(1294 Kelpino, 1426 Kyelpino, Kylpyno, 1580 Kiełpino) 15 km na NW od Starego Miasta Warszawy, dziś Kiełpin.

1. 1444 n. distr. warsz. (MK 3, 297); do 1461 par. Łomna, potem par. K. (BOZ 70, 161-162); 1528 pow. warsz. (ASK I 27, 714).

2. 1430 proces o rozgraniczenie Jabłonny i K. (Warsz. 2 k. 61, 77); 1450 granica K. Ścibora z Zaborowa z Łomiankami Piotra Drozda (Warsz. 2, 1221); 1474 K. graniczy z Dziekanowem (ZR nr 1436); 1490 granica K. i dóbr Wierzuchowo Pruskie zaczyna się w lesie od wzgórza zw. Turza Góra, idzie aż do gościńca [zakr.] wiodącego do Dziekanowa, do węgła gran. Dziekanowa (Warsz. 6, 631); 1504 cz. wyspy Choszczna na Wiśle w stronę K. należy do Dziekanowa i dziekana płoc., druga cz. wyspy w stronę Radziszewa należy do bpa płoc. i dóbr Jabłonna (ACapPloc. 50, 61v-62v).

3. Włas. szlach. 1294 komes Jan wda [czer.] upo-saża kościół Ś. Małgorzaty w Nowym Dworze ziemią w K. miary wielkiego pługa oraz daje mu 2 źrebce, 2 woły i 2 krowy (NKDMaz. 2 nr 96); 1426 szl. Jakusz rządca marszałka [Ścibora] z K. (Warsz. 1, 224); 1427 Gniewosz z Niewikli i jego br. Wron sprzedają Niewiklę Ściborowi marszałkowi za 200 kóp gr pras. i za 1 wł. w K. (PP 5 nr 415); 1430 tenże Ścibor z Sąchocina podkom. zakr. pozwany jest przez administratora diec. płoc. w sprawie granicy K. z Jabłonną (Warsz. 2 k. 61, 77); 1432 w podziale dóbr między Janem z Sąchocina i br. jego Ściborem [ss. Ścibora z Sąchocina marszałka], Ścibor dostaje Zaborów, Dalonowo, oba Leszna, Kołoząb, Niewiklę, Milewo, Bądkowo, Kosmy, Stare Kuchary z lasami i dom w Zakroczymiu; Jan dostaje [miasteczko] Sąchocin, K., Ciemniewo, Obrąb, Zieloną, Konradziec, Rzy, Nowe Kuchary, Gromadzyn, Brzeźnicę, Chodziszewo i dom w Ciechanowie, a bór Milczybor z barciami podzielą po połowie (PP 6 nr 387); 1444 Jan z Sąchocina [syn] marszałka sprzedaje marszałkowi Janowi Rogali z Węgrzynowa swe dobra dziedz. Zaborów, Nacpolsk, Sosnkowo, Cumino, Piotrowo, Czaplice, Milonkowo, Grąbczewo, Kozarzewo i K. za 1100 kóp gr w półgr i za 100 grz. w przedmiotach; będzie miał pr. odkupić je w ciągu 10 lat pod warunkiem, że odkupi za własne pieniądze (MK 3, 297); 1444 Ścibor [syn] marszałka [Ścibora] zrzeka się pr. bliższości do w/w dóbr na rzecz Jana Rogali (MK 3, 310); 1444 Jan [Rogala] z Węgrzynowa marszałek ks. Bolesława IV ręczy za tegoż ks. zwrot długu 300 grz. stren. Dziersławowi z Targowego pod wwiązaniem w K. (Warsz. 2, 803); 1448 Jan Sąchocki powinien w ciągu 1 roku oswobodzić wieś K. i dać ją swemu br. stren. Ściborowi z Zaborowa we władanie, a ten w zamian zrzeknie się Brzeźnicy i całej cz. w Chodziszewie; Jan powinien zapłacić 10 kóp gr w półgr Ściborowi (MK 4, 86); 1449 Jan Rogala z Węgrzynowa wda zamienia wieś K. na Brzeźnicę i cz. Chodziszewa ze stren. Ściborem z Zaborowa (MK 4, 143v); 1449 Jan Sąchocki z Zaborowa sprzedaje K. i Gromadzyn Janowi [Rogali] z Węgrzynowa wdzie maz. za 450 kóp gr w półgr; tę sumę wda wypłaci wierzycielom Jana Sąchockiego, Mikołajowi Kępskiemu i Janowi Gadnowskiemu; Ścibor z Zaborowa odwołuje sprzedaż jedynie K. (MK 4, 153v); 1451 Urban z Babic odwołuje powyższą sprzedaż, twierdząc, że Sąchocki bez jego woli nie może sprzedać tych wsi (MK 4, 154); 1471 Grzegorz z K. kupuje dom z trzema siedliskami w Nowej Warszawie (ZR nr 755); 1473 prac. Grzegorz z K. zw. Wąngl sprzedaje 3 siedliska w Nowej Warszawie (ZR nr 787); 1479 podział dóbr Zaborów i K.: Jakub stolnik warsz. dostaje połowę Białut i Leszna, las oraz całe K. z pr. patronatu kośc.; Mikołaj i Stanisław dostają połowę Białut i cały Zaborów (Warsz. 