KONOJAD

1380 kop. 1775 Konoiad (Wp. 3 nr 1783), 1402 or. Konoyad (WR 3 nr 184), Conyad (KoścZ 9, 142v), Conoyath (ACC 57, 110v), 1522 Conoyadi (ACC 97, 96v-97), 1522 Conayadi (ACC 97, 96), 11 km na NW od m. Kościan.

1. 1530 pow. kośc. (ASK I 3, 123); 1380 par. własna (pleban, Wp. 3 nr 1783); 1510 par. własna, dek. Grodzisk [Wlkp.] (LBP 166).

2. 1421 w zapowiedzi dziedzin Grzybowo i C. zakaz korzystania z dróg (vie indirecte), zagajników, lasów, łąk, pastwisk i wszelkich innych pożytków (KoścZ 6, 152); 1424 w zapowiedzi dziedzin, m. in. C, zakaz korzystania z dróg (vie indirecte), łąk, pastwisk i wszelkich innych pożytków (KoścZ 8 k. 31 czyli XII, w luzach na końcu księgi); 1428 płone pastwiska (pascua steriłia, KoścZ 9, 123v); 1428 pastwiska (pascua, KoścZ 9, 142v); 1445 w ugodzie dot. Sepna wymieniono gran. konojadzką (KoścZ 12, 562).

1547 wieś opust. Sierosławice między K. a Jaskółkami (Cieplucha 189; SzPozn. 160); 1547 bp sufragan pozn.1Cieplucha 189 podaje 1554 r. jako datę sporu; zapewne proces ten wówczas jeszcze się nie zakończył jako posiadacz wsi K. pozywa Abrahama i Jana Wolikowskich, ponieważ ci wraz ze swymi kmieciami, jako pomocnikami, przemocą wbili 170 pali w dziedzinie K. w pobliżu strugi Kąpiel (KoścZ 27, 248, dawniej k. 488); 1548 woźny sąd. oraz Hieronim i Jan Zadorscy zeznają, że widzieli stary kopiec gran., który z dawien dawna rozdzielał wsie C. bpa sufragana pozn. i Jaskółki Stan. Zadorskiego, a który przez Mac. Granowskiego zw. Kokoszka został całkowicie zaorany; kopiec ten był usypany z ziemi, leżał w kierunku zarośli zw. Bychowa i w pobliżu roli zw. Kroczyce w Jaskółkach (KoścG 9, 88v); 1561 Abraham Wolikowski pozwany przez kmieci z K. o wypasienie zbóż i łąk w dziedzinie K. od miejsca zw. Stara Studnia aż do miejsca zw. Sierosławice (KoścZ 57, 332).

1569 bp sufragan pozn., jako posiadacz wsi K. zakłada protesty: a) przeciwko Jakubowi Łęckiemu Korzbokowi z Łęk i Wolikowa [k. Grodziska Wlkp., obecnie Wolkowo] o wypasienie łąk od miejsca zw. Kąpiel aż do miejsca zw. Piastowski Bród, b) przeciwko Annie Zadorskiej z ss. z Jaskółek o wypasienie łąk i owsa, począwszy od Piastowskiego Brodu, aż do miejsca zw. Nart, c) przeciwko dziedzicom z Granówka o wypasienie owsa na folwarku i łąk, d) przeciwko dziedzicom z Sepna2Cieplucha 189 jako datę procesu podaje 1570 r o wypasienie łąki na K. nad strugą Rutka, o wypasienie żyta pod Rutką i przy wspomn. łąkach (KoścG 23, 273v-274v).

1571 bp sufragan pozn., jako posiadacz wsi K., toczy proces z Jakubem Łęckim z Wolikowa o wypasienie łąki od miejsca zw. Kąpiel aż do miejsca zw. Piastowy Bród oraz z Sepieńskimi z Sepna o wypasienie łąk w K. w miejscu zw. za Rutką (post Rądka, KoścZ 62 k. 383, 385v).

