PANIENKA

1398 or. Panøka (Lek. 1 nr 2682), 1398 Panøky (WR 3 nr 46), 1398 Panøca (Lek. 2 nr 667), 1407 Pyanaka (ACC 2, 77v), 1410 Pananka (KoścZ 3, 139v), 1414 Pannøka (KoścZ 4, 96), 1420 Panąka (WR 3 nr 770a), 1420 Panyąka (WR 3 nr 787), 1425 Panyanka (ACC 8, 142), 1429 Pangyøka (PyZ 6, 230), 1436 Panyąnka (KoścZ 11, 255v); 1450 Panyaka (PyZ 11, 15), 1483 Panyeka (ACC 61, 118v), 1497 Paniaka (Posp. Rusz. 107), 1580 Panięka (ŹD 79), 10,5 km na SE od Książa.

1. 1450 n. pow. kośc. (PG 4, 82v); 1390 n. par. własna (WR 5 s. 76, nr 1).

2. 1398 Andrzej z Gorazdowa i Mikołaj z Piątkowa [Piątkowo Białe lub Czarne, oba k. Miłosławia, w pow. pyzdr.] toczą proces z Małgorzatą z Góry o granice w lesie między P., Górą [pow. pyzdr.] i Zalesiem [pow. pyzdr.] (Lek. 2 nr 667).

1422 Mik. Paniącki toczy proces z Gniewoszem ze wsi Łobez o rozgraniczenie (convicinitas) wsi P. i Łobez [pow. pyzdr.] (KoścZ 7, 20v); 1422 rozgraniczenie między dobrami Lasoty i Opacza z Kokorzyna a dobrami Mikołaja z Gorazdowa we wsiach P., Zalesie i Bielejewo (PyZ 4, 341v).

1500 dwór → p. 3: Marcin Wargowski; 1550 kopiec narożny wsi P., Jaraczewo i Sułkowy (PyZ 24, 167v).

3. Własn. szlach. 1398-99 Andrzej Gorazdowski [zapewne identyczny z kaszt. zbąsz. 1404-06 (UDR I/1, 167)]: 1398 tenże → p. 2; 1398 tenże Andrzej z ż. Hanką odpiera roszczenia Sędziwoja Mokronoskiego w sprawie złodzieja, który został [przez Sędziwoja] powieszony w P.1Tej sprawy dot. zapewne już zapiska z 1397, kiedy to Hanka zobowiązała się uznać za pokonaną i odpowiadać własnymi dobrami, jeżeli jej mąż przegra proces z Mokronoskim (Lek. 1 nr 2043); Sędziwój dowodzi przeciwko Hance z P., że wzywał Andrzeja, by ze swym sołtysem wymierzył owemu złodziejowi sprawiedliwość, a on tego nie uczynił (Lek. 1 nr 2682-2683; WR 3 nr 46); 1399 tenże Andrzej ma sprowadzić sąd do P., by rozstrzygnąć spór Sędziwoja Mokronoskiego z sołtysem z P. (Lek. 2 nr 819, 956).

1403-14 Mikołaj Gorazdowski, Panięcki, zapewne syn Andrzeja Gorazdowskiego2Tak zdaje się wynikać z zapisek, w których występuje razem z matką Hanką. W dok. z 1404 cześnik Mikołaj występuje jednak obok ojca Jana (Wp. 5 nr 50). Dok. znany jest jednak tylko z kopii i wolno przyjąć, że zaszedł tu błąd (może nawet odczytu przez wydawcę): „pater suus” zamiast „frater suus” – Mikołaj miał wszak brata Jana, cześnik kal. 1400-17, burgr. w Pyzdrach 1403-04 i 1411-15, zm. przed 1418 (UDR I/1, 109; GUrz. 129): 1403 tenże [?] Panięcki (Pananthsky) w sporze z Andrzejem kmieciem z Dzięciołowa, który dowodzi, że Mikołaj zabrał mu pierzyny i in. rzeczy wartości 2 grz., chociaż Andrzej oddał mu wszystko co należy i wcale nie uciekał nocą (WR 1 nr 809); 1410 tenże wraz z matką Anną Gorazdowską toczą proces z Mikołajem i Jakuszem z Malechowa sołtysami w P. o 20 grz. za bydło i o bezprawnie zabrane 3 grz. [w pierwszej zapisce mowa o 20 i 5 grz.] (KoścZ 3 k. 139v, 172v); 1414 tenże cześnik kal. wraz z bratem Janem i matką Hanką z P. toczą proces z Mik. Malechowskim sołtysem z P. o 1/3 sołectwa i 17 szt. bydła (KoścZ 4, 95v-96).

1420-36 Mik. Gorazdowski3Było dwóch braci tego imienia, jak wyraźnie widać z zapiski WR 3 nr 1407 (1420 r.). Żaden z nich nie był ident. ze zm. już wcześniej (1417-18) cześnikiem. Do starszego z naszych Mikołajów odnieść trzeba natomiast zapiskę z 1406: Mikołaj z Gorazdowa ma dokonać działów z ojcem Wisławem (ZSW nr 1061): 1420 tenże wraz z braćmi [Andrzejem i Mikołajem] dowodzi w sporze z Grzymkiem Chwalęckim [z Chwalęcina w pow. pyzdr., par. P.], że przodkowie Jędrzeja i Mikołaja Gorazdowskich [tzn. ich samych] posiadali dziedzinę P. przez 33 lata, a Grzymek nigdy nie był w jej posiadaniu4W związku z tym samym procesem stoi przeprowadzony przez tych samych Mikołaja, Andrzeja i Mikołaja Gorazdowskich dowód, że Gorazdowo posiadali 33 lata po ojcu i matce, a Grzymek Chwalęcki nie ma tam ani posiadania, ani nawet czynszów (WR 3 nr 770) (WR 3 nr 770a); 1420 tenże w sporze z Piotrem, Helżką i Jadwigą z P. dowodzi, że Mikołaj cześnik z [bratem] Janem kupił 1/5 Bielejewa [w pow. pyzdr., par. P.] i P. od pani Doroty (WR 3 nr 787); 1422 tenże Panięcki → p. 2; 1425 tenże → p. 5; 1436 tenże toczy proces z Wojciechem kmieciem z Krotczyna (KoścZ 11, 255v).

