MIKUŁOWICE

(1328 Miculouicz - KK 1, 147; 1357 Myculovicz - Mp. 3, 717; 1364 Mykulowicze - Mp. 3, 775; 1367 Myculouicz - Mp. 3, 799; 1399 Miculouicze - KK 2, 433; 1416 Miculouice - ZK 6 s. 267; 1419 predium dictum Miculowice - SP 2, 1616; 1431 hereditas Myculowska - ZK 9 s. 300-1; 1436 in Miculowicze alias Nowa Weys seu in Poskythow - ZK 11 s. 58; 1450 predium Miculouicze - ZK 13 s. 406; 1499 Mikulovicze - MS 2, 1394; 1515 Myklowycze - ZK 156 s. 280) dziś nie istnieją, leżały między Iwanowicami a Biskupicami, na prawym brzegu rz. Dłubni, przy rozstaju dróg do Przestańska i Wymysłowa, w miejscu, gdzie pod koniec XVIII w. funkcjonował folwark o tej nazwie, ok. 6 km na E od Słomnik (Mat. do MWK s. 183).

1. 1419 pow. krak. (SP 2, 1616); 1399 par. Iwanowice1Dominik pleb. z Iwanowic wystąpił jako kapelan Sąda z M. (KK 2, 433 →Maszków p. 3A, zob. też ZK 1c s. 62). M. brak w LR, a WR nie określa zasięgu par. Iwanowice ze względu na przejęcie jej przez protestantów.

2. 1419, 1450, 1451 młyn na rz. Dłubni →p. 3a; 1428 Bartosz Obulec z M. jako zachodźca siostry Jagienki zobowiązuje się [z tytułu sąsiedztwa] stanąć przy [szwagrze] Zbigniewie z Przestańska w sporze z Pawłem opatem kl. Cyst. w Mogile o wytyczenie granic między Przestańskiem a Kacicami według starych znaków (ZK 146 s. 107).

3. Własn. szlach. 3a. Sprawy własnościowe.

1328 rycerze br. Sieciesław i Mścigniew [h. Odrowąż?] z M. (KK 1, 147)2Z Odrowążami z Mikułowic w pow. wiśl. identyfikował ich K. Górski (Ród Odrowążów →p. 7, s. 45). Obaj bracia występują jako świadkowie na dok. Władysława Łokietka wystawionym w Krakowie dla ryc. Jana z Bielca, na którego prośbę potwierdził zamianę z kap. krak. jego roli w →Marszowicach [par. Luborzyca] na role w →Goszczy. Identyfikację Mikułowic z M. oparto na podstawie bliskości terytorialnej Marszowic i Goszczy, a także na podstawie kryterium imionowego, bowiem w 1416 występuje Mściszek z M.

1350-9 Pakosław z M., dz. Orłowa, ojciec Piechny, Perły (H. Paszkiewicz, W sprawie →p. 7, s. 11 przypis 1: excerpt z niewyd. dok. z 1350 r.; Mp. 3, 731); 1350 →p. 6.

1357-67 Prędota z M. [h. Odrowąż?] dworzanin król. (Mp. 3, 717, 775, 799)3Może identyczny z Prędotą kuchmistrzem król., poświadczonym w l. 1352-54 (UC 323). Na rzecz jego pochodzenia z M. świadczy kryterium imionowe, z dużym prawdopodobieństwem był bowiem ojcem Sąda z M. i dziadem Prędoty Mikułowskiego. Występuje na dok. król. wystawianych w ziemi krak.: w Bieczu i Krakowie.

1359, 1396 Piechna, Perła, dz. M., Wojciechowa [par. Mstyczów] przed 1394 i Nowej Wsi czyli Poskwitowa, tenut. dóbr król. Chwalibogowic i Kraśniowa [obie wsie w pow. wiśl.] 1400, ż. Mikołaja, Miczka Żelaznego h. Topór z Sieciechowic (SP 8, 5137, 5167, 6440, 9464, 9758, uw. 165/3, 300/35); 1359 Kazimierz W. poświadcza, że Pakosław z M. za zgodą c. Piechny zamienił z Mikołajem z Rożnicy całą odziedziczoną po ojcu dziedzinę Orłów [par. Prandocin] za 2 ł. we wsi Lubcza nad Dunajcem [pow. pilzn.] z dopłatą 335 grz. gr pras. (Mp. 3, 731).