1578 z rozgraniczenia wsi K. oraz wsi opust. Plastowo: kopiec narożny wsi Plastowo, K. i Karczewo leży w połowie błota, czyli samicy [strugi], w miejscu zw. Młynisko i jest oznaczony 3 palami; od niego gran. między K. a Piastowem biegnie w połowie nurtu rz. [Mogilnica] aż do drugiego węgiełnika [kopca narożnego], nad błotem, przez które płynie woda [rz. Mogilnicy] i gdzie poczyna się gran. między K. a Wolikowem (KoścZ 67, 348v-350); 1578 z rozgraniczenia między wsiami K. i Jaskółki: 3 kopce narożne nad drogą z Jaskółek do Granówka rozdzielają wsie K., Granówko i Jaskółki; odtąd usypano 19 kopcy gran. aż do Kałku, w środku tego błota wbito 4 pale [jako kopce gran.], następnie w olszynie poczyniono 9 naciosów, a nad Młyniskiem leży ostatni kopiec gran., zaś 4 pale w Młynisku stanowią kopiec narożny wsi K., Plastowo, Jaskółki i Karczewo (KoścZ 67, 350v-351v); 1578 z rozgraniczenia między wsiami K. i Granówko: przy skrzyżowaniu drogi kościańskiej do Granówka i drogi moderskiej [z Modrza] do Poznania leżą kopce węgielne wsi Granówko, Sepno, Szczepowice [i K.]; od nich gran. wyznacza 14 kopcy gran., aż do 3 kopcy narożnych, które rozdzielają K., Granówko i Jaskółki, a leżą nad drogą z Granówka do Jaskółek (KoścZ 67, 351v-352v); 1578 z rozgraniczenia między wsiami K. i Łęki Małe: u wierzby znajdują się kopce narożne wsi K., Łęki Małe i Sepno; od nich gran. biegnie błotem wzdłuż naciosów na olszach, potem w pobliżu olszyny nad błotem i samicą [nad strugą, zapewne nad Mogilnica] aż do brodu, którym przejeżdżają od K. na drugą stronę błota; od tego brodu gran. idzie samicą strugi [nurtem Mogilnicy] aż do narożnika wsi K., Łęki Małe i Wolikowo; narożnik ten, pośrodku strugi [Mogilnicy], w brodzie zw. Kąpiel, został oznaczony 3 palami (KoścZ 67, 353-354); 1578 z rozgraniczenia między wsiami K. i Sepno: 4 narogi [kopce] rozdzielają Granówko, Szczepowice, K. [i Sepno]; potem gran. idzie wzdłuż drogi z Granówka do Kościana, następnie wzdłuż miedzy, wprost przez pole i w smużkach3K 5, 326 uważa smużki za imię własne, w pobliżu błota zw. Psiniec, potem gran. biegnie nad drogą z K. do Kościana w pobliżu [obiektu nieokreślonego zw.] Gnatów Dołek, a przez miejsce zw. Rudka, wreszcie gran. ciągnie się wzdłuż drogi z K. do Sepna; ogółem 16 kopców gran. aż do 3 narogów przy wierzbie, które rozdzielają Łęki Małe, K. i Sepno (KoścZ 67, 354-355).

1581 w odnowieniu granic między K. a Piastowem wymieniono miejsce zw. Młynisko (Cieplucha 189); 1589 bp sufragan pozn. jako posiadacz wsi K. protestuje przeciwko Wawrz. Zadorskiemu z Jaskółek o wypasienie łąk wsi K. w miejscu pod błotem, czyli lasem zw. Nard, w miejscu zw. Kałki oraz o wyłowienie ryb w jeziorze zw. Skrzynki (KoścG 43, 245); 1599 w podziale wsi Granówko wymieniono drogę wielką konojedzką (KoścG 53, 128v-134v).

