PIESKI

1276 or. Piser (Wp. 1 nr 461), 1405 de Peszeko (WR 1 nr 771; KP nr 2304), 1406 de Peszzko (WR 3 nr 308), 1412 de Pyesko (PZ 3, 201), 1420 Pysik (ACC 4, 133), 1422 Pyesky (WR 1 nr 1115), 1424 de Pesko (WR 1 nr 1181), 1432 Pyeschky (PZ 11, 105v-106), 1434Peschsco, Pyeszko, Pyeszco (PZ 12, 242v-243), 1445 de Pyessko (PG 2, 93v), 1447 Pyeszsky, Pyrzsky! (PZ 16, 98v), 1450 Maior Pyeski (KBR nr 131-133), 1452 Pyeski (ACC 33, 252v), 1453 Pyessky, Pyeszky (ACC 34 k. 85, 110v), 1563 Pieski (ASK I 5, 230), 1944 Pieske, 10, 5 km na SW od Międzyrzecza.

1. 1445 n. pow. pozn. (PG 2, 81v); 1303 n. par. własna (Wp. 2 nr 875); 1510 dek. Międzyrzecz (LBP 175).

2. 1445, 1556 dwór (curia) → p. 3; 1447 młyn1Na mapach Gilly’ego i Perthéesa zaznaczono: młyn w P. na rz. Jeziorna oraz Piaskowy Młyn na S od P. na prawym dopływie rz. Jeziorna (Gilly: Sand) → p. 3; 1450 rozgraniczenie z Pieskami Małymi → p. 3; 1502 dom (domus), dwór, mł. wodny ze stawem do niego należącym, jezioro, lasy, barcie → p. 3; 1508, 1563, 1580 mł. o 1 kole → p. 3: pobór; 1532 dwór i dom → p. 3; 1540 mł. wodny → p. 3; 1580 ugoda dot. odnowienia granic i kopców między P. a Kurskiem → p. 3.

3. Własn. szlach. 1276 Jasiek rycerz (miles) z P. śwd. na dok. lokacji m. Liebenau (Lubenow) [obecnie Lubrza] (Wp. 1 nr 461).

1385 (kop. 1646) Paweł Piesecki (Pisecki) poręcza za osoby, które zawierają ugodę z kl. w Obrze [→ Krampsko Nowe, p. 2] (Wp. 3 nr 1837).

1405-50 Mikołaj (Nikel, Nicz) Dołęga z P.: 1405 [tenże?] Nicz Rabów (Raboff) z P. śwd. Hanki z Policka [Rabowej ż. Witka Grumberga; o tej rodzinie → KObceRyc. 39] (WR 1 nr 771; KP nr 2304); 1412-48 tenże toczy procesy: 1412 z Wojtkiem [z Górzycy] o 80 grz. (PZ 3, 201), 1432 z Małgorzatą dz. w Górzycy o 4 ł. w P. (PZ 11, 105v-106), 1434-47 z Mik. Grumbergiem z Grochowa → niżej, 1448 z Niklem z Kruchowa [pow. gnieźn.] (PZ 16, 106); 1422 tenże śwd. (WR 1 nr 1115); 1448 [temuż?] Mik. Pieskowskiemu ma zapłacić Mik. Grumberg 14 grz. (PZ 16, 130v); 1450 rozgraniczenie M.P. tegoż Mik. Dołęgi oraz Piesków Małych nal. do klasztoru w Paradyżu (KBR nr 131-133).

1406 Haniczek z P. śwd. (WR 3 nr 308).

1420 Bieniak z P. śwd. (WR 1 nr 1068).

1420 Hinczka Grumber[g] z P., wd. po nim uczc. Jadwiga → p. 5.

1420-24 Jan (Hannus) Lossow (Lossen) [z Lossow w Nowej Marchii, obecnie Włostów k. Gorzowa] z P.: 1420 tenże → p. 5; 1422, 1424 tenże śwd. (WR 1 nr 1115, 1165).

