KRAKOWIANY

(1406 binum Krakowiany, 1409 Cracowani, Crakowyani, 1520 Crakowyany Maior, 1528 Cracowyany Minor, 1591 Krakowiany Minor alias Pławy) 6 km na NW od Tarczyna.

1. 1437 n. distr. warsz. (MK 3, 206v); 1482 pow. tarcz. (MK 9, 151); 1406, 1580, 1603 par. Tarczyn (Kw. 66; ŹD 289; Vis. 1603, 112v-113).

2. 1428 dział w Parulach od granic Mrokowa do C. (PP 5 nr 674); 1444 podział C., rz. Nrowa, 2 młyny → p. 3; 1482 brzeg rz. Nrowy z jej dopływami od granic Żelechowa do granic C. należy do C. (MK 9, 151); 1488 dział w Parulach od łąk Osiecznych do drogi Krakowieńskiej (Tarcz. 3, 292); 1790 młyn → p. 3.

3. Włas. szlach. [pocz. XV w., wzm. 1417] Jasiek Czprys z C. h. Prus poświadcza szlachectwo Wita z Lasek (MK 3, 117; SPPP 7/2 nr 1578); 1409 Jan z Jazgarzewa ma spór z Janem z C. o 1 1/2 kopy gr (Czer. nr 128); 1414 Mikołaj Glinicki ręczy za Dobiesława dz. z C. i jego ż., że odstąpią dobra ruchome synowi Pawłowi; to rękojemstwo nie dotyczy dóbr nieruchomych (Czer. nr 269-270); 1415 Wojciech z Gostomi z braćmi i siostrami ma sprawę z Dobiesławem z C., Janem Kulą i c. Pawła z Jezior o dziedzictwa C., Dębe i cz. w Jeziorach oraz 150 kóp gr pras. (Czer. nr 401); 1416 Paweł i Jakusz z C. z bratankami mają stawić rozjemców w sprawie z Mikołajem Kotem ze Służewa (Czer. nr 438); 1421-29 Paweł, Paszek z C. (Warsz. 1, 7v; Warsz. 2, 41); 1434 Prusin z C. (Warsz. 2, 258); 1437 Dorota c. Jana z C., ż. Jana z Jazgarzewa sprzedaje 1/2 swej cz. w C. Michnie wd. po Pawle z C. i jej dzieciom Janowi Czprysowi, Janowi Sławoszowi, Zuchnie, Dorocie i Beacie (MK 3, 206v); 1443 Anna c. Mikołaja z Wąsów, ż. Jana Sczprysa z C. zrzeka się dziedzictwa w Wąsach (MK 3, 290v); 1444 ks. Bolesław IV potw. podział C.; Adam Prusin z C. dostaje cz., która leży nad rz. Nrową ku Tarczynowi, z pr. wystawienia młyna na rz. i założenia ogrodu dla młynarza po przeciwnej stronie oraz starą sadzawką pod Żelechowem; rodzeństwo Jan Sczprys, Jan Sławosz, Dorota i Beata dostają drugą cz. C., która leży ku Błoniu, z mniejszym młynem, sadzawką i obu brzegami rz. Nrowy i z siedliskiem z ogrodem młynarza, które leży po stronie Adama ku Tarczynowi (MK 3, 305; BOKrStraty nr 130); 1448 ks. Bolesław IV daje przyw. Adamowi z C. i jego spadkobiercom na jego cz. w C. (MK 4, 153); 1455 Jan Czprys z K. zastawia cz. w K. Adamowi z K. (MS 5 nr 1845); 1456 poręczenie 5 kóp gr za Czprysa z K. (ZR nr 1000 n.); 1466 Jan z C. h. Prus (MZH nr 274); 1469 ksiądz Jakub z C. h. Prus (MZH nr 273); 1471 Katarzyna c. zm. Jana z Sarnowa cześnika płoc., ż. Krakowieńskiego (MK 5, 10); 1477 Mikołaj syn zm. Adama z C. h. Prus (MZH nr 504); 1480 Feliks z C. h. Prus (MZH nr 555); 1482 ugoda szlachty z