3. Własn. bpstwa pozn. 1421 zapowiedź wszelkich pożytków dziedzin Grzybowo i C. bpów pozn. (KoścZ 6, 152); 1424 zapowiedź wszelkich pożytków dziedzin C, Słupia, Ząbrsko [obecnie Zemsko k. Stęszewa], Kiełczewo i Grzybowo bpów pozn. (KoścZ 8 k. 31 czyli XII, w luzach na końcu księgi); 1428 proces między panią [Kat.] Tarnowską [z Tarnowa, obecnie Tarnowo Stare k. Czempinia] a Janem, sołtysem dębskim, seniorem z Wielichowa4Jan był sołtysem wsi bpiej Dębsko k. Wielichowa, seniorem (rządcą?) w bpim Wielichowie, a zakres jego kompetencji najwyraźniej obejmował także Konojad. Wsie Tarnowo Stare i Konojad obecnie leżą w odległości 18 km w linii prostej, po obu stronach podmokłej doliny rz. Obry o 13 mendli (mandelli) bydła i koni, które ten zajął w K. na pastwiskach (pascua sterilia); pisarz [sąd.] ma sprawdzić [w księdze sąd.], czy [dziedzina K.] jest zapowiedziana, czy też nie (KoścZ 9, 123v).

1428 Paszek [przynależność stanowa nie podana], senior bpi z K. oraz pani Wichna [sołtyska] z Granówka toczą proces (KoścZ 9, 108v-109).

1428 szl. Klemens, senior z C. oraz Gaweł [czy jest to s. szl. Wichny, sołtyski z Granówka?] kontynuują proces o 1/2 kopy koni, 11 mendli bydła i 9 kobył oraz powołują się na księgę [sąd.] ziemską dla rozstrzygnięcia zarzutu, czy bp pozn., zgodnie z prawem, przez woźnego [sąd.] zapowiedział pastwiska (pascua) dziedziny C, czy też nie (KoścZ 9, 142v).

1429 Andrzej, rządca (procurator) bpa pozn. występuje przed sądem w imieniu sołtysa z C. (KoścZ 9, 187v).

1449 bp pozn. wraz z kap. wystawia przy w. na sołectwo w C. (ACC 114, 140-141).

1509-25 Wojciech [z Sochaczewa], bp enneński, sufragan pozn., posiadacz wsi C.5Wojciech był bpem pomocniczym pozn. w latach 1506-30 (Now. 2, 183), a wieś bpia K. była jego uposażeniem (Cieplucha 189; Sz.Pozn. 160; Now. 2, 183) (ACC 97 k. 96v-97, 99, 102; ACC 98k. 5v, 30v, 49v; ACC 99, 115; ACC 100, 55; AC 2 nr 1767).

1541-69 Jakub Dziaduski [bp enneński], sufragan pozn.6Funkcję tę sprawował w latach 1540-68 (Now. 2, 184-185), posiadacz wsi K. (Now. 2, 185; ACC 114 k. 87, 140-141; CP 39, 189; Cieplucha 189; SzPozn. 160; KoścZ 27, 248, dawniej k. 488; KoścG 9, 88v; KoścZ 57, 332; KoścG 23, 273-274v).

1571 Stan. Szedziński, [bp enneński], sufragan pozn.7Był nim w latach 1568-72 (Now. 2, 185), posiadacz wsi K. (KoścZ 62 k. 383, 385v).

1578 Jan Węgorzewski [bp enneński], sufragan pozn.8Był nim w latach 1573-86 (Now. 2, 185), posiadacz wsi kap. kat. pozn. K. (KoścZ 67, 348v-355).

1589 Jakub Brzeźnicki, [bp enneński], sufragan pozn.9Był nim w latach 1588-1604 (Now. 2, 185), posiadacz wsi K. (KoścG 43, 245).

Areał: 1530 pobór: 101., sołtys z 1 ł. płaci 6 gr (ASK I 3, 123); 1535 z rejestru poborowego: 3 1/2 ł. [opust.] (ASK I 5, 142); 1563 pobór: 18 ł., 3 karczmy dor. (ASK I 4, 153v); 1581 pobór: 15 ł., 1 rzem. (ASK I 6, 503; ŹD 72).

Kmiecie: 1402 Jan, kmieć z K. toczy proces z Dobieszem Zadora [dz. ze wsi Zadory], który dowodzi, że „wtenczas Janowi koni nie pobrano, kiedy jał [jechał] na panie potrzebie” (WR 3 nr 184); 1469 prac. Marcin i Jan z C. → p. 5; 1522-23 poddany z C., Wojciech Wozignojek pobity przez plebana → p. 5; 1561 kmiecie z K. pozywają Abrahama i Jana Wolikowskich o wypasienie zbóż i łąk w K. → p. 2.

