MOŚCIEJEWO

1419 or. Mosszeyewo (ACC 4, 20v), 1423 Moszczegewo (Wp. 8 nr 977), 1424 Moscyewo, Mosczeyewo (PZ 7 k. 202, 207), 1445 Mosczigewo, Mosczyewo (PZ 15, 75), 1448 Mosczyegyewo (PZ 16, 222), 1453 Moszcheyewo (PZ 17, 179v), 1474 Moszegewo (ACC 54, 45v), 1508 Mosczyeyewo (ASK I 3, 3v), 1590 Mosczieiow (PG 23, 474-475), 9 km na SSE od Sierakowa.

1. 1465 n. pow. pozn. (PG 7, 204v); 1508 n. par. Chrzypsko (ASK I 3, 3v).

2. 1419 młynarz Piotr (ACC 4, 20v); 1448 proces o granice → p. 3; 1483, 1510 mł. Nadolny (PG 9, 176; PG 66, 275 v); 1498 młyny Górny, Średni i Nadolny, stawy, bór, lasy (PG 11, 202); 1538 młyny Górnik, Pośrednik, Nadolnik w dobrach M. (PG 80, 195v-197v); 1580 młyny Górnik, Pośrednik, Nadolnik, każdy o 2 kołach (ASK I 6, 87v); 1590 młyny, stawy i jeziora (PG 23, 474-475); 1602 młyny Górnik, Pośrednik i Nadolnik (AV 10, 284-285).

3. Własn. szlach. 1419 Niemierza [Starszy] Luboski [→ Lubosz k. Pniew] sprzedaje Dobrogostowi z Szamotuł dla fundowanej przez niego altarii w kościele par. w Szamotułach 10 grz. czynszu od sumy głównej 120 grz. na M. (ACC 4, 20v); 1423 Dobrogost i Wincenty z Szamotuł fundują kolegium mansjonarzy w kościele par. w Szamotułach i zapisują mu 51 grz. czynszu z różnych dóbr, m. in. z M. (Wp. 5 nr 378; Wp. 8 nr 977).

1445-64 Niemierza [Młodszy] z → Lubosza i M., ojciec Jana i Piotra: 1445, 1452, 1453, 1459, 1464 tenże z M. → Lubosz (PZ 15, 75; PZ 17 k. 7v, 18, 147, 267v; PZ 18, 23); 1448 tenże oraz Bodzęta i Jan dziedzice z Lutomia toczą proces o granice między wsiami Łężce i M. oraz Lutomek i Rokszyno (PZ 16, 222); 1452 tenże toczy proces z Dobrogostem z Ostroroga o długi; Anna ż. Niemierzy [c. Piotra Bnińskiego] przeciwstawia się egzekucji na dobrach Lubosz, Charzewo i M., ponieważ ma tu oprawione wiano (PZ 17, 104v); 1453 taż Anna ma okazać dok. swego posagu i wiana, oprawionego na Luboszu, Charzewie i M.; sąd orzeka, że tenże Niemierza winien wprowadzić w posiadanie tych dóbr Piotra i Winc. Pniewskich, zgodnie z wyrokiem zapadłym na rzecz ich ojca, zm. Jana (PZ 17 k. 147, 179v).

1459-65 Jan s. Niemierzy [Młodszego], też z → Lubosza, tenut. w Kopanicy i Międzyrzeczu: 1459 tenże sprzeciwia się wprowadzeniu wierzycieli ojca w posiadanie M., gdyż są to jego dobra po matce; sąd orzeka jednak, że dok. oprawy [jego matki] zm. Anny, został już umorzony i nakazuje wwiązanie (PZ 17 k. 267v, 268; → Lubosz); 1465 tenże → niżej.