1369 Andrzej Latała z M. (Mp. 1, 820), występuje ponadto w l. 1360-82 bez określenia pochodzenia (Mp. 1, 256, 294; 3, 738; SP 8, 1205)4Na pochodzenia Andrzeja Latały z M. może wskazywać zapiska z 1382 r.: Andrzej Latała pozywa o 6 grz. kary Dobka z →Goszyc i [kmieci] Wojsława i Stanisława z Wojciechowa [par. Mstyczów], którzy odeszli przed czasem (SP 8, 1205). Ponadto występuje na dok. król. wystawianych tylko w ziemi krak. .

1382-1400 Sąd z M., dz. cz. →Budziejowic i Stogniowic od 1389, ż. Katarzyna →1395, s. Prędota (SP 8, 1930, 4847, 4943, 5359, 5389, 5485, uw. 77/9, 109/4,5, 118/9, 129/6, 139/1, 169/8, 192, 195/4, 204/22, 347/5, 351/4, 353/7; ZK 1c s. 8, 12, 14-5, 62, 78, 80, 82, 84, 111, 115, 146, 150, 448, 459, 462; 2 s. 392, 468); 1383 Sąd z M. z Dobiesławem z Małoszowa o 20 grz. poręki i z Mścisławem z Konaszówki o tyleż poręki (SP 8, 2069); 1388 Sąd z M. z Dzierżkiem [Momotem] z →Krzyżanowic [Wielkich] mają termin na wiec o 70 grz. poręki (SP 8, 4821, uw. 109/5); 1388 Machna z M. (SP 8, 4943, uw. 139/6); 1389 Sąd z M. winien przypozwać Skronka z Mianocic, Dzierżka zw. Godulic i Skronka z Ostrowa, ponieważ byli jego zachodźcami w sprawie przeciw kmieciom staniąt. (SP 8, 5222); Piotrasz z Siesławic z br. Wyszem sprzedają za 200 grz. Sądowi z M. cz. dziedziny w →Budziejowicach (SP 8, uw. 204/1); na wniosek Sąda z M. wpisano do ksiąg, że Krystyn z Wielkiej Wsi, Krystyn z Mianocic, Krystyn i Mikołaj z Pieczeniegów, Dzierżek i Pakosz z Brześcia, Katarzyna wd. z Gręboszowa i Małgorzata z Krakowa sprzedali mu za 200 grz., a Miecław ze Smogorzowa [pow. rad.] za 300 grz., cz. dziedz. w Stogniowicach (SP 8, 5250, uw. 181/1); Sąd z M. zeznał, że zastawił za 30 grz. Mikołajowi z Marchocic 3 kmieci in Zelenik [w Złotnikach, pow. chęc.] (SP 8 uw. 180/7).

1395-1411 Prędota Mikułowski z M., dz. Stogniowic 1398 i Budziejowic do 1402, s. Sąda (SP 8, uw. 265/76; ZK 1c s. 151; 5 s. 245); 1395 Sąd z M. za zgodą s. Prędoty oprawia ż. Katarzynie 150 grz. posagu na Budziejowicach (ZK 1c s. 151); Prędota z M., Maciej kmieć z M. i 6 innych mają termin z panią ze Skorczowa i jej s. Grotkiem (ZK 1c s. 159); 1396 Perła zastawia za 70 grz. gr pras. Andrzejowi z →Krzcięcic dziedziny w M. i Poskwitowie (ZK 2 s. 436)5Perła zastawiła ww. dobra Andrzejowi Szyszce bądź Andrzejowi Niemście z Krzcięcic. W haśle →Krzcięcice p. 3a przyjęto, że zastawnikiem był Szyszka, nie można jednak wykluczyć identyfikacji z Andrzejem Niemstą, skoro dobra znalazły się przed 1408 r. w rękach Jastrzębców z Krzcięcic i Skroniowa →niżej 1408. Wówczas musiałoby jednak dojść do układów majątkowych, ponieważ dz. M. i Poskwitowa zostali Niemsta z Krzcięcic i jego c. Stachna, tj. ojciec i siostra Andrzeja; 1398-9 Sąd z M. procesuje się z Przybkiem z Grodziny [dziś Grudzyny], którego pozywa o niezwrócony dok. na 300 grz. zakładu (SP 8, 8714, uw. 243/6, 265/72, 277/101); 1399 →Maszków p. 3A.