4. 1428 Paweł Ptaszkowski toczy proces o konie (iumenta indomita) z sołtysem [imię nie podane] z K., który nie staje na termin (KoścZ 9, 111); 1429 Maciek, sołtys z C. oraz Jan Sepieński toczą proces o 2 woły, wóz i jarzmo (KoścZ 9, 187v); 1449 przyw. bpa pozn. i kap. na sołectwo w C. → p. 3.

1522 prac. Stanisław, sołtys w C. toczy proces z Janem, plebanem w C. o to, że pleban pobił go w ubiegłym roku, a domownik plebana, Andrzej, zabrał mu przedmioty z domu na plebanię; sołtys zgłasza roszczenie w wysokości 10 grz. tytułem odszkodowania za pobicie i za straty; pleban zaprzecza (ACC 97 k. 96, 99v, 102v); 1530 sołtys na 1 ł., płaci 6 gr poboru (ASK I 3, 123).

1541 Jakub Dziaduski bp sufragan pozn., posiadacz wsi bpiej C., pozywa sołtysów wsi C. o wykup sołectwa w C. Pozwani przedkładają przyw. na sołectwo z 1449, wystawiony przez bpa pozn. i kap. Zgodnie z przyw., do sołectwa z dawna należą 4 ł., karczma i zagrody. Wartość sołectwa oszacowano: 4 ł. wartości 40 grz., karczma płaci 1/2 grz. czynszu, jej wartość 5 grz. Tytułem wykupu przydzielono: szl. Jan Sopieński [Sepieński z sąsiedniego Sepna?] 10 grz. za 1 ł., prac. Wawrz. Kulik 10 grz. za 1 ł., prac. Marcin i Stanisław Szatankowie 20 grz. za 2 ł. i 5 grz. za karczmę. Kwitują oni odbiór tych sum i oddają sołectwo (ACC 114, 140-141).

1555 Jakub Dziaduski na wypadek swej śmierci dysponuje m. in. sumą główną 50 grz., którą posiada na sołectwie w C. [z tytułu jego wykupu] (CP 39, 189).

5. 1440 Paweł, pleban w C. toczy proces z kmieciami z Łagiewnik [k. Kościana], którzy uprawiają role folw. w Łagiewnikach, o dzies. snop. z tych ról, zaś kmiecie, pod karą ekskomuniki, zobowiązują się uiszczać tę dzies. (AE I 5v).

1440 bp pozn. wydaje wyrok w procesie między Pawłem, plebanem w C. a Pawłem, dz. w Szczepowicach o dzies. snop. z ról folw. w Szczepowicach: pleban od kmieci, którzy uprawiają te role, ma pobierać dzies. snop. od oziminy, czyli co trzeci rok, zaś kmiecie wówczas wolni będą od płacenia mesznego, a w tych latach, w których nie oddadzą mu dzies., będą obowiązani do płacenia mesznego pod karą ekskomuniki (AE I 20v; AC 2 nr 1095).

1445 Mikołaj, pleban w C. toczy proces ze szl. Pawłem Szczepańskim [z sąsiedniej wsi Szczepowice] i wszystkimi kmieciami ze Szczepowic, Roszkowa, Sepna, Sepienka i Łagiewnik o wiardunki tytułem mesznego; pleban wydzierżawił10Czyżby szl. Paweł Szczepański był dzierżawcą dochodów kościoła w K.? dochody kościoła w C. nie na rok obecny, ale na rok przyszły (ACC 28, 129; AC 2 nr 1095).

21 VIII 1446 szl. Paweł ze Szczepowic zeznaje przed bpem pozn., że zabił Mikołaja, plebana w C, poddaje się pokucie i karze za zabójstwo kapłana i prosi o rozgrzeszenie; bp odmawia, dopóki Paweł nie zobowiąże się do zapłacenia kary za zabójstwo kapłana zgodnie ze statutami prowincjonalnymi; Paweł, nie chcąc, aby jego wykroczenie odbiło się ujemnie na „służbie bożej i zbawieniu wielu dusz”, zobowiązuje się, pod karą ekskomuniki, do zapłacenia kary (AC 2 nr 1217).

