(1352, 1426 Coprzywnicza, 1355 Koprzywnica, 1440 Koprzÿwnicza, 1441 Koprzÿwnÿcza, 1442 Coprziwnicza, 1465 Coprzywnÿcza, 1470-80 Coprzywyanka, Coprzywanka, Koprzywyanka, 1477 Coprzivanka, 1504 Coprzywyanka, Coprzÿwianka, Koprzÿwÿanka, 1506 Coprzivianka, 1510 Koprzyvianka, 1529 Coprzywyanka, Pokrzywyanka, 1530, 1531 Coprzywyanka, 1538 Coprzÿwianka, 1553 Pokrzywianka, 1557 Pokrziwianka, 1564-5 Koprzywnicza, 1569 Koprzywianka, Pokrziwianka, 1571 Pokrziwianka, 1577 Koprziwianka, 1578 Koprzÿwinka, 1592n. Pokrzywianka, 1629 Koprzyuianka, 1650-1 w Koprzywiąnce, w Koprzywiance z Młynem, Koprzywiąncanie, Koprzywienski, 1650 Pokrzywianka, 1662 Koprzywianka, 1673n. Pokrzywianka; Kam. 97, 158; Kop.K 301) 6,5 km na W od Waśniowa, w widłach rzek Pokrzywianki i Słupianki; ok. 7 km na NE od kl.

1. 1441n. pow. sand. (Mp. IV 1389), 1827 pow. opat. (Tabela II 104); 1470-80n. par. → Stara Słupia (DLb. II 490), 1564-5, 1569 par. → Nowa Słupia [Obie Słupie] (LS 1564-5 329; ASK I/7 415v), 1569n. par. Stara Słupia (ASK VI 267, 341, 414).

2. 1426 sąd z. sand. poświadcza umowę w sprawie granicy między młynem Stanisława z P. a młynem Jana z Kunina, kuchmistrza królowej, dz. Włoch, którą wyznaczają słupy dębowe wbite w rz. Pokrzywiankę (Koprzywnica) (Mp. IV 1242); 1465 w gaju zw. Swarowiec należącym do Starej Słupi znajduje się narożnica między P., Włochami, → Grzegorzewicami i Starą Słupią (AG 2247); 1470-80 graniczy ze Starą Słupią, Cząstkowem i Włochami (DLb. III 235); 1477 Andrzej z Sienna pkom. sand. poświadcza rozgraniczenie między P. a cz. wsi Włochy należącą do Pawła z Kunina; granica prowadzi od granicy z Grzegorzewicami, starymi znakami do doliny, doliną do Dobrej Wody (dobrovoda), skąd przez łąkę k. olszyny (olsyna) do rz. Pokrzywianki (Coprzywanka), której prawy brzeg należy do Pawła, a lewy do kl. święt., dalej w górę rz. do brodu, za którym między polami Pawła i kl. do drogi z P. do Włoch, skąd stare znaki wiodą w górę do olszyny (olsyna) i do drogi bodzentyńskiej (Bodziancensem), nią do obniżenia i tu, za drogą, między polami do kopca „nyeczonska (AG 2246); 1658 rola folw. w miejscu zw. Swarowiec na granicy P. i Starej Słupi, od strony lasu, czyli granic Grzegorzewic, w stronę lasu → Chełm, aż do starej drogi między opust. zaroślami (ib. 1923); 1780 → Stara Słupia.

3. Własn. szlach., od 1440 r. kl. święt.

1352 Gierasz z P. (Mp. III 698)¹Identyfikacja miejscowości niepewna, może chodzić o Pokrzywnicę; 1355 Dobiasz z P. (ZDM IV 948); 1426 Stanisław z P. (Mp. IV 1242);

1440 Maciej opat i konw. kl. święt. w zamian za wieś → Wlonice i 30 grz. dopłaty uzyskują od Stanisława i Jakuba zw. „Schachirky” wieś P, na co zgodę wyrażają Anna ż. Stanisława i Danuta ż. Jakuba (ib. 1389; AG 2248); 1441 Władysław Warn. zatwierdza zamianę należącej do kl. święt. wsi Wlonice z dopłatą 20 grz. na wieś P., włość Stanisława i Jakuba zw. „Stachirky” (Mp. IV 1402; AG 2250);

1470-80 wieś P. uzyskał opat święt. Maciej od Stanisława i jego braci z P. zw. „Stachurky” w zamian za klaszt. wieś Wlonice, w której opactwo zarezerwowało dla siebie dzies. z folw. Jest tu folw. klaszt., 6 łkm. i młyn na rz. Pokrzywiance. Kmiecie płacą po 20 gr czynszu i 4 gr poradlnego, dają po 30 jaj, 2 koguty, 2 sery. Młynarz płaci 60 gr czynszu (DLb. III 235; II 490); 1504 pobórz 2 ł. i karczmy dorocznej (ASK I/7 13, 36, 102, 103); 1504 pobór z 2 ł. i młyna o 1 kole (ib. 34v); 1506 pobór z 1,5 ł. i karczmy dorocznej (ib. 115v, 130); 1510 pobór z 2 ł. (ib. I/10 22v); 1529 pobór z 3,5 ł. i opust. karczmy (RP);

