BIEŚNIK

(1215 [a. 1480] Byesznik, 1400 Bestnik, Brzesnik, Bezssnik, Besznik, Bestnyk, Byesznyk, Byesnik, Bonycz, Byeznik, Byeshnyk) 9,5 km na E od Czchowa.

1. 1581 pow. sądec. (ŹD s. 144); 1470-80 n. par. Opatkowice [dziś Zakliczyn] (DLb. 1 s. 178).

2. 1445 wągrody → p. 4; 1445-7 nawsie → p. 4; 1461 Mikołaj z Witowic pkom. i star. krak. rozgranicza wieś kl. tyn. Zdonię od B. Lucława i Elżbiety. Granica biegnie od wsi Borowej i potoku Borowy Potok [dziś Borowianka] tam, gdzie uchodzi do rz. Paleśnicy i wzdłuż kopców do granic wsi Słona. Ostatni kopiec znajduje się k. grobli sadzawki młynnej w Słonej (Tyn. 231); 1477, 1479 B. graniczy z Olszową i Słoną (ZCz. 5 s. 4, 17).

3. Własn. szlach. 1402 Michał z B. (ZCz. 1 s. 68); 1407-29 Andrzej, Andriczka, Andrziczca, zw. Pierzchała h. Ośmioróg z B. miał też → Kończyska, Lusławice i Słoną (ZP 22 s. 105, 469; SP 7/2, 1243; ZB 1a s. 6, 59, 150, 186, 204, 215, 241, 249, 258; ZCz. 2 s. 4, 18, 58, 96, 115, 137, 146, 158, 161, 169, 196, 201, 231, 249, 265, 289, 299, 303, 311, 315, 321, 327, 359; ZP 20 s. 211; 21 s. 245; 24 s. 162; ZK 378 s. 7); 1411 tenże ustępuje br. Piotrowi cz. dziedz. w Kończyskach, którą miał ich ojciec Jaśko (ZCz. 2 s. 23); 1413 tenże zapisuje c. Jachnie 10 grz. posagu na wsi Słonej (ZCz. 2 s. 63); 1416 Stanisław z B. (ZCz. 2 s. 172); 1417 Andrziczka z B. zastawia za 10 grz. Stanisławowi z Gródka kmiecia w Drużkowie (ZCz. 2 s. 216); 1420 Elżbieta z B. ż. Jana sołtysa z Sokala sprzedaje za 50 grz. siostrze przyrodniej Dorocie i jej mężowi Wojciechowi Taszyckiemu całe cz. dziedz. po ojcu w Lusławicach, Faściszowej i B. (ZCz. 2 s. 322); 1421 Andrzej z B. zapisuje ż. Małgorzacie 10 grz. posagu na cz. dziedz. w Faściszowej (ZCz. 2 s. 373); 1424 Mścisław z B. (ZP 34 s. 364); 1427 siostry przyrodnie Elżbieta ż. Jana niegdyś z Łysokani i Jachna ż. Piotra Strzesza, sołtysa z Rzepiennika [Suchego], sprzedają za 100 grz. siostrze Dorocie ż. Wojciecha z Taszyc całe ich dziedzictwo w Lusławicach, Faściszowej i B., które im przypadło po ojcu i matce (ZCz. 3 s. 25); 1435 Wojciech z Lusławic zapisuje ż. Dorocie 40 grz. posagu na 1/2 Lusławic i B. (ZCz. 3 s. 99); 1438 br. Piotr i „Smogneus alias” Gniewek dz. Kończysk zastawiają za 3 grz. Janowi Pierzchalicowi z Lusławic kmiecia Mik. Pethkowica wraz z rolami w B. (ZCz. 3 s. 141); 1441 Gniewek dz. Kończysk zapisuje 60 grz. posagu i wiana ż. Dorocie, c. Jaśka z Janowic, na 1/2 dóbr w Kończyskach i na 1 kmieciu w B. (ZCz. 3 s. 170); 1445 → p. 4; 1446-63 Lucław z B. (ZCz. 3 s. 252, 261, 266, 270, 290; 4 s. 32; DSZ 206, 122; Tyn. 231; ZCz. 4 s. 233, 242, 249); 1449 Mścisław z B. (ZCz. 4 s. 47); 1451 Lucław z B. zapisuje ż. Dorocie, c. Jaśka z Janowic, 30 grz. posagu na 1/2 dóbr w B. (ZCz. 4 s. 122); 1452-69 Elżbieta c. zm. Mścisława z B. (ZCz. 4 s. 134, 346, 372; Tyn. 231); 1453 br. Piotr i Gniewomir z Kończysk ustępują za 3 grz. Stan. Taszyckiemu z Lusławic kmiecia w B. Maćka (ZCz. 4 s. 142); 1464 Lucław z B. kupuje za 30 grz. od Piotra Dyląga rolę w Kończyskach (ZCz. 4 s. 289); 1466 Stanisław s. Wacława z Porąbki zastawia za 11 grz. Janowi z Kątów 2 kmieci w B. Żyłę i Wróbla płacących 2 grz. i 6 gr czynszu rocznie (ZK 17 s. 403); 1467 Elżbieta c. zm. Mścisława z B., ż. Stanisława z Porąbki, sprzedaje swoje cz. w Kończyskach przypadłe jej po zm. dziadku Piotrze Dylągu (ZCz. 4 s. 346); 1469 Maciej z Kończysk s. zm. Piotra Gniewka z siostrami: Elżbietą, ż. Marcina z Kończysk, Barbarą, Jadwigą, Agnieszką i Zofią, a także Janem s. Frimilia [!] i Jakubem s. Stanisława z Kończysk oraz Stanisławem s. zm. Doroty, ż. Mikołaja z Faściszowej, siostry Macieja, sprzedają za 50 grz. i 10 postawów płótna żytawskiego Mikołajowi z Taszyc całe swoje cz. dziedz. w Kończyskach, Słonej i B. wraz z 1/2 młyna w Kończyskach (ZCz. 4 s. 365); br. Jan i