1424 Helszka i Agnieszka z P. toczą proces o pr. bliższości do 1/2 P. po swym [nie wymienionym z imienia] bracie przyrodnim (frater germanus alias przyrodny) z Hanką, Jadwigą ż. Mik. Stemborka [ze Sternbergu, obecnie Torzym] z P. i jej synem Mikołajem, Froną, Jadwigą i Niszą z P.2DwMat. 14420, 546, mylnie podaje na tej podstawie: Halszka! oraz Mikołaj syn Frana! Podobnie błędne odczyty wTD (PZ 7, 151v); 1424 Hanka, Jadwiga, Mikołaj, Frona i Nisza z P. w sporze z Helszką i Jadwigą z P.; świadkowie dowodzą, że widzieli i słyszeli list starościński dot. kupna 1/2 P. przez Hankę, Jadwigę, Mikołaja i Niszę od ojca Helszki i Jadwigi; dok. ten zginął w zamieszaniu, gdy płonął Międzyrzecz (WR1 nr 1181).

1434-48 Mik. Grumberg (Grunberg, Grinburg) z Grochowa: 1434 tenże pozywa: Agnieszkę z jej ss. z ich cz. P. i wszystkich [in.] dóbr, Henzaka [tak rps, Hinczka?] z jego cz. P. oraz Mik. Dołęgę z jego cz. P. (PZ 12, 242v-243); 1447 tenże wygrywa proces z Mik. Dołęga z P. o swą ojcowiznę w P., tj. o 6 ł., 3 zagr. i 1 małdrat żyta rocznie z młyna w P. (PZ 16, 98v); 1448 tenże → wyżej: Mik. Dołęga.

1445 Bartłomiej dz. w P. sprzedaje Hermanowi Zajdliczowi (Zaydlicz) zCzarmyśla [obecnie Trzemeszno Lubuskie] 1/6 P. za 40 grz. szer. gr (PG 2, 81v).

1445 Jodok alias Jost z P. sprzedaje Kasprowi z P. i jego teściowej Małgorzacie3W haśle → Bukowiec k. Międzyrzecza (p. 3: Stefan Konopka) pomyłkowo podano na tej podstawie, że Małgorzata była teściową! Jodoka wd. po Szczepanie [Konopce] z Bukowca cz. P. z 1/2 dworu za 150 grz. (PG 2, 93v).

1445-53 Kasper dz.wP.: 1445 tenże → wyżej; 1452-53 tenże w sporze z Janem klerykiem z → Grochowa (ACC 33 k. 243v, 252v; ACC 34 k. 85, 94, 110v).

1452-53 Jarosław i 1453 Jerzy dziedzice w P. w sporze z Janem klerykiem z → Grochowa (ACC 33, 252v; ACC 34, 6v).

1465-69 Hincza i Jerzy bracia niedz. z P. toczą procesy: 1465 z Janem Głupońskim niegdyś z Kosiczyna (PZ 18, 115v), 1469 z Pieczem [Piotrem Konopką] Bukowieckim (PZ 19, 17v).

1499-1504 Jan Pieskowski: 1499 tenże kupuje od swego brata ciotecznego (frater amitalis) Piotra Grochowskiego 1/2 Grochowa i 4 grz. czynszu rocznego [zapisanego] na wsi Czarmyśl za 300 zł węg. (PG 12, 8); 1502 tenże zapisuje ż. Klarze po 12 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części po rodzicach w P., na całym dworze i cz. domu tamże, na 1/2 ról, które uprawiajako folwark, na 1/2 mł. wodnego w P. i stawu nal. do tego młyna, na 1/2 jeziora w P. oraz na 1/2 swych części w lasach i barciach w P. [w tym samym roku Bernard Pieskowski oprawił żonie posag i wiano na tych samych dobrach, → niżej] (PG 12, 233); 1504 [tenże?] Jan Pieskowski poręcza Mac. Czarmyślskiemu, że uwolni od roszczeń in. osób części dziedz. [w Czarmyślu?, w P.?], które sprzedał mu z zastrz. pr. wykupu za 50 zł węg. (PG 64, 155).