5, 229-232); 1484 ks. Bolesław V darowuje Jakubowi z Zaborowa [i K.] chor. zakr. czynsz książ. z Zaborowa i poło-wę wsi Białuty (MK 9, 161); 1484 Anna c. zm. Pawła z Leszna, wd. po zm. Niemierzy ze Szczawina, obecnie ż. Jana z Rakowa [z. wysz.] zeznaje, że mąż wypłacił za nią 70 kóp Jakubowi z K. chor. zakr. i zastawia w tej kwocie swą cz. ojcowską i macierzystą w Zaborowie Małym temuż Jakubowi (WarszDis. 1, 288); 1487 tenże Jakub z Zaborowa oskarżony przez faktora soli król. o gwałty zadane w K. poddanym król. (Warsz. 6, 101); 1487 Helena c. zm. Jerzego Stromiły z Dmoszyna kaszt. lwowskiego, ż. Zygmunta z Pomorzan star. trembowelskiego darowuje Jakubowi z K. chor. zakr. i Andrzejowi z Zaborowa [z. wysz.] swym br. ciotecznym 1/3 ojczystą i macierzystą, a sprzedaje za 2000 kóp gr w półgr pozostałe 2/3 m. Zgierza [z. zakr., dziś Zegrze] i wsi do niego należących, m. in. Golędzinowa i Zagrobów wraz z przewozem, komorą celną i młynami (MK 9, 178; Zakr. 13, 384v); 1491 Andrzej z Zaborowa [z. wysz.] i Ścibor z K. są kolatorami kościoła w Zgierzu (Ep. 15, 209); 1491 ciż Andrzej i Ścibor syn zm. Jakuba z K. są pozwani o granice dóbr Zgierz i Wieliszewo (BOZ 70, 216); 1491 Barbara c. zm. Jakuba z K. chor. zakr., ż. Andrzeja z Nagórek (Warsz. 6, 805); 1495 szl. Jan z K. dworzanin Piotra bpa płoc. i kanclerza maz. winien jest 3 fl. węg. za konia szl. Szczepanowi synowi Jana z Załusek łożniczemu tegoż bpa (Ep. 15, 102); 1499 Elżbieta wd. po Jakubie Kiełpińskim z ss. Ściborem i Janem → p. 5; 1499 Jan Jambroch kmieć z K. (ZR nr 1857); 1501 w podziale dóbr między Ścibora i Jana braci z Kiełpina młodszy Jan otrzymuje Białuty (Bł. 4, 20av); 1503 Barbara c. zm. Jakuba z K., ż. Andrzeja Burnaka z Nagórek kwituje braci Ścibora i Jana z zadośćuczynienia za dobra (MK 18, 161v); 1503 ur. Elżbieta Kiełpińska z Białut ma proces z Janem Rakowskim z Zaborowa Małego (Bł. 4, 89v); 1510 szl. Elżbieta Kiełpińska (ZR nr 2074); 1510 Ścibor Kiełpiński zabrał niewód z rz. [Narwi] w swoich dobrach w Zgierzu rybakom opata z Wieliszewa; Ścibor ma poddanego Jana ze Skubianki (PułtTest. 1, 70); 1510 Ścibor i Jan z K. procesują się z Anną wd. po Mikołaju z Zaborowa stolniku zakr. (Warsz. 10 k. 307, 502); 1512 Mikołaj nauczyciel kośc. par. w Tarchominie skarży Ścibora Kiełpińskiego o pobicie go na wolnej drodze na przewozie przez Wisłę [w Tarchominie] oraz zranienie i zabór miecza wart. 1 kopy gr (Ep. 7, 43); 1517 Dorota wdowa po Ściborze Kiełpińskim ze Zgierza (Zakr. 11, 721); 1528 w K. 4 1/2 wł. os. (ASK I 27, 714); 1537 Stanisław Kiełpiński spławia 18 łasztów zboża (RThel 3); 1544 Jan Kiełpiński syn Stanisława ze Zgierza → p. 6; 1563 Jan syn Stanisława Kiełpińskiego h. Rogala z K. (MH 9, 29); 1584 Kiełpieńscy h. Rogala (Papr. 664); XVII-XIX w. Kiełpiński h. Rogala (Sęczys 286); XIX w. wieś K. z Kępą Kiełpińską ma 15 wł., należy do dóbr Młociny (SG 6, 531); wieś K. z Kępą Kiełpińską ma 625 mr., włas. poproboszczowska 202 mr., razem 27 1/2 wł. (Małc. 192).

