1398 or. Ruchoczicza (WR 3 nr 37), 1406 Ruchoczicze (WR 5 B nr 224), 1465 Ruchoczycze (KoścZ 15, 56v), 6,5 km na NE od Rakoniewic.

1. 1462 n. pow. kośc. (PG 6, 124v); 1424 n. par. własna (ACC 7, 79v), 1510 dek. Grodzisk (LBP 163).

2. 1599 Jan z Ostroroga [jako dz. Grodziska] pozywa Jakuba Gnińskiego z Gnina o to, że zmienił przekopem bieg wody płynącej od dawna ze stawu Jezierzyska należącego do wsi Zdrój w kierunku Grodziska, kierując ją w stronę R. (KoścZ 81, 156).

3. Własn. szlach. 1398 Mik. Kędzierza (Kanzerza) z R., śwd. (WR 3 nr 37).

1418 Mościc [ze Stęszewa] kaszt. pozn. przedstawia w sądzie dok. nabycia Oporowa, R. i cz. Grąbiewa od braci niedz. Jana, Macieja, Pawła, Wojciecha i Bodzęty [→ Grąbiewo]; Lisek [Wyskota] z Oporowa zgłosił swe roszczenia z tytułu pr. bliższości do tych dóbr (KoścZ 4, 353v-354); 1420 tenże → p. 4.

1419-20 Pietrasz Szelewski [z Szelejewa¹O jego pochodzeniu → Rydzyna – dobra, przyp. 3] → p. 4.

1424 Ota dz. w R. → p. 5.

1436 Piotr Korzbok z R. toczy proces z Janem z Kosiczyna (KoścZ 11, 277); [też → Uwaga].

1448-87 Sędziwój [Korzbok] Ruchocki, częściej określany jako Trzebawski [syn Piotra] (KoścZ 13, 241v; KoścZ 15, 125): 1462 tenże sprzedaje Szczepanowi (Stephanus) Chybskiemu kan. pozn. 5 grz. czynszu z R. z zastrz. pr. odkupu za 60 grz. (PG 6, 124v; Dominikanie Poznań 144, dawniej Diss. II nr 2); 1465 tenże z R., Guździna i Goli (KoścZ 15, 56v); 1475 tenże zapisuje Mik. Strykowskiemu na czas życia Heleny stolnikowej [żony stolnika pozn. Mik. Stęszewskiego z Bnina], swej siostry, 5 grz. czynszu z R., małdrat żyta i miarę (mensura) pszenicy (PG 9, 20); 1482 tenże → niżej.

1482 Jan Śmigielski [syn Wojc. Bnińskiego, brata stryj. bezpotomnie zm. Mik. Stęszewskiego] kupuje od Sędziwoja Trzebawskiego wsie R., Guździno i Gola za 2000 zł węg. (PG 9, 155), 1483 zobowiązuje się w ratach spłacić 666 grz. 32 gr z sumy 900 grz. za te dobra (KoścG 2, 115), a 1487 ma jeszcze do zapłaty 167 grz. 16 gr (KoścG 3, 40).

1510 działy braci Wojciecha, Andrzeja i Stan. Śmigielskich [ss. Jana]: Stanisław otrzymuje części Śmigla, Nietąszkowa, Unina, R., Goli i Guździna (PG 14, 238); 1515 ponowne działy po śmierci Stanisława: Andrzej otrzymuje 1/2 R. oraz opust. Guździno i Golę, a Wojciech 1/2 Śmigla i Nietąszkowa (PG 15, 41v).

1520, 1529 Mikołaj i Sebastian Śmigielscy ss. Andrzeja, dziedzice w R. (KoścZ 24, 80; KoścG 8, 163v); 1540 tenże Sebastian zapisuje swej ż. Annie c. Andrzeja Bojanowskiego po 500 zł posagu i wiana na 1/2 swych dóbr w Oporowie, Oporówku, Bruszczewie, R., Goli, Guździnie oraz na 1/2 dóbr w pow. opoczyńskim [w Małopolsce] należnych sobie z działów z bratem Mikołajem (PG 17, 401v); 1541, 1543 ciż → niżej; 1544 ż. tegoż Sebastiana, Anna Bojanowska, swą oprawę zapisaną przez męża [w 1540] m. in. na R. daje swemu bratu Mik. Gołaskiemu (PG 18, 135v); 1548 tenże Mikołaj → niżej.

1536-59 Jakub Jaskólecki: 1536 tenże → p. 5; 1541 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mikołaja i Sebastiana Śmigielskich wsie R., Gola i Guździno z zastrz. pr. odkupu za 2500 zł (PG 17, 484v), a 1543 wieczyście za 4000 zł (PG 18, 44v; KoścG 8, 578v); 1543 tenże dz. w R. kupuje od wspomn. Śmigielskich ich części Oporowa, Oporówka i Bruszczewa za 500 zł (KoścZ 19, 196); 1544 tenże zapisuje swej ż. Magdalenie c. Mik. Opalińskiego i zrodzonemu z niej synowi Stanisławowi 3000 zł na połowach R., Goździchowa, Puszczykowa [k. Wielichowa], Plastowa, Goli i Guździna (PG 18, 108); 1548 temuż zobowiązuje się Mik. Śmigielski uwolnić swą cz. w R. od roszczeń osób trzecich i sprzedać ją Jakubowi za 500 zł (KoścZ 27, 396); 1554 tenże → niżej; 1559 tenże kupuje od Jana Żerkowskiego [z Żerkowa w pow. pyzdr.] czyli Rzeszowskiego [z Rzeszowa w ziemi przemyskiej] wsie Witaszyce i Słupia w pow. kal. (PG 104, 291).