1420-65 Piotr z P.: 1420 tenże wraz z Helżką i Jadwigą [swymi siostrami?] → wyżej; 1434 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie po 50 grz. posagu i wiana na cz. P. (PG 1, 56); 1444 tenże zastępuje w sądzie Janusza [Wezenborga] Gostyńskiego (KoścZ 12, 470); 1457 tenże pozwany przez wikariusza z P. → p. 5; 1465 tenże toczy proces z Wawrz. Kamblanem z Gościejewa (KoścZ 15, 42).

1422 zapis czynszu [1 grz.] od sumy 12 grz. na P. na rzecz wikariuszy kat. pozn. (Wp. 8 nr 957); 1448 zapis czynszu 1 grz. na P. na rzecz wikariuszy kat. pozn., jako anniwersarz wikariusza Mikołaja z Czacza (CP 14, 625).

1450 działy braci Wincentego, Jana, Pawła i Bartosza ze Stęgosza: najstarszy Wincenty otrzymuje wszystkie dobra po ojcu w P.; ma on wykupie dobra zastawione w P. Janowi z Leszna, spłacić 80 1/2 grz. długu Strzałkowi ze Strzałkowa (w czym bracia mają wesprzeć Wincentego sumą 10 grz.) i 50 grz. opatrznemu Janowi z Nowego Miasta [nad Wartą]; bracia mają spłacać 1 grz. czynszu zapisanego [na P.?] katedrze pozn. [chodzi bodaj o czynsz zapisany wikariuszom kat. w 1422, → wyżej]; reszta dóbr po ojcu przypada młodszym braciom (PyZ 11, 15); 1450 ciż bracia sprzedają Janowi z Kościanek swe części w P. (PG 4, 82v); 1460 tenże Wincenty z P., kolator kościoła w P., prezentuje na plebana Jana Stęgoskiego → p. 5.

1450 Jan z P. zapisuje ż. Małgorzacie po 70 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. P. (PG 4, 103v).

1450-60 Jan z Leszna, Chełkowa: 1450 tenże posiada cz. P. w zastawie → wyżej; 1457 tenże zapisuje czynsz dla bractwa duchownych w Święciechowie, m. in. na swej cz. w P. [czynsz wykupiony w 1486, → niżej] (ACC 38, 64v); 1460 tenże kolator kościoła w P. → p. 5.

1460 Barbara, Synocha i Helena cc. zm. Andrzeja z P. [czy to Andrzej brat Mik. Gorazdowskiego?], ich wuj rodź. Mik. Chocicki → p. 5.

1460-1505 Jan Grzymała5Grzymałowie pochodzili najpewniej, jak wskazują szczególnie sprawy Mik. Grzymały, z pow. gnieźn, brat Mikołaja 1477-1505, Bartosza 1482-1507 i Marcina 1482-1514, krewny Piotra 1497 [może identyczny z Janem Naprusewskim 1482 → niżej]: 1460, 1483 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1474 tenże z P. sprzedaje Wojc. Chwalęckiemu za 70 grz. całą swą cz. w P., otrzymaną w działach z braćmi (PG 9, 11); 1497 temuż Janowi Grzymale, swemu pokojowcowi, król nadaje pr. do dóbr Bartłomieja Grzymały w P. i Graboszewie [pow. pyzdr.] oraz do dóbr Jana i Marcina w P., którzy nie dopełnili obowiązku uczestnictwa w posp. ruszeniu na wojnę mołdawską (Posp. Rusz. 107; MS 2 nr 795); 1499 tenże Panięcki, umyślny posłaniec na służbie Jana Rozdrażewskiego (TD6Zapiska z ksiąg kal., po ponownym uporządkowaniu ksiąg niemożliwa już do odszukania); 1505 tenże wójt w Rozdrażewie [pow. pyzdr.] → niżej: Mik. Grzymała.

1474 Wojc. Chwalęcki → wyżej: Jan Grzymała; 1482 Mikołaj syn tegoż zm. Wojciecha z opiekunem, stryjem Mik. Chwalęckim → p. 5.

1474 Winc. Górski [z Góry k. Jarocina, pow. pyzdr.] z P.; w jego dobra w P. otrzymuje wwiązanie Zofia ż. Filipa Lubiatowskiego (KoścG 2, la); 1475 tenże wraz z malol. bratankiem Janem7W zapisce w KoścG występuje bratanek Wojciech Górskim (ten w towarzystwie wuja Wojc. Noskowskiego) sprzedaje z zastrz. pr. wykupu owej Zofii swą cz. P. za 200 grz.; sprzedane dobra ma uwolnić od obciążeń na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem 2 grz. czynszu dla wikariuszy kat. pozn. (PG 9, 33; KoścG 2, 9v); 1482 Wincenty i Jan Górscy → niżej, 1482 Jan Górski kolator kościoła w P. → p. 5, 1484 zm. Jan Górski → niżej.