5. 1390 Dobrogost bp pozn. nadaje dzies. z K. i Łomianek dla kościoła Ś. Małgorzaty w Nowym Dworze (Ep. 33, 480); 1461 Andrzej bp pozn. eryguje kościół par. Ś. Małgorzaty w K. z fundacji Jana Rogali z Węgrzynowa wdy czer. za zgodą Mikołaja opata czerw. i Macieja prep. kościoła par. w Łomnie, wyłączając wsie K. i Łomianki z par. Łomna; wda Jan uposaża kośc. 2 wł. w Kiełpinie, a Piotr Drozd podczaszy warsz. dodaje 1 wł. w Łomiankach (NowDzieje 2, 515; BOZ 70, 161; Dawne Łomianki 118 n.); 1478 kolatorzy kośc. par. w Gąsiorowie wyrażają zgodę, by pleb. Piotr zamienił ten kośc. na kośc. par. w K. z Samsonem z Mazowa (Ep. 13, 144); 1499 Andrzej pleb. z K. (Ep. 16, 15v); 1499 tenże pleb. Andrzej zawiera ugodę z kolatorami Elżbietą wd. po Jakubie Kiełpińskim i jej ss. Ściborem i Janem (NowDzieje 2, 515); 1530 prebendarz kościoła w Nowym Dworze przysięga, że dzies. z Łomianek i K. wynoszą 7 kóp gr (AECPolt. 388); 1603 kościół par. w K. pw. Ś. Małgorzaty, drewn., ma 2 wł. roli w K. i Łomiankach, łąki, ogrody, staw rybny, pr. wyrębu drzewa i dzies. z folwarków w par.; dom szkolny jest w złym stanie (ŁOp. 3, 284; NowDzieje 2, 515).

6. 1475-87 Jakub z K. i Zaborowa, stolnik warsz, chor. zakr. → Zaborów; 1501 Jan Wąglewicz z K. syn Grzegorza przyjęty do pr. miej. Nowej Warszawy (PrzyjęciaNW nr 377); 1544 Jan Kiełpiński syn Stanisława ze Zgierza, student Uniw. Krak. (MUK 2 nr 144e/060).

7. PacPuszcza 183 n., 206-208; Dawne Łomianki; RAW 1958, 350 n.