BRACIEJOWICE

(1270, 1286 Braceouici, 1351 Braczeyouicze, 1374 Braczeuicze, 1427, 1450 Braczeouicze, 1428 Braczeiowicze, 1442 Bracieiowice, 1470-80 Braczeowicze, Braczeyovicze, Braczeyowice, 1510 Braczieiovice, 1512 Braczyeyovicze, 1517 Braczÿeÿovÿcze, 1519 Braczieioviensi, 1529 Braczyeyowicze, 1537 Braczieÿuicze, 1569 Braczieijowÿczie, 1569n. Braczieiowicze, 1650-2 Bracieiowice, Braczeiowicze, w Braciejowicach, Bracieiowianie, 1787n. Braciejowice, 1827 Bracieiówice; Kam. 34, Rym. 7; Kosyl 12, 14, 58; SHGL 37; Derwich 1992a 60-1; NMP I 3271Tu mylnie rozdzielone na dwie wsie) 5,5 km na NE od → Solca nad Wisłą, na prawym brzegu Wisły; ok. 64 km na NE od kl.

1. 1351 z. sand. (Derwich 1992 278), 1442 pow. lub. (Mp. IV 1434), 1510n. pow. rad. (ASK I/10 44v), 1787 pow. lub. (Spis II 158), 1827 pow. kazimierski (Tabela I 40); 1470-80n. par. Solec (DLb. II 573), 1787n. par. Piotrawin (Spis II 158).

2. 1427 → Goszcza; 1470-80 graniczy z Goszczą, → Jarnołtowicami, → Zakrzowem. znajduje sie na kępie wiślanej (DLb. III 241); 1512, 1517, 1519 → Goszcza; 1537 → Niedźwiada; 1592 → Boiska: 1786 leży na kępie wiślanej (Perthées): 1789 graniczy z → Jarętowicami (LS 1789 II 25): 1801-4 leży na stałym lądzie, na prawym brzegu Wisły (Haldesfeld).

3. Własn. kl. święt.

1270 Bolesław Wstydl. nadaje posiadłościom kl. święt. imm., m.in. zwalniając mkców B., → Głodna, → Ciepłej i → Koniemłotów od obowiązku podejmowania bobrowników (Mp. II 476; → Ciepła); 1286 Leszek Cz. potwierdza z pewnymi zmianami ww. przyw., m.in. zwalniając mkców B., Głodna i Ciepłej od ww. powinności (Pol. 62); 1351 Kazimierz Wlk. przenosi na pr. średz. imiennie wymienione posiadłości kl. święt., w tym B., Głodno i Zakrzów (Derwich 1992 278); 1374 sąd z. sand. uznaje prawa kl. święt. do wsi B. przeciw opartym na sfałszowanym dok. roszczeniom kan. Mikołaja s. „Hebostasii” (Mp. I 318); 1427 opat święt. Mikołaj przeznacza na utrzymanie konw. m.in. wsie B., Głodno i Zakrzów oraz jaz (ZDM II 390); 1428 dwór opacki w B. (Mp. IV 1259); 1442 Władysław Warn. przenosi na pr. średz. imiennie wyliczone posiadłości opactwa święt., w tym B., Głodno i Zakrzów (Mp. IV 1434; AG 1843); 1447 na mocy ordynacji bpa krak. opat nie może domagać się od konw. ryb z jazu powstałego na terenach należących do stołu mniszego od 1427 r. (ZDK II 508)2Jaz powstał w okolicach B; 1450 Piotr OSB, prokurator z B. (ZL X 22v);

1470-80 własn. kl. święt., leży na kępie wiślanej. Folw. klaszt, 9 łkm., karczma z rolą i łąką, jez. zasilane przez Wisłę corocznie wydzierż., stada koni, bydła i świń hodowane ze względu na wspaniałe pastwiska. Kmiecie płacą po 8 gr czynszu, dają po 15 jaj, 1 kogucie, pracują pieszo po 1 dniu tyg. oraz 15 dni rocznie wozem lub pługiem, nie odrabiają powaby. Karczma płaci 0,5 grz. czynszu (DLb. III 240-1; II 573); 1517, 1519 jest ośrodkiem klucza dóbr konw. (AG 6279, 6281); 1519 folw. klaszt. (AG 6281);