1477-1505 Mik. Grzymała z P., brat Jana 1460-1505, Bartosza 1482-1507 i Marcina 1482-1514, krewny Piotra 1497: 1477 tegoż ż. Małgorzata kwituje Andrzeja Kowalskiego z dóbr po ojcu i matce w Jurzykowie [dziś Jerzykowo] w pow. gnieźn. (GnG 4, 45v); 1482-83 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1483 tenże kupuje od Jadwigi Sroczyńskiej [swej ż.?] 1/3 jej ojcowizny w Sroczynie i Borkowie w pow. gnieźn. oraz w Zielonce w pow. pozn. za 150 grz.8W TD odnotowana zapiska z ksiąg gnieźn. (niemożliwa do odszukania) w tej sprawie, datowana tam, niewątpliwie błędnie, na ok. 1518 (PG 9, 174v); 1485 tegoż ż. Jadwiga Sroczyńska (PZ 21, 45); 1485 tenże z ż. Jadwigą Sroczyńską toczą proces przeciwko Tomaszowi Sroczyńskiemu [jej ojcu] (GnG 8, 6v); 1494 tenże ze Sroczyna i Berkowa winien jest Piotrowi Grzymale z Gołutowa 40 grz. (GnG 11 k. 43v, 50v); 1495 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu wikariuszom kat. pozn. 1 grz. czynszu od sumy 12 grz. na wsiach Zielonka i P. (PG 7, 77v; CP 14, 624); 1496 tegoż c. Dorota, ż. Marcina z Łubowic dz. w Wełnicy w pow. gnieźn.; mąż zapisuje jej po 60 grz. posagu i wiana (PG 7, 126v); 1497-98 tegoż c. Barbara, ż. Jakuba Kłodzińskiego; mąż zapisuje jej po 60 grz. posagu i wiana (PG 7, 144); 1497 tenże występuje jako stryj Małg. Naprusewskiej, siostry Jana Naprusewskiego [z Naprusewa w pow. gnieźn., miał dobra w P., → niżej] (GnG 11, 85v) oraz Barbary Gwiazdowskiej [z Gwiazdowa k. Kostrzyna, pow. gnieźn.] ż. Mik. Skrzetuszewskiego [ze Skrzetuszewa w pow. gnieźn.] (PG 7, 141); 1499-1503 tegoż ż. Jadwiga Sroczyńska toczy proces z Jan Węgorzewskim o zabójstwo jej stryja [recte: ojca!] Tomasza Sroczyńskiego (GnG 15 k. 31v, 75v, 138, 213v); 1501 tenże ręczy za swą ż. Jadwigę Sroczyńską, że skwituje Mac. Budziejewskiego [z Budziejewa w pow. gnieźn.] z przezysków po jej ojcu Tomaszu (GnG 15, 125v); 1501 tenże winien jest synom zm. Jana Jabłkowskiego [z Jabłkowa w pow. gnieźn.] 15 zł (GnG 15, 144); 1501 temuż Jan Sepieński zastawia 2 ł. w Podlesiu Kościelnym [pow. gnieźn.] na poczet 14 grz. długu (GnG 15, 148); 1501 tenże i Jan Rakowski [z Rakowa w pow. kcyń.] burgr. kcyń. w sporze z Marcinem Izdbieńskim [z Izdebna w pow. kcyń.] i Piotrem Skierką Łekieńskim [z Łekna w pow. kcyń.] o dobra w Chrościnku [pow. gnieźn.] (GnG 15, 174); 1503 tenże wy stępuje jako stryj córek zm. Stan. Witakowskiego [z Witakowic w pow. gnieźn.] (GnG 16, 46); 1505 tenże kwituje Małg. Prusiecką [ze wsi Pruśce w pow. gnieźn.] z zapłaty 5 grz. długu (GnG 16, 387v); 1505 tenże wraz z bratem Janem wójtem w Rozdrażewie zapisują swej siostrze Barbarze mieszczce gnieźn. 3 grz. czynszu na ich cz. P. (GnG 16, 3v); 1511 Jadwiga Sroczyńska, c. zm. Mik. Grzymały; w procesie z nią Małgorzata Stamiła ż. Jana Boturzyńskiego [nie wiadomo, skąd pochodził] sąd przyznaje wwiązanie w 1 ł. w P. (PyG 10, 31v-32).

1482 Jan Naprusewski9Może tożsamy z bratem Małgorzaty, która w 1497 występowała w towarzystwie stryja Mik. Grzymały z P. → wyżej. Może ident. też z Janem Grzymałą. Na taką identyfikację naprowadza też fakt, że sprzedaną przezeń posiadłość w P. określano potem jako nabytą od Jana Rozdrażewskiego, któremu służył Jan Grzymała. Być może Rozdrażewski sprzedał z zastrz. pr. wykupu dobra w P. Grzymale, ten zaś odsprzedał je dalej Chocickiemu sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Jakubowi Chocickiemu 6 ł. os. w P., które nabył z zastrz. pr. wykupu od Wincentego i Jana Górskich za 70 grz. (PG 9, 156).

1482-94 Jan Rozdrażewski10Być może miał dobra w P. już wcześniej, jak zdaje się wskazywać wejście tu służących mu Grzymałów: 1482-83 tenże kolator kościoła w P.→ p. 5; 1483 tenże → wyżej; 1486 tenże oprawia swej ż. Elżbiecie posag i wiano, m. in. na 1/2 wsi P. (PG 10, 56); 1486 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mik. Kołackiemu 2 ł. os. w P. za 24 zł węg. (PG 10, 48); 1488 tenże → niżej: Jan Skaławski; 1494 tenże → niżej.

1482-94 Jakub Chocicki [z → Chociczy w pow. kośc.]: 1482 tenże → wyżej; 1482-83 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1483 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Marcinowi Łaskawskiemu 6 ł. w P., nabytych z zastrz. pr. wykupu od Jana Rozdrażewskiego za 70 grz. (PG 9, 177v); 1494 tenże zm. → niżej.

1482-1507 Bartosz, Bartłomiej Grzymała z P., brat Jana 1460-1505, Mikołaja 1477-1505 i Marcina 1482-1514, krewny Piotra 1497: 1482 tenże kolator kościoła wP. → p. 5; 1486 tenże z P. i Graboszewa [pow. pyzdr.] toczy proces z Mikołajem i Stanisławem ss. Jana Pełki z Kretkowa i Żernik (KR 3, 147; cytowanego tam aktu z PyZ nie udało się odszukać); 1491 tegoż ż. Anna Graboszewska kupuje od Jakuba Strzałkowskiego 1/2 Graboszewa w pow. pyzdr. za 400 grz. (PG 10, 141v); 1495 tenże kupuje od swej ż. Anny Graboszewskiej 1/3 Graboszewa (PG 7, 54); 1497 tenże z P. i Graboszewa → wyżej: Jan Grzymała, 1498 tenże → niżej: Marcin Grzymała; 1507 tenże sprzedają Małg. Goryńskiej [Gorynina, dziś Goranin, w pow. gnieźn.] ż. Marcina Wargowskiego całą swą cz. P. za 30 grz. (PG 13, 108v).

