(1377 Lompny, 1379 Lompne, 1483 parva Lomni, 1488 Malye Lompny, 1525 Lompny Minor, 1580 Łomni Minor, 1783 Łomianki) 14 km na NNW od Starego Miasta Warszawy.

1. 1430 n. distr. warsz. (PP 6 nr 183); 1526 pow. warsz. (ASK I 27, 452); 1461 par. Kiełpino (NowDzieje 2, 515; Dawne Łomianki 118 n.).

2. 1422 las w dobrach Dołęgów z Babic i Latchorzewa obejmuje obszar [na N od Mościsk] aż do tylnej gran. łomieńskiej [Ł.] (Warsz. 1, 17v); 1450 granica L. Piotra Drozda z Kiełpinem Ścibora z Zaborowa (Warsz. 2, 1221); 1490 granica Kiełpina i dóbr Wierzuchowo Pruskie zaczyna się w lesie od wzgórza Turza Góra [węgieł gran. z Ł.] (Warsz. 6, 631); 1520 wyrąb drzew sosnowych i brzozowych w borze w dobrach L. (ZR nr 2249 n.); 1535 Ł. dzieli miedza od Borakowa (ZR nr 2487); 1565 Łomieńscy graniczą z Borakowską Wolą (LM 1565 I, 28).