1501 -10 Janusz Pieskowski, brat Jakuba i Franciszka Pieskowskich: 1501 tenże kupuje od Marcina Goruńskiego za 40 zł węg. 1/6 jego cz. dziedz. w Grochowie, którą Marcin ma po zm. Piotrze Grochowskim (PG 12, 171v); 1510 tenże zapisuje Reginie c. zm. Wojc. Herstopskiego, a ż. swego syna Jana Pieskowskiego, po 30 grz. posagu i wiana na cz. Grochowa (PG 14, 183).

1502-12 (wspomn. jako zm. 1524) Bernard (Biernat) Pieskowski: 1502 tenże zapisuje ż. Dorocie Kunińskiej [z Konina k. Lwówka] 100 zł węg. posagu i 200 zł węg. wiana na 1/2 swej cz. w P., na całym dworze i domu tamże, na 1/2 folw., na 1/2 swej cz. młyna wodnego w P. i na stawie do niego należącym oraz na 1/2 cz. jeziora w P. [→ wyżej: Jan Pieskowski, pod 1502] (PG 12, 213); 1506 tenże zawiera ugodę z Michałem i Andrzejem Kunińskimi, którzy zobowiązują się zapłacić temuż Bernardowi 100 zł węg. posagu swej siostry Doroty (PG 65, 208v); 1512 tenże sołtys w → Kęszycy (ACC 88, 287v); 1524 tenże wspomn. jako zm. (PG 16, 27).

1504-12 (wspomn. jako zm. 1517) Jan Pieskowski, zw. Senior, syn Janusza Pieskowskiego, brat Wojciecha i Fabiana Pieskowskich: 1504 tenże → niżej; 1508-09 tegoż pozywa Andrzej Herstopski, opiekun dóbr swego bratanka Wojciecha (małol. syn zm. Wojc. Herstopskiego) w Dłusku i w Herstopie (PG 66 k. 40, 157); 1510 tenże z ż. Reginą → wyżej: Janusz; 1510 wspomn. Reginie zobowiązuje się [jej stryj] Andrzej Herstopski, jako stryj i opiekun Wojciecha dz. w Herstopie, wydzierżawić za 30 grz. części wspomn. bratanka w Herstopie i w Dłusku (PG 66, 276; por. PG 68, 178); 1512 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu prac. Janowi Karlinowi sołtysowi w Templewie 1 ł. w Grochowie za 40 grz. (PG 14, 351); 1517 Regina Herstopska wd. po tymże Janie, obecnie ż. sław. Andrzeja Kawki młynarza z mł. [klasztornego] w Obrze, sprzedaje [swemu stryjowi] Andrzejowi Herstopskiemu za 60 grz. części w Herstopie i w Dłusku, odziedziczone po swych braciach Marcinie i Wojc. Herstopskich (PG 15, 107).

1504-30 Wojc. Pieskowski, syn Janusza Pieskowskiego, brat Jana i Fabiana Pieskowskich (PG 74, 198v): 1504 tenże sprzedaje bratu Janowi Pieskowskiemu za 200 zł węg. swe części po rodzicach w P., odziedziczone po zm. bracie Fabianie (PG 13, 11); 1528 tegoż stryj → niżej: Jakub; 1528-30 tenże sprzedaje Janowi Herstopskiemu [zw. Popek]: 1528 części w P. i w Grochowie za 100 kóp gr (PG 16, 226), 1530 cz. w P. za 40 grz. (PZ 24, 80v).

1514-17 Andrzej Pieskowski: 1514 tegoż żona Katarzyna c. Mac. Karczewskiego i wd. po Janie Gorzyckim [→ Krzestkowice] (PG 69 k. 76, 101v, 387v; PG 15, 11v); 1516 tenże zapisuje wspomn. Katarzynie po 50 grz. posagu i wiana na cz. P. (PG 15, 77); 1516 wspomn. Katarzyna sprzedaje Szymonowi Budnemu burm. międz. 4 ł. pod m. Międzyrzecz za 40 grz. (PG 15, 77); 1517 wspomn. Katarzyna kwituje swego pasierba Jana (syna zm. Jana Gorzyckiego) ze swego posagu i wiana, oprawionych na 4 ł. i folw. pod Międzyrzeczem (PG 69, 387v).