Po 1399 - przed 1408 Niemsta z M. h. Jastrzębiec, dz. Skroniowa 1363-1415, Słaboszowic 1376-1413, Szczytnik [pow. prosz.] 1383-94, →Krzcięcic 1387-1403, Wojciechowic od 1389, →Deszna do 1400, Rgilewa i Zbylczyc [obie wsie w ziemi łęcz.] 1399-1400, s. Andrzeja, ojciec Piotra, Piotrasza ze Skroniowa, Andrzeja Niemsty, Stan. Niemsty [I], Niemsty oraz Stachny ż. Stan. Jelitki z Goznej kaszt. brzeskiego (KK 2, 509; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 33-6); 1400 Andrzej z Grzegorzowic z Sądem z M. o 2 grz. czynszu od kmieci, których temuż Andrzejowi zastawił (SP 8, uw. 332/53, 334/10, 336/20); 1402 →Budziejowice p. 3; 1405 Prędota Mikułowski i Bartek z Nowej Wsi [Poskwitowa?] mają termin z Borzujem, Więcesławem i Rachtem z Przestańska (ZK 3b s. 635).

1408, zm. przed 1428 Stachna c. Niemsty ze Skroniowa i Krzcięcic, ż. Stan. Jelitki z Goznej h. Jelita, matka Beaty, Katarzyny i Anny; Klemens [Jelitko] z Łukowej [pow. chęc.] kaszt. czech. z ż. Małgorzatą i ss. Stanisławem, Niemierzą, Tomaszem, Piotrem i Mikołajem oraz ze Stachną c. Niemsty dz. z M. i ż. jego ww. s. Stanisława fundują kościół NMP w Łukowej i uposażają go dzies. z ról folw. w Żernikach [pow. chęc.], Szczodrkowicach, Wierzbicy, Chmielowicach [pow. chęc.], Nowej Wsi Poskwitów, Wojciechowie [par. Mstyczów], Morawicy [pow. chęc.] i Szczecna [pow. wiśl.]. Ponadto dają plebanowi pewną dziedz. w Łukowej, gdzie może osadzić 6 kmieci i założyć karczmę. ⅓ pr. patr. tego kościoła będzie należeć do Stanisława i jego ż. Stachny oraz do ich dzieci, jeśli będą je posiadać. Gdyby któregoś roku pleban nie miał wikarego, Stanisław nie będzie musiał uiszczać dzies. z M. i Wojciechowa, lecz w zamian przekaże mu pewne dobra (KK 2, 509)6Przed 1394 r. Perła ż. Mik. Żelaznego sprzedała Mikołajowi z Krępy, Gołczy i Chobędzy h. Mądrostki dziedzinę w Wojciechowie [par. Mstyczów]. W l. 1394-7 procesował się z nim o tę dziedzinę Niemsta ze Skroniowa, a następnie jego c. Stachna. W 1399 r. sąd ostatecznie oddalił roszczenia Stachny o cz. Wojciechowa, gdy Mikołaj z Krępy i jego ż. Hanka okazali dok. sędziego krak. Drogomira [1376-96] jako dowód sprzedaży tej wsi przez Perłę →Krępa p. 3. W rękach Mądrostków znalazła się też cz. Poskwitowa. W l. 1423-5 Jan z Gołczy s. Mikołaja i Hanki miał sprawy z Mikołajem z Czechów o dobra macierzyste, a następnie z neposem Chwalisławem, Falisławem z Czechów i Wojciechowa o babiznę w Poskwitowie i Wojciechowie i o cz. w Wojciechowie kupioną od Mik. Żelaznego →Czechy p. 3, →Gołcza p. 3 i SP 2, 2023; 1411 Mik. Kitla kan. skalbm. i jego kmieć [z Biskupic, par. Iwanowice] zawierają ugodę z Prędotą z M. w sprawie o rany i spasienie pszenicy (ZK 5 s. 245).

