(1402 Marcuszwka – GB 1 s. 98; 1414 Marcuschowice – SP 2, 1334; 1436 Marcussowca – ZK 11 s. 41; 1437 Marcuschovca – GB 2 s. 332-3; 1470-80 Markuszowka – DLb. 1 s. 491-2; 1508 Markuska – RB s. 394; 1582 Markuszka – ZK 406 s. 63-4; 1596 Wola Markulska – WR k. 123) 5,5 km na NW od Żmigrodu.

1. 1468, 1581 pow. biec. (ZK 152 s. 155-6; ŹD s. 125); 1470-80, 1596 par. Załęże (DLb. 1 s. 491-2; WR k. 123).

2. 1462 młyn w M. → p. 3; 1570 droga z Biecza na Węgry przez m. Dębowiec, Załęże, M. i Żmigród (LDK s. 44); 1582 granica między Pielgrzymką i Sowoklęskami [Samoklęski] a m. Osiekiem i wsią Mytarzą poczynają się k. rz., czyli potoku Kłopotnica [lewy dopływ Wisłoki], naprzeciw młyna wsi M., w miejscu od dawna zw. Pucki (Puczki). Poniżej tego miejsca, gdzie rz. → Czermna wpływa do Kłopotnicy, usypano po drugiej stronie Kłopotnicy jeden z 3 kopców narożnych, czyli kopiec M. → Ciśmionka (ZK 406 s. 63-4).

3. Własn. król. w stwie biec. -a. Tenutariusze. 1414 Konstanty z Mikluszowic zastawia za 100 grz. półgr Zygmuntowi z Cichawy wsie Załęże [par. własna] i M. i obiecuje bronić go przed wszelkimi przeszkodami [w dzierżeniu tych wsi], dopóki nie wyda mu dok. król. z zapisami 100 grz., ponieważ są to wsie król. (SP 2, 1334); 1438 Jan z Bączala pstar. i sędzia grodzki biec. oświadcza, że zgodnie z orzeczeniem sądu Jan Czelustka [ze Stradowa (nie istniejąca dziś wieś w pow. wiśl.) i Glinika Polskiego] przedłożył dok. na sołectwa i dziedziny Załęże i M. w sprawie z Salomonem z Bieńkowic [par. Cerkiew], który nie stawił się i żadnych dok. nie przedłożył (ZB 1 s. 53); 1457 br. Jan Oświęcima i Jan Radwan z → Kunowej podzastawiają za 200 grz. Klemensowi i Janowi Radwanowi [Zebrzydowskim] wsie Załęże i M., które trzymają w tej sumie od króla¹W haśle → Kunowa błędny odczyt „Markuszowa”; Klemens Radwan Zebrzydowski oprawia 60 grz. posagu ż. Katarzynie c. Mik. Żarnowieckiego na ww. wsiach i sołectwach tamże oraz poręcza za młodszego br. Jana, że potwierdzi zapis przed sądem ziemskim (ZB 1 s. 169); 1462 ww. Klemens z Załęża zobowiązuje się zapłacić Mik. Skarbkowi 28 fl. węg. poręki za Mik. Żarnowieckiego lub wwiązać Skarbka do młyna w Załężu „seu in M.” (ZB 1 s. 216); 1468, 1470 Jan Kobyleński z Kobylan [par. własna] h. Grzymała, stolnik krak., tenut. M. → Kobylany, par. własna, p. 3; 1470-80 własn. król. (DLb. 1 s. 491-2); 1482 Agnieszka z Bnina [1° v. ż. Jana z Kobylan stolnika krak.] ż. Jakuba z Dębna kaszt. i star. krak. daje s. Hier. Kobyleńskiemu z → Kobylan [par. własna] swoje wsie w pow. pozn., gnieźn. i pyzdrskim w zamian za jego wsie i za zapisy na tenutach z sołectwami, m.in. M. w pow. biec. (ZB 2 s. 94-5); 1487 z podziału dóbr rodowych i tenut między br. Hier. Jana i Jakuba Kobyleńskich z → Kobylan [par. własna], Hieronimowi przypadły m.in. dobra król. M. w pow. biec. (Mp. 5 Q 85; MS 1, 1878); 1522 panna Dorota c. Jana z Tarnowa kaszt. biec. ustępuje pod zakładem 10000 fl. węg. stryjowi Stanisławowi z Tarnowa i Rzemienia [pow. pilzn.] wszystkie przypadłe jej sumy zapisane niegdyś jej dziadowi Hier. [Kobyleńskiemu] na dobrach król., m.in. na Załężu i M. w pow. biec; tenże Stanisław za zgodą ż. Katarzyny z Dąbrowicy [Firlejówny] ustępuje Janowi z Tarnowa sumy na ww. dobrach (MS 4, 8272-3); ww. Stanisław obejmuje w posiadanie ww. dobra, będące dotąd w tenucie Doroty z Tarnowa → Łężyny p. 3a; 1527 woźny wwiązuje Jakuba i Jana Kobyleńskich jako opiekunów ww. panny Doroty m.in. do M. → Kobylany, par. własna, p. 3; Andrzej Szreniawa pstar. biec. wwiązuje się do dóbr król. Załęże, M., Gorzyce i → Łężyny i do sołectw w tych wsiach, mimo sprzeciwu rządcy Jakuba i Mik. Kobyleńskich, który zeznał, że sołectwa są własn. dziedz. Kobyleńskich (GB 6 s. 511-2); 1528 ww. Dorota pozywa Jakuba i Mik. Kobyleńskich o wydarcie jej przemocą dóbr, m.in. M. → Kobylany, par. własna, p. 3; 1546 Elżbieta c. Jana Tarły ze Szczekarzowic [pow. sand.] krajczego kor., ż. Jerzego Monasterskiego z Jazłowca [Podole] odstępuje od swych pr. do dóbr macierzystych i cz. dóbr dziedz. i król. oraz do sum zapisanych na dobrach król., m.in. M. (MS 4, 7591).

