NOWOTANIEC

wieś (1366 Brzozowa potok, 1409 Lobetancz, 1419 Brzezowa, Brzozowa alias Lobetancz, 1424 Lobentancz, 1435 Nowotanecz alias Brzozowo, 1436 Nowotanyecz. 1437 Brzozowo alias Lobotanecz, Lobotanecz, Brzozowa, 1442 Lvbentancz alias Brzeszowo, 1443 Brzosow, 1444 Brozow alias Lubothancze) 13-14 km na Sw od Sanoka.

1. 1366, 1419 terra san. (KDM I s. 338; ZDM VII 1877); 1437, 1444 san. distr. (XI 921; III s. 205); 1424 n. par. łac. → p. 5.

2. 1366 villam... ex utraque parte fluvii Brzozowa wlgariter nuncupata (!) (KDM I s. 338); 1419 villam... in flumine Pella... incipiendo a finibus ville Pella usque ad ortum predicti fluuii Pella parte ex utraque (ZDM VII 1877); 1435 gran. z wsią Bukowsko (XI 708); 1437 gran. z wsią Pielnia (XI 853).

3. Wtasn. król., później szlach. 1366 król pozwala discreto Phalislao de Rzoslon założyć wieś → p. 4 (KDM I s. 338); 1409 Piotr dziedzic „de Lobetancz” wśród świadków dokumentu fundacyjnego kościoła w Humniskach (ADP dok.); 1419 król nadaje za zasługi szl. rycerzowi Matiaszowi Czarnemu (Niger) ze Zboisk wieś Brzozowa albo Lobetancz (ZDM VII 1877; MRPS IV s. 536); 1398-1431 Matiasz ze Zboisk s. Piotra, Matiasz Węgier, Matiasz Czarny, 1419-31 właśc. N. → Zboiska; 1424 Piotr karczmarz z N. pozywa Przecława ze Wzdowa o 1 grz. (XI 100, 105); 1435 w związku z podziałem ojcowizny przez Piotra, Jana i Jerzego, braci ze Zboisk, i wydzieleniem Piotrowi części obejmującej → Zboiska, Bukowsko i inne wsie, winien on po śmierci matki Anny zrezygnować z praw do wsi N. Wszelkie szkody w dobrach ojczystych ponoszą do 6 lat wszyscy bracia wspólnie, później każdy w swoich dobrach (XI 708, 709); 1437 Mikołaj Pelwelski zastawia Janowi Balowi s. Matiasza za 110 grz. połowę wsi Pielni od strony N. (XI 853); Jerzy ze Zboisk sprzedaje Janowi Balowi, swemu br. rodzonemu, za 200 grz. połowę wsi Brzozowo albo Lobotanecz. Jan Bal ze Zboisk winien jest br. Jerzemu 110 grz. z racji połowy wsi Lobotanecz, które zobowiązuje się zapłacić po śmierci matki Anny (XI 921, 922); Andrzej i Jan, młynarze w Pobiednie i Brzozowie (N.) pozywają ur. Annę Zahutyńską w sprawie grzywien i młyna w Zahutyniu (XI 923); 1437-79 Jan Bal s. Matiasza (VIII 95, XI, XVI wg indeksów, III s. 105; CS 151 s. 1429-1433), 1441-79 stolnik san.; 1439 4 kmiecie z Dudyniec i Siemon z N. ręczą za stawienie w grodzie Filipca (Philipyocz), kniazia „de Makowcze” (?) (XI 1172); 1442 Anna. wdowa po Matiaszu ze Zboisk, zachowuje sobie dożywocie na wsi Lubentancz albo Krzeszowo i postanawia, że po jej śmierci wieś ta przypadnie jej synowi Janowi Balowi, aby po jej śmierci synowie nie prowadzili sporów (XI 1450); 1443 Jan Bal z Brzozowa zastawia Marciszowi Smolickiemu za 150 grz. połowę wsi Pielni, trzymaną zastawem od Mikołaja Pelwelskiego (XI 1613); 1444 król pozwala Janowi Balowi zamienić wieś Brozow albo Lubothancze na miasto na prawie magdeburskim (III s. 105-106); 1446 Jan Bal Matiaszowicz zapisuje ż. swej Zuzannie 500 grz. na → Nowotańcu mieście i należących doń przedmieściach (dziś Nadolany i Nagórzany) (XI 2150).

Mieszkańcy: 1424 Piotr karczmarz (XI 100, 105); 1436... pecz (XI 821); 1437 Jan młynarz (XI 923, 934, 942, 949); 1439 Syemon (XI 1172).

4. 1366 król pozwala viro discreto Phalislao de Rzoslon założyć nową wieś na pr. niemieckim po obu stronach potoku zw. Brzozowa, obejmującą 80 łanów frankońskich, z wolnizną 20 lat (KDM I s. 338); 1444 → p. 3.

5. 1424 pleban de Lobentancz (XI 105); 1442 Szczepan pleban w N. ręczy za br. swego przezornego Mikołaja, niegdyś młynarza san. (XI 1566).

6. Mańkowski T., Hoczew i Balowie, Lwów 1910; Dąbkowski P., Ziemia sanocka, II. Matjaszowicze s. 2-10, 85; biogram Jana Bala Matiaszowicza w PSB I s. 227-228.

Po r. 1444 → Nadolany, → Nagórzany, → Nowotaniec miasto.