1416-9 Mściszek z M. h. Odrowąż, dz. Gór [pow. wiśl.] 1389-1419, Zawady [pow. wiśl.], Poskwitowa, Przestańska, Stogniowic 1399, cz. →Łuszczewic po 1413, Wilczkowic, s. Piotra Pieniążka z Mogilna, Krużlowej i Iwanowic, br. Mik. Pieniążka z Iwanowic i Krużlowej; 1-sza ż. NN, 2-ga ż. Małgorzata c. Jakusza z Młynów i Szańca [obie wsie w pow. wiśl.] h. Poraj stolnika krak.; dzieci z 1-szego małżeństwa: Jakub pleb. w Stopnicy i Iwo Obulec z Gór wojski sand. oraz zapewne Anna ż. Mik. Falkowskiego i Magdalena, z 2-go małżeństwa: Bartosz Obulec z Gór sędzia ziemski krak. i zapewne Jagienka, Agnieszka ż. Zbigniewa z Przestańska (SP 2, 1616; ZK 6 s. 267; Bon. 6 s. 279-80; UM nr 498, 1010, s. 3507Tu błędnie podano przydomek i atrybucję do Wieniawitów; F. Sikora, Obulec Bartosz, PSB 23, s. 480-1); 1416 Małgorzata wd. po Pakoszu ze Szczeglina [pow. wiśl.] nie stawiła się w sprawie przeciw Mściszkowi z Gór o dobra dziedz. i zapisy pieniężne na M. i Stogniowicach (ZK 6 s. 267).

1419 Jakub z M., Przestańska i Poskwitowa, s. Mściszka, 1400 student Uniw. Krak. (Metryka UK 1, nr 00/084), pleb. w Stopnicy; br. przyrodni Jakub pleb. ze Stopnicy, Iwo i Bartłomiej dzielą dobra po zm. ojcu Mściszku z Gór. Jakub otrzymuje folwark M. z młynem na rz. →Dłubni oraz dziedziny Poskwitów i Przestańsko w pow. krak., z których winien wykupić zapisy posagowe sióstr Anny i Magdaleny. Iwo otrzymuje Góry i Zawadę w pow. [właściwie: w ziemi] sand. [pow. wiśl.] i jeśli mu się spodoba może wykupić zastawione tamże pewne łany. Ponadto, ponieważ Jakub nie może brać udziału w wyprawach wojennych, Iwo zobowiązuje się go zastąpić na wyprawie przeciw Krzyżakom, pobierając opłatę (subsidium) 5 grz. i konia wart. 4 grz. Bartłomiej otrzymuje Stogniowice z młynem w pow. krak. W razie zamążpójścia najmłodszej siostry Agnieszki będzie zobowiązany wypłacić jej 100 grz. posagu, natomiast na jej wyprawę złożą się równo wszyscy 3 bracia. Ponadto dopóki będzie panną bracia będą jej wypłacać po 3 grz., tj. łącznie 9 grz. rocznie. Gdyby zaś nie wyszła za mąż i zmarła niezamężna, Bartłomiej winien zapłacić Jakubowi i Iwonowi po 33 grz. i 8 sk. [czyli łącznie ⅔ ze 100 grz. posagu]. Ponieważ Bartłomiej otrzymał mniejszą cz. ojcowizny, po wypłacie ww. posagu i cz. wyprawy będzie wolny od spłaty długów ojca; spłacą je po połowie Jakub i Iwo, sprzedając w tym celu cz. w →Łuszczewicach w pow. krak. Także długi wszystkich braci sprzed podziału spłacą po połowie jedynie Jakub i Iwo. W przypadku pozwów o długi ojcowskie, wszyscy 3 bracia będą stawać w sądzie, a jeśli którykolwiek przegra sprawę o długi i będzie musiał spłacić je ze swojej części, pozostali winni mu w ciągu roku zrekompensować stratę podług przyjacielskiej ugody (SP 2, 1616).