3. Włas. szlach. 1377-79 Arnold dz. z L., świadek dok. ks. Janusza I (NKDMaz. 3 nr 190, 229; Wilska 87); [1414] ks. Anna ż. Janusza I darowuje swą cz. w Czajkach Smyszkowi z L., który tę cz. sprzedaje Wiernkowi z Pilchowa za 100 kóp gr pras, (MK 3, 8); [1419] Ścibor z L. sprzedaje całą swą cz. w Komorowie k. Ostrowi Jakuszowi z L. (MK 3, 20); [1419?] Jan z Jordanowic sprzedaje swą cz. w Komorowie Smyszkowi z L. za 40 kóp gr pras. (MK 3, 20v); 1421 Ścibor z L. (Warsz. 1, 11v); 1421 Borzym z L. (Warsz. 1, 106v); [1423] Smyszek, Borzym i Jakusz z L. sprzedają swe dziedzictwo w Komorowie Jakuszowi z Gościmina za 100 kóp gr pras. i dwa konie wart. po 4 kopy gr szer.; Anna c. Piotra z Osieka ż. Jakusza z L. zrzeka się zapisu wiana na Komorowie (MK 3, 125); 1427 Jakub z Gościmina poręcza za Ścibora z L. Piotrowi z Osieka dług 5 kóp gr posp., które Ścibor zabezpiecza na 1 wł. w „czystym polu” w L.; włókę tę wymierzy miernik książ. (Warsz. 1, 292); 1427 Ścibor z L. zabezpiecza na 1 wł. w L. dług 6 kóp gr posp. Janowi z Jordanowic i Smysławowi z L. (WarszDis. 1, 171); 1427 Maciej Skidzeń przyszedłszy ze swoją jątrwią [ż. brata], zobowiązuje się swemu bratankowi Stanisławowi i bratanicy Annie przebywającym we wsi L. pana Smyszka wypłacić 4 1/2 kopy gr posp. za ich cz. (PP 3 nr 2); 1428 zakład między Borzymem, [S]myszkiem i Ściborem z L. oraz ich braćmi h. Boża Wola a Jakubem i Mikołajem z Reguł (MZH nr 3); 1430 Borzym z L. bierze w zastaw pod przepadkiem 3 wł. i cz. młyna w Mlądzu w 30 kopach gr od Mikołaja z Sufczyna podsędka warsz., który trzymał je w zastawie od Dziersława i Nartołda z Powsinka (MK 9, 229); 1430 Smyszek z L. zastawia pod przepadkiem całą swą cz. w L. Męcimirowi z Oboruli na 2 lata w 39 kopach gr posp.; Anna ż. Smyszka zrzeka się swego wiana (PP 6 nr 640); 1430 Ścibor, Smyszek i Borzym z L. sprzedają swe części ojcowizny wraz z pr. wykupienia Jachny ich bratanicy w L. Piotrowi Drozdowi ze Służewieckiej Woli za 300 kóp gr posp.; Anna ż. Smyszka, Katarzyna ż. Ścibora i Stachna ż. Borzyma zrzekają się wiana (PP 6 nr 183; MK 9, 39); 1432 Piotr Drozd z L. sprzedaje 2 stogi pszenicy za 8 kóp gr posp. (Warsz. 2, 169); 1432 szl. Dzichna ż. Oszerzytarga ze Starego Miasta [Warszawy] zastawia cz. w Orłach, którą odkupiła za swoje wiano, Piotrowi Drozdowi z L. w 4 kopach gr (Warsz. 2, 215); 1433 szl. Maciej z Osieczka domownik ks. [Bolesława IV] kwituje Piotra Drozda [z L.] z 50 kóp gr, które Piotr był winien Jachnie siostrzenicy Macieja (Warsz. 2, 216); 1433 bracia Marcin i Jeronim nabyli niegdyś od Drozda z [L.] połowę Sunczek (Warsz. 2, 218); 1436 Jachna c. zm. Jakusza z L., ż. Stanisława z Wojn kwituje Piotra Drozda z L. z zadośćuczynienia za dobra (MK 3, 195v; MK 9, 40); 1444-71 Piotr Drozd z L. → p. 6; 1447 Jakub z Brwinowa zapisuje swej ż. Annie, c. Piotra z L. 110 kóp gr w półgr jako wiano na połowie swych dóbr (Bł. 3, 134); 1447 taż Anna c. Piotra Drozda z L., ż. Jakuba z Brwinowa kwituje ojca z zadośćuczynienia za dobra (MK 3, 39; MK 9, 40); 1451 Dorota c. Piotra Drozda [z L.] podczaszego warsz., ż. Piotra z Łbisk kwituje ojca z zadośćuczynienia za dobra (MK 4, 120); 1456 Katarzyna c. tegoż Piotra, ż. Piotra ze Zgorzały kwituje ojca z zadośćuczynienia za dobra (MK 9, 40v); 1456 Piotr z L. (ZR nr 1038); 1461 → p. 5; 1471 Chrczon [Krystyn] syn zm. Piotra Drozda z L. oczyszcza się przysięgą świadków z zarzutu kradzieży (ZR nr 1418); 1473 Marcin i Krystyn ss. zm. Piotra z L. uzyskują potwierdzenie dok. z 1429 na zamianę Odolan na Służewiecką Wolę [→ Wyczółki] (MK 9, 37v); 1473 ciż bracia uzyskują potwierdzenie 10 przyw. (MK 9, 37); 1474 ciż bracia uzyskują potwierdzenie przyw. z 1428 na Bożejki, Gołąbki, Konotopę i Orły, które kupił ich ojciec Pietrasz Drozd z Odolan (PP 5 nr 723; MK 9,43); 1474 Krystyn z L. sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 2 kóp gr w półgr z L. i Gołąbek za 20 kóp gr w półgr kapitule warsz., zaręczając spokój ze strony swej ż. Zofii, która ma tam zapisane wiano (MK 9, 49); 1474 Marcin syn zm. Piotra z L. ze swymi braćmi przedstawia dok. wienny swej siostry Anny ż. Jakuba z Brwinowa, uszkodzony przez złodziei, z oderwaną pieczęcią (Bł. 3, 134); 1475 Krystyn z L. i Gołąbek sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 1 grz. gr w półgr krak. z Gołąbek z ról folw. za 40 kóp gr szer. kościołowi Ś. Marcina w Warszawie (MK 9, 56); 1475 ks. Bolesław V daje Krystynowi z L. zwolnienie od kar sąd. (MK 9, 58v); 1476 Katarzyna c. zm. Piotra z L. podczaszego warsz., ż. Michała z Lipia kwituje swego br. Krystyna z zadośćuczynienia za dobra (MK 9, 76v; Bon. 15, 370, wg czer. ziem. i grodzkich 2, 2); 1482 Dorota c. zm. Piotra z L., ż. Dobrogosta z Piotrkowa kwituje swego br. Krystyna z L. z zadośćuczynienia za dobra (MK 9, 142v); 1483 ks. Bolesław V daje Krystynowi z P.L., właścicielowi Wyczółek i Gołąbek pr. nieodpowiednie i zwolnienie od kar sąd. (MK 9, 152); 1483 tenże Krystyn sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 1 1/2 kopy gr w półgr z L., Wyczółek i Gołąbek za 30 kóp gr w półgr na prebendę warsz. Stanisława z Lipia kan. płoc., warsz. i podkanclerzego, zaręczając spokój ze strony swej ż. Zofii (MK 9, 155v); 1487 Krystyn z L. darowuje ruchomości Grzymce c. zm. Mikołaja z Piotrkowa sędziego ziem. liw. (Warsz. 6, 168); 1497 Świętka wd. po Piotrze Drozdzie z P.L. daje swemu wnukowi po córce Mikołajowi, synowi Dobrogosta z Piotrkowa całą swą cz., którą ma w Piotrkowie Wielkim od Dobrogosta (MK 9, 212v); 1499 Jan Łomieński (ZR nr 1888); 1501 Jan syn zm. Krystyna z L. z siostrami Elżbietą ż. Brykcego z Rembertowa, Anną i Ewą oraz swą babką Świętką winien jest 310 kóp gr w półgr Stanisławowi Nietykszy z Bliznego i z Mor pod przepadkiem Wyczółek; Jan zaręcza pokój ze strony brata i siostry Katarzyny i wręcza Nietykszy przyw. dotyczące Wyczółek (MK 18, 244); 1505 Jan Łomieński odstępuje dokumenty na Wyczółki Stanisławowi Nietykszy z Bliznego (MK 18, 244); 1505 Dobrogost syn zm. Mikołaja Ossowieńskiego z Piotrkowic za zgodą ż. Doroty c. zm. Piotra Drozda z P.L. sprzedaje Suliki w z. liw. za 250 kóp (MK 18, 237v; MS 4 supl. 1318); 1506 Jan Łomieński ma uzyskać „wyzwolony” półwł. w Borakowie pod zakładem 5 kóp gr w półgr (ZR nr 1976); 1508 Marcin syn zm. Krystyna z L. sprzedaje Wyczółki Marcinowi Mrokowskiemu kaszt. liw. i star. warsz. za 100 kóp gr w półgr (MS 4 nr 6505); 1509 ur. Róża c. zm. wielm. Dziersława Boglewskiego z mężem szl. Janem Łomieńskim zrzeka się pr. do dóbr Boglewice (Zbiór dokumentów zakonu paulinów w Polsce, t. 2, opr. J. Zbudniewek, Warszawa 2004, nr 145); 1510 Róża ż. Jana Łomieńskiego, c. Dziersława z Boglewic kaszt. czer. (Bon. 1, 333 n.); 1511 Mikołaj z Obrębu faktor szl. Róży wd. Łomińskiej z L. ściga kmiecia Jana, który uciekł do Stanisława pleb. w Tarchominie (AC 3/1 nr 321); 1512 Róża wd. po Janie z L.P. (Warsz. 10, 967); 1512 Róża Łomieńska ma kmiecia Macieja (ZR nr 2101); 1520 Jan Szeliga i Tomek Wierzuchowski oskarżeni o bezprawny wyrąb drzewa na swój użytek w dobrach L. Róży Łomieńskiej (ZR nr 2249 n.); 1525 Katarzyna c. zm. Krystyna z L., ż. Dunina z Goławina kwituje Różę Łomieńską c. zm. Dziersława z Boglewic kaszt. czer., wd. po Janie z M.L., obecnie ż. Mikołaja z Obrębu Małego z zadośćuczynienia za L.M. i Gołąbki (MK 41, 90); 1526 Mikołaj Obrębski z L. mąż tejże Róży (MK 41, 137v); 1526 w L. 5 wł., z czego 1 wł. wzięta na folw. (ASK I 27, 452); 1528 Mikołaj Łomieński z Obrębu (ZR nr 2458); 1563 Jan Łomieński z L. i Anna wd. po Janie z Gołąbek h. Trzywdar (MH 9, 38); XIX w. wieś Ł. ma 8 2/3 wł., folw. Ł. ok. 44 wł., folw. Dąbrowa 37 wł.; dobra te wchodziły wcześniej w skład majątku Młociny (SG 5, 691; SG 6, 531).