C. dot. brzegu rz. Nrowy w C. (MK 9, 151); 1483 ks. Bolesław V daje Trojanowi z K. za służby 10 wł. zw. Kałapusz [Pałapus] pod m. Ostrowią, bez barci (MK 9, 159); 1487 Hieronim syn zm. Sławosza z C. h. Prus (MZH nr 663); 1497 dziedzice Marcin z Mrokowa oraz Feliks, Andrzej i Hieronim z C. pozwani przez Uriela bpa pozn. o zabór dzies. z Piaseckiej Wsi; sprawę zawieszono do ich powrotu z wyprawy wołoskiej (AC 2 nr 1522); 1503 Stanisław Gniki [kmieć?] z K. (ZR nr 1852); 1510-11 Jan Skarbek z K. → p. 6; 1517 Hieronim, Mikołaj Łysek, Jan Skarbek, Jerzy i inni ich bracia z C., h. Prus, z kmieciami z C. biorą udział w najeździe na dwór prep. kap. warsz. w Tarczynie (MZH nr 947); 1520 Mikołaj syn zm. Feliksa z C.M. sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny z C.M. kapitule warsz. na wzniesienie ołtarza w koleg. fundowanego przez Stanisława Krążka wikariusza płoc., komendarza w Mszczonowie (MK 32, 64v); 1524 Jerzy z K. → 6; 1524 Katarzyna c. zm. Tomasza Gawareckiego z Czubina, ż. Macieja Zdziecha z Otrębus sprzedaje dział w C. po wuju swym Hieronimie z C. Jerzemu synowi Pawła z C. (MK 32, 245v); 1526 Jurek z K. ma kmiotównę Małgorzatę, pobitą i poranioną (ZR nr 2338); 1526 w C. 7 wł. os., z czego Mikołaj ma 2 1/2 wł., a z cz. Andrzeja 1 wł. wzięta na folw. (ASK I 27, 455v); 1527 Andrzej Krakowiński syn Andrzeja zabezpiecza posag swej ż. Annie z Glinek (Bon. 12, 164); 1528 K. Minor, wieś szl. bezkm. (ASK I 27, 426v); 1563 Maciej podstar. warsz., Jan z Poborza, Marcin syn Walentego, Stanisław Zawalicz, Franciszek, Stanisław, Wojciech, Jan, Piotr Skarbek Krakowieńscy h. Prus III z K., Pław i Woli Krakowieńskiej (MH 9, 29; Wittyg 156); 1564 Maciej Krakowiński dz. w K. sprzedaje 4 grz. czynszu odkupnego kapitule warsz. za 40 kóp gr (KnapWar. 108); 1591 K. Mniejsze czyli P. (Kart. AHPMaz.); 1790 K. z młynem (TarDym.).

4. 1448 ks. Bolesław IV nadaje pr. [chełm.] na cz. C. Adamowi z C. z czynszem książ. po 4 gr szer. z 1 wł. os. (MK 4, 153); 1526 czynsz książ. z K. z 1 wł. os. po 6 gr (ASK I 27, 455v).

5. 1406 Wojciech bp pozn. przeznacza dochody w K. dla kościoła par. w Tarczynie na utrzymanie wikariusza wiecz. ustanowionego w zastępstwie prepozyta kap. warsz. (Kwiat. 66); 1603 dzies. z K. należy do kośc. par. w Tarczynie (ŁOp. 3, 233).

6. 1458 Jakub syn Adama z C. student Uniw. Krak. (MUK 1 nr 58h/172); 1510-11 Jan Skarbek z K. asesor sądu w pow. tarcz. (Tarcz. 4, 480; Tarcz. 6, 34v); 1524 Jerzy z K. burgr. warsz. z ramienia Jana Ojrzanowskiego star. warsz. (MK 32, 218); 1563 Maciej z K. podstar. warsz. (MH 9, 29; Wittyg 156).

Uwaga: Z dóbr K. zostały zapewne wydzielone sąsiednie → Pławy (początkowo K. Małe) i → Wola Krakowieńska.