MASŁOMIĄCA

(ok. 1289 Maslomøcz, Maslomecz – Rzym, Bibliotheca Apostolica Vaticana, rps Chigi F.IV.90, k. 2lv, 22r; tamże, Bibliotheca Angelica, rps 313, k. 98v: kopie Żywotu i cudów ś. Jacka z poł. XIV w. na podstawie zapisek z ok. 12891Najstarsze odmianki zapisów nazwy M. ustalono na podstawie autopsji rękopiśmiennych kopii „Żywota ś. Jacka” dokonanej w bibliotekach rzymskich przez dr Macieja Zdanka. „Żywot ś. Jacka” został napisany po poł. XIV w. (po 1352 r., może w latach 60. XIV w.) przez lektora krakowskiego, dominikanina Stanisława z Krakowa. Autor wykorzystał w dziele m.in. niezachowany do dziś liber miraculorum, z którego zaczerpnął informacje o M. Tekst „Żywota” zachował się w całości w dwóch kopiach. Kopia XIV-wieczna, przechowywana w Bibliotece Watykańskiej pod sygn. Chigi F.IV90 zawiera wiele lekcji zepsutych i zniekształconych. Została ona przewieziona do Rzymu na potrzeby procesu kanonizacyjnego w XVI w. Z inicjatywy A. Bielowskiego, planującego edycję źródła, jeden z pracowników ówczesnej Biblioteki Chigi sporządził w 1854 r. odpis z tej kopii. Niestety wykonał to zadanie nierzetelnie, dodając do pomyłek XIV-wiecznego kopisty własne błędy. Odpis stał się jednak podstawą edycji źródła w MPH 4, dokonanej przez L. Ćwiklińskiego bez wglądu do rękopisu Chigi. Do weryfikacji odpisu wydawca posłużył się wydanym drukiem w Rzymie w 1594 r. dziełem polskiego dominikanina Seweryna Lubomelczyka pt. „De vita, miraculis et actis canonisationis sancti Hyacinthi confessoris ordinis fratrum praedicatorum libri Quatuor”, zawierającym liczne przejątki z XIV-wiecznego „Żywota”. Druga pełna kopia „Żywota” znajduje się w kodeksie zawierającym akta kanonizacyjne ś. Jacka, przechowywanym w Bibliotheca Angelica w Rzymie pod sygn. 313 (dawniej C.7.14). Kodeks ten sporządzono ok. 1589-91 r., wpisując doń akta pierwszego, krakowskiego procesu kanonizacyjnego z 1523 r. Wśród nich znalazł się także tekst „Żywota”, wydobyty na potrzeby postępowania ze skarbca kat. krak. i skopiowany. Kopia z Bibliotheca Angelica mimo pochodzenia z XVI w. odznacza się dobrymi lekcjami. Podstawowe jej odmianki w porównaniu z kopią Chigi podał W. Kętrzyński w MPH 5 s. 1017-26. Nazwa M. pojawia się w dwóch rozdziałach „Żywota”: XLV i XLVI. W rozdz. XLV edycja Ćwiklińskiego podaje formę „Maslouicze”, mimo że znajdujący się w posiadaniu wydawcy odpis z rękopisu Chigi miał formę „Maclomocz”. Wydawca zastanawiał się, czy nie chodzi tu o M., ale poszedł za lekcją podaną przez Lubomelczyka. Jest to odczyt błędny, bowiem „Żywot” w rps Chigi ma formę „Maslomecz” (k. 21v). Identyczny zapis widnieje w rps Bibliotheca Angelica (k. 98v). W rozdz. XLVI edycji Ćwikliński, dysponując bardzo zepsutą lekcją „Maslouerde” podaną przez Lubomelczyka, powtórzył konsekwentnie formę Maslouicze, mimo że odpis rps Chigi podawał „Maclomocz”. Bezpośrednia konfrontacja z podstawą rękopiśmienną pozwala stwierdzić, że wszystkie te lekcje są błędne. Kopia „Żywota” w rps Chigi, k. 22r, podaje bowiem nazwę w formie: „Maslomącz” (zapisaną w postaci „Maslomøcz” ), zaś kopia Bibliotheca Angelica, k. 98v: „Maslomecz” (wg informacji M. Zdanka). Nie ma więc wątpliwości, że w obu rozdziałach „Żywota” pojawia się nazwa M; 1379 Maslomancza – SP 8, 600; 1408 Maslomøcza – GK 1a k. 64v; 1411 Masłowøcze (!) – ZCz. 2 s. 1; 1428 Manslamancz – GK 3 s. 192; 1447 Maslomacze – GK 10 s. 118; 1450 Maslyomicze – OK 9 s. 45; 1470-80 Maslomiacza – DLb. 2 s. 250; 1486 Maslonyacza – ZK 19 s. 267; Maslolacza – ZK 19 s. 280; 1487 Maszlowycze – GK 22 s. 721; 1491 Maslomyąsza – RP k. 161r; 1508 Maslømyancza – OK 23 s. 422) 12 km na N od Krakowa.

1. 1498 pow. krak. (ZK 153 s. 195); 1470-80, 1598 par. Więcławice (DLb. 2 s. 50; WR k. 247v).

2. 1395 Jakusz z s. Michałem i żoną sprzedają za 18 grz. gr Leonardowi [z Wilczkowic] pole k. drogi Zagórskiej (via Zagorzka) i las Stara Zapusta k. drogi do Wilczkowic (ZK 2 s. 315); 1398 role, łąki i gaje w M. przyłączone do sołectwa w Michałowicach → p. 3a; Michał z M. sprzedaje za 200 grz. i za łan za górą winną, niwę zagumienną, łan pod starym gajem i za 3 gaje w Laskowcu (in Lascouecz – zapewne nazwa części wsi lub lasu) za ścięgna [tj. dróżką, którą pędzi się bydło] Pełce z M. całą cz. dziedz. w M. z wyjątkiem gaju i połowy Laskowca (SP 8, 8075); 1400 łąka Przybkowska → p. 3b; 1400-1 Zygmunt obecnie z Cichawy zostaje zachodźcą kl. miech, w sporze z Pełką z M. o niwę w Michałowicach; tenże Pełka winien złożyć przysięgę przeciwko Zygmuntowi z Rudna, że do niego należy niwa w M. pod górą naprzeciwko łąki prepozyta; tenże Pełka jako pozywający pozyskuje na ww. klasztorze podwójną niwę i włącza ją w granice M. (SP 8, 9250, 9602, 9857, 10066; ZK 3 s. 236); 1404 Pełka z M. stawia świadków przeciwko Spytkowi z Woli [Więcławskiej], którzy przysięgają, że ścieżka wulgariter szdza, którą lud ma zwyczaj chodzić do kościoła w Więcławicach na mszę św., istnieje od czasu, kiedy ufundowano i zbudowano tam świątynię [najpóźniej w końcu XIII w.] (ZK 3b s. 438; 4 s. 147-8); 1405 Katarzyna ż. Macieja Smolki zastawia za 12 grz. półgr na 4 lata Spytkowi z Woli dwa gaje, jeden na Stroniu (super Strone), a drugi w Wadowym Dole (in Wadów dol – ZK 4 s. 263); 1410 Maciej Smolka i jego ż. Katarzyna z M. sprzedają za 5 grz. Pełce z M. gaje, czyli zarośla (gaye sive rubeti) za Stroniem, ciągnące się do drogi prowadzącej z Woli [Więcławskiej] do Michałowic (ZK 5 s. 239); 1412 łąka Ściegny (Sczegni); niwa Za Stroniem → p. 3a; 1416 rędziny (randzini) za gajami w M. → p. 3a; 1425 grobla → p. 3a; 1453 karczma w M. przy wielkiej drodze z Miechowa do Krakowa → p. 3a; 1472, 1499 staw → p. 3a; 1490 karczma Masłomiącka przy gościńcu w M. → p. 3a; 1498 część Zduńska [tj. Zduńskiego] w M. → p. 3a; 1499 las zw. Cieliny (Czelyny) w pobliżu M. → p. 3a; 1520 jutrzyna zw. Hanczyska w M., rz. Dłubnia → p. 3a; 1569 granica między M. a Michałowicami, łąki zw. Swabowska i Stawisko, góra Kozica [dziś o tej nazwie góra 279 m n.p.m. na SW od M.; cz. M. dziś zwie się Koźlica (UN 1 s. 45 i Mapa Obrębów)] → Dłubnia rz.

3. Własn. szlach. -a. Sprawy własnościowe. 1289 Świętoń [= Świętek?, Świętosław?] z M., jego s. Siemion, stryj Siemiona Wojsław oraz krewne Mirosława i Petronela; Cecylia z M. i jej s. Flosculus [= Falisław?], jej br. Wojsław i Przybysław oraz krewne Magdalena i Katarzyna → p. 6a.

1379-95, zm. przed 1401 Grzegorz z M., ż. Małgorzata, c. Katarzyna (SP 8, 600; ZK2 s. 201; 3 s. 352); 1384 Peterlin ze Szczytnik [pow. prosz.] ma przedstawić przywilej w sprawie z Grzegorzem z M. (SP 8, 2254); Grzegorz z M. z Mikołajem ze Strzelc [Małych] o to, że bezprawnie zabrał czynsz z przewozu [przez Wisłę k. Strzelc], wyciął drzewa w jego lesie na 10 grz. i zabrał 1/2 grz. czynszu należącą do jego strony [przewozu] (SP 8, 2518); 1388 Jakub z Wojsławic przeciw Dominikowi, Mikołajowi i Bieńkowi z Woli Więcławskiej i M. o 8 ran krwawych (SP 8 4603, 4603a)2W SP 8 wydane zapiski tej samej sprawy z dwóch ksiąg ziemskich. W ZK 1a (dawna sygn. 1b) Dominik i Bieniek określeni są jako z M., w ZK 1b (dawna sygn. 1c) jako z Woli Więcławskiej.

1394-1395 Jaszek zw. Szelwestr [= Sylwester?] z M. (ZK 2 s. 2, 75, 102, 129, 192, 200, 209, 220, 225, 228, 285, 310).

1395-1399, zm. przed 1410 Michał, Michałek z M., s. Jakusza z M. (ZK 2 s. 315; 5 s. 250; GK 1b s. 20, 72; SP 8, 8075).

1395-1402 Przybek z M. h. Topór, 1404 i 1408 jako obecnie ze Szczodrkowa, ż. Agnieszka (SP 7/2, 187; 8, 8096; ZK 2 s. 209, 220, 225).

1395-1403, zm. przed 1405 Tomasz, Tomek z M., dwukrotnie żonaty, ojciec Tomasza i Katarzyny (SP 8, uw. 276/30, 284/54; ZK 2 s. 201; 3 s. 518; 3a s. 385, 411, 422, 467, 484).

1395-1405 Jakusz z M., żyje jeszcze 1439, od 1405 nadal pisze się jako Masłomiącki z M., chociaż już nic tam nie posiada → p. 6b, ż. Machna (Małgorzata) z Sierczy → 1395, s. Michałek (SP 8, 8188; ZK 2 s. 213, 310, 330, 341; 6 s. 35, 133, 275, 504; 7 s. 167; ZCz. 2 s. 1; GK 1 s. 281, 3 s. 4, 25, 35, 44, 71, 83, 96, 108, 131, 149, 158, 173, 192, 295, 312, 358, 369; 5 s. 223; 11 s. 175 – cześć zestawionych tu informacji odnosić się może do Jakusza wzm. w M. w l. → 1404-1417); 1395 → p. 2; Spytek z Woli przeciw Jaszkowi i Przybkowi z M. o 1 grz. w groszach i 7 grz. w drobnej monecie; tenże przeciw Grzegorzowi i Tomkowi z M. o uprowadzenie kmiecia przez 12 granic – zp. (ZK 2 s. 198, 201); Jaszek z M. nie stawia się w sprawie z Żydem Janem o 8 grz. długu i procenty (ZK 2 s. 207); 1396 Jakusz z M. zastawia za 15 grz. Tomkowi z M. 2 cz. dziedzin w M. i w gajach (ZK2 s. 431).

1397-1417 Mikołaj z M., w 1. 1419-23 pisze się jako ongiś lub alias z M. (ZK 3a s. 277;

6 s. 564; 7 s. 188; 8 s. 106-7; GK 2 s. 13).

1397-1433, jako zm. 143431436 Tomasz z Łazina [ziemia łęcz.] zeznał w Łęczycy, że Pełka z M. (de Maszlomocz) wypłacił mu posag ż. Małgorzaty – AG, Księga ziemska łęczycka 10 k. 505v. T. Nowak, Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003, s. 378 przyp. 910 oraz w ind. łączy błędnie Pełkę z Masłomęczem w ziemi sand., jednak taka miejscowość w średniowieczu nie istniała. Zapiska z 1436 r., wbrew opinii T. Nowaka, stanowić musi poświadczenie wcześniejszej czynności, dokonanej najpóźniej w 1434 r„ w tym bowiem roku Pełka z M. niewątpliwie już nie żył Pełka z M., zapewne 2-ga ż. Anna c. Kiełcza z Bielaw → 1433 i wd. po nim 1444; dzieci: Mikołaj, Zawisza, Jan, Piotr, Krystyna ż. Franczka z Sąspowa 1397, Katarzyna ż. Jana z Więcławie 1423, Anna ż. Jana Kowalowskiego z Zaryszyna 1433, Świętochna ż. Krystyna z Mirowa i Mianocic 1443 (SP 8, 8800, uw. 276/30-1, 279/2; ZK 2 s. 514; 3a s. 419a; 4 s. 257; 5, s. 284, 465; 6 s. 116, 146, 314, 435, 486, 504, 615; 7 s. 104-5, 238, 376, 404; 8 s. 14, 89, 93, 243, 324; 9 s. 80, 124, 163; 10 s. 32-3, 38, 40, 46, 191, 294; 12 s. 275; 196 s. 292; 197 s. 226; 256 s. 255); 1397 Mikołaj i Andrzej z M. przeciw Tomkowi z M. o kopaniny [tj. wykarczowane role], których nie ukończył k. domu (non fecit ad domum ad finem); ww. mają termin wizji o niepodzielenie kopanin; ciż uzyskują wyrok nakazujący Tomkowi podzielenie niwy, lecz mają mu zapłacić 8 sk. (SP 8, 5888, uw. 227/27, 228/32); Pełka z M. ma wypłacić 60 grz. Franczkowi z Sąspowa tytułem posagu siostry Krystyny w 2 ratach, pierwszej 40 grz. zabezpieczonej na 4 grz. czynszu z M. i drugiej 20 grz. zabezpieczonej na 2 grz. czynszu z M.; Franczek oprawia żonie po 60 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr (ZK 2 s. 514).