1529 należy do stołu opata, wieś płaci 2/12 grz. czynszu, zaś młyn Lip [w P.?] 2 grz. czynszu (LR 349-50); 1530-1, 1538 pobór z 2 ł. i karczmy (ASK I/10 222, 459v-6; I/7 190v); 1557 Zygmunt A. aprobuje nadanie przez opata święt. Hieronimowi Myszopadowi wojskiemu sand. w dożywocie wsi P. (MS V/2 8065); 1564-5 należy do kl. święt. (LS 1564-5 329); 1569, 1571 własn. opata święt., dzierż. Miłoszowski, pobór z 2,5 ł. (ASK I/7 267, 341, 414, 415v); 1577 własn. kl. święt., dzierż. szl. Paweł Grabkowski, pobór od 7 kmieci na 2,5 ł. (ib. 586v); 1578 opat święt. daje pobór od 6 kmieci na 3 ł., 1 zagr. z rolą, 3 komor. z bydłem, 2 komor. bez bydła, 1 kowala, z młyna o 1 kole i stęp (ib. 778v; Paw. 194); 1629 kl. święt. daje pobór od 6 kmieci na 3 ł., 1 zagr. z rolą, 1 komor. z bydłem, z młyna dorocznego o 1 kole i stęp (RS 1629 65);

1650 Stanisław Sierakowski opat święt., potwierdzając i modyfikując podział dóbr klaszt. na stoły opacki i mniszy, m.in. dodaje do uposażenia konw. wieś P., dzies. folw. z Wlonic, miejsce zw. Huta Śliwki, razem z ich budynkami, folw., młynem itp., oraz pr. wolnego wyrębu w lesie zw. → Chełm, a w zamian za to uzyskuje od zakonników ich cz. wsi → Milejowice oraz przyrzeczone im w ubiegłym roku 100 kor. żyta rocznie na chleb na stół wspólny (AG 1913); 1650 kolejno najpierw bp krak., później król zatwierdzają ww. układ (ib. 1914-5); 1653 pap. Innocenty X potwierdza ww. układ (ib. 1917);

1650 konw. święt. daje pobór z 8 domów, od 6 kmieci na 3 ł., 1 zagr. z ogrodem, 1 komor. z bydłem, z młyna dorocznego o 1 kole i stęp (AG nab. 936 9-9v); 1651 należy do stołu konw. 4 kmieci, 3 zagr., młyn. Poddani płacą czynsz na ś. Marcina [11 XI], kmiecie po 24 gr, zagr. nie płacą, półrol., jeśli są, po 12 gr, chał., jeśli są, po 1 gr. Kmiecie dają po 2 kapłony i 6 mat, młynarz daje rocznie 18 kapłonów (ib. 10, 17-7v); 1658 Stanisław Sierakowski opat święt. włączył do należącej do konw. wsi P., której role folwarczne zw. Dobrowodzie i Podchroście, na których wysiewano 25 kop ziarna, zniszczyły ulewne deszcze i spływająca z gór woda, pole Swarowiec, należące dotąd do folw. opata w Starej Słupi (AG 1923); 1682, 1686 opat i bp krak. zatwierdzają to nadanie (ib.);

1662 kl. święt. daje pogłówne od 7 czeladzi i 52 mkw wsi (ASK I/67 34); 1673 pogłówne od 41 mkw wsi (ib. 238v); 1674 pogłówne od 8 czeladzi i 43 mkw wsi (ib. 409, 461); 1787 liczy 86 mkw, w tym 2 Żydów (Spis I 399; II 118); 1819 wieś P. z folw. należy do stołu konw. święt. (AOkup. 6v, 67-9v, 237); 1827 ma 12 domów i 81 mkw (Tabela II 104).

4. 1442 Władysław Warn. przenosi na pr. średz. imiennie wyliczone posiadłości opactwa święt., w tym P. (Mp. IV 1434; AG 1843); 1553 Zygmunt A. przenosi na pr. niem. imiennie wyliczone posiadłości kl. święt., w tym P. (AG 1909).

5. Dzies. należy do pleb. Bodzentyna i Krępy.

1355 bp krak. przydziela dzies. z wsi P. pleb. Bodzentyna (ZDM IV 948); 1470-80 z 1/2 łkm. dzies. snop. i kon. wart. do 3 grz. dowożą pleb. Bodzentyna, a z drugiej 1/2, wart. także do 3 grz., należy do pleb. Krępy (DLb. II 490; III 235); 1529 z pewnych ról cz. wsi P. dzies. snop. wart. 1 grz. należy do pleb. Bodzentyna (LR 360); 1789 wyrokiem sądu A.R. Komoński, prep. bodzentyński, zamiast dotychczasowych 30 zł rocznie, od ponad 150 lat płaconych za dzies. z P. przez kl. święt., uzyskał w P. dzies. snop. Wyrok ten, mimo apelacji, utrzymany został w mocy przez sąd trybunalski, a zakonnicy, aby uniknąć dzies. snop., zgodzili się płacić za nią z P. prep. Bodzentyna po 630 zł rocznie (Lefebvre V/5 167v; Gacki 277).

7. ZDP rpsy 999-1000, 8894-8905; SG VIII 546; Gacki 254; Derwich 1992 wg indeksu.

8. W P. Górnej (cz. P.) odkryto piecowisko zorganizowane (st. 1) oraz ślady dalszych 5 st. hutniczych (Bielenin 1959 295-7; 1992 242). Skarb ok. 400 denarów rzymskich z I i II w. (Kunisz 201).