Bernard z B. z matką, ż. zm. Lucława, ręcząc za młodszych br. Stanisława, Jerzego oraz siostry Zofię, Zuzannę, Annę i Dorotę, sprzedają za 9 i 1/2 grz. Stanisławowi i jego bratankowi Janowi przypadłe im cz. w Kończyskach po stryju Piotrze Dylągu i jego c. Dorocie (ZCz. 4 s. 392); Elżbieta c. zm. Mścisława z B. poświadcza, że br. Jan, Stanisław, Bernard i Jerzy z B., ss. Lucława, wynagrodzili jej za głowę zabitego jej ojca (ZCz. 4 s. 372); 1470-80 dz. Lucławscy h. Pierzchała, 2 ł. kmiece (DLb. 1 s. 178; 2 s. 274 - błędnie Luczlaw Kadsky zamiast Lucławscy); 1483 Jan, Jerzy i Bernard z B. sprzedają za 22 grz. kan. lwowskiemu Mikołajowi i Janowi Pierzchale z Wróblowic cz. dziedz., które im przypadły po zm. bracie stryjecznym Stanisławie (ZCz. 5 s. 58); kan. lwowski Mikołaj, Leonard i Stanisław z Wróblowic mają zapłacić 19 grz. Janowi, Jerzemu i Bernardowi z B. Jeśli nie zapłacą w terminie, dadzą im cz. w Słonej (ZCz. 5 s. 58); 1484 Piotr s. zm. Jana Coczyek z Kończysk sprzedaje za 10 grz. Mikołajowi z Taszyc i Lusławic swe cz. dziedz. w Kończyskach, Słonej i B. (ZCz. 5 s. 67); 1486 Elżbieta c. Mściszka z B., ż. Pawła z Kątów (ZCz. 5 s. 80); 1488 Gniewomir z Kończysk zeznaje, że Mik. Taszycki z Lusławic kupił od dzieci jego br. Piotra ich dobra ojczyste w Kończyskach, Słonej i B. (ZCz. 5 s. 179); 1493 br. Jan i Jerzy z B. zastawiają za 6 fl. węg. archidiakonowi krak. Mikołajowi z Lusławic rolę w B. między polem Jakuba i Maliny (ZCz. 5 s. 320); br. Mikołaj, Leonard i Stanisław z Wróblowic oraz Jan Pierzchała z Wróblowic dzielą się dobrami w Lusławicach, Kończyskach, Słonej „et cum libertate in B.” (ZCz. 5 s. 325 - brak wiadomości komu przypadła cz. w B., gdyż tekst jest urwany); 1497 br. Jan Lucław, Jerzy i Bernardyn z siostrą Dorotą oraz szwagrem Łukaszem, dz. B. (GB 4 s. 178); 1499 Mik. Taszycki z Lusławic zapisuje ż. Elżbiecie, c. wójta bieckiego Mik. Szczepanowskiego, 100 grz. posagu na 1/2 dóbr w Lusławicach, Kończyskach, B., Słonej i Faściszowej (ZCz. 7 s. 86); 1501 tenże zapisuje ż. Elżbiecie 200 grz. wiana i posagu na 1/2 dóbr w Lusławicach, B., Słonej i Kończyskach (ZCz. 7 s. 112); br. niedzielni Bernard i Jerzy i ich siostra Dorota, ż. Łukasza z B., dz. B., sprzedają za 60 grz. kan. krak. Mik. Wróblowskiemu całe cz. w B. wraz z sołectwem tamże (ZCz. 7 s. 111); Mikołaj z Wróblowic sprzedaje za 60 grz. Stanisławowi z Wróblowic całe cz. w B. (ZCz. 7 s. 120); Elżbieta ż. zm. Stan. Zydka z Porąbki z s. Janem sprzedają za 20 grz. Stanisławowi z Wróblowic całe cz. dziedz. w B. (ZCz. 7 s. 112; AG perg. 6094 w trans. z r. 1509); Jerzy z B. (ZCz. 7 s. 128, 155, 177, 266); 1507 Stan. Wróblowski z Kończysk komornik podsędka zapisuje ż. Annie wszystkie dobra w Kończyskach, B. i Słonej w dożywocie, o ile nie wyjdzie ponownie za mąż (ZB 4 s. 148); 1509 Katarzyna ż. Mik. Stasiowskiego ustępuje stryjowi Stan. Wróblowskiemu dobra ojczyste i macierzyste w Wróblowicach, Bieńkowicach, Kończyskach, Słonej i B., przypadłe jej po śmierci jej stryja kan. krak. Mik. Wróblowskiego i jej br. Jana (ZB 4 s. 171); Stan. Wróblowski de Bonycz (zamiast B., MS 4, 9290); 1510 Stan. Wróblowski z Kończysk i Marcin Marcinkowski z Lusławic zamieniają swoje dobra. Stanisław oddaje Marcinowi cz. w Kończyskach, Słonej i B. z dodaniem 110 grz. i konia wart. 15 fl. w zamian za jego cz. w Lusławicach, Słonej, przewóz na Pobrzeżu Lusławskim, pod warunkiem, że Marcin owe pieniądze przeznaczy na wykup otrzymanych dóbr od Stan. Taszyckiego, który uzyskał je pr. macierzystym od br. Marcina Jana Witkowskiego, gdyż ten nie stawił się na wojnę mołdawską niedawno odbytą. Jan ustąpił cz. tych dóbr Mik. Taszyckiemu za 100 grz., 10 zaś grzywien Marcin jest winien stryjowi Mik. Marcinkowskiemu (ZCz. 7 s. 341-3); 1529 folwark (Kumor, Kolegiata bobowska, s. 561-4 → Bobowa).