1398-1417 Leonard, Lenart z M. i Wilczkowic, h. Nowina, dwukrotnie żonaty, ojciec z 1 -go małżeństwa Jakusza, z 2-go małżeństwa Leonarda, Piotra i ich niezamężnej siostry 1417 (SP 7/2, nr 187, 249; SP 8, 9494, 9663, uw. 259/57, 259/64, 260/58, 262/59, 263/50, 264/31, 268/56, 270/57, 271/20, 272/65, 293/52, 296/32, 298/51, 299/21; ZK 3 s. 518; ZK 3a s. 237, 483; ZK 3b s. 637, 665; ZK 5 s. 21, 465); 1398 Przybek z M. i jego ż. Angneta zastawiają za 12 grz. Leonardowi z M. całą cz. dziedz., wyjąwszy części już zastawione (SP 8, 7219); Michałek z M. sprzedaje za 10 grz. gr pras. Leonardowi z M. gaj (SP 8, 7681); Zygmunt z Paczółtowic i sołtys w Michałowicach sprzedał za 500 grz. gr pras. Michałowi prep. i kl. miech, sołectwo w Michałowiach wraz z zakupionymi i przyłączonymi do tego sołectwa rolami, łąkami i gajami w M. (DSZ 77); → p. 6a; 1399 Przybek z M. pozyskuje na Leonardzie z Wilczkowic cz. dziedz. M., którą mu zastawił, a Leonard zobowiązuje się zwrócić mu tę dziedzinę, kiedy tylko Przybek zwróci pieniądze za zastaw (SP 8, 8045); Pełka z M. z prep. miech, o rolę zw. niwą, którą ten dzierży, a którą Pełką zastawił Zygmuntowi [sołtysowi] z Michałowic (SP 8, 8056); → p. 2; → p. 6a; ww. Przybek ma zapłacić Leonardowi 12 grz. pod rygorem kary [XV] lub [utraty] zastawu w M. (SP 8, 8066); Przybek z M. przyjmie od Leonarda z M. 8 grz. do sumy 12 grz., w której Leonard trzymał całą jego cz. w M. Sąd zabrania Leonardowi wypłacić te pieniądze Przybkowi, póki nie uiści on kar sądowych (SP 8, 8148); Jakusz z M. uwalnia Piotra z Zagorzyc ze sprawy o łan zw. Wachnikowski w Zagórzycach, ojcowiznę tamże i o 5 grz. (SP 8, 8363); → p. 5; Stanisław z Marchocic i Jan z Wilczkowic jako poręczyciele Tomka z M. winni są wydać do najbliższych roków Piotrowi Mięso (Mansso) 18 ćw. pszenicy, 22 ćw. żyta, 2 ćw. jęczmienia i prosa, 4 ćw. owsa i 2 grz. pozyskane na Tomku przez Pełkę z M. oraz 1 grz. do kolejnych roków, pod karą XV stronie i sądowi oraz LXX królowi (SP 8, 8372); Tomek z M. z Mik. Setykułą o 2 grz. i podwójną karę XV oraz przeciwko Pełce z M. o 20 ćw. żyta, 18 ćw. pszenicy i 4 ćw. owsa (SP 8, 8452, uw. 286/39); Przybek z M. zastawia za 20 grz. Pełce z M. całą cz. w M. z cz. karczmy, którą Pełka miał już wcześniej w zastawie; prep. miech, stawia w sądzie Zygmunta sołtysa z Michałowic i przedkłada dok. w sporze z Pełką z M. o niwę (SP 8, 8799); prep. miech, stawia 3 kmiotki z Michałowic przeciw Leonardowi z M. o 4 rany krwawe i 4 sine oraz przedkłada dok. przeciwko niemu; tenże Leonard z Mik. Ćwikłą karczmarzem z Michałowic o miecz, rękawice rycerskie (ciroteca) i hełm (capucio); tenże Leonard z wszystkimi 27 kmiotkami z Michałowic i karczmarzem Ćwikłą. Kmiotki ustanawiają swoim zachodźcą Macieja z Jurzykowic [dziś Irzykowice] (SP 8 uw. 292/20-2, 293/58, 296/33-4, 298/50, 299/22). 1400-1 → p. 2.

1401 Jan zM.4Być może tożsamy z Janem z Rudawy, który w → 1411 r. sprzedawał cz. M. odziedziczoną po Michałku (ZK 3 s. 250); 1401-18 Katarzyna c. Grzegorza z M. i Małgorzaty, bratanica Tomka z M., ż. Macieja Smolki (ZK 3a s. 269, 277, 385, 395, 411, 422; ZK 3b s. 379, 437, 475, 514, 540, 570, 611, 643; ZK 4 s. 144, 135, 251; ZK6 s. 431).

1401-18 Małgorzata wd. po Grzegorzu z M. (ZK 3a s. 352, 357, 385, 411, 422, 467, 484; 3b s. 379, 420, 437, 475, 515, 540, 552, 570; 4 s. 144); 1401 Hano Hes mieszcz. krak. podzastawia za 17 grz. Pełce z M. części dziedz. Jakusza i Jana w M. (ZK 3 s. 250); → p. 6a; Tomek z M. z Małgorzatą wd. po Grzegorzu z M. i jej c. Katarzyną o dziedzinę w M.; tenże Tomek mówi w sądzie tejże Małgorzacie bratowej (nurui germane): „nie gań jej [tj. Katarzyny?], ponieważ w ogóle jest uczciwa i dobra” (ZK 3a s. 395; SP 2, 850); 1402 Małgorzata wd. po Grzegorzu i jej c. Katarzyna z M. oddalają roszczenie Tomka z M. do cz. po Grzegorzu (ZK 3 s. 352); → p. 6a; 1 III Przybek i jego ż. Agnieszka z M. sprzedają za 250 grz. gr pras. Leonardowi z Wilczkowic swoją cz. dziedz. w M., na której Agnieszka miała oprawione posag i wiano. Leonard ma im zapłacić do Bożego Narodzenia 20 grz. monety posp. pod rygorem wzrostu długu do 30 grz. (ZK 3 s. 361).

1403-1423 Maciej Smo1ka z M., ż. Katarzyna c. Grzegorza z M. (ZK 3b s. 110, 370, 379, 420, 437, 475, 514, 515, 540, 552, 570, 611; ZK 4 s. 251; 7 s. 238-9, 251; GK 1a k. 58r; 2, s. 41, 70, 76, 83); 1403 → p. 6a; Spytek s. Spytka z Woli Więcławskiej przeciw Maciejowi Smolce z M. o stratowanie żyta. Ugoda (ZK 3b s. 110, 126, 175, 181, 194).

1404-17 Jakusz, Jakub Masłomiącki z M. i z Wilczkowie, s. Leonarda, od 1418 pisze się jako ongiś z M. (ZK 3b s. 491; 4 s. 164; 5 s. 312, 395; 6 s. 4, 146, 485, 496; 7 s. 165; GK 1 s. 6; la k. 101v; 3 s. 217, 221, 225, 241 – cześć zestawionych tu informacji odnosić się może do Jakusza z M. wzm. w l. 1395-1405 i → p. 6b); 1404-5 Spytek Wolski starszy z Woli z Pełką z M. o wytycznie siłą wraz z 12 pomocnikami drogi przez żyto; Pełka z tymże Spytkiem o wytyczenie drogi przez jego łąkę, wykoszenie łąki i zaoranie roli zw. Sczdza [tj. ścieżka] (ZK 3b s. 244, 323, 399, 414, 426, 630, 640, 656); Jakusz s. Leonarda z M. ze Spytkiem z Woli [Więcławskiej] i Więcławic mają termin wizji o łąki w M. Świadkowie Spytka przysięgają, że dzierży on 2 łąki w M. bez przeszkód od ponad 16 lat. Sąd oddala roszczenia (ZK 3b s. 454, 478, 503; 4 s. 195-6); 1404 Pełka z M. oddala roszczenie Przybka ze Szczodrkowic [de Sczodr(c)ow] o dziedzinę w M., którą rzekomo Przybkowi zastawił (ZK 3b s. 253; 4 s. 120); Małgorzata wd. po Grzegorzu z M. nie stawiła się przeciw c. Katarzynie o zbycie dziedziny w M. (ZK 3b s. 442; 4 s. 135, 144); Spytek z Woli [Więcławskiej] spowiada się Piotrowi pleb. w Więcławicach w sprawie przeciw Jakuszowi z M. o łąki w M. (ZK 3b s. 447); tenże Jakusz z M. sprzedaje za 400 grz. gr pras. Leonardowi i jego s. Jakuszowi z Wilczkowic dziedzinę w M. (ZK 4 s. 164).

1405 Sułka z M. ż. Mścicha [= Mściszka], ss. Stanisław i Mikołaj (ZK 4 s. 256); 1405-12 Stanisław z M. s. Sułki z M. (ZK 4 s. 256; ZK 5 s. 285).

1405-26 Tomasz z M. s. Tomasza, 1426 pisał się ongiś z M., br. Mikołaj z Wilczkowic → 1426, siostra Katarzyna → 1426, ż. Helena → 1426, c. Helena ż. Piotra Tarnawskiego z Pękowic 1448 (DSZ, 165; ZK 3b s. 538; 4 s. 226; 5 s. 185, 285; 6 s. 183, 561; 8 s. 14, 66, 80, 89, 93, 99, 143, 152; 13, s. 201; GK 1a k. 60v); 1405 Leonard z M. przeciw Pełce z M. o zastawione części dziedziny w M. i 1/3 karczmy tamże (ZK 3b s. 476, 486, 494); → Marchocice p. 3a; Jakusz z M. sprzedaje za 30 grz. gr pras. Pełce z M. całą dziedzinę w M. Machna ż. Jakusza [zrzeka się] zapisu posagu i wiana na tej dziedzinie. Transakcja wstrzymana przez Andrzeja z Marszowic (ZK 4 s. 248 – zapiska w cz. tyczącej Machny niedokończona przez pisarza); Sułka ż. Mścicha [= Mściszka], jej s. Stanisław z M. i Krystyn z Zagórzyc [par. Więcławice] sprzedają za 100 grz. gr pras. Pełce z M. całą ich cz. dziedz. w M., ręcząc za Mikołaja s. tejże Sułki i inne osoby, że nie będą się tej sprzedaży sprzeciwiały (ZK 4 s. 256); → p. 2; Tomasz z M. pozywa tytułem pr. bliższości Pełkę z M. o kupioną przez tegoż dziedzinę Jakusza w M. (ZK 3b s. 576, 608, 644, 657, 669, 686); Tomasz s. Tomasza z M. z Katarzyną ż. Macieja [Smolki] z M. o cz. dziedziny w M. (ZK 3b s. 581, 588, 612, 644, 649, 660, 691); 1407 Maciej Smolka z ż. Katarzyną z M. zastawiają za 13 grz. półgr [nie podano komu] rolę w M. z łąką, lecz bez siedliska (ZK 5 s. 3); → p. 6a; 1408 → Marchocice p. 3a; Maciej z M. jest pozwany przed radę miasta Krakowa przez żonę Piotra mieszcz. krak. z domu Baranowskiego przy ul. Ś. Floriana o rany, 1/2 kopy gr, biret (pro pileo seu birrota) i 18 sk. Sprawa odesłana przez rajców do sądu grodzkiego (GK 1a k. 58r); Tomasz z M. spowiada się Janowi wikaremu z Więcławic, że stawi się w sądzie przeciw Krystynowi z Zagórzyc, który skarży go o to, że nie chce przyjąć pieniędzy za trzymane w zastawie za 12 grz. pole czyli niwę w M., lecz je orze i obsiewa, nie stawiając się w sądzie osobiście ani przez kapelana. Tomasz ma wwiązać Krystyna w pole i zapłacić karę XV. Potem sąd nakazuje woźnemu ustalić w terenie, co do kogo należy pr. dziedzicznym (GK 1a k. 64v, 68v, 70v-71r); Mikołaj z M. przyznaje Pełce z M. pr. pierwokupu swojej dziedziny w M. (ZK 5 s. 106); 1409 Święszek z żoną Dorotą z Wilczkowic zastawiają za nieokreśloną sumę półgr Jakuszowi z M. połowę dóbr dziedz. w Wilczkowicach i siedlisko w Łuszczowicach (ZK 5 s. 168); 1410 → p. 2; 1411 Jan z Rudawy sprzedaje za 60 grz. szer. gr Franczkowi z Sąspowa dziedzinę przypadłą mu po Michałku w M. (ZK 5 s. 252); 1412 → p. 3b; → p. 8; Tomek z M. przy pomocy dok. sąd. oddala roszczenia Stanisława z M. do łąki Sciegny (Sczegny) i gaju w M. (ZK 5 s. 287); Leonard z M. i jego s. Jakusz dzielą dobra. Leonardowi i jego dzieciom z 2-giej żony przypadają połowy w M. i w Wilczkowicach, Jakuszowi zaś pozostałe połowy. Obie strony winny spłacić po połowie długi oraz uwolnić zastaw cz. w Wilczkowicach, która przypadnie dzieciom Leonarda z 2-go małżeństwa w sumie 50 grz. posagu ich matki. Jakusz weźmie rolę zw. „Za Stroną” [= Za Stroniem] w M., zastawioną za 10 grz. Leonard wyposaży i wyda za mąż dwie córki z 2-go małżeństwa (ZK 5 s. 307); Jakusz z M. ma zapłacić 110 grz. szer. gr Pełce z M. pod rygorem wwiązania go do dziedziny w M. (ZK 193 s. 110); 1415 Jakusz nie stawia się przeciw Pełce o 110 grz. długu i o tyleż szkody; Jakusz na podstawie dok. sąd. wyznacza Pełce termin wwiązania w dziedzinę w M. (ZK 6 s. 47-8, 48); Dziwisz z Miłakowa [z. sieradzka] nie stawia się w sprawie przeciw Pełce z M. o 4 rany krwawe i 2 sine (ZK 6 s. 52); Jakusz z M. zastawia za 147 grz. półgr Pełce całą cz. ojczystą i macierzystą w M. oraz niwę, którą miał w zastawie Spytek z Woli [Więcławskiej] (ZK 6 s. 88-9); tenże Jakusz jest winien 24 grz. półgr Janowi Ligęzie wwdzie łęcz. Zapłacono (ZK 6 s. 143).

