ZAŁĘŻE

(1425 Zalese, 1426 Podlansze, 1430 Zalansze, Szalansze) osada dziś nie istnieje, leżała k. Żerania, prawdop. w rejonie późniejszej Pelcowizny i graniczyła z Golędzinowem (4 km na N od Starego Miasta Warszawy), dziś cz. Pragi Północ, dzielnicy Warszawy.

1. 1425 n. distr. warsz. (Warsz. 1, 160v); 1528 pow. warsz. (ASK I 27, 420v); 1580 par. Kamion (ŹD 251).

2. 1431 Z. leży koło Żerania (PP 6 nr 296); 1435 Z. graniczy z Golędzinowem (MK 3, 170v); 1565 Żerań graniczy m. in. z Golininem! panów Golinskich [Wola Golędzinowska], z Białąłęką, z panem Załęskim [z Załęża] (LM 1565 I, 27).

3. Włas. szlach. 1425 Abraham z Golędzinowa czyni zadość Czesławowi [z Radzymina] za wydzierżawioną cz. zwaną Z. (Warsz. 1, 160v); 1426 Klemens z Golędzinowa z ss. Janem i Mikołajem sprzedaje P. Jakuszowi Białołęckiemu za 60 kóp gr posp. i za konia wart. 30 kóp gr; Falka ż. Mikołaja zrzeka się zapisanego tam wiana (PP 5 nr 245); 1430 Czesław z Radzymina sprzedaje S. Abrahamowi z Golędzinowa za 60 kóp gr posp. (PP 6 nr 184); 1430 tenże Abraham winien jest temuż Czesławowi 30 kóp gr w ciągu roku; jeśli nie zapłaci w terminie, to utraci 30 kóp, które już mu wpłacił za S. (PP 6 nr 645); 1431 Czesław z Radzymina odstępuje swe dziedzictwo S. swemu stryjowi Abrahamowi z Golędzinowa za swą cz. w Golędzinowie i za 40 kóp gr posp. (PP 5 nr 296); 1449 Małgorzata c. Abrahama z Golędzinowa, ż. Michała z Goszek kwituje swego br. Wietrzycha z Golędzinowa z zadośćuczynienia za ojcowiznę i macierzyznę w Golędzinowie i Z. (MK 4, 96); 1474 ks. Bolesław V daje Jakubowi z Gołymina przywilej pr. chełm. na jego dobra, w tym Z., pr. nieodpowiednie oraz zwolnienie od kar sąd. (MK 9, 48v); 1475 Marcin Zaczkowic z Z. ma pr. do 100 kóp gr w półgr posagu swej ż. Jadwigi (ZR nr 1441); 1511 Mikołaj i Andrzej z Z. h. Broda poświadczają szlachectwo Stanisława syna Jana Trzaskomy z Dąbrówek (MZH nr 901); 1528 wieś szlach. (ASK I 27, 420v); 1563 Jakub syn Macieja Załęski z Z. niewiadomego herbu (MH 9, 44; Wittyg 367); 1580 Stanisław syn zm. Jana Załęskiego ze swymi braćmi płacą pobór od 1/2 wł. bezkm. i 2 zagr.; Anna wd. po Jakubie z Z. płaci od 1/2 wł. bezkm. i 1 zagr. (ŹD 251).

4. 1474 ks. Bolesław V daje Jakubowi z Gołymina kaszt. ciech. pr. chełm. z czynszem książ. po 2 gr w półgr z 1 wł. os. na Tarchomin, Przybujewo i Z. (MK 9, 48v; Zakr. 6, 372).

Uwaga: Włas. Jakuba z Gołymina w Z. jest prawdop. ident. z później poświadczoną w jego dobrach w 1498 → Wolą Golędzinowską (zw. w XVI w. Wolą Gołyńskich), bowiem w XVI w. obie osady powinny ze sobą graniczyć.