4. 1400 N. sołtys z B. (ZCz. 1 s. 18); 1407-11 Maciej sołtys z B. (ZCz. 1 s. 199, 257-8, 212; 2 s. 4); 1445 Jan z Lusławic ustępuje Wojciechowi z Lusławic sołectwo w B. oraz rolę i karczmę. Jan zobowiązał się nie budować w B. innej karczmy. Wojciech z ż. Elżbietą ustąpił Janowi 1/2 [!] kmiecia, który siedzi koło ról sołtysa. Wągrody winny być jak były dawniej, a także nawsie, gdzie jest parkan, który winien być reperowany. Jan zastrzega sobie, że jego kmiecie w B. będą wolni od wszelkich kar płaconych na rzecz sołtysa i od wszelkich „przynależności”, do których byli dlań zobowiązani (ZCz. 3 s. 223-4); 1447 Lucław dz. B. sprzedał za 18 grz. całą cz. ż. Doroty w Janowicach, którą miała po ojcu, a sumę tę zapisuje jej na sołectwie w B. (DSZ 206); Wojciech z Lusławic ustępuje Lucławowi z B. z pr. do 1/4 sołectwa w B. „videlicet famulatum alias szluszbą”, dodając 3 grz. w zamian za 1/2 kmiecia w B. i nawsie jak było od dawna ogrodzone (ZCz. 3 s. 266 - tekst urwany); 1501 sołectwo → p. 3.

5. 1215 [a. 1480] bp krak. Wincenty nadaje kapitule krak. dzies. w B. (DH 3 s. 200); 1470-80 dzies. pien. z 2 ł. kmiec. wart. 1 wiard. kapitule krak. z nadania bpa krak. Wincentego Kadłubka (DLb. 1 s. 178; 2 s. 274); 1529 dzies. pien. z łanów kmiecych i meszne pleb. w Opatkowicach [Zakliczynie] (LR s. 225 łącznie z karczmą w Słonej i sołectwem i zagrodą w Woli Stróskiej wart. 26 gr); → Bobowa.