1482-1514 Marcin Grzymała z P., także Chwalibogowski [z Chwalibogowa par. Targowa Górka, pow. pyzdr.], brat Jana 1460-1505, Mikołaja 1477-1505, Bartosza 1482-1507, krewny Piotra 1497: 1482-83 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1498 tegoż ż. Katarzyna wystawia na wyprawę turecką ze swych dóbr po ojcu zastępcę w poczcie Bartłomieja Grzymały z P. [swego szwagra] (ExpBel. nr 530); 1500 tenże otrzymuje od wspomn. ż. 1/2 jej dóbr w Chwalibogowie, Bielawach i Węgrach [wszystkie wsie w pow. pyzdr.] oraz 1/2 sum 15 grz. z Graboszewa i 15 grz. z Wilczyna [pow. gnieźn.] (PG 12, 132v-133); 1505 tenże Chwalibogowski sprzedaje Małg. Wargowskiej siostrze Michała Goryńskiego [a ż. Marcina Wargowskiego 1497-1507] 1 ł. os. i 1 ł. opust. w P. za 40 grz. (PG 13, 33); 1514 tenże kwituje swą ż. Kat. Chwalibogowską z 1/2 jej części wsi Chwalibogowo, Bielawy i Węgry oraz przezysków z Wilczyna i Graboszewa (PyZ 19, 169).

1483 Jakub Dymoczewski z P. → p. 5. 1483-84 Aleksander Zaworski: 1483 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1484 tenże daje Marcinowi z Łęgu części wsi Góra, Łobez i P., uzyskane po zm. bratanku (nepos) Janie Górskim, a otrzymuje w zamian Łęg (PG 10, karta nieliczbowana).

1483 Marcin Łaskawski → wyżej: Jakub Chocicki. 1483-1507 Marcin Górski, Łęski, Małołęski, z Łęgu Małego [może ident. z Łaskawskim 1483?]: 1483 tenże kolator kościoła w P. → p. 5; 1484 tenże → wyżej; 1485 tenże otrzymuje od swego brata rodź. Pawła Paszka z Góry jego części wsi Góra, Łobez i P., jakie Paweł uzyskał po zm. bratanku Janie Górskim (PG 10, 30); 1486 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu [nie podano komu!, czyżby Janowi Rozdrażewskiemu?, → wyżej] cz. P., uzyskaną po zm. bratanku (nepos) Janie Górskim (PG 10, 39); 1487 tegoż ż. Katarzyna kupuje od Jana Taczanowskiego [z Taczanowa w pow. kal.] jego dobra po matce w wsiach Góra, P. i Łobez za 1400 grz. (PG 10, 69v); 1488 tenże → niżej: Jan Skaławski; 1491 tegoż ż. Katarzyna (w towarzystwie brata Mik. Solewskiego [czyżby z Sulewa, dziś Sulejewo, par. Goniębice?]) sprzedaje Mik. Skaławskiemu [ze Skałowa w pow. pyzdr.] swą cz. P. za 450 grz.; Skaławski sprzedaje z zastrz. pr. wykupu temuż Marcinowi mł., staw i 2 ł. w Siedleminie w pow. pyzdr. za 30 grz. (PG 10, 153v; PyG 7, 118v); 1498 tenże → niżej: Mik. Skaławski; 1507 tegoż ż. Katarzyna Górska (w towarzystwie stryja Marcina Sierosławskiego) sprzedaje swemu synowi Wojc. Górskiemu swe dobra po ojcu i matce w Górze i P. oraz folw. we wsi Łobez za 1800 grz. (PG 13, 112v).

1483-85 Paweł Paszek [z Góry]: 1483 tenże pleb. w Wieszczyczynie, kolator kościoła w P. → p. 5, 1485 tenże brat Marcina Górskiego → wyżej.

1486 Mik. Kołacki [z Kołacina] >wyżej: Jan Rozdrażewski.

1486 Jan Bojanowski wykupuje od bractwa altarystów w Święciechowie czynsz 4 zł węg. zapisany [w 1457] na wsiach Jezierzyce, P. i Chełkowo (ACC 64, 76).

1487-88 Jan Taczanowski [z Taczanowa w pow. kal] → wyżej: Marcin Górski, oraz niżej: Jan Skaławski.

1488 Jan Skaławski [ze Skałowa w pow. pyzdr., zapewne brat Mikołaja 1491-94, a stryj Macieja 1499-1505] kupuje z zastrz. pr. wykupu od Jana Rozdrażewskiego dobra w P., nabyte z zastrz. pr. wykupu od Marcina Górskiego za 350 zł węg.; zgodę na tę transakcję wyraża Katarzyna ż. Marcina Górskiego, dodając, że chodzi o cz. nabytą przez nią od Jana Taczanowskiego [tu mowa o 370 zł] (PG 10, 101; PyG 7, 63v-64).

1491-94 Mik. Skaławski [zapewne brat Jana 1488, ojciec Macieja 1499-1505]: 1491 tenże → wyżej: Marcin Górski; 1494 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie 100 zł węg. [posagu] na 1/2 P. (PG 7, 29v); 1498 taż Małgorzata jako wd. posyła z dóbr wiennych w P. na wyprawę turecką zastępcę w poczcie Marcina Górskiego (ExpBel. nr 506); 1499 tenże zm. → niżej: Mac. Skaławski.

1494 Katarzyna ż. Mik. Kociuskiego [z Kociug] i Marta córki zm. Piotra Chwalęckiego [z Chwalęcina w pow. pyzdr.] sprzedają z zastrz. pr. wykupu za 70 grz. Jakubowi Grabianowskiemu 6 ł. w P., przypadłe im po zm. stryju Jakubie Chocickim [→ wyżej], a które stryj ów nabył z zastrz. pr. wykupu od Jana Rozdrażewskiego (PG 7, 18; PG 11, 27; KoścG 4, 24).