1469 Piotr, pleban w C. toczy proces z prac. Marcinem i Janem z C, zarzucając im, że przed 20 1. zagarnęli 1 ł., przynależny do kościoła SŚ. Andrzeja i Małgorzaty od czasów jego fundacji, że wyrządzają przez to 2 grz. szkody rocznie oraz wnosi o przywrócenie tego ł. kościołowi (ACC 48, 70).

1469 Piotr, pleban w K. wraz z bratem Mikołajem, dziedzice w Kuczynie (PG 8, 43).

1474 Piotr Lucławski [ze wsi Lucławice w pow. pyzdr.], pleban w C. oraz Maciej s. Mirosława, pleban w Biechowie rezygnują ze swych beneficjów, celem ich zamiany, zaś bp pozn. przydziela Maciejowi parafię w C. (AE II 391).

1479 Maciej Ceradzki, s. zm. Jana dz. w Ceradzu Starym [obecnie Ceradz Kościelny], pleban w C, bezskutecznie przedstawiony jako kandydat na plebana w → Ceradzu Starym (ACC 57 k. 110v, 145).

1485 oficjał postanawia, że Jakub i Wojciech z Sepna mają przyprowadzić 2 kmieci, którzy by zeznali, ile Jan, pleban w C. bezprawnie pobrał z ich folwarku dzies. snop. na niekorzyść plebana w Modrzu, któremu ta dzies. przysługuje, zaś pleban Jan ma plebanowi w Modrzu zwrócić tyle, ile pobrał (ACC 63, 80).

1496 Piotr [Osieł] z Kościana, altarysta [w Kościanie] i pleban w C. toczy proces z [mieszczanami] z Kościana, opatrznymi Grzegorzem Drągiem, tkaczem, i Janem Kazidrogą, kowalem, o zaległy czynsz dla jego altarii (ACC 73. 27v).

1501 wikariusz in spiritualibus bpa pozn. poleca Piotrowi, plebanowi w C., aby oddalił ze swego domu podejrzaną Agnieszkę, kucharkę, pod karą synodalną 3 grz.. gdyby polecenia nie usłuchał, a ponadto nakłada nań karę synodalną 1 grz. na cele budowlane kat. pozn., ponieważ nie był obecny na ostatnim synodzie gen. (AC 2 nr 1558).

1509 Piotr [Osieł] z Kościana, pleban w C., rezygnuje z tego kościoła, zaś bp sufragan pozn. jako posiadacz wsi C. przedstawia kapłana Jana z Buku, jako kandydata na plebana, a kandydatura ta zostaje przyjęta (ACC 86, 77); 1510 Jan, pleban w C. pozywa Benedykta Zadorskiego, dz. w Roszkowie o dzies. wiardunkową, jaką poprzednicy plebana otrzymywali z ról w Roszkowie, które pozwany uprawia (ACC 87, 63v); 1510 śwd. zeznaje, że we wsi Roszkowo jest folwark zw. „Sianowo”, z którego dzies. snop. przynależy do plebanów w C. i im była uiszczana (DepTest. IV 154v); 1510 wyrok w procesie między Janem, plebanem w C. a Benedyktem Zadorskim, dz. w Roszkowie: pleban zostaje utrzymany w posiadaniu dzies. wiardunkowej z ról kmiecych w Roszkowie, które dz. uprawia (ACC 87, 79).

1510 kościół par. w C. [formularz nie wypełniony] (LBP 166).

1514 Piotr Osieł, altarysta w Kościanie, niegdyś pleban w C. toczy proces z Janem, plebanem w C. o 1 ćw. (mensura) grochu i 1 ćw. prosa oraz o inne rzeczy, które Jan przyrzekł mu dać z dochodów pleb., gdy Piotr rezygnował z beneficjum. Jan odmawia i podnosi zarzut świętokupstwa, nadto wyjaśnia, że bp nie zarezerwował Piotrowi żadnej pensji z dochodów pleb. oraz że Piotr zrezygnował z beneficjum bez jakichkolwiek zastrzeżeń. Jako dowód tego, Jan powołuje się na dok. ustanowienia go plebanem w C., a oficjał poleca przeprowadzenie postępowania dowodowego (ACC 90, 9v).

