BORAKOWO

([1422] Borakowo, Boracowo, 1565 Borakow, od XVIII w. Buraków) 11 km na NW od Starego Miasta Warszawy, dziś cz. m. Łomianki.

1. 1470 n. distr. warsz. (MK 5, 134v); 1523 z. warsz. (MK 32,158); 1528 pow. warsz. (ASK I 27, 714); 1580 par. Tarchomin! [Kiełpino] (ŹD 259); 1827 par. Kiełpin (Tab. 1827 I, 57).

2. 1502 → p. 3; 1509 [do B.] należy odcinek rz. Wisły z obu brzegami (Tarcz. 8, 302v); 1510 Blizne wraz z borem, w tym Kowate [?] Błoto, do granic B. [prawdop. potem Borakowska Wola] i Latchorzewa (Warsz. 10, 25-26); 1523 do B. należą oba brzegi Wisły (MK 32, 158); 1530 rozgraniczenie z Młocinami → p 3; 1531 B. graniczy z Młocinami (ZR nr 2469); 1565 B. ma grunt piaszczysty nad Wisłą, tylko jedno pole, które już Wisła podebrała [w dolinie rzeki], nie ma włók pomiernych, graniczy z włas. panów Lonczinskich! [Łomieńskich z Łomianek], ma dobre lasy nad Wisłą oraz chojniak „bardzo mały” z pr. użytku przez kmieci; folw. ma m. in. łąki dające 3 brogi siana oraz pasze dobre dla krów (LM 1565 I, 27-28); 1565 wieś Borakowska Wola ma 6 1/2 wł. os., karczmę na gościńcu zakroczymskim, młyn wodny [na Wiśle], graniczy z Wawrzyszewem, Mościskami, Łomieńskimi [z Łomianek], z Wisłą (LM 1565 I, 28); 1790 młyn → p. 3.