1494 Jakub Grabianowski → wyżej.

1497 król nadaje Janowi Naramowskiemu m. in. dobra Piotra Grzymały [krewny Jana, Mikołaja, Bartosza i Marcina11Nie wiemy, czy identyczny z nim był Piotr Grzymała z Gołutowa (w pow. pyzdr., obecnie Gułtowy), z którym jakieś rozliczenia miał w 1494 Mik. Grzymała z P. → wyżej] w Graboszewie i P. [z powodu niedopełnienia przezeń obowiązku posp. ruszenia] (MS 2 nr 836, 900).

1497 Jan i Marcin z P. [nie wiadomo którzy] → wyżej: Jan Grzymała.

1497-1507 Marcin Wargowski: 1497 tenże z P. (ExpBel. nr 231-233); 1500 tenże zapisuje swej ż. Małg. Goryńskiej po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. P., trzymanej w zastawie, wraz z dworem (PG 12, 92v); 1505 Małg. Wargowska [ż. Marcina] → wyżej: Marcin Grzymała; 1506 tenże Marcin Wargowski, brat Marcina Skrzypieńskiego i Tyburcego Jaraczewskiego → niżej: Skrzypieński; 1507 Małg. Goryńska ż. Marcina Wargowskiego → wyżej: Bartosz Grzymała; 1531-33 zm. Małg. Wargowska ciotka Jana i Piotra Goryńskich oraz Wawrz. Kębłowskiego → niżej: Dobczyńscy.

1495-1506 Mac. Skaławski, syn Mikołaja [1491-94]: 1499 tenże pozywa Marcina Pigłowskiego [z Pigłowic w pow. pyzdr.] o zajęcie cz. P. po śmierci ojca Mik. Skaławskiego (PyG 8, 124v); 1503 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Marcinowi Skrzypieńskiemu 6 ł. os., 4 ł. opust. i 1 zagrodę w P. za 100 zł węg. i 50 zł pol. (PG 12, 271); 1505 [tenże?] Mac. Panięcki zapisuje ż. Katarzynie c. Wojc. Dobczyńskiego 130 zł węg. posagu na 1/2 swej cz. P. (PG 13, 43); 1505 Mac. Panięcki sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Małg. Czackiej ż. Andrzeja Dobczyńskiego [a więc swej szwagierce] 4 ł. os. [imiona kmieci → niżej], 2 karczmy, 3 ł. opust. i cz. stawu k. dworu w P. za 110 grz. (PG 13, 22-23); 1506 Mac. Panięcki sprzedaje Janowi Dobczyńskiemu [stryjowi żony] całą swą cz. w P. za 400 grz. (PG 13, 89).

1499 Marcin Pigłowski → wyżej: Mac. Skaławski.

1503-06 Marcin Skrzypieński [ze Skrzypnej w pow. kal.]: 1503 tenże → wyżej; 1505 tenże dzierżawca w P. (KoścG 6, 34); 1506 tenże toczy procesy z Janem wikariuszem w P., jako bracia Marcina wspomn. Tyburcy Jaraczewski [z Jaraczewa w pow. pyzdr.] i Marcin Wargowski, wspomn. ż. Marcina → p. 5.

1505 Małg. Czacka → wyżej: Mac. Skaławski.

1506-18 Jan Dobczyński [ojciec Jerzego i Macieja]: 1506 tenże → wyżej; 1511 tegoż ż. Anna, wd. po Janie Kołackim (PG 14, 289); 1512 tenże sprzedaje ż. Annie 1/2 swej cz. P. za 100 zł (KoścZ 22, 24); 1513 tegoż kwituje ż. Anna z zapłaty 100 grz. oprawy (KoścZ 18, 453v); 1513 tegoż ż. Anna toczy proces z Katarzyną ż. Tyburcego Jaraczewskiego12Tyburcego nazywano bratem Marcina Skrzypieńskiego i Marcina Wargowskiego, → p. 5, pod 1506 (PyZ 19, 147v); 1513-16 tenże kupuje od Jana z Dupina niegdyś Chwalęckiego 1/2 Chwalęcina za 200 grz. (KoścZ 19, 33av; KoścZ 22, 35; PG 15, 76v); 1517 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mikołajowi pleb. w Krzycku 2 grz. czynszu na swej cz. P. (PG 15, 180v); 1518 Anna Dobczyńska ż. Jana Panięckiego sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Wojciechowi, Piotrowi i Elżbiecie Dalebuskiemu 3 ł. w Targoszycach w pow. pyzdr. (PG 15, 197).

1507 Wojc. Górski → wyżej: Marcin Górski.

1519 Jerzy i 1519-47 Maciej Dobczyński [ss. Jana Dobczyńskiego 1506-18]: 1519 tenże Jerzy z P. i Jan Maniecki sprzedają Mik. Lasotce z Zaborowa swą 1/2 Zaborowa [w par. Książ] (PG 15, 270); 1519 ciż Jerzy i Maciej sprzedają z zastrz. pr. wykupu Mikołajowi, Janowi i Wojciechowi ss. zm. Jana Grabowskiego [z Grabowa w pow. pyzdr.] 5 ł. os. w P. (PG 15, 320v); 1521 tenże Maciej sprzedaje z zastrz. pr. wykupu 2 ł. os. w P. Janowi i Wincentemu ss. zm. Jana Grabowskiego z Zalesia [k. Jarocina, w pow. pyzdr.] (KoścZ 22, 76v); 1522 tenże Maciej zobowiązuje się sprzedać Mac. Kołackiemu 1/2 Chwalęcinka (KoścG 8, 57); 1526 tenże Maciej daje swej ż. Zofii c. Tomisława Jarockiego części w P. i Chwalęcinku, a Zofia daje mu w zamian swą cz. Jarocina oraz wsi Ciświca, Bachorzew i Bogusław w pow. pyzdr. (PG 16, 141); 1528 tenże Maciej sprzedaje Mac. Rokossowskiemu całą wieś Chwalęcinko za 260grz. (PG 16, 245v); 1531 tenże Maciej kupuje od Jana Goryńskiego za 80 grz. wieś P., jaka jemu i jego bratu Piotrowi Goryńskiemu przypadła po zm. ciotce Małg. Wargowskiej (PG 16, 397); 1533 tenże Maciej skwitowany przez Wawrz. Kębłowskiego z zadośćuczynienia za jego pr. do P. po zm. ciotce Małg. Wargowskiej (PyG 11, 159); 1534 tenże Maciej zapisuje swej [drugiej] ż. Dorocie Jezierskiej [z Jezior Wielkich w pow. pyzdr.] po 400 zł posagu i wiana na 1/2 P. (PG 16, 695); 1546 tenże Maciej skwitowany przez Stanisława i Tomasza Radomickich, ss. swej ż. z pierwszego małżeństwa, z 400 zł oprawy zm. Doroty Jezierskiej (KoścG 9, 24).