1416-27 Piotr z M. i Wilczkowic s. Leonarda, br. Leonarda i Doroty (ZK 6 s. 227, 391; 146 s. 28); 1416-7 Leonard, Lechno z M. s. Leonarda, br. Piotra (ZK 6 s. 227; 391); 1416 → Goszcza, par. własna, p. 3; → Marchocice p. 3a; Jakusz z M. zastawia za 10 grz. półgr Piotrowi i jego ż. Annie ze Szczodrkowic dziedzinę w Wilczkowicach (ZK 6 s. 183); Piotr z M. zastawia za 20 grz. Pełce z M. wszystkie gaje, role, odłogi (othlogy) i rędziny (randziny) za gajami oraz swój łan w M., ręcząc za swego brata Lechnona, że nie będzie wnosił sprzeciwu (ZK 6 s. 227); Jakusz z M. i jego ż. Małgorzata z Sierczy zastawiają za 202 grz. półgr Jadwidze ż. Bony Junty żupnika wielickiego Sierczę wraz z gajem. Jeżeli nie wykupią tych dóbr w ciągu 4 lat, Jadwiga posiądzie gaj, a także będzie mogła dalej dzierżyć wieś w sumie 150 grz. i wyznaczyć tam 3 grz. czynszu kl. tynieckiemu (ZK 6 s. 243); taż Małgorzata zeznaje, że została w całości spłacona z Sierczy i nic tam nie posiada (ZK 6 s. 271); → p. 6b; 1417 Piotr i Leonard ss. Leonarda z M. [z 2-go małżeństwa] sprzedają za 150 grz. i za dziedziny w Wilczkowicach Pełce z M. całe cz. dziedz. ojczystą i macierzystą w M. oraz przyrzekają bronić Mikołaja przed roszczeniami ich niezamężnej siostry. Jakusz [s. Leonarda z 1-go małżeństwa] wstrzymuje dok. w tej sprawie (ZK 6 s. 377); Mikołaj z M. sprzedaje za 150 grz. półgr Pełce z M. całą cz. ojczystą w M. (ZK 6 s. 383); Piotr i Leonard z M. zeznają, że Pełka z M. zapłacił im 70 grz. za dziedzinę w M. (ZK 6 s. 391); Mikołaj z M. kupuje od Szczepana ze Szczodrkowic za część dziedz. w Zakrzowie [par. Więcławice] i za 150 grz. półgr całącz. dziedziny w Szczodrkowicach; Mikołaj ma zapłacić Szczepanowi 34 grz. półgr pod rygorem zastawienia mu w tej sumie 4 kmieci i karczmy w Szczodrkowicach, z wyłączeniem jednak ról karczemnych tamże – zp. Zapłacono (ZK 6 s. 397); → p. 6b; 1418 Spytek z Woli [Więcławskiej] uwalnia Pełce z M. dziedzinę w M. zastawioną mu przez Macieja Smolkę i jego świekrę (socrem) Małgorzatę; Maciej i jego ż. Katarzyna sprzedają za 150 grz. półgr Pełce dziedzinę ojczystą Katarzyny w M. (ZK 6 s. 431); Jakusz niegdyś z M. ustępuje Pełce z M. cz. dziedziny w M., którą miał od niego w zastawie za 300 grz., i uwalnia go od pozwu o tę dziedzinę z tytułu pr. bliższości, a także zwalnia oprotestowany przez siebie dok.; Pełka ma zapłacić Jakuszowi 20 grz. pod karą XV – zp. Zapłacono (ZK6s. 485, 486); 1419 → p. 6b; Piotr z Wilczkowic poręcza Pełce z M. za Piotra i jego siostrę Dorotę z Wilczkowic, że nie będą niepokoili Pełki w posiadaniu dziedziny w M., którą mu sprzedali (ZK 6 s. 611).

1421 Mikołaj z Sąspowa zapisuje ż. Małgorzacie 20 grz. półgr i posagu i tyleż wiana na połowie swych dóbr. Małgorzata ustępuje braciom z M. pr. do ojcowizny i macierzyzny tamże (ZK1 s. 115); → p. 6b; 1422 Job s. zm. Jana Szado z Wilczkowic sprzedaje za 156 grz. lepszej monety krak. Mikołajowi alias z M. dziedziny swoje i swoich braci w Wilczkowicach, Zakrzowie i Łuszczewicach. Anna wd. po Janie zrzeka się zapisu posagu i wiana na tychże dobrach. Jan będzie chronił nabywcę przed roszczeniami swych braci przyrodnich. Dawid Szado wstrzymuje dok. z powodu 106 grz. długu (ZK 1 s. 191); Spytek z Woli [Więcławskiej] zastawia za 16 grz. półgr Pełce z M. dwie łąki w M. Zastaw wykupiono (ZK 7 s. 214-5 zp.); 1423 tenże Spytek pozywa Macieja Smolkę z M. o zabór 4 sztuk bydła rogatego wart. 5 grz. i 2 koni wart. 3 1/2 grz. (GK 2 s. 25); 1424 Michał prep. miech. oddalił roszczenia Jakusza dz. z M. o kupione od Piotra z Wilczkowie role zw. niwy i działy, ponieważ Jakusz przełożył termin z powodu posługi król., lecz nie okazał na to dok. król. (DSZ 162); Pełka z M. ma wypłacić w 2 ratach Janowi z Więcławie 80 grz. półgr posagu swej c. Katarzyny pod rygorem wwiązania do M. Jan zapisuje Katarzynie 80 grz. półgr wiana na swych cz. w Więcławicach i Zagórzycach (ZK 7 s. 409); 1425 3 I Mik. Dołuski i Piotr z Sierczy oraz Jadwiga Juncina zobowiązują się stawić na sądzie wiecowym. Jadwiga ma tam przedstawić dok. na dziedzinę w Sierczy, który dostała od Jakusza Masłomiąckiego. Jeśli panowie przysądzą dok. Jadwidze, Mikołaj i Piotr winni to uznać pod zakładem 50 grz. Jeśli sąd przysądzi dok. tymże, Jadwiga ma im go wydać po karą XV (GK 2 s. 314); 25 II sąd nadworny orzeka, że Mik. Dołuski ma wykupić swoją wieś Siercza od Jadwigi wd. po Juncie z Iwańczyc za sumę 141 grz., za jaką zastawił ją Jakuszowi z M., nie zaś za więcej (ZK 8 s. 30); Tomek z M. → p. 3b; Pełka z M. oddala oskarżenie Tomasza z M. o wycięcie wierzbiny na jego grobli (in aggere – ZK 8 s. 69); → p. 6b.

1426-1427 Małgorzata (Masza) wd. po Andrzeju z M., 1427 jako ongiś z M., siostra stryj. Miszka [= Mściszka] z Wilczkowie (ZK 8 s. 120, 196); 1426 Tomasz z M. ma zapłacić 32 grz. długu Tomaszowi z Damic; tenże kwituje Tomasza z M. ze spłaty 32 grz. długu swego br. Mikołaja z Wilczkowic; Tomasz z M. z żoną stają w sądzie, chcąc wyznaczyć dziedzinę Pełce z M., lecz nie stawia się nikt, kto by to postanowienie przyjął (ZK 8 s. 106-7); Małgorzata wd. po Andrzeju z M. i jej siostra Elżbieta ż. Michała ze Szczepanowic ustępują Tomaszowi z M. z pr. bliższości do cz. w Wilczkowicach przypadłej im po śmierci Mściszka (Miszo), ich br. stryjecznego; Tomasz ma zapłacić 6 grz. Małgorzacie (ZK 8 s. 120); Tomasz niegdyś z M. sprzedaje za 150 grz. Pełce z M. cz. ojczystą [w M.]. Jego ż. Helena i siostra Katarzyna ustępują z zapisu posagu i wiana i zrzekają się praw do tej części (ZK 8 s. 152); Piotr szurza [tj. br. żony] Tomasza z M. (GK 2 s. 492-3); 1427 Dorota ż. Mikołaja ze Zręczyc ustępuje br. Piotrowi z Wilczkowic z praw do dóbr ojczystych i macierzystych w Wilczkowicach i M., ponieważ została przez niego spłacona, w związku z czym nie będzie przeszkadzać Pełce z M. w posiadaniu M. (ZK 146 s. 28-9); 1428 Spytek z Więcławic zastawia za 21 grz. Pełce z M. swoje łąki w M. (ZK 8 s. 341); 1429 Jan z Chełmu jest winien 25 grz. bez 1 wiard. Pełce z M. za 3 brogi żyta (ZK 9 s. 48); Spytek z Więcławic będąc dłużnym Pełce z M. 33 grz. zastawia mu w tej sumie wszystkie swoje łąki w M. (ZK 9 s. 124); → p. 6b; 1430 Małgorzata wd. po Janie z Garlicy oddala sądownie Pełkę z M. o 8 grz. za bróg żyta, które był winien jej zm. mąż. Pełka winien pozwać o to synów Jana (ZK 9 s. 157); 1433 Pełka z M. zapisuje ż. Annie c. Kielcza z Bielaw [ziemia łęcz.] 60 grz. szer. gr pr. posagu i 300 grz. posp. monety wiana na połowie swych dóbr w M. (ZK 10 s. 191); Jan [Kowalowski] z Zaryszyna zapisuje ż. Annie c. Pełki z M. 80 grz. posagu i 100 grz. wiana na polowie obu wsi Boczkowice (ZK 197 s. 226); → p. 6b.

1434-1473 Mikołaj Masłomiącki z M. s. Pełki z M., br. Jana, Zawiszy i księdza Piotra, 1-sza ż. Piotrusza z Żerkowie c. Oty Ociężałego z Gniewięcina i Klimontowa, 2-ga ż. N.N. wd. po Jakubie z Zagajowa 1469; dzieci: Mikołaj 1457 (pełnoletni) i Anna ż. Leonarda z Wilkowa 1468 (KUJ 2, 118; ZK 10 s. 202, 294, 375; 11 s. 3, 55, 283; 12 s. 108, 155, 386; 13 s. 15, 46, 59, 236; 16 s. 39, 47, 50, 63, 76, 87, 233, 249, 373, 417-8, 456; 17 s. 566-7; 18 s. 121; 146 s. 527; 147 s. 6, 58, 92, 94, 108, 129, 158, 183, 218, 271, 297, 342; 197 s. 587-8; 256 s. 314, 336-7; 257 s. 31; 260 s. 198; GK5 s. 509; 8 s. 401-2, 506-7, 564, 723; 10 s. 123, 169, 196, 209, 220, 239, 298, 349; 11 s. 931; 12 s. 116; 15 s. 426; 16 s. 453, 533, 610, 673, 729; 17 s. 34, 254, 323, 346, 384, 393, 453; 18 s. 502; 19 s. 314, 426, 616, 829; OK 1 s. 650; OK 10 s. 78); 1434 Andrzej z Żukowic kupuje za 23 grz. od Mikołaja z M. brogi pszenicy i żyta (ZK 10 s. 200, 273); Mikołaj z M. zeznaje, że Mikołaj z Przybysławic zwrócił mu 7 grz. długu i 17 grz. z tytułu poręk udzielonych zm. Pełce z M. (ZK 10 s. 294); Spytek z Więcławie zastawia za 35 grz. Mikołajowi z M. łąki w M., które miał w zastawie Pełka, ojciec Mikołaja. Mikołaj umarza wszelkie wcześniejsze zapisy tyczące tych łąk (ZK 10 s. 308).

1436-1487 Zawisza Rącki z M. [i z Rączek w pow. chęc.?]5W XVI w. (1508, 1525, 1540) dziedzicem Rączek był Mik. Masłomiącki (ŹD s. 484, 573; MS 4, 14156) h. Topór s. Pełki z M. i Anny, br. Jana, Mikołaja i księdza Piotra, ż. Beata c. Stanisława Jelitki z Goznej kaszt. brzeskiego 1441, s. Jan (ZK 11 s. 174; 12 s. 181; 14 s. 89, 262-3, 344; 15 s. 304; 16 s. 47, 76, 87, 327, 373, 418; 19 s. 255; 147 s. 6, 271, 297, 342; GK 11 s. 801, 821, 835-6; 13 s. 343, 369, 414, 440, 477; 14 s. 117, 128, 252; 16 s. 453, 533-4, 610, 950; 22 s. 721; OK 5 k. 45r; DLb. 2 s. 50); 1436 Andrzej z → Klimontowa [par. Mstyczów] zobowiązuje się wypłacić 33 grz. posagu siostry Piotruszy jej mężowi Mikołajowi z M. pod rygorem wwiązania go do swoich dóbr (ZK 146 s. 303-4 – w haśle Klimontów błędnie wysokość posagu: 30 grz.); Mikołaj z Gniewięcina ma zapłacić 33 grz. i 8 sk. temuż Mikołajowi z M. tytułem posagu siostry Piotruszy pod rygorem wwiązania go do swych dóbr (ZK 146 s. 303-4); Mikołaj z M. zapisuje ż. Piotruszy po 100 grz. posagu i wiana na połowie swych dóbr (ZK 146 s. 304); 1437 Mikołaj z M. pod zakładem 100 grz. ma stawić w sądzie w ciągu 3 lat żonę Piotruszę, aby zeznała, że br. Ota z Żyrkowic [dziś Żerkowice] spłacił jej trzecią część posagu; Piotrusza zeznaje, że br. Ota spłacił ją z należnej jej trzeciej cz. posagu podług zapisu w księgach ksiąskich (ZK 11 s. 183, 283); Jach oraz Anna wd. po Andrzeju Gwizdale z Wilczkowic poręczają za Jakuba i Elżbietę i inne dzieci tegoż Andrzeja, że nie będą one niepokoić dalszymi roszczeniami Mik. Masłomiąckiego, który zwrócił im konia z siodłem i kuszą (ZK 1is. 293); Spytek z Więcławie sprzedaje braciom Mikołajowi i Zawiszy z M. wszystkie swoje łąki w dziedzinie M. i przyrzeka, że na ich wniosek stawi w sądzie ż. Katarzynę, aby zrzekła się wszelkich praw do tych łąk (ZK 150 s. 15); 1439 Mikołaj Masłomiącki zobowiązuje się wobec Mikołaja z Gniewięcina, że stawi się w sądzie wraz z ż. Piotruszą i osobiście umorzy wszelkie wpisy w księgach ziemskich lub wiecowych, ponieważ Mikołaj spłacił swą siostrę, a jego żonę z posagu. Gdyby Mikołaj przypozwał Mikołaja z Gniewięcina, zapłaci 100 grz. (GK 6 s. 193); 1442 → Klimontów, par. Mstyczów, p. 3 (ZK 198 s. 85).