1517 Marcin Święcicki, pleban w Modrzu pozywa Jana, plebana w C. o 1 1/2 grz. [tytułem dzies.], jaką Jan pobrał od kmieci z Sepna i Sepienka, którzy uprawiają role opust. w tych częściach, z jakich z dawien dawna było w zwyczaju uiszczać ją kościołowi w Modrzu. Jan zaprzecza i twierdzi, że pobrał wiardunki [dziesięcinne] ze swojej cz. i że jego poprzednicy od czasu dłuższego, niż wymaga to przedawnienie, pobierali dzies. wiardunkową z ról w Sepnie szl. Jana Sepieńskiego. Marcin zaprzecza; strony mają przeprowadzić postępowanie dowodowe, a Jan stawia 2 śwd., kmieci z Sepna (ACC 92, 270).

1522-25 bp sufragan pozn. jako posiadacz wsi C. toczy proces z Janem, plebanem w C: pleban pobił poddanego z K. i z wyroku sądu polubownego miał mu zapłacić 1 grz., lecz zapłacił tylko 1/2 grz.; nakłada na parafian skandaliczne pokuty, a mianowicie robociznę dla siebie; udziela sakramentów dla korzyści materiałnych; zabiera świece woskowe z kościoła na swój użytek; wnosi, aby plebana pozbawić beneficjum, albo nakłonić do zamiany; oficjał postanawia, aby [kmieć] Wojciech Wozignojek zaprzysiągł, iż nie otrzymał od plebana ostatniej raty, przewidzianej w ugodzie, a po jego przysiędze pleban ma zostać skazany na kary, jakie ugoda wymienia; nadto, co do innych zarzutów, sędzia postanawia, aby pleban oczyścił się przysięgą, że przy szafowaniu sakramentów nie wymagał niczego więcej, ponad to, co jest w zwyczaju (ACC 97 k. 96v-97, 99, 102; ACC 98 k. 5v, 30v, 49v; ACC 99, 115; ACC 100. 55; AC 2 nr 1767).

1522 Jan pleb. z C. → p. 4.

1540 Jan Dziaduski, archid. włocł. i łowicki, pleban w C. rezygnuje z kościoła par. w C. na rzecz Jakuba Dziaduskiego, swego brata, bpa sufragana pozn. (ACC 114, 87).

1563 Jakub Dziaduski, bp sufragan pozn., pleban w K. rezygnuje z kościoła par. w K. na rzecz Andrzeja z Boguniewa, a oficjał przyjmuje rezygnację i uznaje, że beneficjum wakuje (ACC 121, 446v).

1574 Jan Węgorzewski, bp enneński, opat przemęcki, kan. i sufragan pozn. [jako posiadacz wsi bpiej K.] oraz Andrzej Boguniecki, kan. koleg. Ś. Mikołaja w Poznaniu, jako pleban w K., zawierają ugodę i zamianę: pleban za siedliska (areae), budynki i ogrody otrzymuje siedliska, budynki i ogrody opust., [dawniej] kmiece, zw. Stachnikowska, Lyszowska, Groszewska. Role pleb., a to 2 ł., przyległe do ról folw. we wszystkich [trzech] polach, ogrody i łąki, to jest całe uposażenie pleb., z wyjątkiem budynków z siedliskami, bez mesznego, stołowego i dziesięcin, sufragan otrzymuje w dzierżawę za 16 grz. rocznie, na czas życia swego i plebana (ACC 123, 274v).

1581 do par. K. należą wsie: K., Sepno, Sepienko, Łagiewniki (ZD 88; ASK I 6, 503).