1519 Mikołaj, Jan, Wojciech, 1521 Jan i Wincenty Grabowscy → wyżej.

1546 Jan, Piotr, Anna i Zofia Jaroccy dzieci Mac. Dobczyńskiego (PyG 13, 280v).

1583 Jan, Maciej, Piotr i Zygmunt Dobczyńscy (Piotrkowska 1 nr 432).

1507, 1508, 1510 pobór z P. [formularze nie wypełnione] (ASK I 11 k. 19, 69, 155); 1530 pobór od 5 ł., reszta [opust.] po pożarze (ASK I 3, 130); 1563 pobór od 8 1/2 ł. i karczmarza, który warzy piwo (ASK I 4, 181v); 1566 pobór od 8 1/2 ł., 1 karczmy dor., 3 zagr.; 8 ł. jest [opust.] po pożarze (ASK I 4, 269); 1580 pobór od 6 ł. i 2 zagr. (ŹD 79).

1457 Jan karczmarz → p. 5; 1495 kmiecie Marcin na 1 ł., Cichwa13K 2, 95 (pod błędną datą 1454!), przytacza to imię kmiece jako nazwę topograficzną łanu w P na 1 ł., Odoj na 1/2 ł., Bartłomiej Wrzaszczyk na 1/2 ł., Pyszny na 1/2 ł.; karczmarze Wawrzyniec i Michalik, zagr. Andrzej (PG 13, 22-23); 1503 kmiecie Bartosz, Maciek, Kęsy Marcin, Dominik, Kurdziej, stary Dominik; każdy posiada 1 ł. (PG 12, 271); 1505 Jan Zając kmieć z P., śwd. testamentu Jana Sobiepana kmiecia z Chwałkowa (AC 2 nr 1606); 1574 prac. Sylwester z P., jego ż. szl. Małg. Wierzchosławska; sędzia kal. Dobrogost Potworowski winien jej jest 100 zł (KalG65, 183).

4. 1398-99 sołtys w P. (Lek. 1 nr 2683; Lek. 2 nr 819; → p. 3); 1410 sołtysi Mikołaj i Jakusz z Malechowa, 1414 sołtys Mik. Malechowski → p. 3.

5. 1390 Mikołaj pleb. w P. śwd. (WR 5 s. 76 nr 1); 1404 Jan pleb. w P. (SzPozn. 284); 1407 Jan wikariusz z P. (ACC 2, 77v).

1425-29 Mik. Dryja pleb. w P.: 1425 tenże toczy proces z Mikołajem z Gorazdowa o dzies. wiard. lub snop. z ról chłopskich w P. (ACC 8, 142); 1426 tenże toczy proces z Janem Kaczką kapłanem z Nowego Miasta [nad Wartą]; Kaczka dowodzi, że gdy był jeszcze wikariuszem w P., spowodował obłożenie klątwą 6 chłopów z Chwalęcina i Skoraczewa, którzy nie płacili mesznego; pleb. natomiast doprowadził do uwolnienia ich od kar, nie żądając spłaty należności; Kaczka domaga się więc od niego zapłaty należnego mu jako wikariuszowi mesznego i zwrotu kosztów procesu (ACC 9, 59v); 1429 tenże toczy proces z Pietraszem z Usłodzina o zaległe od 14 lat 2 grz. rocznie z tytułu dzies., którą Pietrasz opłacał w zaniżonej wysokości, mianowicie co 11 snopek zamiast co 10; domaga się też 3 grz. za dzies. z tego roku (ACC 12, 21v).

1429 Adam wikariusz w P. ma zeznać, że spowiadał [chorego] Piotra z Usłodzina [z czego wynika, że Piotr był jego parafianinem] (PyZ 6, 230).

1445 Maciej pleb. w P. oddaje dochody swego kościoła ze wsi Boguszyn, z wyjątkiem mesznego, w dzierżawę Szymonowi kapłanowi z Sowiny na 3 lata za 18 grz. rocznie (ACC 28, 105); 1457-59 tenże Maciej pleb. w P. (ACC 38, 26v; SzPozn. 284).

1457 Wielisław wikariusz w P. pozywa Jakuba Żyda z Koźmina [w pow. pyzdr.] o to, że w zeszłym roku w Rozdrażewie zranił go mieczem w głowę i nazwał go fałszerzem; Wielisław ocenia swą krzywdę na 1000 zł; Żyd odpiera, że sprawa ta była już załatwiona w drodze ugody; tenże Wielisław pozywa Małgorzatę ż. Piotra z Koźmina, której oddal na przechowanie puszkę ze srebrną zapinką oraz 7 gr – razem rzeczy wartości 1 kopy (ACC 38, 24v-25); 1457 przez tegoż niegdyś wikariusza w P.14Zapis „citati ad instanciam domini Welislai olim vicarii” jest dwuznaczny: może chodzić o żyjącego Wielistawa byłego wikariusza, albo też o pozew złożony wcześniej przez zm. obecnie wikariusza pozwani Piotr z P., Jan karczmarz [z P.?], Bartosz z Bielejewa oraz Stanisław dzierżawca [dochodów] kościoła w P. (ACC 38, 36v).