1443-1490, jako zm. 1509 Jan, Janusz Masłomiącki, Rącki z M. s. Pełki z M. i Anny, br. Zawiszy, Mikołaja i Piotra, ż. Małgorzata Rącka wd. po nim 1509 (ZK 12 s. 72; 16 s. 47, 76, 87, 373, 629, 649; 24 s. 106; 147 s. 183, 271, 297, 342; GK 8 s. 187, 305, 467, 506-7, 513; 18, s. 555; 23 s. 284); 1443 → p. 8; → Klimontów, par. Mstyczów, p. 3.

1444-1459 Piotr z M. s. Pełki z M. i Anny, br. Mikołaja, Zawiszy i Jana, ksiądz 1455-86Piotr z M. przed 1459 r. był zapewne plebanem w Więcławicach, na co wskazują zapiski poświadczające sprzedaż przez niego dzies. z miejscowości należących do uposażenia plebana w W. (OK 10 s. 231) (ZK 12 s. 277-8, 423; 147 s. 183, 271, 297; GK 10 s. 75); 1444 Jan Łukasz sprzedaje za 15 grz. Mikołajowi z M. łan w Michałowicach (ZK 12 s. 268); Anna wd. po Pełce z M. ustępuje na rzecz dzieci z zapisanych jej przez męża na M. sum posagu i wiana (ZK 12 s. 275); Mikołaj z Garlicy ma zapłacić 13 grz. Mikołajowi z M. za bróg pszenicy i bróg żyta (GK 8 s. 722-3 – zp., 1060); 1 XII br. Mikołaj, Zawisza, Piotr i Jan z M. solidarnie zobowiązują się wypłacać matce Annie wd. po Pełce z M. każdego roku na ś. Mikołaja [6 XII] do rąk s. Piotra oraz [zięcia] Jana Kowalowskiego 10 grz., dawać 16 korców żyta, 4 szynki lub płacić 1 grz., 2 korce grochu, 2 korce jagieł, 2 korce czyli kopę serów lub 20 gr, a także 17 gr zamiast masła, z zastrzeżeniem, że w bieżącym roku Mikołaj, Zawisza i Jan przekażą matce ww. żywność w terminie po Bożym Narodzeniu. Anna ma prawo trzymać dla siebie 3 sztuki bydła, 2 świnie i 2 kozy (ZK 12 s. 275, 277-8); 1445, 1446 → Klimontów, par. Mstyczów, p. 3; 1446 → Łuczyce p. 3A; Jan z Więcławic z tytułu poręki za kmieci ma zapłacić 13 grz. Piotrowi z M. (ZK 12 s. 411); Piotr Boksa, Piotr s. Andrzeja z Wilczkowic i Jakub z Damic mają zapłacić 9 grz. Piotrowi z M. za bróg żyta (GK 9 s. 482); 1447 Jan prep. miech, pozywa Mik. Masłomiąckiego z M. przed sąd grodzki krak., twierdząc, że spasł końmi jego łąkę w Michałowicach na 20 grz. szkody. Mikołaj temu zaprzecza i oskarża woźnego o niesłuszny pozew, ponieważ go tam nie było. Woźny Sitko zeznaje jednak, że gdy przybył ze służbą prepozyta na łąkę w Michałowicach, ujrzał 20 koni w pętach i 3 woły w szkodzie, które służba prepozyta chciała zagnać do zagrody, lecz 7 świeckich (laici) Mikołaja z M. odbiło stado. Na pytanie woźnego, z czyjego polecenia to czynią, odrzekli, że Mikołaja z M. i jego braci. Z tego powodu woźny pozwał Mikołaja, chociaż ten go nie widział (GK 10 s. 118-9); → p. 6b; 1448 Jan z Więcławie ma zapłacić 36 grz. Mikołajowi z M. pod rygorem wwiązania do Woli [Więcławskiej] (ZK 13 s. 229); → Korabniki p. 3 (ZK 13 s. 236; ZK 198 s. 322a); Piotr z Wilczkowic s. Andrzeja jest winien 9 grz. Zawiszy z M.; Zawisza i Piotr z M. zeznają, że Helena Pszonczyna spłaciła im 11 grz. i 10 gr długu swego męża (GK 10 s. 406); Mikołaj z M. przekłada termin, gdyż ma termin większej sprawy o 40 grz. i rozbój z Janem s. Świerada przed Piotrem Zakliką sędzią [Jan z Tęczyna] wwdy krak. w Koszycach (GK 10 s. 198); włodarz Piotr i wymienieni imiennie kmiecie z Rakowic mają zapłacić Zawiszy z M. 9 1/2 grz. za bróg żyta (GK 10 s. 425); 1449 Mikołaj z Gniewięcina ma zapłacić 20 grz. Mikołajowi z M. pod rygorem wwiązania do wsi Jeżów (ZK 257 s. 347 – zp.).

1450 Mikołaj z M. oświadcza, że Jan z Więcławic spłacił mu 11 grz. z sumy 36 grz., w której trzymał od niego w zastawie cz. dziedz. w Woli Więcławskiej, a w pozostałej sumie 25 grz. podzastawia Janowi Kowalowskiemu z Kowalowa ww. cz. dziedz. (ZK 13 s. 416-7); 1452 → Łuszczewice p. 3A; 1453 Małgorzata z s. Mikołajem z M.7Brak informacji o przynależności stanowej. Być może są to kmiecie, a Mikołaj z M. jest tożsamy z Mikołajem kmieciem synem krawca, który także procesuje się w tym roku z Włodyką → p. 3b pozywają Stana Włodykę (Wlodica) (GK 11 s. 951); Mikołaj z M. zastawia za 36 grz. br. Zawiszy połowę karczmy w M. przy wielkiej drodze z Miechowa do Krakowa, lecz bez czynszu za ubiegły rok (ZK 14 s. 88; → p. 2); 1455 Stanisław z Woli [Więcławskiej] i Więcławic zastawia za 23 grz. księdzu Piotrowi Masłomiąckiemu 4 łany osiadłe w Zagórzycach, tak jak dzierżył je uprzednio Jan Bojszowski z Brzezinki [par. Oświęcim] (GK 12 s. 473); 1456 Mikołaj z Wilczkowic ma zapłacić 6 grz. Zawiszy z M. za bróg żyta (GK 13 s. 88); Hanek Owczarski poręcza za Andrzeja Gomółkę kmiecia z Górki, że zapłaci Zawiszy z M. 7 1/2 grz. za bróg pszenicy (GK 13 s. 92); → Jeżów par. Mstyczów; 1457 Jan [z M.] zastawia za 60 grz. br. Zawiszy 2 ł. w M., na których siedzą Stan. Bobrek i wd. Bielowa, a które ma w swej części w niedziale z br. księdzem Piotrem (GK 13 s. 817); Klemens, Stanisław i Piotr kmiecie ze Swieborowic są winni 6 grz. księdzu Piotrowi z M. za bróg w M. (OK 10 s. 34); Maciej Maciejaszek i Wojciech z Książnic oraz Wawrzyniec zw. Lekarz z Młodziejowic są winni 8 grz. i 1 wiard. Piotrowi z M. za bróg żyta (OK 10 s. 53); Paweł Latoszek i Jan Jadka z Kantorowie, Jakub Małysa i Andrzej Klimkowicz z Raciborowic kupują za 5 grz. od Piotra z M. bróg żyta (OK 10 s. 57); Maciej zw. Doktor, Piotr Białota z Młodziejowic, Maciej czyli Maciasz z Książnic są winni 13 grz. księdzu Piotrowi z M. za brogi kupione od jego br. Mikołaja (OK 10 s. 78); 1458 ksiądz Piotr z M. podzastawia za 20 grz. br. Janowi z M. dziedzinę w Zagórzycach, którą ma w zastawie od Stanisława z Więcławic (ZK 15 s. 320); Mik. Ratajczyk z Wiktorowic i Świętosław z Maciejowic są winni 2 grz. księdzu Piotrowi z M. za zboże (OK 10 s. 234); Wojc. Wróbel, Maciej Pafiwała, Jakub ze Świeborowic i Jakub z Więcławie są winni 7 1/2 grz. księdzu Piotrowi z M. za bróg żyta w M. (OK 10 s. 270); 1459 Marcin Ryńca z Batowic jest winien Piotrowi Masłomiąckiemu 6 grz. za bróg żyta i 3 grz. za owies (OK 10 s. 405); 1462 Mik. Masłomiącki z M. sprzedaje z pr. odkupu za 30 flor. węg. Katarzynie ż. Stan. Młodziejowskiego 3 grz. czynszu w swojej dziedzinie w M., z zastrzeżeniem, że w razie odkupienia Mikołaj ma uiścić za każdy floren po 3 wiard. i 1 gr. Jeżeli szacunkowa wartość (taxa) florena będzie mniejsza, dopłaci różnicę; jeżeli większa – zwróci całą sumę w złocie (GK 16 s. 37-8 zp.); Jan Kowalowski, Bernard i Mikołaj br. niepodzieleni przeciw wujom Mikołajowi, Janowi i Zawiszy Masłomiąckim (ZK 16 s. 76); Jan z Wilczkowic i Waw. Boturzyński mają zapłacić Zawiszy z M. po 3 1/2 grz. za brogi żyta (GK 16 s. 150-1); 1463 Zawisza Masłomiącki zeznaje, że jego br. Jan Masłomiącki spłacił mu 30 z 60 grz. długu zabezpieczonego na [czynszach] kmiec. Jana Bobrka i Stan. Szarlaka w M., i odstępuje mu Szarlaka, zachowując sobie Bobrka (GK 16 s. 612); Jan z M. ma zapłacić swoim br. Mikołajowi i Zawiszy z M. 70 grz. (ZK 17 s. 50-1); Jan Kowalowski pozywa Zawiszę i jego żonę Beatę z M. o 300 grz. i tyleż szkody oraz o najście na dom (GK 16 s. 950). 1465 Katarzyna ż. Stan. Młodziejowskiego zeznaje, że Mik. Masłomiącki spłacił jej dług 30 fl., i umarza stosowny zapis (GK 17 s. 523-4); Jan z M. zastawia za 20 grz. br. Mikołajowi z M. 2 ł. w M., na których siedzą kmiecie Jakub i Jan, za wyjątkiem robocizn tych kmieci, które zastrzega dla siebie (GK 17 s. 720); 1467 Jakub Szelwa mieszcz. krak. ma zapłacić Zawiszy z M. 106 grz. i 1 wiard. w trzech ratach za brogi, w przeciwnym razie da mu wwiązanie w folwark Dobkowski między Prądnikiem a Rakowicami oraz wyda trzodę, bydło i konie z innego folwarku na pr. niem. w Prądniku. Woźny przyznany do wwiązania (GK 18 s. 83 zp. Zapłacono); 1468 Jan z Wilczkowic ma zapłacić Mikołajowi z M. 6 i 3/4 grz. za bróg żyta. Pieniądze odbierze br. Jan. (GK 18 s. 555 zp. Zapłacono); Jakub Szelwa z Krakowa alias z Prądnika wwiązuje Zawiszę z M. do folwarku Dobkowskiego w Prądniku na sumę 67 i 1/2 grz.; tenże Zawisza wydzierżawia Szelwie ww. folwark za 7 grz. (GK 18 s. 602-4 zp. Zapłacono z innego folwarku na pr. niem. w Prądniku); Stanisław z Więcławic zastawia za 7 i 1/4 grz. Mikołajowi z M. łan czyli rolę w Woli Więcławskiej, na którym siedzi kmieć Piotrowicz (ZK 17 s. 511); 1469 Wojc. Żbicki z Wilczkowic ma zapłacić w ciągu roku 8 i 3/4 grz. Janowi z M. pod rygorem wwiązania do zastawu, który ma w Wilczkowicach w sumie 24 grz.; Mikołaj z Wilczkowic ma zapłacić temuż Janowi 5 grz. i 42 gr pod rygorem wwiązania do dziedziny w Wilczkowicach (GK 18 s. 962-3, 971); → Łuszczewice p. 3A; Mikołaj z M. wydzierżawia na 3 lata za 5 grz. czynszu rocznie Mik. Lubuniowi z Załęża 1/3 dziedziny wraz z bydłem, trzodą, końmi i świerzopkami swej pasierbicy Katarzyny, c. zm. Mikołaja z Zagajowa (ZK 18 s. 5-6); Stan. Ryńca [sołtys?] z Batowic oraz Stan. Jasek, Jakub Żelazko, Jan Partyła, Grzegorz kmieciowic, inny Grzegorz kmieciowic, Mik. Głazowic kmiecie z Zaszczytowa [dziś Zastów] mają zapłacić Janowi z M. 16 grz. pod rygorem wwiązania do dziedziny Ryńcy w Batowicach oraz do majątku każdego z kmieci (GK 18, s. 963, 965).