4. 1475 ks. Bolesław V daje pr. chełm. z czynszem książ. po 6 gr w półgr na L. (MK 9, 58v); 1526 czynsz książ. z 1 wł. os. po 6 gr (ASK I 27, 452).

5. 1390 Dobrogost bp pozn. nadaje dzies. z Kiełpina i L. kościołowi Ś. Małgorzaty w Nowym Dworze (Ep. 33, 480); 1461 Andrzej bp pozn. eryguje kośc. par. w Kiełpinie pw. Ś. Małgorzaty, z fundacji Jana Rogali z Węgrzynowa wdy czer., za zgodą Mikołaja opata czerw. i Macieja prep. kościoła par. w Łomnie, wyłączając wsie Kiełpin i L. z par. Łomna; fundację uzupełnia później Piotr Drozd z L. podczaszy warsz., dodając w L. 1 wł. na uposażenie plebana (NowDzieje 2, 515; BOZ 70, 161; Dawne Łomianki 118 n.).

6. 1444-71 Piotr Drozd z L.: 1444-45 star. zakr. (MK 3, 311), 1448-71 podczaszy warsz. (PacSpis; MK 3, 311; MK 4, 120; ZR nr 1168; Bon. 15, 370), zm. 1471 (ZR nr 1418); 1488 Michał syn Jana Chudka z M.L. przyjęty do pr. miej. Nowej Warszawy (PrzyjęciaNW nr 211).

7. Dawne Łomianki; PacPuszcza 208 n.