1523 – a. 1586 Jadwiga, Katarzyna, Zofia, Dorota, Helena i Anna Pieskowskie, cc, zm. Bernarda Pieskowskiego:

1523-37 tejże Jadwidze zapisuje mąż Stan. Kunowski posag i wiano: 1523 po 70 grz. na 1/2 swych części w Kunowie i w P. (PG 15, 494), 1537 po 100 grz. na 1/2 swej cz. w Kunowie (PG 17, 121v); 1524 taż Jadwiga wraz z mężem Stan. Kunowskim sprzedaje swym siostrom Katarzynie, Annie, Dorocie, Helenie i Zofii Pieskowskim cz. Kunowa za 250 grz. (PG 16, 27); 1524 wspomn. Stan. Kunowski poręcza Jerzemu Kurskiemu zw. Luka za Dorotę wd. po Bernardzie Pieskowskim i ich cc. Jadwigę (swą żonę). Dorotę, Annę, Katarzynę4Wg DwMat. 14420, 547-548, zapewne identyczna z wspomn. w 1546 jako zm. szl. Kat. Pieskowską ż. sław. Walentego Folthyna rymarza kośc., matką uczc. Małgorzaty (KoścZ 19, 205), Helenę i Zofię siostry Pieskowskie, że stawią się celem sprzedaży części w P. za 325 grz. (PG 72, 29v), a 1525 te siostry sprzedają Jerzemu Kurskiemu zw. Jurgilina cz. P. za tę sumę (PG 16, 79v); 1524 taż Jadwiga z mężem Stanisławem sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swym siostrom Katarzynie, Annie, Dorocie, Helenie i Zofii Pieskowskim cz. Kunowa za 250 grz. (PG 16, 27); 1525 Anna Pieskowska kupuje z zastrz. pr. wykupu od [swego męża] Jana Grąbiewskiego 6 półł. os. w Grąbiewie za 100 grz. (PG 16, 89); 1528 Dorota panna wydzierżawia Janowi Herstopskiemu swą cz. w P. (PG 74, 135); 1529 tejże Annie zapisuje mąż Jan Grąbiewski po 70 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części w Grąbiewie os. i w Kurowie opust. (PG 16, 262v); 1529 Helena wspomn. jako zm. (PG 71, 271v); 1536 – zm. a. 1586 taż Anna Pieskowska ż. Stan. Baworowskiego (wd. po nim 1566), wd. po Janie Grąbiewskim (DwMat. 14420, 547).

1528-36 Jakub Pieskowski, dz. w P., brat Janusza i Franciszka Pieskowskich: (PG 74, 684v): 1528 tenże zapisuje ż. Dorocie c. zm. Jana Tarnowskiego po 150 zł reńskich posagu i wiana na 112 P. (PG 16, 251v);1528 tenże sprzedaje za 100 grz. Mac. Czarmyślskiemu cz. Grochowa, nal. mu z działu z bratankiem (nepos) Wojc. Pieskowskim (PG 16, 250v); 1531 tenże z bratem Franciszkiem dziedzice w P. skwitowani przez Michała i Krzysztofa Karczewskich z 30 grz. posagu po zm. Dorocie Pieskowskiej, c. Kat. Karczewskiej, wd. po Andrzeju Pieskowskim, a ciotki dziedziców Karczewa (KoścG 8, 217); 1532-36 tegoż kwitują: 1532jegoż. Dorota c.zm. Jana Tarnowskiego z oprawy na 1/2 P., na całym dworze, domu i folw. (PG 76, 48), 1536 [jego brat?] Franciszek Pieskowski z 70 zł na jego cz. P. (PG 76, 108v).