[1470-80] 1482-7 Jan Zduński, Masłomiącki z M. i ze Zdun [woj. kaliskie81505-7 w Kaliszu występuje Katarzyna wd. po zm. Janie Zdunowskim, obecnie ż. Abrahama Giżyckiego (AP w Poznaniu, Księgi ziemskie kaliskie, Inscr. et relat. 6 k. 42v, 141v, 160r – wg Teki Dw.)], [h. Topór?]9Z uwagi na daty życia synów Pełki z M. oraz informacje o posiadaniu 1/3 M. Jan Zduński mógł być następcą prawnym w M. jedynie po Mikołaju z M., bracie Jana i Zawiszy Rąckich (Masłomiąckich). W wykorzystanym materiale nie znaleziono jednak informacji wskazujących na ew. pokrewieństwo Zduńskiego z Mikołajem. Być może więcej danych mogłaby tu przynieść kwerenda w źródłach z terenu woj. kaliskiego, wykraczałaby ona jednak poza ramy przewidziane dla niniejszego słownika. Na pokrewieństwo Jana z Rąckimi wskazuje informacja Długosza z DLb. 2 s. 50 o noszącym h. Topór (ten sam, co Zawisza Rącki) niejakim Dymskim dziedzicu M., pod którym to nazwiskiem kryje się zapewne przekręcone nazwisko „Zduński”, 1490 jako ongiś z M. (DLb. 2 s. 50: jako Dymski h. Topór; GK21 s. 574-5); 1470 Jan Owczarski z Owczar ma zapłacić Mikołajowi z M. 6 i 1/4 grz. pod rygorem wwiązania w Owczarach w zagrody Tarchały i Grzegorza płacących po 1/2 grz. czynszu – zp.; tenże Jan i jego ż. Katarzyna mają zapłacić Mikołajowi z M. 12 grz. pod takimż rygorem – zp. (GK 19 s. 28-9, 61); Jakub Szelwa mieszcz. krak. i dz. Prądnika ma zapłacić 40 grz. Zawiszy z M. pod rygorem wwiązania go w Prądniku do folwarku na pr. niem. wielkości 1 1/2 ł. i w zasiewy w innym folwarku w Prądniku na pr. pol. (GK 19 s. 55); → Łuszczewice p. 3A; Mikołaj z Wilczkowic sprzedaje za 60 grz. Mikołajowi z M. 1/3 dóbr w Wilczkowicach, całącz. młyna i zagrodę Jana Wykurza, łąkę k. karczmy zwanej Wielka Łąka wraz z wierzbiną (cum wyrzbye) oraz opuszczoną zagrodę w Zakrzowie, którą Masłomiącki winien za własne pieniądze wykupić [z zastawu]. Wilczkowski winien podzielić dobra swoje i swoich kmieci w Wilczkowicach na 3 części, z których jedną wybierze sobie Masłomiącki. Matka i żona Wilczkowskiego winny zrzec się przed sądem zapisów posagu i wiana na tych dobrach (GK 19 s. 243-4; por. niżej r. 1471).

1471 → Łuszczewice p. 3A; Mikołaj z Wilczkowie sprzedaje za 60 grz. Mikołajowi z M. 1/3 ról dworskich w Wilczkowicach wraz z karczmą, zawierzbiem k. łąki karczemnej, młynem wraz z brzegami [rzeki] i należnym z niego mlewnem, a także dwie zagrody z rolami: jedną w Zakrzowie, drugą w Wilczkowicach. Anna ż. Mikołaja z Wilczkowic ustępuje Mikołajowi z M. z zapisu posagu i wiana na tych dobrach (ZK 18 s. 79); 10 VI Stan. Łuszczowski z Wilczkowie sprzedaje za 5 grz. Mikołajowi z M. 3 stajania w Wilczkowicach wzdłuż drogi do Maszkowa za gumnem Mikołaja s. zm. Piotra z Wilczkowic, z zastrzeżeniem możliwości odkupienia do ś. Marcina [11 XI] za tę samą sumę (ZK 18 s. 121); Jan z M. ma zapłacić Zawiszy z M. 24 grz. w 4 ratach pod rygorem wwiązania w łan roli w M.; Zawisza zwraca Janowi dobra w M. zastawione za 60 grz., umarzając stosowny zapis, oraz zeznaje, że został przez Jana spłacony z innego zapisu na 45 grz. (GK 19 s. 426); Mikołaj z M. kwituje [br.] Jana z M. ze spłaty 45 grz. i umarza stosowny zapis (GK 19 s. 427); 1472 Marcin Kozarz [kmieć i rybak] z Dębników ma zapłacić Janowi z M. 27 grz. w ciągu roku za ryby odłowione ze stawu w M., pod rygorem wwiązania do całości majątku. Jan oddaje Kozarzowi staw i zezwala mu odławiać ryby przez kolejny rok począwszy od ś. Stanisława [8 V]. Kozarz będzie też miał pr. pobierać czynsz i mlewne z młyna na tymże stawie. Gdyby w wyniku jakiegoś gwałtu poniósł przy odławianiu ryby szkody, to obciążą one Masłomiąckiego; Świętosław Kozarz kmieć z Dębników winien jest Janowi z M. 6 1/2 grz. za stóg żyta, pod rygorem wwiązania do całości majątku. Gdyby Świętosław poniósł jakąś szkodę przed wymłóceniem tego stogu, obciąży ona Jana (SP 2, 4087-8); 1473 Mik. Masłomiącki sprzedaje z pr. odkupu za 25 grz. Elżbiecie z Wilczkowie i jej ss. Zawiszy i Mikołajowi tytułem wysługi (racione servicii) dziedzinę w Wilczkowicach kupioną od Mikołaja z Wilczkowic oraz 3 stajania roli tamże kupione od Stan. Łuszczowskiego. Gdyby któryś z bliskich Mikołaja chciał wykupić te dobra, Elżbieta otrzyma 5, a jej synowie po 10 grz. Późniejszy dopisek: Elżbieta zeznaje, że otrzymała od Jana z M. należne jej 5 grz. (GK 19 s. 829); 1475 Wojc. Żbicki z Wilczkowic zastawia za 2 1/4 grz. Janowi z M. klin roli w Wilczkowicach obok drogi miechowskiej; Mikołaj z Wilczkowic zastawia za 5 1/4 grz. temuż Janowi połowę łąki w Wilczkowicach (GK 20 s. 242-3); 1476 → p. 3b; 1481 → p. 3b; 1482 25 I Jan z M. i ze Zdun wydzierżawia na 8 lat za 44 1/2 grz. drobnej monety br. Bernardowi pleb. w Książu Małym i Mik. Kowalowskiemu całą dziedzinę w M. z sadzawkami, folwarkiem, 10 sztukami bydła, 20 owcami, 4 wieprzami i kogutami, z zasiewami ozimymi oraz pr. wyrębu drewna w gajach na budowę dworu i użytek domowy, lecz nie na sprzedaż. Jan przyjmuje od braci z góry całą należność z zastrzeżeniem pr. wykupu dzierżawy za 30 grz. do 3 lat od najbliższego Bożego Narodzenia począwszy (GK 21 s. 574-5 zp.).

1486-97 Stanisław z M. (ZK 19 s. 280; GK 26 s. 373).

1487-1502, jako zm. 1519 Jan Masłomiącki, Pilczycki, s. Zawiszy z M., ż. Katarzyna c. Andrzeja Dzibałtowskiego 1498 (ZK 20 s. 448; GK 28 s. 654); 1487 Jan Zduński z M. sprzedaje za 600 flor. węg. Janowi z Pilczycy [pow. chęć.] całą część w M. Jan ma zapłacić Zduńskiemu 250 flor. węg. oraz 6 i 2/3 grz. w ciągu roku pod rygorem wwiązania do kupionej dziedziny; Jan z Pilczycy dokonuje zamiany dóbr z Janem Rąckim z M. w ten sposób, że daje mu połowę karczmy należącej do M. w zamian za pół stawu rybnego, dworzysko (locus curie alias dvorzyszko) z sadzawkami, ogrodem, zagrodą i młyniskiem (cum molendino alias zmlynyszkyem) należącym do ww. stawu, oraz z rolą za gumnem i zagrodą nad stawem (ZK 20 s. 445-8 – brak końcowego fragmentu zapiski); 1489-1490 cz. Rąckiego i cz. Kowalowskiego w M. → p. 3c; Jan Masłomiącki z M. zastawia Mik. Pieniążkowi z Iwanowic łan w Wilczkowicach, na którym siedzi kmieć Andrzej Noga; Pieniążek kwituje Jana Rąckiego ze spłaty 10 grz. długu, a ten zwraca mu ww. łan (GK 22 s. 1087; 23 s. 284).

1490 Jan Zduński z M. kwituje Jana Pilczyckiego z sumy 42 fl. wypłaconych mu na poczet przypadającej na niego kwoty 120 fl. (ZK 21 s. 30-1); Jan Pilczycki z M. zastawia za 186 fl. Janowi Rąckiemu z M. trzecią cz. M., którą kupił od Jana Zduńskiego niegdyś z M., wraz z należącą do tej części rolą dworską, ogrodami i zagrodą k. dworu Rąckiego, lecz bez wielkiego stawu, dworu i [roli] kmiecia Mazurka, z zastrzeżeniem, że 100 fl. ma zostać zapłacone nie w monecie czerwonej węgierskiej, lecz w czystym złocie, a reszta w monecie posp. po 14 sk. [za 1 fl.]. Pilczycki stawił już swego ojca Zawiszę z M., który zeznał, że w ramach ww. zastawu ustąpił Rąckiemu 1/2 karczmy zw. Masłomiącka przy gościńcu w M. (ZK 21 s. 41-2); Jan z M. sprzedaje za 40 grz. Andrzejowi Więcławskiemu ze Świeborowic [rolę] kmiecia Andrzeja Nogi w Wilczkowicach, którą miał od jego ojca szl. Mikołaja zw. Chyła (ZK 21 s. 44-5); tenże Jan podzastawia za 5 grz. Andrzejowi Więcławskiemu ze Świeborowic 5 stajań roli w Wilczkowicach, które ma w zastawie od Stan. Łuszczowskiego; tenże Jan z M. podzastawia ww. Andrzejowi za 2 1/4 grz. klin roli (corneum agri klyn rolyey) w Wilczkowicach, który ma w zastawie od Wojc. Żbickiego z Wilczkowic; tenże Jan podzastawia ww. Andrzejowi za 5 1/4 grz. 1/2 łąki w Wilczkowicach, którą ma w zastawie od Mikołaja z Wilczkowie (GK 23 s. 298-9); Jan Masłomiącki czyli Pilczycki jest winien Mik. Kowalowskiemu z Boczkowic 10 grz. pod rygorem wwiązania do łana w M., na którym siedzi Jan Mazurek; Masłomiącki składa protest, ponieważ Mikołaj nie stawił się po odbiór ww. pieniędzy (GK 23 s. 296 zp., 434).

1495 Jan Masłomiącki z M. pozywa Stan. Czajowskiego o to, że ów przemocą i nie wiadomo jakim prawem przejął opiekę nad dziećmi zm. Jakuba z Więcławie. Sąd postanawia, że Czajowski winien dowieść, że bliższość do opieki przysługuje mu z mocy prawa (iuris ordine alias urzandem), lub stawić osoby, które powierzyły mu opiekę (GK 25 s. 172, 196); 1496 Stan. Czajowski z tytułu opieki nad małoletnim Jakubem s. Jakuba Więcławskiego, za zgodą Jana Masłomiąckiego i pod zakładem 100 grz. ma płacić z dochodów z jego dóbr w Woli Więcławskiej corocznie 7 grz. na ręce Jana [Świdra z Modlnicy] podsędka krak. i Jana z M. jako opiekunów Jakuba, aż do osiągnięcia przez tegoż lat sprawnych (ZK 21 s. 361); 1497 star. krak. ustanawia zakład, pod którym K[atarzyna] Pilczycka ż. [Jana] Pilczyckiego z M. i jej poddani zachowają pokój z prep. miech., jego rządcą i kmieciami z Michałowic (GK 26 s. 606); 1498 Jan z M. zw. Pilczycki zapisuje ż. Katarzynie c. zm. Andrzeja Dzibałtowskiego po 200 grz. wiana i posagu na połowie swych dóbr Góry, Pilczyca, Ruda Pilczycka z młynem zw. Słup w pow. chęć. oraz na połowie M. w pow. krak. z całym folwarkiem tamże w części M. zw. Zduńska (ZK 153 s. 195); tenże Jan ustanawia Stanisława z Młodziejowic ochmistrza dworu królowej, Stanisława z Zagórzyc i Jana pleb. w Więcławicach opiekunami wszystkich swych dóbr dziedz. i dzieci Adama, Feliksa, Reginy, Katarzyny, Anny i Joanny (Johanne), dodając im ż. Katarzynę do zarządu dobrami w pow. chęc. i opieki nad dziećmi z ich małżeństwa (ZK 153 s. 195-6, 196); 1499 11 III Jan z M. wydzierżawia Stan. Ramołtowi mieszcz. krak. począwszy od Wielkanocy [31 III tr.] na 4 lata za 12 1/2 grz. rocznie dziedzinę w M., a w niej 10 krów, 4 jałowice trzyletnie, 3 cielęta jednoroczne, 30 owiec, 7 macior i starych wieprzy, 9 świń jednorocznych, 13 starych gęsi, 1/2 brogu żyta jarego i 1/2 brogu owsa. Stanisław zwróci dziedzinę po upływie dzierżawy wraz z ww. inwentarzem. W czasie dzierżawy zbuduje zdatny młyn wraz z izbą, przy czym Masłomiącki dostarczy mu kamienie młyńskie i części żelazne, zaś na pozostałe elementy wyłoży on własne pieniądze, urządzi staw rybny, zbuduje stajnię na 14 łokci, naprawi dwa domy i poprzecina sad w celu jego naprawy, wszystko to własnym kosztem. Na potrzeby budowy i na sprzedaż może wycinać drzewa w lesie zw. Cieliny. Jan będzie go chronił od roszczeń ż. Katarzyny z tytułu oprawy na tych dobrach (GK 27 s. 497-9; por. niżej → r. 1501); Jan Masłomiącki pozywa Stan. Ramołta dzierż, w M. o 10 grz. za kupiony staw, 10 grz. bez 7 gr za pozyskany owies i klacz, z której to sumy zapłacił 2 grz.; tenże Ramołt ma zapłacić kary XV Masłomiąckiemu i 4 1/2 grz. reszty czynszu za dzierżawę (GK 27 s. 758, 790); 1500 Jan z M. zobowiązuje się, że nie będzie niepokoił ludzi osadzonych przez Stan. Ramołta na opustoszałych łanach w M. i uwolni im zasiewy ozime (GK 27 s. 1067).

