BACHÓRZEC

(1407 Bochurzecz, 1484 Bachurzecz, 1508 Bachurzec) 7 km na E od Dynowa.

1. 1452 in distr. san. (Arch. Sang. II 152); 1470 in distr. san. (XVI 717); 1508, 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 117, 150); 1530 z. san. (AS I 21 k. 520); 1515 n. par. gr. własna → p. 5.

2. Przed 1433 wieś Wola [dziś Kosztowa] położona powyżej B. (XI 556); 1458 role zw. łazy (laszy) wyrobione przez mieszczan i przedmieszczan Dubiecka za bagnem zw. Osz od granic Ruskiej Wsi w lasach bachóreckich (in silvas Bochurienses!) (XI 3433).

3. Własn. szlach.; 1407 7 XII Piotr Kmita wwda krak. zastawia Maciejowi bpowi przem. wieś swą B. z czynszami i wszelkimi dochodami za 100 grz. półgroszków i 20 grz. szerokich gr (VIII 35); 1430-47 Mikołaj Kmicic z Wiśnicza, Wysniczky, z Bachórca, 1433-47 kaszt. przem. (XI wg indeksu); 1430 Mikołaj z Bachórca oświadcza, że Piotr Smolicki ręczył za niego 30 grz. (XI 403a); tenże oświadcza, że jest winien szl. Piotrowi Kmitce (Kmitcze) 30 grz. (XI 427); Jan Strzeżowski (Strzesowsky) z Krosna pozywa Mikołaja o 8 grz. długu (XI 439); 1432 Mikołaj z B. pozwany przez Jana Tempego [Kmitę z Bachorza] o 12 grz. poręki (XI 513, 519, 525); 1433 Jan i Dobiesław z Jasionowa kwitują Mikołaja Kmitę z B. kaszt. przem. z kwoty 100 grz. długu należnego Andrzejkowi Grabownickiemu i ręczą za tegoż dzieci, że po dojściu do pełnoletności potwierdzą odbiór należności ojca za zastaw we wsi Woli powyżej B. (XI 556); 1434 Jan i Dobiesław Jasieńscy pozywają Mikołaja kaszt. przem. o 100 (95) grz. (XI 662, 670); 1435 Mikołaj Racławski pozywa Mikołaja kaszt. przem. (XI 694); Mikołaj z Wiśnicza kaszt. przem. zastawia szl. Janowi Dolińskiemu za 410 grz. wsie → Ruszelczyce i → Iskań z sołectwami (XI 711); 1436 Jan Goligyan [ze Strzałkowa] jako zastępca swej ż. Małgorzaty występuje przed sądem z. przem. przeciw Mikołajowi [Kmicie, bratu Piotra Lunaka] kaszt. przem., który zajął gwałtem i dokonał intromisji w dobra ojczyste Małgorzaty, przypadłe jej prawem bliższości po jej bracie rodzonym zm. Janie Kmicie i dzieciach tegoż z Bachorza, a mianowicie: zamek → Sobień z wsiami i wolami należącymi do zamku, miasto → Dynów z wsiami przynależnymi → Bachórz i in., skarbiec, kosztowności, futra, 200 wołów, 100 krów, 100 klaczy, 200 macior, przywileje i dokumenty dotyczące wym. dóbr, razem wartości 40000 grz. Mikołaj żąda odesłania sprawy do pow. san., gdzie te dobra są położone (XIII 83, 87-92); 1437 Jan Doliński pozywa Mikołaja kaszt. przem. (XI 865, 882); Jan z Łańcuta pozywa Mikołaja z B. w sprawie wsi Hyżne, Kąkolówka i Brzezówka [we włości dynowskiej] (XI 954-956); 1440 Mikołaj kaszt. przem. zastawia Piotrowi i Chodorowi Kozarowiczom wieś → Sielnicę za 38 grz. (XI 1273, 1300); 1440-41 Sandek albo Sczurek pozywa Mikołaja kaszt. przem. (XI 1285, 1334, 1344, 1356); 1441 Mikołaj Kmita z Wiśnicza za zgodą synów sprzedaje Janowi Dolińskiemu za 1000 grz. wsie → Ruszelczyce, → Iskań i Ruskie Dubiecko [dziś Ruska Wieś] z warunkiem posiadania przez Dolińskiego i jego kmieci z dominium bachóreckiego prawa pasienia oraz połowu ryb po obu brzegach Sanu i dopływów (XI 1343); tenże pozywa Małgorzatę, ż. jego zm. syna Mikołaja z Dubiecka (XI 1352); Małgorzata niegdyś ż. Mikołaja Kmity oraz Jan z Buczacza kwitują Mikołaja Kmitę kaszt. przem. z oprawy i