1524 – XVII w. Sczanieccy [ze Szczańca w ziemi świebodzińskiej] alias Kurscy w P.:

1524 Jerzy Kurski zw. Luka, dz. w → Kursku, Zamostowie [obecnie Ziemsko] → wyżej: cc. Bernarda.

1525-65 Jerzy Kurski, Sczaniecki, Pieskowski, dz. w P., zw. Jurgilina [bratanek Jerzego Kurskiego zw. Luka] (TD): 1525 tenże → wyżej: cc. Bernarda; 1528 tenże daje Wolfgangowi i Jerzemu braciom zw. Łukowie [dziedzice w → Kursku i Zamostowie] swą cz. dziedz. w Kursku, a w zamian otrzymuje ich części w P. i dopłaca 250 zł reńskich (PG 16, 237); 1529 [prawdop. tenże] Jerzy Stayncz [niem. brzmienie nazwy Szczaniec] Pieskowski zapisuje ż. Annie c. Mac. Zajdlicza Czarmyślskiego [dz. w Grochowie] po 150 zł reńskich posagu i wiana na 1/2 swych części w P. (PG 16, 263); 1556 tegoż poddani zabili na jego rozkaz we dworze w P. Jana Herstopskiego zw. Popek (PG 100, 843); 1565 tenże daje swym ss. Ulrykowi i Baltazarowi Pieskowskim swe części dziedz. w P. (PG 20, 414).

1565-95 (wspomn. jako zm. 1598) Baltazar i 1565 – zm. a. 1610 Ulryk Sczanieccy, Pieskowscy, dziedzice w Kursku, Dłusku, P., Czarmyślu, Bobowicku i Zamostowie, ss. Jerzego Sczanieckiego alias Pieskowskiego (DwMat. 14420, 543; TD): 1565 ciż → wyżej; 1569 ciż Baltazar i 1576 Ulryk → niżej: Jan Herstopski; 1570-76 tenże Baltazar dz. w → Kursku (PG 21 k. 58, 646); 1577 tenże Baltazar → niżej: pobór.

1528-83 Herstopscy w P.:

1528-40 Jan Herstopski, Pieskowski, zw. Popek: 1528 tenże → wyżej: cc. Bernarda; 1528-30 tenże → wyżej: Wojc. Pieskowski; 1529 tenże zapisuje ż. Małgorzacie c. zm. Mik. Spławskiego po 200 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części we wsiach Herstop, Dłusko, P. i Grochowo (PG 16, 325v); 1531 tenże w sporze z Mac. Czarmyślskim, który wdarł się przemocą w cz. wsi Grochowo, którą tenże Jan kupił [w 1528] od Wojc. Pieskowskiego sukcesora Jana Pieskowskiego (PZ 30, 60); 1531 tenże w sporze z Marcinem Herstopskim o 10 grz. (PZ 30, 64v); 1537-40 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Franciszkowi Kurskiemu: 1537 1 ł. os. w P. za 20 grz. (PG 17, 156), 1540 cz. młyna wodnego w P. za 30 grz. (PG 17, 349v); 1548-49 wspomn. Małg. Spławska, Herstopska, obecnie ż. Andrzeja Kwileckiego alias Przetockiego (PG 18, 431; PG 91, 220); 1556 o zabójstwie → wyżej: Sczanieccy.

1548-83 Jan Herstopski zw. Popek, dz. w P., syn zm. Jana Herstopskiego: 1548 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swemu stryjowi Marcinowi Herstopskiemu 1/2 wsi P. za 900 zl (PG 18, 431); 1562 tenże zapisuje ż. Annie c. Wojc. Węgorzewskiego po 1500 zł posagu i wiana na cz. Herstopu, Dłuska i P. (PG 20, 180); 1566 tenże sprzedaje swej siostrze Reginie Herstopskiej 1/2 P. za 2000 zł pol. (PG 20, 516v), a w 1567 wspomn. Regina wprowadzona w posiadanie tej 1/2 P. (KoścG 20, 321); 1569-76 tenże kupuje cz. boru w Kursku i cz. wsi P.: 1569 od B altazara Pieskowskiego za 4000 srebrnych talarów (PG 21, 1v), 1576 od Ulryka Pieskowskiego za 5000 srebrnych talarów (PG 21, 616); 1580 tenże zawiera ugodę z dziedzicami z → Kurska, dot. odnowienia granic i kopców między P. a Kurskiem (PZ 41, 2-3); 1580-83 tenże → niżej: pobór.