1501-9 Małgorzata Rącka z M. wd. po Janie Masłomiąckim (Rąckim) (ZK 24 s. 106, → p. 3c)10W RP jej cz. M. wzm. do 1512, zaś w latach następnych cz. Rąckiego (jej syna? → p. 3c). Z uwagi na częste występowanie w RP informacji nieaktualnych dla danego roku, przy ustalaniu daty końcowej dane z RP pominięto; 1501 29 III szl. Paweł Pszonka z Więcławic i Stanisław z Wilczkowic wyznaczeni przez star. krak. na wniosek Stan. Ramołta mieszcz. krak. do przyjęcia zeznania oraz woźny Służka z Kazimierza oświadczają, że podwójci, ławnicy oraz cała gromada wsi M. zeznali, że Stan. Ramołt po dokonaniu wwiązania w dzierżawę M. 3 IV 1499, tj. w czasie choroby Jana Masłomiąckiego, prosił ich, aby w razie potrzeby poświadczyli, że ów Jan był wówczas złożony śmiertelną chorobą i leżał aż do Zielonych Świątek [19 V]; 26 V podwójci i ławnicy z M. stając osobiście przed star. krak. potwierdzają powyższe zeznanie, złożone uprzednio wobec 2 szlachciców i woźnego (GK 28 s. 169, 267); 1506 Jan Jabłoński dzierż, w M. (ZK 23 s. 304-5).

1507-1520 Adam Pilczycki z M. br. Andrzeja (ZK 23 s. 385; ZK 26 s. 147, 244-5); 1507 Adam Pilczycki z M. oprotestowuje pozew Piotra kmiecia z Więcławie Jakuba Więcławskiego, wniesiony przez niego w jego dobra dziedz. w M. na osobę Jana Jabłońskiego, który nic tam nie posiada ani nie dzierży (ZK 23 s. 385); 1508 Piotr Syron kmieć z Więcławic pozywa Jana Jabłońskiego dzierż, w M. o przezyski (ZK 24 s. 13).

1509-1524 Andrzej Masłomiącki z M. br. Adama, 1-sza ż. N.N. z Zegartowic, Grodziny i Opatkowic przed 1509 (z tego małżeństwa dzieci), ż. bez imienia 1509, 2-ga ż. Barbara c. zm. Jana Pieczeniąskiego ze Zbigał 1511, cc. Katarzyna i Zbigniewa (ZK 24 s. 471, 496; 25 s. 325, 463; 26 s. 22-24, 74-5, 103, 123, 147, 181, 258-9, 320, 376; 27 s. 57-8; ZK 155 s. 537; 264 s. 330, 346; → Grodzina p. 3); 1509 Andrzej z M. składa protest przeciw Zofii Gołuchowskiej, gdyż złożył pozew w jej dobrach oprawnych w Woli Grodzińskiej, Zegartowicach i Opatkowicach, którą to oprawę zapisała i ustąpiła c. pannie Annie (ZK 264 s. 330); 11 VI Andrzej Masłomiącki wydzierżawia do Bożego Narodzenia za 6 grz. Katarzynie wd. po Klemensie z Grodziny dziedziny swoich dzieci z 1-szego małżeństwa w Zegartowicach, Grodzinie i Opatkowicach (ZK 264 s. 346).

1516, 1518 → Grodzina p. 3; 1519 sąd wyznacza arbitrów do przeprowadzenia działu karczmy zw. Podgórna w M. między Adama Pilczyckiego z M. i Andrzeja z M. (ZK 26 s. 130-1); 1520 ww. bracia przeprowadzają pod zakładem 90 grz. dział tejże karczmy. Andrzej otrzymuje w drodze losowania (sorte alias lossem) siedlisko starej karczmy wraz z gumnem, zagrodą dla bydła (foresta), ogrodem za gumnem i połową ról karczemnych. Adam wydziela dla siebie nowe siedlisko oznaczone i okopane, na którym zbuduje nową karczmę, oraz ogród obok starego siedliska. To nowe siedlisko ciągnie się od ściany naprzeciwko starego siedliska i karczmy Andrzeja na N w kierunku Miechowa. Oba siedliska mają mieć równo po 19 łokci kupieckich szerokości i 43 łokcie długości, a rozdzielający je grunt będzie wspólny. Adam ponadto otrzyma ogród k. starego siedliska oraz rolę, łąki i gaje powyżej tych siedlisk (ZK 26 s. 240-1); ww. bracia zawierają ugodę i zamieniają dobra. Andrzej bierze stajanie roli należące dotąd do Adama oraz należące wcześniej do niego ogrodzenia dworskie, ogród i gumno, w zamian za stajanie Andrzeja zw. Sarnia, które leży pośrodku ról Adama. Kmieć Kula winien pod przysięgą wskazać miejsce, gdzie leżała od dawna jutrzyna Hanczyska. Za ogrodzenie ról przed dworem Andrzeja na nawsiu Adam winien jesienią, wg przeoranych znaków, zrobić przegrody na nawsiu i w ogrodzie Andrzeja, jak to czyniono od dawna. Adam winien jesienią zbudować dobry most na rz. [Dłubni] w M., płynącej przed dworem w M., a Andrzej taki sam most przed swoją karczmą, obaj zaś zobowiązani są te mosty naprawiać. Każdy z nich i ich poddani winni ww. płoty i przęsła przegród (sortule alias praslo przegrod) [tj. części płotu między dwoma palami] w odpowiednim czasie naprawiać i utrzymywać w dobrym stanie. Adam ma dać Wawrzyńcowi poddanemu Andrzeja 4 kopy żyta z nowych zbiorów za spasienie zboża w jego ogrodzie. Wawrzyniec ma złożyć przysięgę w sprawie 2 ran krwawych zadanych mu przez Pawła Kozieła, ten zaś złoży przysięgę, jeśli ma o rany pretensje do Wawrzyńca. Podobnie Matlina karczmarka Andrzeja winna okazać rany zadane jej przez Sobieraja. Paweł Kozioł, jeśli nadal będzie kwestionował wysokość sumy, za jaką kupił brogi zboża od Andrzeja, winien złożyć przysięgę w sprawie różnicy, której mu nie zapłacił (ZK 26 s. 244-5).

-b. Kmiecie, karczmarze. 1400 Dominik kmieć z M. ma wstrzymać się od koszenia trawy z łąki zw. Przybkowska w M. do czasu rozstrzygnięcia sprawy ze Spytkiem z Więcławic (SP 8, 10458); 1403 Miczek kmieć → p. 6a; 1406 Stanisław i Maciek kmiecie (GK 1b s. 2); 1407 woźny Boguta jako powód nie stawia się przeciw Maciejowi Smolce z M. o odbicie siłą 3 macior. Sąd uwalnia Macieja od zarzutu (GK 1a k. 13v zp.); 1412 Dominik kmieć → p. 4; [szl.] Tomasz z M. nie stawia się w sprawie z Maciejem kmieciem z M. o granicę za gumnem (ZK 5 s. 288); 1422 Tomasz karczmarz → p. 6a; 1425 [szl.] Tomek z M. ma zapłacić Dorocie kmiotce z M. 1/2 grz. za 3 rany sine (ZK 8 s. 80 zp.); Jan Gento z Biskupiego [przedm. Krakowa] z powodu niestawienia się upada w sprawie z Tomaszem karczmarzem z M. o konia wart. 10 grz., którego zostawili u Tomasza słudzy Jana, a którego Tomasz przetrzymuje siłą (GK 2 s. 339, 349); 1426 Jan z Krakowa pozywa Michała karczmarza z M. o zranienie ręki skutkujące utratą sprawności (GK 2 s. 652, 662, 666, 680); 1430 Jan s. Macieja kmieć (GK 4 s. 113); Elżbieta (OK 5 k. 45r); 1435 Bartosz [Obulec] z Góry wielkorządca krak. przeciw Marcinowi z karczmy [w] M. o sprzęty karczemne (pro cauponibus), owies i inne zniszczone rzeczy (GK 5 s. 462); sąd grodzki krak. ustanawia zakład 20 grz. między Marcinem karczmarzem oraz Bernardem i Wojciechem kmieciami z M., za których poręczył szl. Mikołaj z M., a szl. Janem i Stanisławem pasierbami Andrzeja z Wilczkowic, za których poręczył tenże Andrzej, i nakazuje stronom zachować pokój aż do sądowego rozstrzygnięcia sporu; Marcin karczmarz Mikołaja z M. przeciw Helenie wd. po Andrzeju z Wilczkowic (GK 5 s. 489); 1436 Jan z Więcławic pozyskuje sądownie na Zawiszy Masłomiąckim kmiecia Jakuba Powałkę wraz z jego pieniędzmi i trzodą (ZK 1is. 174); 1440 Marcin karczmarz → p. 5; 1443 Piotr Piłatek z Wilczkowic oddala sądownie roszczenie Jana kmiecia z M. o 10 macior wart. 10 grz.; Jach z Wilczkowic jako zachodźca Janka z Wilczkowic oddala sądownie roszczenie Jana kmiecia z M. o 2 porwane konie, ponieważ Błażek wójt i ławnicy z Michałowic zaświadczyli, że Janek zajął je celem ciążenia za długi na podstawie ich wyroku (ZK 12 s. 89, 95); Stan. Marzec karczmarz z M. i z Michałowic, Marcin karczmarz z M. → p. 5; Łuka kmieć (GK 8 s. 532); Marcin kmieć (OK 8 s. 351); 1449 Mikołaj z Więcławic jako poręczyciel Idziego, Tomka i Marcina kmieci z M. ma zapłacić 11 grz. Janowi z Pielgrzymowic za kupiony przez nich bróg pszenicy (ZK 13 s. 329 -- zp.); 1449-1479 Idzi kmieć (ZK 13 s. 329; OK 10 s. 150; GK 20 s. 886); 1450-63 Jan Bobrek (OK 1 s. 158; GK 16 s. 612); 1451 Marcin z M. kmieć Zawiszy z M. (GK 11 s. 435); 1452 → p. 5; 1453 → p. 3a; Mikołaj kmieć z M. syn krawca ma sprawę ze Stan. Włodyką (wladica) oraz szl. Andrzejem i Mikołajem z Żyrkowic [dziś Żerkowice] (GK 11 s. 929); Mik. Sarna z Kazimierza pozywa Tomasza karczmarza z M. o ranę krwawą, 1 grz., miecz i siekierę wartości 1 fl., które mu odebrał, i tyleż szkody. Mikołaj z M. przedkłada dok. wyjmujący Tomasza spod jurysdykcji sądu grodzkiego, a sąd przekazuje sprawę do osądzenia Mikołajowi w sądzie patrymonialnym w M. w terminie 2 tygodni pod rygorem powrotu sprawy do sądu grodzkiego, co też następuje (GK 12 s. 137, 141, 150, 154, 183, 186, 190, 196); 1455 Tomasz [karczmarz] z M. ma zapłacić 1 grz. 10 sk. Pawłowi wikaremu u Ś. Floriana [na Kleparzu] w związku z koniem Pawła z Wyskoci [woj. poznańskie] (OK 9 s. 866); 1457 Stan. Bobrek i wd. Bielowa kmiecie → p. 3a; Jakub włodarz z M. (OK 10 s. 53); 1458 Anna wd. po Świętosławie kmiotka Jakusza z M. (GK 14 s. 244, 252); 1462 Mikołaj kmieć (ZK 16 s. 33, 48, 64); 1463 Jan Bobrek i Stan. Szarlak kmiecie → p. 3a; 1465 Jakub i Jan kmiecie → p. 3a; 1467 sąd ziemski krak. odesłał sprawę Mikołaja z Trzebienic ze zbiegłym od niego kmieciem Mik. Kaimem do sądu Mikołaja z M. we dworze w M. Mikołaj w ciągu 3 tygodni winien był złożyć sąd, na którym rozsądziłby sprawę podług postępowania ze zbiegami. Sprawa wraca do sądu ziemskiego z powodu uchybień w wymierzeniu sprawiedliwości (ob defectum iusticie – SP 2, 3870); 1476 Stanisław kmieć Jana z M. (ZK 19 s. 43, 76); 1479 Idzi kmieć i jego s. Jakub (GK 20 s. 886); 1481 Jan prep. miech, przeciw Małgorzacie i Stanisławowi z karczmy [w] M.; tenże prep. skarży Wojciecha z M. kmiecia Zawiszy i Jana z M. o spalenie młyna w Michałowicach wart. 60 grz. i o tyleż szkody (GK 21 s. 413, 420, 429, 470); 1486 Jakub [s. Idziego] kmieć (ZK 19 s. 267); 1490 Jan Mazurek kmieć → p. 3a; 1496-7 Jakub włodarz Pilczyckiego w M. (RP k. 73r, HOr); 1497 Paweł Łapka włodarz Rąckiego w M. (RP k. HOr); 1508 Jan Biskupek z M. ma zapłacić 31 1/2 gr Dorocie Barwierce z Krakowa (OK 23 s. 322); 1515-8 Wawrzyniec kmieć (OK 33 s. 593; ZK 26 s. 103); Kula kmieć → p. 3a; Wawrzyniec i Paweł Kozieł kmiecie, Matlina karczmarka → p. 3a; 1526 Stan. Kozieł [kmieć] (OK 44 s. 1167); 1531 Błażej (OK 48 s. 86); 1545 Anna Kurnicka karczmarka (OK 78, s. 752); 1549 Walenty Bzdziołka i Anna [kmiecie] (OK 90 s. 106); 1550 Barbara powroźniczka, Zofia Mleczkowa i jej s. Jakub (OK 90 s. 122); Wojciech kowal (OK 90 s. 211).

-c. Areał, folwark, pobór. 1454 kmiecie z M. zasądzeni na karę 14 grz. za odbicie ciążenia z tytułu niezapłacenia poboru (GK 12 s. 294); 1470-80 10 ł. kmiec., 3 folwarki szlach., zagrody z rolami, 4 karczmy z rolami (DLb. 2 s. 2, 50); 1482 folw. w cz. Jana Zduńskiego → p. 3a; 1487 wieś M. w cz. Zawiszy skazana na karę XIV za niezapłacenie wiardunkowego (GK 22 s. 721); 1490 rola dworska w cz. Jana Pilczyckiego → p. 3a; 1498 folwark w cz. Zduńskiej → p. 3a; 1500 role opustoszałe → p. 3a.