1465-67 Stanisław z Ostroroga wda kal.: 1465 tenże kupuje od Sędziwoja z Grodziska [brata Niemierzy Młodszego] prawa do 1/2 M. za 800 zł (PG 7, 204v); 1465 tenże kupuje od Jana tenut. w Międzyrzeczu 1/2 M. za 1000 grz. (PG 7, 204v); 1467 tenże sprzedaje Piotrowi [s. Niemierzy Młodszego] niegdyś z Lubosza, bratankowi Sędziwoja z Tuczęp wieś M. za 900 grz. (PG 6, 245v).

1467-83 Piotr Mościejewski, z M., także z → Lubosza, Kopanicki [tenut. w Kopanicy] (PZ 19, 72): 1467 tenże → wyżej; 1474 tenże z M. wraz z bratem Janem tenutariuszem w Kopanicy patronowie altarii Ś. Trójcy i NMP w kat. pozn. (ACC 54, 45v; Now. 1, 436-437); 1483 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Jakubowi Białeckiemu mł. Nadolny w M. za 20 zł węg. (PG 9, 176; por. 1510 bracia z Lwówka); 1483 tegoż ż. Barbara z Wrześni [c. Dobiesława z Wrześni, zapewne później ż. Mik. Miszopada, → niżej] (PG 9, 181); 1484 wd. po tymże Barbara z Wrześni (PG 10, 7v).

1497-1511 Jan Mościejewski, też z Wrześni: 1497-98 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mik. [Miszopadowi] z Konina [woj. sandomierskie, obecnie Kunin] wojskiemu sandomierskiemu i kuchmistrzowi królowej: 1497 wieś M. za 200 zł węg. (PG 7, 158), 1498 wieś M. z folwarkiem, dworem, młynami Górnym, Średnim i Dolnym, sołectwem, borem, lasami, stawami i pr. połowu ryb za 100 zł węg., które od niego otrzymał w zeszłym roku na wyprawę mołdawską (PG 11, 202); 1502-05 tenże daje wspomn. Mik. [Miszopadowi] Konińskiemu wieś M.: 1502 w zamian za 1/2 wsi Psary, 1/2 wsi Polskie i 2 ł. pod Wrześnią oraz 300 zł węg. (PG 12, 210), 1505 w zamian za 1/4 wsi Psary i Polskie, za 2 ł. pod Wrześnią i 150 zł węg. (PG 13, 56v); 1507 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Chłapowskiemu wieś Czasołtowo [w pow. pyzdr., obecnie Zasutowo, nal. do dóbr Września] za 100 kóp [gr] (PG 13, 109v); 1507 tenże z Wrześni zapisuje ż. Małgorzacie c. zm. Tomasza Jezierskiego [z Jezior k. Śremu w pow. pyzdr.] chorążego pozn. po 250 zł węg. posagu i wiana na cz. dóbr Września odziedziczonej po matce (PG 13, 110); 1511 tenże wspomn. jako uczestnik wyprawy wojennej [w oddziale] pod dowództwem Tomasza Jezierskiego (AC 2 nr 1657); 1520 wd. po tymże Małgorzata, c. Tomasza Jezierskiego przekazuje Wojc. Kucharskiemu swemu obecnemu mężowi swą cz. dóbr Września, na której zm. Jan zapisał jej po 250 zł węg. (PG 15, 364v); 1526 Katarzyna c. tegoż Jana, ż. Piotra Rozdrażewskiego (PG 16, 109v).

1497-1510 Mik. Miszopad z Konina [woj. sandomierskie, obecnie Kunin], Koniński, wojski sandomierski 1497-1533, kuchmistrz królowej 1498-1505, kaszt. Czechowski 1503-33 (PSB 21, 82-83; UDR 4/1, 233): 1497, 1498, 1502, 1505 tenże → wyżej; 1502 tenże daje ż. Barbarze Wrzesińskiej [zapewne ident. z wd. po Piotrze z M., → wyżej] tytułem wiana (more dotalicii) wieś M. w dożywocie (PG 12, 214v); 1510 tenże sprzedaje Jerzemu, Stanisławowi, Mikołajowi i Marcinowi z Lwówka wieś M. za 1000 zł węg. (PG 14 k. 92v).