1447-1583 pobór i areał: 1447 w P. [m. in.] 6 ł., 3 zagr., mł. → p. 3; 1502 role w P. uprawiane jako folw. (PG 12 k. 213, 233); 1508 pobór od mł. o 1 kole 1 wiard., od 6 ł., od karczmy 1 wiard. (ASK I 3, 15v); 1510 pobór od 5 ł. (ASK I 3, 274v); 1532 folw. w P. (PG 76, 48); 1563 pobór od 5 ł., 4 komor., 5 ubogich wdów, 1 mł. dor. o 1 kole (ASK I 5, 230); 1564 w P. 5 ł. → p. 5; 1577 pobór z cz. Baltazara Pieskowskiego (ASK I 5, 700v); 1580 pobór z cz. Jana Herstopskiego od 17 ł., 9 zagr., 2 komor., od 3 ratajów od pługa, 1 tkacza (textor), 1 kowala, 3 owczarzy: od 40 owiec, od 10 owiec i od 30 owiec, 1 mł. o 1 kole (ŹD 27; ASK I 6, 128v); 1583 pobór z P. płaci Jan Herstopski (Piotrkowska 2, 55).

5. 1303 Jan pleban w P. śwd. (Wp. 2 nr 875).

1420 witrycy z P. w sporze z Janem Lossow (Lossen) z P.; Andrzej [niezident.] przedstawia w imieniu uczc. Jadwigi wd. po Hinczce Grumberfgu] z P. (kolatorki kościoła w P.) dokument, który oficjał oddala i zawiesza sprawę do chwili wyznaczenia przez witryków pełnomocnika sąd. (ACC 4, 133).

1510 par. P. w dek. Międzyrzecz [formularz nie wypełniony] (LBP 175).

1531 mansjonarze w Sierakowie otrzymują ze wsi P. 4 zł pol. czynszu rocznego od sumy głównej 30 grz. (AV 10, 280v).

1540 z rejestru kontrybucji kleru: pleban z Chyciny i Goruńska zarządza też kościołami par. w P. i w Kursku; pleban płaci 12 gr; nie ma kościelnego (minister; CP 404, 52).

1564 dzies. wiard. z 5 ł. w P. należy do dóbr Pczew bpapozn. (IBP 308).

1577 par. P. (ASK I 5, 700v); 1580 do par. P. nal. [tylko] P. (ŹD 27).

1603-07 w P. kościół drewniany Ś. Andrzeja; [dziedzic] Andrzej Herstopski katolik wypędził heretyckiego ministra; mesznego nie płacą (AV 3 k. 26, 140v).

Uwaga: Wymieniony przez DwMat. 14420, 546, Zachariasz Pieskowski z Biezdrowa, pochodził z → Piaskowa.

1 Na mapach Gilly’ego i Perthéesa zaznaczono: młyn w P. na rz. Jeziorna oraz Piaskowy Młyn na S od P. na prawym dopływie rz. Jeziorna (Gilly: Sand).

2 DwMat. 14420, 546, mylnie podaje na tej podstawie: Halszka! oraz Mikołaj syn Frana! Podobnie błędne odczyty wTD.

3 W haśle → Bukowiec k. Międzyrzecza (p. 3: Stefan Konopka) pomyłkowo podano na tej podstawie, że Małgorzata była teściową! Jodoka.

4 Wg DwMat. 14420, 547-548, zapewne identyczna z wspomn. w 1546 jako zm. szl. Kat. Pieskowską ż. sław. Walentego Folthyna rymarza kośc., matką uczc. Małgorzaty (KoścZ 19, 205).