Pobór: 1489-1490 z 4 ł., z cz. Kowalowskiego z 2 1/2 ł., z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1491 z 3 ł., z cz. Kowalowskiego z 2 1/2 ł., z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1492 z 3 ł.; 1493 z cz. Kowalowskiego z 3 ł., z cz. Zawiszy z 3 ł.; 1494 z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1496 z cz. Pilczyckiego z 6 ł., z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1497 z cz. Pilczyckiego z 5 ł., 1 ł. opustoszały; z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1498 z cz. Pilczyckiego z 5 ł., z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1499 z cz. Pilczyckiego z 4 ł., z cz. Rąckiego z 4 ł.; 1500 z 5 ł., z cz. Pilczyckiego z 1 ł., z cz. Rąckiego z 4 ł.; 1501 z 5 ł., z cz. Rąckiej z 4 ł.; 1506 z 3 ł.; 1507-1509 z cz. Pilczyckiego z 3 ł., z cz. Rąckiej z 3 ł.; 1510 z cz. Pilczyckiego z 4 ł., z cz. Rąckiej z 4 ł.; 1511 z cz. Pilczyckiego z 5 ł., z cz. Rąckiej z 4 ł.; 1512 z cz. Pilczyckiego z 6 ł., z cz. Rąckiej z 4 ł.; 1513 z cz. Pilczyckiego z z 6 ł., z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1514 z cz. Rąckiego z 3 ł.; 1515, 1518 z cz. Rąckiego z 4 ł.; 1519 z cz. Rąckiego z 2 ł. (RP k. 134v; ŹD s. 437; RP k. 161r, 176r, 191r, 206r, 73r, 110r, 37r, 7v, 245v, 274v, 314r, 322r, 338r, 365v, 595r, 624v, 569v, 54Ir, 709r, 73 lv, 809v, 824v); 1530 z cz. Pilczyckiego pobór z 3 ł. i karczmy dorocznej, z cz. Rąckiego z 3 ł. (RP k. 11); 1563 pobór z 5 1/4 ł., uprzednio z 3 ł. i 2 karczem dorocznych (RP k. 29).

Obiekty gospodarcze. Karczmy. 1399, 1405 → p. 3a; 1435, 1453, 1481 → p. 3b; 1487, 1490, 1519-20 → p. 3a; 1530, 1563 → wyżej. Młyny. 1472, 1499 → p. 3a.

4. 1412 sąd ziemski krak. odsyła Dominika kmiecia z M. w sporze ze [szl.] Tomkiem synem Tomasza z M. o dług z tytułu główszczyzny do sądu pr. niem. w dziedzinie [tj. w M.] (ZK 5 s. 287); 1501 podwójci i ławnicy wsi M. → p. 3a.

5. 1395 Jakub wikary z M. (ZK 2 s. 200); 1399 Tomek z M. płaci kary XV sądowi i stronie za zabranie Pełce z M. przemocą dzies. od dziedziców M. (post araturam nobilium ibidem). Płaci karę król. 15 sk. Piotraszowi Mięso (SP 8, 8367, uw. 274/41); 1404 meszna ścieżka → p. 2; 1440 Marcin karczmarz z M. jest winien 16 flor. węg. w złocie Adamowi dr dekretów i kan. krak. za dzies. z M. (OK 8 s. 42-3); 1443 Marcin karczmarz z M. ma zapłacić 6 grz. Adamowi archiprezbiterowi kościoła NMP w Krakowie i kan. krak. za dzies. z M.; Stan. Marzec karczmarz z M. i z Michałowic ma zapłacić 7 grz. ww. Adamowi dr dekretów i kan. krak. za zakupioną dzies. z M. (OK 8 s. 312, 351-2); 1445 Mikołaj pleb. z Więcławic zabezpiecza 14 grz. pożyczki mgr Ocie [z Klimontowa] na tegorocznej dzies. z M. płaconej w ziarnie; Ota kupuje za 14 grz. od Mikołaja przyszłoroczną dzies. z M. w ziarnie (OK 8 s. 719-20); 1450 dzies. w brogach z M., Wilczkowic, Sieborowic i Zdziesławic należy do plebana z Więcławic; 1451 Stan. Marzec karczmarz z Michałowic kupuje za 6 grz. dzies. z M. stojącą w brogu; Mikołaj pleb. w Więcławicach sprzedaje za 20 grz. Mikołajowi z Więcławic i Janowi z Marszowic dzies. z M. i Świeborowic stojące w brogach (OK 9 s. 45, 101, 141); 1452 Idzi kmieć z M. i Grzegorz nauczyciel (minister ecclesie) z Więcławic jako jego poręczyciel mają zapłacić mgr Stanisławowi z Opola 8 grz. i 6 gr za dzies. z M. stojącą [w stogach] i za 20 korców wymłóconego owsa (OK 9 s. 353); 1454 Mikołaj pleb. z Więcławic sprzedaje za 10 grz. mgr Stanisławowi z Opola dzies. z M. należną kościołowi w Więcławicach oraz za 12 grz. dzies. z Zębocina należącą do jego prebendy w Zębocinie (OK 9 s. 690-1); 1458 Piotr Wilczkowski z Wilczkowic jest winien 6 grz. Piotrowi z M. za dzies. z M. (OK 10 s. 273); 1459 Jakub Hosz pleb. z Więcławie jest winien 21 grz. szl. Stanisławowi z Wilczkowic za dzies. z Wilczkowie i M. (OK 10 s. 550); 1468 szl. Mik. Pszonka z Więcławic ma zapłacić 25 grz. Jakubowi Hoszowi pleb. w Więcławicach za tegoroczne dzies. z Więcławic, M., Wilczkowic, Woli, Zagórzyc, Świeborowic i Pielgrzymowic (OK 12 s. 897); 1470-80 dzies. snop. i kon. z łanów kmiec., folw. i zagród o wart. ok. 7 grz. dla kościoła w Więcławicach. Do dzies. z ról karczemnych rości sobie prawo pleban kościoła NMP w Krakowie (DLb. 2 s. 50)11W innej części tego samego tomu (DLb. 2 s. 2) informacja, że dzies. z całości M. dla kościoła NMP w Krakowie, jednak w tym fragmencie formularz danych o M. niewypełniony przez Długosza. W haśle przyznano pierwszeństwo informacjom z fragmentu, w którym Długosz uzupełnił dane; 1471 30 III Jakub Hosz pleb. w Więcławicach zastawia za 20 fl. Piotrowi Chochołowskiemu i jego ż. Barbarze pr. poboru dzies. w Więcławicach, M. i Pielgrzymowicach, z zastrzeżeniem, że wykupi zastaw do ś. Marcina [11 XI] (OK 13 s. 75); 1478 Jerzy Sworcz pleb. kościoła NMP w Krakowie przeciw plebanowi w Więcławicach o dzies. z M. (OK 2 s. 672); 1494 Klisz Blecharz z Młodziejowic kupuje za 6 grz. od Jana lektora mszalnego w kościele Ś. Idziego [w Krakowie] dzies. snop. w M. (OK 17 s. 13); 1495 Krzysztof z Radziemic ma zapłacić 36 grz. Janowi Borzymowskiemu kan. krak. za dzies. z Błogocic, Przemęczan, M., Smoniowic, Chorowic i Jelowic [dziś Lelowice] (OK 17 s. 71); 1497 Jan Piechowski kan. skalbmierski i pleb. w Więcławicach sprzedaje za 34 grz. Zygmuntowi Zagórskiemu i Janowi Konarskiemu pewne tegoroczne dzies. z Wilczkowic, M., Woli, Zagórzyc i Świeborowic (OK 17 s. 332); 1529 dzies. snop. z ról folw. wart. 7 grz. do kościoła NMP w Krakowie; dzies. snop. z połowy M. wart. 5 grz. do kościoła w Więcławicach (LR s. 227, 242).

6. -a. Sprawy obyczajowe. 1289 Siemion, niewidomy od urodzenia s. Świętonia (Swenton) z M., został uzdrowiony przy grobie ś. Jacka w kościele Dominikanów w Krakowie, w obecności m.in. stryja Wojsława. Tegoż roku, po 6 miesiącach zapadł na ciężką gorączkę i ponownie został uzdrowiony za wstawiennictwem ś. Jacka, w podzięce za co wstąpił w Krakowie wraz z ojcem do zakonu dominikanów, gdzie obaj przeżyli wiele lat. Świadkami ponownego uzdrowienia byli m.in. tenże Wojsław oraz krewne (matertere) Mirosława i Petronela; Flosculus [= Falisław?] s. Cecylii z M., cierpiący od urodzenia na suchoty, został uzdrowiony za wstawiennictwem ś. Jacka dzięki modlitwie matki u grobu świętego w Krakowie. Świadkami Cecylia, jej br. Wojsław i Przybysław oraz krewne Magdalena i Katarzyna (MPH 5 s. 886-888)12Por. wyżej przyp. 1; 1399 Przybek z M. płaci kary XV sędziemu i pisarzowi Michałowi za to, że powiedział temu ostatniemu: „Możesz pisać, co chcesz” (SP 8, 8093); 1401 Leonard z M. ma sprawę z Krystynem z Pieczeniegów o zajęcie koni i bydła kmieciowi oraz jego pobicie (ZK 3a s. 237, 264); panna Katarzyna c. Grzegorza z M. kończy ugodą sprawę z Dominikiem kmieciem z M. o główszczyznę za jej ojca i z Mikołajem zięciem lub szwagrem Dominika o rany (ZK 3a s. 271, 277, 289 – wszystkie zp.); 1402 Katrzyna c. Grzegorza z M. pozyskuje sądownie 15 grz. główszczyzny za ojca od Leonarda z M. z tytułu poręki za kmiecia [Dominika] (ZK 3 s. 357); 1403 Lenart z M. przeciw Miczkowi kmieciowi z M. na wiec o 3 rany lekkie, 1 krwawą i złorzeczenie (ZK 3b s. 21); 1408 Przybek [ongiś] z M., obecnie ze Szczodrkowic [nie zid.] naganiony przez Dobka z Żurawicy [pow. sand.] udowadnia swoje szlachectwo i h. Topór, przedstawiając dok. króla Władysława Jag., którym król poświadczył, że br. stryj. Przybka oczyścił swe szlachectwo [1386-1394] przedstawiając świadków: Jana z Tęczyna kaszt. wojn., Mik. Płazę, Sieciecha i Grzegorza z Sieciechowic, Szczepana z Rudna i Jana z Mokrska z h. Topór zaw. Starzą. Jaszek z Parkoszowic i jego br. Dobek płacą kary XV (SP 7/2, 187); komornik królowej [jako przewodniczący posiedzenia sądu grodzkiego] oddala roszczenia Piotra kmiecia z Rychwałdu na Spiszu13Przed 1409 tamże własność kupca krak. [Pawła] Waldorfa (Vlastivedny słovnik obcí na Slovensku, t. 3, Bratislava 1978, s. 239) [dziś Vel`ka Leśna na Słowacji] zachodźcy Szczepana kmiecia ze Starej Wsi [Spisz, dziś Spišska Stará Ves na Słowacji] o zatrzymanego przez Jakusza konia Szczepana (GK 1a k. 101 v); 1412 → p. 4; 1415 Mikołaj s. Falisława z M. naganiony przez Spytka z Woli dowodzi szlachectwa i h. Topór zeznaniami 6 imiennie wymienionych świadków. Ze strony Toporów świadczą Andrzej z Rawałowic i Burkard z Rudna Wielkiego (SP 7/2, 240); 1428 Nanker prep. kl. zwierzyn, ma przedłożyć przywilej klaszt, na mocy którego Krzyżan kmieć ze Strzałkowie ma nie odpowiadać [przed sądem grodzkim] za lżenie matki Jakuba Masłomiąckiego (SP 7/2, 1570: pod błędną datą roczną; por. GK 3 s. 101); 1497 służebny Stańczyk z M. winien oczyścić się z zarzutu przestępstwa pod zakładem 60 grz. (GK 26 s. 474).

-b. Działalność Masłomiąckich poza M. 1405-39 Jakusz Masłomiącki → p. 3a: 1395-1405, pisze się niekiedy z M., Bochni i zapewne Wieliczki, komornik królowej 1406, w służbie królewskiej 1420-514Informacje o pełnionej w 1. 1420-25 służbie na rzecz króla zostały tu odniesione do Jakusza wzm. w M. w 1. 1395-1405 z uwagi na całokształt jego działalności po wyjściu z M. Nie można jednak wykluczyć, że odnoszą się one do Jakusza z Wilczkowic wzm. w M. w 1. 1404-1417, bowiem ten ostatni w 1424 r. (→ p. 3a) przekładał termin z powodu służby królewskiej, na co jednak nie przedstawił dok. (ZK 6 s. 4; GK 3 s. 122, 131, 147, 158; 6 s. 286); 1415 Mikołaj s. Paszka z Sierczy ręcząc za swoich braci zastawia Jakuszowi z M. za 55 grz. półgr posagu [Małgorzaty z Sierczy ż. Jakusza] i 91 grz. półgr pożyczonych pieniędzy całą wieś Siercza. Mikołaj i Jakusz mają płacić mnichom [tj. klasztorowi w Tyńcu] po 1 1/2 grz. czynszu każdy, przy czym Jakusz odbierze sobie ten czynsz z dziedziny w Sierczy. Jakusz będzie utrzymywał dwóch synów Paszka w Sierczy aż do osiągnięcia lat sprawnych. Drewna z lasu nie wolno mu sprzedawać i może brać je tylko na własny użytek (ZK 6 s. 26); 1416 Pietrasz z Sierczy sprzedaje za 150 grz. półgr Jakuszowi z M. gaj i łąkę w Sierczy; Jakusz ma zapłacić Pietraszowi 43 grz. półgr w określonych terminach pod rygorem wwiązania we wszystkie [łany] kmieci tamże – zp. Zapłacono (ZK 6 s. 144); 1417 Jakusz z M. z rajcami Wieliczki o kary i 30 ćw. żyta (ZK 6 s. 315); 1419 Jakusz z M. i Świętosław mieszcz. wielicki ręczą za siebie wzajemnie, że stawią się w sądzie przeciw Michałowi pleb. z Bodzanowa, którego oskarżają o kradzież konia (GK 1 s. 198); 1420 Mikołaj z Sułkowa pozywa Jakuba Masłomiąckiego o obcięcie palca i 2 rany krwawe (GK 1 s. 263); 6 V niejaki Marek okazuje pieniądze, tj. 2 kopy, które miał dać na ś. Wojciecha [23 IV] Jakuszowi Masłomiąckiemu, lecz tegoż nie było, ponieważ był zajęty sprawami króla i starosty (GK 1 s. 299); 1421 [Jakusz] Masłomiącki ma stawić Mikołaja brata swej żony w sprawie o role przeciw rajcom Wieliczki (GK 1 s. 441); 1422 11 III Jakubowi Masłomiąckiemu wypłacono 1 1/2 gr za konia, ponieważ wiezie królowi pieniądze w stronę Wieliczki (AKH 11 s. 418); 1423 Jakusz z M. nie stawia się w sprawie przeciw Piotrowi z Sierczy o beczkę soli rumowej [tj. drobnej], 3 cetnary soli, 1 kopę gr i tyleż szkody oraz o 4 grz. bez 1 wiard. za pancerz (ZK 7 s. 241); 1424