wiana (XI 1363); na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą, ż. [Przedpełka] Mościca z Wielkiego Koźmina, a jej stryjem Mikołajem [Kmitą] kaszt. przem. i tegoż synami, Małgorzata odstępuje Mikołajowi i jego synom zamek → Sobień z wsiami przynależnymi oraz dobra: B., Koschowa Wola (Kostowa Wola) [dziś Kosztowa], Laskówka [Kostowka w Arch. Sang.], Bartkówka, Pawłokoma, Sielnica, Słone, Żohatyn, Ruskyedubyeczsko [dziś Ruska Wieś, castellum Dubiecko w Arch. Sang.], miasto → Dubiecko z przedmieściem, Nyewnadowodubyeczsko [dziś Nienadowa], Skuwyerzowa Wola [dziś prawdop. górna część Nienadowej], Hololasz [dziś prawdop. Hucisko Nienadowskie], Śliwnica, Iskań, Brzuska, Stupnica, Bachów, Ruszelczyce, Babice [dziś Przedmieście Babickie]. Mikołaj odstępuje Małgorzacie → Bachórz, miasto → Dynów z wsiami przynależnymi, anulując wszystkie długi z wyjątkiem długu 2400 grz. drobnej monety lub 1200 grz. półgroszków, za który ręczył Jan z Pilczy (XI 1370-1372; Arch. Sang. II 137, gdzie opuszczono Sielnicę, Skuwierzową Wolę, Hololasz i Iskań); Mikołaj i Małgorzata kwitują się wzajemnie z wszelkich zapisów i zobowiązań oraz czynią wolnymi poręczycieli Jana z Pilczy i Mikołaja z Piotraszowki w sprawie dóbr w pow. san., natomiast w sprawie dóbr w pow. krak. winni w pow. krak. dokonać wpisów (XI 1373); Mikołaj winien spłacić długi przez siebie zaciągnięte a Małgorzata długi swoje, ojca i brata, oraz winni sobie przekazać odpowiednie dokumenty, natomiast pisma dot. posiadłości wspólnie posiadanych winni oddać do wiernych rąk (XI 1374); Mikołaj z synem Janem, dziedzice z B., winni zapłacić Małgorzacie 600 grz. półgroszków lub 1200 grz. drobnej monety, za co ręczy Jan z Pilczy, jeśli zaś tego nie uczynią w terminie, dadzą za 1200 półgroszków intromisję w zamek Sobień z wszystkimi wsiami (XI 1375); za Mikołaja Kmitę i jego syna Jana ręczy Janowi z Pilczy Piotr Smolicki kaszt. i star. san. intromisją w miasto Zarszyn, przedmieście i wsie Długie, Strachocinę i Wzdów z sołectwami, Smolickiemu natomiast Mikołaj z synem gwarantuje tę porękę miastem Dubiecko z wójtostwem i wsiami B. z folwarkiem, Pawłokomą i Laskową Wolą (XI 1376, 1377); w sprawie między Mleczką powodem a Wojtkiem z Bartkówki w sprawie → Bartkówki sąd gr. odsyła strony do decyzji [Mikołaja] kaszt. przem. (XI 1379); 1442 sprawa między Mikołajem kaszt. przem. a Mikołajem i Steczkiem z Tarnawy o wójtostwo w Soli (XI 1429); 1443 Mikołaj kaszt. przem., ręcząc za Jana Żmigrodzkiego Piotrowi Czeszykowiczowi z Rytarowiec [dziś Bykowce], zobowiązuje się zapłacić temuż 100 grz. lub dać zastaw na kmieci we wsi Dubiecko z 10 grz. czynszu (XI 1697, 1776); 1446 woźny ziemski wysłany przez starostę san. do B. zeznaje, że zapytywał Stanisława wwdę bachóreckiego o maciory Panka z Ulucza, zabrane w lasach królewskich, i że wyznaczył termin wwdzie i p. Janowi Kmicie (XI 2291); 1449 na podstawie decyzji wwdy gr. san. w sporze między Malką z B. a Wasylem i Chodorem, ziemianami z Dobrej, o bydło i plony (peccorum et duorum horreorum), sąd gr. przysądza je Wasylowi i Chodorowi (XI 2759); 1452 Jan Kmita kaszt. lw. za zgodą swego ojca Mikołaja i brata Dobka zapisuje ż. swej Marcie 400 grz. na dobrach nie podzielonych: B., Koszczowa Wola, Pawłokoma, Laskówka, Bartkówka, Słone i Sielnica (Arch. Sang. II 152).