1460 spór o obsadę kościoła par. w P. pod wezw. Ścięcia Ś. Jana Chrzc: Jan Grzymała i Wincenty z P. prezentują na plebana Jana Stęgoskiego pleb. w Jaraczewie; drugim prezentowanym jest kapłan Andrzej z Ciemirowa, bakałarz; Jan Chełkowski i Mik. Chocicki, jako wuj rodź. i opiekun dzieci zm. Andrzeja, prezentują Andrzeja Goryńskiego; Jan Chełkowski przyłącza się następnie do prezenty dla Andrzeja z Ciemirowa, a Barbara, Synocha i Helena cc. zm. Andrzeja z P. przyłączają się do prezenty dla Jana Stęgoskiego (ACC 40 k. 93, 96v, 112v).

1461 Jan Stęgoski pleb. w P. (SzPozn. 284).

1482 spór o obsadę kościoła par. w P. pod wezw. [Ścięcia] Ś. Jana Chrzc. po śmierci pleb. Stan. Strzeszewskiego: Jakub Chocicki, Mik. Chwalęcki (jako opiekun swego bratanka Mikołaja syna Wojciecha z P.) oraz Mikołaj, Bartłomiej i Marcin bracia Grzymałowie prezentują Mik. Komorskiego [z Komorzy w pow. pyzdr.] pleb. w Rolnicach; Jan Rozdrażewski prezentuje Stanisława z Górki wikariusza kat. pozn. i pleb. w Ptaszkowie; Jan z Góry prezentuje mgra Andrzeja syna Szymona z Cerekwicy [w pow. pyzdr.] pleb. w Pczewie; Mik. Grzymała oświadcza, że to bracia dopisali go bez jego zgody do swej prezenty, ale po krótkim namyśle15Zapiska w tej sprawie wniesiona tego samego dnia, trzy zapiski poniżej wpisu z deklaracją wątpliwości przyłącza się do ich decyzji; oficjał wyrokuje, że pr. patronatu przysługuje Janowi Górskiemu, Mikołajowi synowi Wojciecha i Grzymałom, ale nie Rozdrażewskiemu; w związku z tym właściwym kandydatem na pleb. jest Andrzej z Cerekwicy (ACC 60 k. 47v-48, 112v).

1483 spór o obsadę kościoła par. w P. po śmierci pleb. Andrzeja Cerekwickiego: Jan Rozdrażewski, Aleksander Zaworski, Jakub Dymoczewski, Marcin Małołęski i Paweł Paszek pleb. w Wieszczyczynie prezentują Jana Dziećmiarowskiego altarystę w kat. pozn.; Mikołaj, Jan, Bartłomiej i Marcin bracia Grzymałowie oraz Jakub Chocicki prezentują Jana altarystę z Obornik; oficjał na czas trwania procesu powierza kościół w P. Janowi Stęgoskiemu pleb. kościoła Ś. Stanisława pod Żerkowem; wobec śmierci Dziećmiarowskiego prezentujący go kolatorzy przyłączają się do prezenty dla Jana z Obornik (ACC 61 k. 107v-108, 110, 118v).

1483-1506 Jan z Obornik pleb. w P. (SŹ 3, 1958, s. 159): 1483 tenże → wyżej; 1491 tenże prezentowany na altarystę w Kościanie (ACC 68 k. 66v, 67v); 1492 tenże altarysta w Obornikach (LBP 237); 1496 tenże toczy proces ze Stan. Malewskim z Chwałkowa o dzies. z pewnego łanu [w Chwałkowie, → niżej, pod 1514]; Malewski twierdzi, że był to łan sołecki, a nie kmiecy, i dzies. ma płacić kościołowi w Chwałkowie, a nie kościołowi w P. (ACC 73, 152); 1499-1504 tenże kustosz kolegiaty NMP k. katedry pozn. (SŹ 3, 1958, s. 159); 1506 tenże kustosz kolegiaty NMP k. katedry pozn. toczy proces z Mik. Zaborowskim z Zalesia o folw. położony za plebanią w P.; od ponad 100 lat należał on do plebanów z P., a Zaborowski go zajął, nie pozwala plebanowi orać, a pasące się konie plebana zapędził do swojej stajni; Zaborowski twierdzi, że folw. ten należy mu się prawem bliższości, bowiem to jego bliscy krewni nadali go w użytkowanie plebanom w P.; oficjał przysądza folw. plebanowi (ACC 83, 83); 1506 tenże → niżej.

1498 Maciej z Głuszyny komendarz [dzierżawca dochodów kościoła par.] w P. pozywa Mik. Masłka Kolnickiego o to, że podczas wyprawy na Turków zajął mu 8 krów we wspólnym stadzie w Chwalęcinie (AC 2 nr 1529).

1505-06 Jan z Trzciela wikariusz w P., wykonawca testamentu Jana Sobiepana kmiecia z Chwałkowa; w testamencie z 1505 m. in. zapis dla niego na dwie trycezymy [msze gregoriańskie] w jego kościele, na pierwszą 1/2 grz., na drugą 1/2 kopy [gr]; śwd. testamentu kapłan Jan komendarz w P. (AC 2 nr 1606); 1506 tenże toczy proces z Marcinem Skrzypieńskim z P.; Marcin skarży się, że wikariusz publicznie zakazał nauczycielowi pójścia z relikwiami do żony Skrzypieńskiego, a kmiecia, którego Marcin chciał postawić jako śwd., zgromił z ambony: „Niech cię diabeł porwie, jeśli będziesz zeznawał jako jego świadek!”; wikariusz w ostatnią wigilię Bożego Narodzenia nie chodził w ogóle z kolędą z relikwiami, lecz posłał tylko 2 chłopów (laici); wikariusz stale znieważał Marcina w kazaniach, ostatnio zabił mu 2 świnie, a ponadto nie chciał wysłuchać spowiedzi służącej Jadwigi, żądając od niej 2 gr, a kiedy już ją wyspowiadał, to zaraz wszystko rozgłosił; wikariusz robił w karczmie zakłady z pewnym chłopem, wypijając po garncu piwa na głowę, a następnego dnia mimo to odprawiał mszę; wikariusz zaprzecza zarzutom i wnosi, by wzięto go w obronę przed groźnym dla jego życia Marcinem; Tyburcy Jaraczewski i Marcin Wargowski, bracia Marcina, ręczą więc, że nie będzie on zaczepiał wikariusza, pod zakładem 100 grz. na cele budowlane katedry pozn. i 100 grz. na cele budowlane kościoła w P.; za wikariusza ręczy pleb. Jan pod zakładem 50 grz. (AC 2 nr 1604); 1506 Jadwigę kucharkę16Użyte słowo „focaria” może oznaczać też kochankę, ale użycie go w neutralnym kontekście raczej wyklucza taką interpretację tegoż wikariusza pozywa Marcin Skrzypieński o to, że napadła jego żonę, pobiła ją i szarpała za włosy; Jadwiga odpiera, że to ż. Skrzypieńskiego uderzyła ją, gdy przechodziła przez wodę, a Skrzypieński porwał ją siłą z plebanii i w łańcuchach wysłał do swego brata do innej wsi (AC 2 nr 1605).