1601 Jakub Brzeźnicki, bp enneński, sufragan pozn.. archid., administrator bpstwa pozn. w okresie wakansu, odnawia erekcję kościoła par. w K. pod wezwaniem S. Andrzeja Apostoła i Małgorzaty. Do par. należą: K., Sepno, Sepienko, Łagiewniki i Szczepowice. Uposażenie kościoła: 2 ł., wolne pr. wypasu [w K.11Dok. mówi ogólnie o pr. wypasu; dotyczyło ono tylko terenów wsi K., co wynika z wizytacji 1603-07 (AV 3, 96)]. Dodaje plebanom wiatrak, przez siebie zbudowany, z domkiem i ogródkiem, a przeznacza dochody z niego po 1/2 dla plebana i na kościół. Inne dochody pleb.: K. – meszne z ról kmiecych os. i opust., po 1 ćw. żyta i 1 ćw. owsa z ł. oraz tak samo z 4 ł. sołeckich, które obrócono na folwark; Sepno – meszne z ról kmiecych os. i opust, po 1 ćw. żyta i 1 ćw. owsa z ł., tytułem dzies. snop. po 12 gr z ł., a z trzech folw. szlach. dzies. snop.; Sepienko – meszne z ról kmiecych os. i opust. po 1 ćw. żyta i 1 ćw. owsa z ł., tytułem dzies. snop. po 12 gr z ł., z folwarków dzies. snop.; Łagiewniki – meszne po 1 ćw. żyta i 1 ćw. owsa z ł. [kmiecego], tytułem dzies. snop. z każdej ćwierci ł. po 3 gr, z folwarków szlach. dzies. snop.; folw. Szczepowice – dzies. snop. z ról folw. Przy wsi Szczepowice z dawien dawna jest 1 ł., który należy do wsi Drożdżyce, która niegdyś należała do kap. kat. pozn., a obecnie do Mac. Zadorskiego dziedzica w Drożdżycach; z tego ł. dzies. snop. dla plebana w K. (AE XVII 10v-14v).

1603-07 wizytacja kościoła par. w K.: kościół był niegdyś prawie zrujnowany, dom pleb. wskutek niedbalosci poprzedników zapadł się; domy pleb. i wikariusza są nowo zbudowane, a szkoła i inny dom naprawione. Poza tym wizytacja powtarza informacje, jakie zawiera akt z 1601 (AV 3 k. 12 n., 96 n).

Plebani: 1380 Jan (Wp. 3 nr 1783); 1398 Mikołaj (SzPozn. 160); 1416 Grzegorz, od 1418 także altarysta nowej altarii Wniebowzięcia NMP i Ś. Małgorzaty w kościele par. Ś. Małgorzaty w Gostyniu (ACC 38, 117v-118); 1434-40 Paweł (SzPozn. 160; AE I 5v, 20v; AC 2 nr 1095); 1445-zm. a. 21 VIII 1446 Mikołaj (ACC 28, 129; AC 2 nr 1095, 1217); 1469 Piotr, dz. w Kuczynie, brat Mikołaja z Kuczyny (ACC 48, 70; PG 8, 43); 1474 Piotr Lucławski12W latach 1463-92 był altarystą altarii Ś. Marcina i Mikołaja w kat. pozn. (Now. 1, 302), występuje w 1462 r. jako pleban w Iwnie, brat Jakuba Lucławskiego (PG 6, 130v), w 1486 r. jako pleban w Biechowie, brat zm. Jana Lucławskiego (PG 10, 47v) rezygnuje z kościoła w C., przechodzi do kościoła w Biechowie (AE II 391); 1474 -79 Maciej s. Mirosława, przedtem pleban w Biechowie (AE II 391; ACC 57 k. 110v, 145); 1485 Jan (ACC 63, 80); 1496-1507 Piotr Osieł13MS 4/1 nr 187 podaje lekcję „Ossyek”, lecz ten odczyt należy uznać za mylną lekcję wydawcy lub pomyłkę kopisty. Przypuszczenie to opiera się na innych zapisach, w których występuje Piotr Osieł, altarystą w Kościanie, brat Macieja zw. Przeźryjkamień, 1509 Piotr z Kościana rezygnuje z beneficjum (AC 2 nr 1558; MS 4/1 nr 187; ACC 73, 27v; ACC 86, 77); 1509-25 Jan z Buku (ACC 86, 77; ACC 87 k. 63v, 79; ACC 90, 9v; ACC 92, 270; ACC 97 k. 96-97, 99v, 102; ACC 98 k. 5v, 30v, 49v, 89v; ACC 99, 115; ACC 100, 55; AC 2 nr 1767); 1540-63 Jakub Dziaduski, bp sufragan pozn. (Now. 2, 185); 1563-74 Andrzej z Boguniewa, Boguniecki [!], 1574 kan. koleg. Ś. Mikołaja w Poznaniu (ACC 121, 44v; ACC 123, 274v).