1458 Stanisław i Jan, dziedzice z Dubiecka, odstępują swemu stryjowi, Dobiesławowi z Wiśnicza, role zw. łazy wyrobione (przerobyly) przez mieszczan i przedmieszczan → Dubiecka za bagnem zw. Osz od granic Ruskiej Wsi w lasach bachóreckich (Bochurienses!) (XI 3433); 1464 Dobiesław Kmita kaszt. wojnicki właśc. wsi → Bartkówki (XVI 83, 110); 1468 Piotr Doliński z Nowosielec pozywa Dobiesława Kmitę z B. kaszt. lub. (XVI 486); 1469 Anna z Rzeszowa wdowa po Filipie z Żerkowa [w Kaliskiem] kaszt. międzyrzeckim, sprzedaje Dobiesławowi Kmicie kaszt. lub. za 400 grz. wieś Hadle [Szklarskie] i połowę Jawornika [Polskiego] (XVI 570); 1470 Dobiesław Kmita kaszt. lub. zastawia Jakubowi de Pozogy za 700 zł długu wsie: B., Kosztowa, Wola Kosztowska i Pawłokoma (XVI 717); tenże gwarantuje Janowi, Mikołajowi i Zebrzydowi Herburtom (Herbolthom) z Fulsztyna terminową spłatę 150 grz. za Barbarę swą [! brata swego] wnuczkę intromisją w wieś swą Bartkówkę (XVI 718); 1473 tenże jako opiekun Barbary, c. Stanisława [Kmity] Dubieckiego, zapisuje Leonardowi z Pobiedna wojskiemu san. dług Barbary 240 zł na wsi swej Nienadowej (XVI 918); tenże gwarantuje Pawłowi Temeszowskiemu terminowy zwrot długu 30 grz. intromisją w wieś swą → Bartkówkę (XVI 965); 1474-75 tenże zapisuje swemu dworzaninowi zw. Szestrzenyecz 40 grz. na 5 kmieciach we wsi swej → Pawłokomie (XVI 967, 1024); 1481 starosta ustanawia zakład z powodu sporów i niezwyczajnych wojen między Andrzejem [Kmitą] mieszkającym w B. a Janem z Dynowa (XVI 1527); Jan z Dynowa pozywa Andrzeja albo Henryka Sobieńskiego dziedzica z B., Pawłokomy i Bartkówki, że mimo ustanowionego zakładu dokonał gwałtem zajazdu na dobra Jana → Przedmieście Dynowa, z 60 szlachty i 100 niższego stanu, uzbrojonymi we włócznie, kusze, pancerze, miecze i inną broń, znieważał go słownie, zabrał 2 psy myśliwskie, strzelał do rybaków, porąbał umocnienia (antemuralia alias kobylenye) przed miastem na przedmieściu, porąbał ogrodzenia, za kilka dni uczynił podobnie. Jako zastępca Andrzeja występuje jego zarządca Paweł Sarna (XVI 1530-1532); 1484 Barbara z Dubiecka [i z B.] ż. Stanisława Derszniaka z Rokitnicy sprzedaje Piotrowi, Stanisławowi i Andrzejowi z Sobnia miasto → Dubiecko i wsie Drohobyczkę, Śliwnicę, Starą Śliwnicę i in. (XVI 1647); Piotr, Stanisław i Andrzej Kmitowie, bracia rodzeni, z jednej a Barbara c. zm. Stanisława z Dubiecka, ż. Stanisława Derszniaka z Rokitnicy, z drugiej strony, jako posiadający prawo bliższości dokonują podziału dóbr i rzeczy pozostałych po śmierci Dobiesława Kmity wwdy sandom. Piotrowi, Stanisławowi i Andrzejowi przypadają: zamek Wiśnicz i wsie doń należące Wiśnicz Wielki (Malor), Kobyle, Rogoże, Mały (Minor) Wiśnicz, Łomna, Leksandrowa, Borowna, miasto król. Lipnica z przedmieściami i częścią wójtostwa w Bochni, czynsz z