1529 należy do stołu konw., czynsz ze wsi wynosi 40 gr, z karczmy 1/12 grz. (LR 350); 1553 Zygmunt A. przenosi na pr. niem. wyliczone posiadłości kl. święt., w tym B., Głodno i Zakrzów (AG 1909): 1569 pobór od dzierż. szl. Piotra Kowalskiego3Dzierżawił też Boiska, od 7 osadników na rolach, 2 zagr. na rolach, z karczmy i młyna o 1 kole (ASK I/7 422): 1569 pobór od kmiecia Andrzeja Klonowskiego z 1 ł. z dzies., od 2 zagr. z ogrodem, 2 komor., z karczmy i młyna o 1 kole (ib. I/8 579v; Paw. 321); 1570 własn. opata święt., pobór z 1 ł., od 2 zagr. z ogrodem, 2 komor. i z młyna o 1 kole (ASK I/7 288, 383, 475); 1576 pobór z łanu Klonowskiego, od 2 zagr. bez roli, 2 komor. i z karczmy, nie daje młyn o 1 kole zniszczony przez powódź, czopowe wykupił Mateusz Gibała (ib. I/8 517); 1577 pobór od star. soleckiego z 1 ł. oraz od 2 zagr. z ogrodem i z karczmy dziedzicznej (ib. 725);

1650 należy do stołu konw. (AG 1913-5, 1917); 1650 konw. święt. daje pobór z 43 domów, 1 ł., od 2 zagr. z ogrodem i z roli karczmy (AG nab. 936 9v); 1651 należy do stołu konw., 1 kmieć, 18 półrol., 11 zagr., 15 chał., 12 komor., karczma. Wszyscy płacą czynsz na ś. Marcina [11 XI], kmiecie po 8 gr, półrol. i zagr. po 4 gr, chał. po 1 gr. Kmiecie dają po 30 jaj, 3 kapłony, 6 mat, 3 łokcie przędzy konopnej i 2 łokcie zgrzebnej, 1 kor. chmielu, 2 kor. żołędzi, półrol. po 1 kapłonie, 3 maty, 0,5 kor. chmielu i kor. żołędzi, zagr. po 10 jaj i 1 kor. żołędzi, chał. po 2 kor., a komor. po 0,5 kor. żołędzi. Pańszczyzna i pomocne jak w → Boiskach (ib. 10-10v, 17-7v); 1662 pogłówne od 218 czeladzi folw., mkw wsi i młyna (ASK I/67 102); 1673 pogłówne od 205 mkw wsi (ib. 270v); 1754-5, 1789 gromada z Jarnołtowic skarży Bened. święt. o włączenie do folw. w B. kawałka należącego do niej pastwiska (LS 1789 II 25); 1787 liczy 401 mkw (Spis I 453; II 158); 1789 własn. kl. święt., przynosi 1196/19 zł dochodu (Osad.rad. II 244); 1819 wieś B. z folw. należy do stołu konw., liczy 35 domów i jest największą wsią opactwa, we własnej administracji mnichów (AOkup. 6v, 237, 272-5, 287); 1827 ma 54 domy i 379 mkw (Tabela I 40).

4. 1351, 1442, 1553 → p. 3.

5. Dzies. należy do kl. święt., od 1777 r. [cz.?] do pleb. Solca.

1427 opat Mikołaj przeznacza na utrzymanie konw. m.in. dzies. z osad położonych z prawej strony Wisły i w pow. rad. (ZDM II 390); 1470-80 z 9 łkm. dzies. snop. wart. do 3 grz. dowożą kl., z folw. dzies. przeznacza się na własne potrzeby (DLb. III 240-1, 243); 1529 dzies. snop. wart. 4 grz. należy do stołu konw. (LR 351);

1652 dzies. snop. należy do stołu konw. (AG nab. 936 1, 2v); 1776-7 wyrokiem nuncjatury i SA dzies. ze wsi B. i Goszcza przyznane zostały pleb. Solca (Gacki 275); 1819 dzies. snop. z pól gromady B. wart. do 180 zł należy do stołu konw. święt. (AOkup. 10).

7. ZDP 11037; SG I 345; XV/1 226; Gacki 246, 254; Niwiński 1934 284; S. Mikucki, Badanie autentyczności dokumentów w praktyce kancelaryjnej monarchów i sądów polskich w wiekach średnich, Kr. 1934, 18; Szafran 180; Wąsowicz 215-6, 250; SHGL 37; Sułowska 17-8, 32, 34, 43, 46-7, 54, 67, 70, 141; Sochacka wg indeksu; Derwich 1992 wg indeksu; 1992a 60-1; Rozwałka 38, 212.

1 Tu mylnie rozdzielone na dwie wsie.

2 Jaz powstał w okolicach B.

3 Dzierżawił też Boiska.