3. Włas. szlach., przejściowo książ. [1422] Adam Trycz dz. z Barcic sprzedaje swoje pr. bliższości do B. Piotrowi, [Siemionowi] i Marcinowi z Wierzuchowa [Pruskiego]; ma też spłacić swoje siostry Katarzynę, Helenę i Wichnę (MK 3, 88); 1424 Mikołaj z Piotrkowa powinien zapłacić za pr. bliższości do B. trzem braciom z Wierzuchowa [Pruskiego] 20 kóp gr posp. pod przepadkiem bliższości (Warsz. 1, 133); 1424 przy podziale dóbr między synów Piotra z Wierzuchowa [Pruskiego] Siemion dostaje Blizne z cz. lasu w dobrach Wierzuchowo i B. (MK 3, 40-40v); 1427 Helena c. Sędka z B., ż. Jana czyli Pełki z Wrońsk, ma zabezpieczone wiano na połowie dóbr męża; Pełka syn Pełki zabezpiecza wiano swej ż. Wichnie, c. Sędka, na połowie swych dóbr (PP 5 nr 834); 1428 Katarzyna ż. Gunberta z B., c. Klemensa z Biejkowa, kwituje swych braci Jana i Mikołaja z zadośćuczynienia za dobra (PP 5 nr 630); 1430 Pełka z B. (WarszDis. 1, 25v); 1443 Wichna z B. ż. Pełki z Wrońsk sprzedaje swą cz. w Ślubowie Arnoldowi z Rybna (MK 3, 284v); 1453 Dorota c. Mikołaja z B., ż. Marcina z Brodowa, kwituje swych braci Ścibora, Piotra, Jana i Wszebora z zadośćuczynienia za dobra (MK 4, 16); 1470 Jan z B. sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny z B. Kasprowi Wilkowi burmistrzowi warsz. (MK 5, 134v); 1474 na mocy ugody żon braci Ścibora, Jana i Wszebora z B. powinny one zrzec się zabezpieczenia wian na Ślubowie, a bracia mają odstąpić cz. Ślubowa Adamowi Tryczowi z Pieczysk, który wypłaci im 20 kóp gr w półgr oraz 300 kóp gr w półgr za B.; Adam otrzymuje B. jako bliższy (MK 9, 117-117v); 1474 ciż bracia z B. dają swą cz. w Ślubowie temuż Adamowi za jego cz. w B., którą Adam odziedziczył po babkach, a za inną cz. w Ślubowie Jachna ż. Jana i Ofka ż. Wszebora zrzekają się zabezpieczenia wian na Ślubowie (MK 9, 48); 1477 Adam Trycz posiada Ślubów, Niegów i B. (MK 9, 90); 1480 tenże Adam przedstawia dok. ugody z tymiż braćmi z B. z 1474 (MK 9, 117); 1480 bracia Jan i Wszebor z B. h. Bolesta i ich bratowa Dorota wd. po Ściborze (MZH nr 565); 1502 Adam Trycz z Pieczysk pozywa Aleksandra z Dąbrówki [na prawym brzegu Wisły, naprzeciw B.] o przywłaszczenie obu brzegów Wisły (Warsz. 8, 284); 1506 Jakub z B., kmieć jego Mikołaj Cypron (ZR nr 1976); 1509 ur. i znakomity Jan z Reguł dr medycyny i rajca krak. darowuje wsie dziedz. B., Komorniki, Wolę Komornicką i cz. Reguł swemu synowi szl. Mikołajowi, wyłączając z tego nadania swe córki (Tarcz. 8, 302v-303); 1510 szl. Jakub Swarocki niegdyś z B. (Warsz. 10, 361); 1516 kowal Paweł ze Starej Warszawy winien jest 6 kóp gr w półgr Katarzynie z B. wd. po prac. Mikołaju z B. (RadWS nr 1168); 1522 Jan z Mrokowa archid. warsz. darowuje folw. z ogrodem na przedmieściu Warszawy szl. Jakubowi z B. za jego służby (MK 32, 142); 1523 Mikołaj syn zm. Jana z Reguł dra medycyny, dz. z B. sprzedaje B. z obu brzegami Wisły książętom Stanisławowi i Januszowi III za 500 kóp gr (MK 8, 32v; MK 32, 158); 1523 szl. Mikołaj Reguła z B. dał mansjonarzom kośc. NMP w Nowej Warszawie 65 kóp gr w półgr na odprawianie mszy (MK 32, 172v); 1526 ks. Janusz III na prośbę Macieja bpa włocł. zwraca szl. Mikołajowi Regule z Komorników mieszcz. krak. nabytą od niego za 500 kóp gr wieś B. (MK 41, 106); 1528 w B. 5 wł. os. (ASK I 27, 714); 1530 Mikołaj Reguła dz. z B. sprzedaje B. Andrzejowi Ciołkowi Powsińskiemu sędziemu ziem. warsz. za 1000 fl. (MS 4 nr 15680); 1530 B. wieś dziedz. Andrzeja Ciołka sędziego warsz. ma zostać rozgraniczona z Młocinami, włas. król. (MS 4 nr 15787); 1533 szl. zm. Aleksander ojciec Adama dzierżył od dziedziczek z B. łąki w B. jako oprawę (ZR nr 2517); 1535 B. jest włas. Andrzeja [Ciołka z Kabat i Powsina] sędziego warsz.; 1535 kmiecie z B. (ZR nr 2486); 1536 Andrzej Ciołek z Powsina sędzia warsz. odstępuje swe prawa do dóbr B., Wróblewo i Nowa Wola [potem Borakowska Wola] królowi Zygmuntowi Staremu za 1400 fl. (MS 4 nr 17987); 1565 włas. król., 12 kmieci, 3 zagr., folw. (LM 1565 I, 27); 1580 pobór od 6 wł. os. (ŹD 259); 1790 B. z młynem (TarDym); XIX w. ok. 9 1/2 wł. (SG 15/1, 275).

4. 1474 ks. Bolesław V nadaje Adamowi Tryczowi z Pieczysk pr. lokowania miasta w dobrach Ślubów [nad Bugiem], a mieszkańcy Ślubowa, Niegowa i B. uprawiający rolę mają płacić czynsz książ. po 2 gr szer. z 1 wł. os. (MK 9, 90); 1496 ks. Konrad III potw. dok. ks. Bolesława V z 1474 (Warsz. 7, 670).

5. 1565 dzies. z B. należy do bpa pozn. (LM 1565 I, 27).

6. 1460-1515 Jan syn Szczepana z Reguł i B., 1500-30 Mikołaj syn tegoż Jana → Reguły.

7. Enc. Warszawy 93 (z błędami); PacPuszcza 211; K. Pacuski, Dobra Buraków, w: Dawne Łomianki, s. 56-58; Sowina 432.

Uwaga: Przed 1536 w lasach król. przynależnych do Borakowa i Młocin została lokowowana wieś Nowa Wola, potem Borakowska Wola [dziś Wólka Węglowa], a dzies. z tej wsi Sebastian bp pozn. w 1542 nadał erygowanej wówczas par. Wawrzyszew (NowDzieje 2, 520).