1510 wieś M. pana Chrzypskiego1Zapewne był to tylko posiadacz zastawu w M.; podstawy do takiej wykładni daje nawet tekst źródła: „villa domini Chrzipski ex obligacione sunt decem marce” – obligacio może tu oznaczać zarówno „zobowiązanie” (do płacenia czynszu) jak i „zastaw” (który ma w M. Chrzypski) winna płacić 10 grz. [czynszu] na rzecz kolegium mansjonarzy w Szamotułach, lecz płaci tylko 6 grz. (LBP 222).

1510 Jerzy, Stanisław, Mikołaj i Marcin z Lwówka, bracia niedz. [ss. zm. Dobrogosta]: 1510 ciż → wyżej: Mik. Miszopad; 1510 tychże kwituje Małg. Białecka ż. Jana Kaczlińskiego z sumy 20 zł węg., która została [1483] zapisana z zastrz. pr. wykupu jej zm. ojcu Jakubowi Białeckiemu na młynie zw. Nadolny w M. (PG 66, 275v).

1538, 1545, 1569, 1570 wieś M. wymieniona w podziałach Ostrorogów z → Lwówka (PG 80, 195v-197v; PG 87, 74-81; PG 117, 424-424v; PG 119, 244-246); 1570 Krzysztof Lwowski sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Zakrzewskiemu wieś M. z wyjątkiem młyna zw. Nadolnik za 1300 zł pol. (PG 21, 119v-120); 1590 Marcin Lwowski kaszt. kamieński oprawia ż. Gertrudzie posag i wiano na 1/2 dóbr Lwówek, m. in. na M. z młynami, stawami i jeziorami (PG 23, 474-475).

1469-99 w wykazach zaległości podatkowych: 1469 M. (PG 57, 33), 1499 M. z młynem (PG 62, 12v); 1508 i 1509 pobór od 6 ł., od 2 młynów po wiard., 1510 od 6 1/2 ł. (ASK I 3 k. 3v, 38v, 248); 1564 w M. 9 ł. (IBP 303); 1577 płatnik poboru Marcin Lwowski (ASK I 5, 690v); 1580 płatnik poboru Marcin Lwowski: 13 pół., 4 zagr., karczmarz na 2 półł. oraz 2 kwartach roli, młyny Górny, Pośrednik, Nadolnik, każdy o 2 kołach (ASK I 6, 87v; ŹD 8).

Mieszkańcy: 1419 młynarz Piotr (ACC 4, 20v); 1424 op. Piotr młynarz niegdyś z M. toczy proces ze szl. Przecławem z Lutomia o siekiery zajęte Piotrowi; Piotr ma postawić jako świadków Dobrogosta z Kamiony i Dobrogosta z Sierakowa (PZ 7 k. 202, 207).

4. 1419 sołtys Miłostryj, ławnik Paweł (ACC 4, 20v); 1498 sołectwo (PG 11, 202).

5. 1564 [dzies. wiard.] z 9 ł. w M. po 8 gr dla bpa pozn. (IBP 303); 1602 z rejestrów dochodów kościoła par. w Chrzypsku: pleban od kmieci w M. otrzymuje meszne, a od 3 młynarzy po 1 ćw. mąki (AV 10, 284-285); 1603-07 z wizytacji kościoła par. w Chrzypsku: dawniej dawano z M. 2 wozy siana (AV 3, 37).

1 Zapewne był to tylko posiadacz zastawu w M.; podstawy do takiej wykładni daje nawet tekst źródła: „villa domini Chrzipski ex obligacione sunt decem marce” – obligacio może tu oznaczać zarówno „zobowiązanie” (do płacenia czynszu) jak i „zastaw” (który ma w M. Chrzypski).