24 II wypłacono 3 gr za 2 konie Jakubowi Masłomiąckiemu, który jedzie z listami do króla w stronę Wieliczki (AKH 11 s. 426); 1425 28 IX zapłacono za 2 konie Jakubowi Masłomiąckiemu, który wiezie bieliznę pościelową i szaty w kierunku Wieliczki dla młodej królowej [Zofii] (AKH 11 s. 431); 1429 Jakub Masłomiącki ma zapłacić Michałowi Kostiukowiczowi 2 grz. Winien nadto uwolnić (exbrigare) i wydać Michałowi kwit królewski na 7 grz. i 1 wiard. lub wypłacić mu tyleż w gotówce (GK 3 s. 217, 221, 241); Jakusz z M. ma sprawę z Michałem Złockim przed Jakuszem sędzią wojewody krak. w Konarach o 80 grz. (GK 3 s. 225); 1431 Jakusz Masłomiącki spłaca Michałowi Kostuszce dworzaninowi (familiaris) królewskiemu 3 z 7 grz. długu (GK 4 s. 475); 1433 Jan vel Janusz Fulmos z Bukowiny [nie zid.] pozywa Jakuba Masłomiąckiego z Bochni o sprzęty domowe wartości 8 grz., które mu dał na jego potrzeby, o 1/2 kopy gr, które dał Stryczkowej w Krakowie na wydatki, oraz o tyleż szkody (GK 4 s. 860, 875, 989, 1011, 1020, por. → niżej r. 1439); 1433-4 Jakub Masłomiącki z Bochni przeciw Stanisławowi Dziuli mieszcz. z Bochni (GK 4 s. 996, 1001, 1007, 1018, 1024, 1032; GK5 s. 9, 21, 46); 1434 Jakusz Masłomiącki jest winien 20 grz. Jakubowi Przekorze kaszt. czech. (GK 5 s. 161); 1435 Kat. Katerlin ż. Miklasza z Krakowa przeciw Januszowi Folmosowi z Krakowa o należącego do Jakusza Masłomiąckiego konia wartości 6 grz., którego zabroniła wydawać Jakuszowi, i o tyleż szkody (GK 5 s. 322); 1439 Jakub zw. Masłomiącki zasądzony na 8 grz. i tyleż szkody na rzecz szl. Janusza z Bukowiny (de Bucowyany – GK 6 s. 286).

Inni Masłomiąccy. 1447 Zbigniew [Oleśnicki] bp krak. z polecenia króla Kazimierza Jag. oskarża na roku zawitym przed sądem grodzkim krak. szl. Jana i Stan. Masłomiąckich (Maslomacsky) dz. Czarnego Potoka o to, że przemocą trzymają zamek Lubowla i m. Podoliniec z 13 miastami spiskimi i należącymi do nich wsiami na Spiszu, które Zbigniew otrzymał od króla Władysława Warn., i że wybierają z nich czynsze i przychody w wysokości 12000 fl. na szkodę biskupa (SP 2, 3322; GK 10 s. 144)15J. Kurtyka, Polscy starostowie na Spiszu w XV i w 1. połowie XVI w., „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 240, Historia 26, Toruń 1992, s. 206-7 oraz tenże, Starostwo spiskie (1412-1769/70), w: Terra Scepusiensis. Stav bádania o dejinách Spiša, pod red. R. Gładkiewicza, M. Homzy, Levoča-Wrocław 2003, s. 524, uznaje obu Masłomiąckich za skłóconych z mocodawcą zarządców Oleśnickiego w tenucie spiskiej; 1451 Masłomiącki z Wieliczki [bez imienia]; Stachna Masłomiącka z Wieliczki (OK 1 s. 195, 247, 253); 1454 pan Masłomiącki [bez imienia] (GK 12 s. 310); 1481 → p. 3b; 1477 Heniek Maszamanczky [= Masłomiącki?] pokojowiec król. (RK s. 206).

7. Kurtyka Tęczyńscy s. 85 i wg ind.

8. 1399 → p. 3a; 1412 Jakusz z M. oddala sądownie roszczenie Maćka Kępskiego o lichtarz wart. 3 grz. Jakusz płaci Maćkowi 3 grz. (ZK 5 s. 310, 312, 317); 1423 → p. 6b; 1443 Maciej z Wójcic [ziemia sier.?] przysięgą samotrzeć oddala pozew Jana z M. o zabór 6 złotych pierścieni wart. 10 grz. (ZK 12 s. 72).

1 Najstarsze odmianki zapisów nazwy M. ustalono na podstawie autopsji rękopiśmiennych kopii „Żywota ś. Jacka” dokonanej w bibliotekach rzymskich przez dr Macieja Zdanka. „Żywot ś. Jacka” został napisany po poł. XIV w. (po 1352 r., może w latach 60. XIV w.) przez lektora krakowskiego, dominikanina Stanisława z Krakowa. Autor wykorzystał w dziele m.in. niezachowany do dziś liber miraculorum, z którego zaczerpnął informacje o M. Tekst „Żywota” zachował się w całości w dwóch kopiach. Kopia XIV-wieczna, przechowywana w Bibliotece Watykańskiej pod sygn. Chigi F.IV90 zawiera wiele lekcji zepsutych i zniekształconych. Została ona przewieziona do Rzymu na potrzeby procesu kanonizacyjnego w XVI w. Z inicjatywy A. Bielowskiego, planującego edycję źródła, jeden z pracowników ówczesnej Biblioteki Chigi sporządził w 1854 r. odpis z tej kopii. Niestety wykonał to zadanie nierzetelnie, dodając do pomyłek XIV-wiecznego kopisty własne błędy. Odpis stał się jednak podstawą edycji źródła w MPH 4, dokonanej przez L. Ćwiklińskiego bez wglądu do rękopisu Chigi. Do weryfikacji odpisu wydawca posłużył się wydanym drukiem w Rzymie w 1594 r. dziełem polskiego dominikanina Seweryna Lubomelczyka pt. „De vita, miraculis et actis canonisationis sancti Hyacinthi confessoris ordinis fratrum praedicatorum libri Quatuor”, zawierającym liczne przejątki z XIV-wiecznego „Żywota”. Druga pełna kopia „Żywota” znajduje się w kodeksie zawierającym akta kanonizacyjne ś. Jacka, przechowywanym w Bibliotheca Angelica w Rzymie pod sygn. 313 (dawniej C.7.14). Kodeks ten sporządzono ok. 1589-91 r., wpisując doń akta pierwszego, krakowskiego procesu kanonizacyjnego z 1523 r. Wśród nich znalazł się także tekst „Żywota”, wydobyty na potrzeby postępowania ze skarbca kat. krak. i skopiowany. Kopia z Bibliotheca Angelica mimo pochodzenia z XVI w. odznacza się dobrymi lekcjami. Podstawowe jej odmianki w porównaniu z kopią Chigi podał W. Kętrzyński w MPH 5 s. 1017-26. Nazwa M. pojawia się w dwóch rozdziałach „Żywota”: XLV i XLVI. W rozdz. XLV edycja Ćwiklińskiego podaje formę „Maslouicze”, mimo że znajdujący się w posiadaniu wydawcy odpis z rękopisu Chigi miał formę „Maclomocz”. Wydawca zastanawiał się, czy nie chodzi tu o M., ale poszedł za lekcją podaną przez Lubomelczyka. Jest to odczyt błędny, bowiem „Żywot” w rps Chigi ma formę „Maslomecz” (k. 21v). Identyczny zapis widnieje w rps Bibliotheca Angelica (k. 98v). W rozdz. XLVI edycji Ćwikliński, dysponując bardzo zepsutą lekcją „Maslouerde” podaną przez Lubomelczyka, powtórzył konsekwentnie formę Maslouicze, mimo że odpis rps Chigi podawał „Maclomocz”. Bezpośrednia konfrontacja z podstawą rękopiśmienną pozwala stwierdzić, że wszystkie te lekcje są błędne. Kopia „Żywota” w rps Chigi, k. 22r, podaje bowiem nazwę w formie: „Maslomącz” (zapisaną w postaci „Maslomøcz” ), zaś kopia Bibliotheca Angelica, k. 98v: „Maslomecz” (wg informacji M. Zdanka). Nie ma więc wątpliwości, że w obu rozdziałach „Żywota” pojawia się nazwa M.

2 W SP 8 wydane zapiski tej samej sprawy z dwóch ksiąg ziemskich. W ZK 1a (dawna sygn. 1b) Dominik i Bieniek określeni są jako z M., w ZK 1b (dawna sygn. 1c) jako z Woli Więcławskiej.

3 1436 Tomasz z Łazina [ziemia łęcz.] zeznał w Łęczycy, że Pełka z M. (de Maszlomocz) wypłacił mu posag ż. Małgorzaty – AG, Księga ziemska łęczycka 10 k. 505v. T. Nowak, Własność ziemska w ziemi łęczyckiej w czasach Władysława Jagiełły, Łódź 2003, s. 378 przyp. 910 oraz w ind. łączy błędnie Pełkę z Masłomęczem w ziemi sand., jednak taka miejscowość w średniowieczu nie istniała. Zapiska z 1436 r., wbrew opinii T. Nowaka, stanowić musi poświadczenie wcześniejszej czynności, dokonanej najpóźniej w 1434 r„ w tym bowiem roku Pełka z M. niewątpliwie już nie żył.

4 Być może tożsamy z Janem z Rudawy, który w → 1411 r. sprzedawał cz. M. odziedziczoną po Michałku.

5 W XVI w. (1508, 1525, 1540) dziedzicem Rączek był Mik. Masłomiącki (ŹD s. 484, 573; MS 4, 14156).

6 Piotr z M. przed 1459 r. był zapewne plebanem w Więcławicach, na co wskazują zapiski poświadczające sprzedaż przez niego dzies. z miejscowości należących do uposażenia plebana w W. (OK 10 s. 231).

7 Brak informacji o przynależności stanowej. Być może są to kmiecie, a Mikołaj z M. jest tożsamy z Mikołajem kmieciem synem krawca, który także procesuje się w tym roku z Włodyką → p. 3b.

8 1505-7 w Kaliszu występuje Katarzyna wd. po zm. Janie Zdunowskim, obecnie ż. Abrahama Giżyckiego (AP w Poznaniu, Księgi ziemskie kaliskie, Inscr. et relat. 6 k. 42v, 141v, 160r – wg Teki Dw.).

9 Z uwagi na daty życia synów Pełki z M. oraz informacje o posiadaniu 1/3 M. Jan Zduński mógł być następcą prawnym w M. jedynie po Mikołaju z M., bracie Jana i Zawiszy Rąckich (Masłomiąckich). W wykorzystanym materiale nie znaleziono jednak informacji wskazujących na ew. pokrewieństwo Zduńskiego z Mikołajem. Być może więcej danych mogłaby tu przynieść kwerenda w źródłach z terenu woj. kaliskiego, wykraczałaby ona jednak poza ramy przewidziane dla niniejszego słownika. Na pokrewieństwo Jana z Rąckimi wskazuje informacja Długosza z DLb. 2 s. 50 o noszącym h. Topór (ten sam, co Zawisza Rącki) niejakim Dymskim dziedzicu M., pod którym to nazwiskiem kryje się zapewne przekręcone nazwisko „Zduński”.

10 W RP jej cz. M. wzm. do 1512, zaś w latach następnych cz. Rąckiego (jej syna? → p. 3c). Z uwagi na częste występowanie w RP informacji nieaktualnych dla danego roku, przy ustalaniu daty końcowej dane z RP pominięto.

11 W innej części tego samego tomu (DLb. 2 s. 2) informacja, że dzies. z całości M. dla kościoła NMP w Krakowie, jednak w tym fragmencie formularz danych o M. niewypełniony przez Długosza. W haśle przyznano pierwszeństwo informacjom z fragmentu, w którym Długosz uzupełnił dane.

12 Por. wyżej przyp. 1.

13 Przed 1409 tamże własność kupca krak. [Pawła] Waldorfa (Vlastivedny słovnik obcí na Slovensku, t. 3, Bratislava 1978, s. 239).

14 Informacje o pełnionej w 1. 1420-25 służbie na rzecz króla zostały tu odniesione do Jakusza wzm. w M. w 1. 1395-1405 z uwagi na całokształt jego działalności po wyjściu z M. Nie można jednak wykluczyć, że odnoszą się one do Jakusza z Wilczkowic wzm. w M. w 1. 1404-1417, bowiem ten ostatni w 1424 r. (→ p. 3a) przekładał termin z powodu służby królewskiej, na co jednak nie przedstawił dok.

15 J. Kurtyka, Polscy starostowie na Spiszu w XV i w 1. połowie XVI w., „Acta Universitatis Nicolai Copernici” 240, Historia 26, Toruń 1992, s. 206-7 oraz tenże, Starostwo spiskie (1412-1769/70), w: Terra Scepusiensis. Stav bádania o dejinách Spiša, pod red. R. Gładkiewicza, M. Homzy, Levoča-Wrocław 2003, s. 524, uznaje obu Masłomiąckich za skłóconych z mocodawcą zarządców Oleśnickiego w tenucie spiskiej.