6. 1487-93 opatrzny Mik. Konajacki, Konajecki, rzeźnik, mieszcz. pozn. (AR 2 nr 1480, 1484, 1505, 1567).

1494 panie Konajeckie (AR 2 nr 1588).

1496-1502 uczc. Kat. Konajacka, Konajecka, wd. po Mik. Konajackim (AR 2 nr 1675; SBP s. 297 nr 115).

1500-20 opatrzny Paweł Konojecki, Konojacki, rzeźnik, mieszcz. pozn. (AR 2 nr 1796, 1811; AC 2 nr 1739).

7. SzPozn. 160; Now. 2, 451.

8. Między torem kolejowym Kościan – Grodzisk Wlkp. a rz. Mogilnicą, na S od Konojadu, na północnym brzegu rzeczki grodzisko (pierścieniowate? stożkowate?), o nie ustalonej chronologii. Na wzgórzu wśród łąk, na N od grodziska znaleziska ułamków naczyń glinianych, pozostałość osady (?), z okresu około 600-950 (Kowalenko 236; Hensel 3, 114-115; KZSz. V 10, 40). Brak śladów grodziska (czy zostały zniszczone?) stwierdzają Z. Kurnatowska, A. Łosińska, Sprawozdanie z weryfikacji grodzisk wielkopolskich w latach 1983-1984, Fontes Archaeologici Posnanienses, t. 34, 1982-1985, s. 82, poz. 23.

1 Cieplucha 189 podaje 1554 r. jako datę sporu; zapewne proces ten wówczas jeszcze się nie zakończył.

2 Cieplucha 189 jako datę procesu podaje 1570 r.

3 K 5, 326 uważa smużki za imię własne.

4 Jan był sołtysem wsi bpiej Dębsko k. Wielichowa, seniorem (rządcą?) w bpim Wielichowie, a zakres jego kompetencji najwyraźniej obejmował także Konojad. Wsie Tarnowo Stare i Konojad obecnie leżą w odległości 18 km w linii prostej, po obu stronach podmokłej doliny rz. Obry.

5 Wojciech był bpem pomocniczym pozn. w latach 1506-30 (Now. 2, 183), a wieś bpia K. była jego uposażeniem (Cieplucha 189; Sz.Pozn. 160; Now. 2, 183).

6 Funkcję tę sprawował w latach 1540-68 (Now. 2, 184-185).

7 Był nim w latach 1568-72 (Now. 2, 185).

8 Był nim w latach 1573-86 (Now. 2, 185).

9 Był nim w latach 1588-1604 (Now. 2, 185).

10 Czyżby szl. Paweł Szczepański był dzierżawcą dochodów kościoła w K.?

11 Dok. mówi ogólnie o pr. wypasu; dotyczyło ono tylko terenów wsi K., co wynika z wizytacji 1603-07 (AV 3, 96).

12 W latach 1463-92 był altarystą altarii Ś. Marcina i Mikołaja w kat. pozn. (Now. 1, 302), występuje w 1462 r. jako pleban w Iwnie, brat Jakuba Lucławskiego (PG 6, 130v), w 1486 r. jako pleban w Biechowie, brat zm. Jana Lucławskiego (PG 10, 47v).

13 MS 4/1 nr 187 podaje lekcję „Ossyek”, lecz ten odczyt należy uznać za mylną lekcję wydawcy lub pomyłkę kopisty. Przypuszczenie to opiera się na innych zapisach, w których występuje Piotr Osieł, altarystą w Kościanie.