-c. Areał, folwark, pobór. 1470-80 folwark, ł. kmiece (DLb. 1 s. 491-2); 1496 pobór w M. z 1/2 ł. (RB); 1508-10 pobór w M. z 6 prętów (RB s. 394, 416, 441, 447, 453, 493, 511, 531); 1522, 1527 → Łężyny p. 3.

4. 1402 Piotr sołtys w M. (GB 1 s. 98); 1421 Stachna i jej c. Kachna oświadczają, że pani [Małg.] Kostuszkowa [wd. po Konstantym z Mikluszowic] spłaciła je z tytułu sołectwa w M. (GB 2 s. 118); 1434 Stachna ongiś z Jasła składa w sądzie pamiętne przeciw [Janowi] Kostuszcze [z Mikluszowic i Rudna], ponieważ pozyskała na nim sołectwo w M., do którego nie dał jej wwiązania (GB 2 s. 315); 1436 Jan Kostuszko sprzedaje za 108 grz. stren. Janowi Czelustce ze Stradowa sołectwa w Załężu i M. (ZK 1is. 41-2); stren. Jan Czelustka oprawia 200 grz. wiana ż. Piechnie na sołectwach w Załężu i M. (GB 2 s. 332-3); 1438 → p. 3a; 1444 ww. stren. Jan ze Stradowa burgr. krak. i jego ż. Piechnica przez pełnomocnika Andrzeja kmiecia z Kobylanki [Górnej lub Dolnej] sprzedają za 100 grz. Janowi Długiemu z Kunowej sołectwa w Załężu i M. (GB 2 s. 370); 1447 tenże Jan Długi przeciw Piechnie wd. po Czelustce, ponieważ nie uwolniła sołectwa w M. (GB 3 s. 411); 1453 tenże Jan Długi sprzedaje za 100 grz. Andrzejowi Sobniowskiemu sołectwa w Załężu i M. z młynami i zobowiązuje się bronić go przed pretensjami innych osób, dopóki nie uzyska król. potwierdzenia starych dok. na te sołectwa (GB 3 s. 480); 1457 br. Jan Oświęcima i Jan Radwan z Kunowej [ss. Jana Długiego] sprzedają za 100 grz. Klemensowi i Janowi Radwanowi [Zebrzydowskim] sołectwa w Załężu i M. → Kunowa p. 3; → p. 3a; 1527 sołectwo własn. dziedz. Kobyleńskich → Łężyny p. 3.

5. 1470-80 dzies. 1 wiard. szer. gr pras. z ł. dla drugiej prebendy w kol. Ś. Floriana w Kleparzu (DLb. 1 s. 491-2).