1506 nauczyciel → wyżej.

1510 kościół par. w P. [formularz nie wypełniony] (LBP 139); pleb. posiada też dzies. wiard. z 10 ł. w Witkówkach, z 8 1/2 ł. w Racacie i z 1/2 Chwałkowa [k. Książa] (LBP s. 126, 139, 140).

1514 Piotr pleb. w P. toczy proces z Janem, Stanisławem i Mik. Chwałkowskimi i domaga się od nich dzies. snop. z ich sołectwa w Chwałkowie; pozwani odpierają, że od ponad 60 lat płacą tę dzies. kościołowi w Chwałkowie, a są to role folw., nie sołectwo; oficjał wyrokuje, że pleb. z P. winien procesować się z pleb. z Chwałkowa, a nie z dziedzicami (ACC 90, 83).

1518 oficjał wyrokuje, że kmiecie z Witkówek i Spytkówek mają płacić plebanowi z P. dzies. snop. z uprawianych przez siebie ról opust. (ACC 93, 108v).

1564, 1580 do par. P. nal.: P., Skoraczew, Boguszyn, Chwalęcin (IBP 310; ŹD 79).

7. SzPozn. 283-284.

Uwaga: Formy zapisu nazwy i urobienie od niej nazwiska w postaci Panięcki zdaje się sugerować, że pierwotna nazwa P. brzmiała raczej Panięka. S. Kozierowski (SzPozn. 283) i Now. 2, 398, przyjmowali jako pierwotną postać: Paniąka.

1 Tej sprawy dot. zapewne już zapiska z 1397, kiedy to Hanka zobowiązała się uznać za pokonaną i odpowiadać własnymi dobrami, jeżeli jej mąż przegra proces z Mokronoskim (Lek. 1 nr 2043).

2 Tak zdaje się wynikać z zapisek, w których występuje razem z matką Hanką. W dok. z 1404 cześnik Mikołaj występuje jednak obok ojca Jana (Wp. 5 nr 50). Dok. znany jest jednak tylko z kopii i wolno przyjąć, że zaszedł tu błąd (może nawet odczytu przez wydawcę): „pater suus” zamiast „frater suus” – Mikołaj miał wszak brata Jana.

3 Było dwóch braci tego imienia, jak wyraźnie widać z zapiski WR 3 nr 1407 (1420 r.). Żaden z nich nie był ident. ze zm. już wcześniej (1417-18) cześnikiem. Do starszego z naszych Mikołajów odnieść trzeba natomiast zapiskę z 1406: Mikołaj z Gorazdowa ma dokonać działów z ojcem Wisławem (ZSW nr 1061).

4 W związku z tym samym procesem stoi przeprowadzony przez tych samych Mikołaja, Andrzeja i Mikołaja Gorazdowskich dowód, że Gorazdowo posiadali 33 lata po ojcu i matce, a Grzymek Chwalęcki nie ma tam ani posiadania, ani nawet czynszów (WR 3 nr 770).

5 Grzymałowie pochodzili najpewniej, jak wskazują szczególnie sprawy Mik. Grzymały, z pow. gnieźn.

6 Zapiska z ksiąg kal., po ponownym uporządkowaniu ksiąg niemożliwa już do odszukania.

7 W zapisce w KoścG występuje bratanek Wojciech.

8 W TD odnotowana zapiska z ksiąg gnieźn. (niemożliwa do odszukania) w tej sprawie, datowana tam, niewątpliwie błędnie, na ok. 1518.

9 Może tożsamy z bratem Małgorzaty, która w 1497 występowała w towarzystwie stryja Mik. Grzymały z P. → wyżej. Może ident. też z Janem Grzymałą. Na taką identyfikację naprowadza też fakt, że sprzedaną przezeń posiadłość w P. określano potem jako nabytą od Jana Rozdrażewskiego, któremu służył Jan Grzymała. Być może Rozdrażewski sprzedał z zastrz. pr. wykupu dobra w P. Grzymale, ten zaś odsprzedał je dalej Chocickiemu.

10 Być może miał dobra w P. już wcześniej, jak zdaje się wskazywać wejście tu służących mu Grzymałów.

11 Nie wiemy, czy identyczny z nim był Piotr Grzymała z Gołutowa (w pow. pyzdr., obecnie Gułtowy), z którym jakieś rozliczenia miał w 1494 Mik. Grzymała z P. → wyżej.

12 Tyburcego nazywano bratem Marcina Skrzypieńskiego i Marcina Wargowskiego, → p. 5, pod 1506.

13 K 2, 95 (pod błędną datą 1454!), przytacza to imię kmiece jako nazwę topograficzną łanu w P.

14 Zapis „citati ad instanciam domini Welislai olim vicarii” jest dwuznaczny: może chodzić o żyjącego Wielistawa byłego wikariusza, albo też o pozew złożony wcześniej przez zm. obecnie wikariusza.

15 Zapiska w tej sprawie wniesiona tego samego dnia, trzy zapiski poniżej wpisu z deklaracją wątpliwości.

16 Użyte słowo „focaria” może oznaczać też kochankę, ale użycie go w neutralnym kontekście raczej wyklucza taką interpretację.