 zagr. (ŹD 82, ASK I 6, 281v).

1400-1420 kmiecie: 1400 Mirek (Lek. 2 nr 2755; [1403] Klich, Miczek (Wp. 5 nr 6, do daty por. GUrz. A 282, DBL nr 130, KBR nr 96; Wp. 5 nr 36); 1420 Janusz Wisz kmieć z G. toczy proces z Mikołajem dz. w Ziemlinie (KoścZ 5, 257).

4. 1420 Jan sołtys w G. toczy proces z Janem dz. w Ziemlinie (KoścZ 5, 257); 1482 Maciej Kawiecki właśc. części w G., dworu, folwarku i sołectwa w G. (PG 9, 166; BR 628 nr 211).

5. 1410 bp pozn. oznajmia, że w procesie z rektorem kościoła par. w Poniecu odzyskał dziesięciny wiard., m. in. z G., które rektor posiadał na podstawie sfałszowanego przyw. rzekomo bpa pozn. Andrzeja [1297-1317], rezerwuje dzies. wiard. z G. dla stołu bpiego, wylicza wsie par. Poniec, m. in. G. (ACC 120, 132v-134; Wp. 5 nr 169); 1564 dla bpa pozn. dzies. wiard. z 7 ł. [kmiecych] w G. (IBP 308-309); 1619 meszne [od kmieci] dla plebana (AV 4, 207v-208).

7. 1427 (K 2, 210 cytowanej zapiski nie udało się odszukać).

8. Skarb srebrny ukryty po 942 r., znaleziony 1892 r., J. ŚlASK I, S. Tabaczyński, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne Wielkopolski. Materiały, Warszawa 1959, nr 33.