żup solnych tygodniowy: quatuortemporum et centenarii, sprzedany i zastawiony Dobiesławowi, korzec soli z Bochni, wsie w pow. czchowskim, wieś Wola [Drwińska] z folwarkiem, część wsi Drwinia, wieś Piotrkowice z folwarkiem, sołectwo z folwarkiem w Luboszy, dom w Krakowie, wieś Kolosy z folwarkiem w pow. wiślickim, wsie B. z folwarkiem, Kosztowa, Dylągowa, Pawłokoma, Bartkówka, Laskówka, Jawornik [Polski], Hadle, Sielnica w z. san. Barbarze przypadają wsie Rączyna z folwarkiem, Zagórze, Tuligłowy z folwarkiem w z. i pow. przem. z dodatkiem 3000 grz. (XVI 1648; SPPP II 4284); Barbara z Dubiecka ż. Derszniaka kwituje Piotra, Stanisława i Andrzeja z Sobnia z opieki, którą sprawował zm. Dobiesław, jej dziadek, a po jego śmierci wymienieni nad nią i dobrami ojczystymi i macierzystymi, ruchomościami i nieruchomościami, skarbem, szatami, końmi. Kwituje ich również ze skarbca i rzeczy jej ojca Stanisława z Dubiecka (XVI 1649); Stanisław Kmita zapisuje Barbarze z Dubiecka, ż. Stanisława Derszniaka, 1165 zł węg. na wsiach Bachów, Stupnica, miasto Babice, Skopów i in. wsiach należących do Bachowa (XVI 1650); Andrzej Kmita zapisuje Barbarze jw. 1500 zł i 65 zł węg. na wsiach: B., Kosztowa i Laskówka (XVI 1651); 1489 Andrzej albo Indrzich Kmita z Sobnia daje Janowi z Pilczy wwdzie ruskiemu i Piotrowi z Sobnia star. spiskiemu, swym poręczycielom, intromisję w dobra swe wieś B., miasto Dubiecko i wsie do nich należące: Sielnica, Dylągowa, Laskówka, Kosztowa, Pawłokoma, Bartkówka, Hadle, miasto Jawornik, Nienadowa, Przedmieście [Dubieckie], Ruska Wieś i Polchowa (XVI 1940); 1497 król zatwierdza kontrakt zawarty przez Piotra Kmitę marsz. kor. i Jana z Ossolina, opiekunów dzieci zm. Andrzeja [Kmity] Sobieńskiego, przyznający Barbarze, matce tych dzieci a teraz ż. Rafała z Jarosławia, posiadanie miasta → Dubiecka z przedmieściami i wsiami Nienadowa, B. i in. tak długo, aż zostanie spłacona suma oprawy i wiana zapisana Barbarze przez Andrzeja Sobieńskiego (MRPS II 646).

1508 Jan Zaremba [z Kalinowej] płaci z dóbr swych: miasto Dynów, Przedmieście, B. i Łubno (ŹD XVIII s. 117); 1515 8 ł., młyn 6 gr, karczma z browarem 1 wiard., pop 15 gr (ŹD XVIII s. 150); 1523 podymne 16 gr (AS I 21 k. 103); 1530 8 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 520); 1536 8 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 566); 1552 18 gosp., karczma, młyn 1 koło, pop (AS I 21 k. 1019).

Mieszkańcy: 1449 Malka (XI 2759); 1474 Pasko (XVI 1021).

4. 1407 zastaw wsi z czynszami (VIII 35) → p. 3.

5. 1515, 1530, 1536 pop → p. 3.

7. 1440 (XI 1285); J. Kotlarczyk, M. Parczewski, K. Pękala: Pierwsze stanowiska archeologiczne na terenie wsi Bachórzec, pow. Przemyśl. Acta Archeologica Carpathica t. XIV 1974, s. 147-150.

8. Fragmenty naczyń wczesnośredn. i średn. (→ p. 7 s. 147-149).