1544-63 Stan. Jaskólecki syn Jakuba: 1544 tenże → wyżej; 1554 tenże otrzymuje od ojca Jakuba jego dobra, m. in. w R. (PG 19, 229; KoścG 8, 453v); 1554 tenże zapisuje swej ż. Kat. Strykowskiej na wspomn. dobrach po 2000 zł posagu i wiana (PG 19, 234), a 1559 po 2100 zł (PG 19, 713v); 1563 tenże zabity przez Mac. Rąbińskiego, pozostawia dzieci: Andrzeja, Piotra, Jakuba, Mikołaja i Annę (KoścG 14, 166v).

1563-84 Andrzej, Piotr i Jakub oraz 1563-91 Mik. Jaskóleccy, ss. Stanisława: 1563 ciż → wyżej; 1584 tenże Mikołaj otrzymuje w działach z braćmi R., Głodno, Guździno, Golę, Goździchowo, Puszczykowo i 1/2 Plastowa (PG 144, 134v); 1591 tenże Mikołaj zapisuje swej ż. Kat. Międzychodzkiej po 2500 zł posagu i wiana na R. i Guździnie (PG 23, 808).

1530 pobór od 7 ł., od karczmy 3 gr (ASK I 3, 132v); 1563 pobór od 13 ł., 1 karczmy dor. (ASK I 4, 192v); 1564 w R. 19 ł. → p. 5; 1580 pobór z R. [formularz nie wypełniony] (ŹD 83); 1603-07 w R. 14 ł. os., 6 ł. folw. → p. 5.

4. 1419-20 Michał sołtys z R. toczy proces z Pietraszem Szelewskim o zagarnięcie gwałtem sołectwa i dotyczącego go przywileju; sprawę Pietrasza ma przejąć jako zachodźca Mościc [ze Stęszewa] kaszt. pozn.; gdy Mościc powróci [z Węgier?] sołtys ma posłać woźnego do R., by upomniał Pietrasza o postawienie zachodźcy; jako strona sporu wspomn. też szl. Dziersław [Dąbrowski] mieszcz. kośc. (KoścZ 5, 174; KoścZ 6 k. 41, 89v, 119).

5. 1424 Jakub pleb. w R. pozywa Otę z R. o dzies. snop. z 4 ł., jakie uprawiał w zeszłym roku, wartości 4 grz., a także o 8 sk. za jaja i z pieniędzy zabranych witrykowi gwałtem z ołtarza (de thabula ecclesie); Ota stwierdza, że zapłacił meszne za rok poprzedni i będzie płacić w przyszłych latach (ACC 7, 79v); 1440 Piotr pleb. w R. toczy proces z opatem i mnichem Kasprem z → Obry (ACC 23 k. 88v, 95v); 1510 par. R. [formularz nie wypełniony] (LBP 163); 1536 Jan Cichoszek pleb. w R. zawiera ugodę w sprawie dzies. z Jakubem Jaskóleckim, który zobowiązuje się płacić co roku 5 grz. ze swego folw., 3 grz. dla altarii Ś. Anny oraz z ról kmiecych 20 miar (metreta) żyta i 20 miar owsa (AV 3, 104, → niżej); 1554-1607 kościół w ręku innowierców (Now. 2, 450); 1564 dzies. z R., po 1 wiard. z 19 ł., należą do klucza Buk bpa pozn. (IBP 303); 1603-07 wizytacja par. R.: pleb. ma 2 ł. z łąkami; dzies. nie jest płacona mimo ugody zawartej w 1536 [→ wyżej]; w R. płacą meszne z 14 ł. os. po 1 mierze żyta i owsa, z 6 ł. zamienionych na folw. meszne nie jest płacone; do par. nal. tylko R., gdyż Guździno zamienione zostało na folw. (AV 3, 104); 1640 dzies. snop. z folw. Guździno nal. do pleb. z R. (AV 10, 169v).

7. SzPozn. 352; Now. 2, 450.

Uwaga: Istnieją też Ruchocin i Ruchocinek w pow. gnieźn. (6 km na SSE od Witkowa), skąd pochodziła rodzina szlachecka używająca również nazwiska Ruchocki. Nie wiemy, czy do naszych R. odnieść należy następujących Ruchockich: 1397 Staszka, który zastępuje w sądzie Adama Kowalskiego z Poznania (Lek. 2 nr 1981); 1406 Michała de Ruchoczicze, śwd. w Koninie (WR 5B nr 224); 1429 Piotra, który zastępuje w sądzie Gerwarda z Łopuchowa (PZ 11, 13) [może ident. z Piotrem Korzbokiem występującym w R. 1436]; 1482 Świętosława, którego ż. Jadwiga sprzedaje Stan. Biegańskiemu swą cz. po ojcu we wsi Łobez w pow. pyzdr. za 60 grz. (PG 9, 156). Nie wiemy też, czy ur. Baltazar Ruchocki, który 1530 był arbitrem w sporze ss. sołtysa z Kiełpin z sołtysem z Żodynia [wsie klasztoru w Obrze] (Obra 51, 23), pochodził z naszego R. czy raczej z → Ruchockiego Młyna.

W TD jako Ruchocice oddawane są niekiedy błędnie także Rusocice w pow. kon.