1424-50, zm. 1453 Bartosz Obulec z M. h. Odrowąż, dz. Gór [pow. wiśl.], Bilczowa [pow. wiśl.] przed 1427, Stogniowic i →Bronocic od 1448, tenut. wsi →Bystra i Mszanka oraz Pieczenogi przed 1429, łożny król. 1419-21, wielkorządca krak. 1434-8, sędzia nadworny 1439, sędzia krak. 1440-53 burgr. krak. 1448, s. Mściszka z M. i Gór oraz jego 2-giej ż. Małgorzaty, br. przyrodni ww. Jakuba pleb. w Stopnicy i Iwona Obulca z Gór wojskiego sand. oraz zapewne Anny i Magdaleny, br. Jagienki; ż. Małgorzata c. Jury z →Bronocic h. Szreniawa burgr. krak.; ojciec Bartosza, Jakuba z Gór i Bronocic podczaszego krak. i star. czorszt., Mikołaja z →Bronocic kan. wiśl., Stanisława studenta Uniw. Krak., Katarzyny ż. Zbig. Służowskiego i Magdaleny ż. Stan. Stadnickiego z Kamyszowa [pow. wiś.] (ZK 146 s. 107; Bon. 6 s. 279-80; F. Sikora, Obulec Bartosz, PSB 23, s. 480-2; UM 384, 1450 i s. 350; Burgr. krak. 73 i s. 64); 1424 Jakub Pieniążek z Iwanowic poręczyciel Bartosza z M. zobowiązuje się zapłacić 20 grz. Andrzejowi ze Szczodrkowic (ZK 7 s. 321); 1428 →p. 2; 1431 Zbigniew z Przestańska zastawia za 70 grz. półgr Piotrowi ze Skorczowa dziedzinę w Przestańsku i cz. w dziedzinie M. (partem hereditatis in hereditate Myculowska) wraz z zasiewami ozimymi i 4 wołami. Ponadto zobowiązuje się pod zakładem 70 grz. stawić ż. Jagienkę [c. Mściszka z Gór] na pierwsze lub drugie roki w Książu, aby ustąpiła ww. Piotrowi z oprawy posagu i wiana na Przestańsku (ZK 9 s. 300-1 zp.).

1434 Stanisław Niemsta [I] h. Jastrzębiec, dz. cz. M., Skroniowa 1381-1432, →Krzcięcic 1402-36, →Deszna 1405-32, Krzeszówki od 1405, →Książa Małego 1405-36, Przegrzebu od 1405, Wojciechowic 1407-34, Słaboszowic 1432-3, s. Niemsty, br. Andrzeja Niemsty z Krzcięcic i in., 1-sza ż. Bogucha, 2-ga ż. Stachna z Morawian, z 1-szego małżeństwa s. Mik. Niemsta młodszy oraz cc. Świętochna ż. Warcisława z Michowa i Anna ż. Przecława z Nieprowic, z 2-go małżeństwa ss. Mikołaj, Jakub i Andrzej Kulowie (ZK 146 s. 271; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 44-9).

1434 Mikołaj Niemsta młodszy h. Jastrzębiec, dz. →Książa Małego 1420-52, s. Stan. Niemsty I, 1-sza ż. Katarzyna c. Mik. Czolisza z Polanowic, 2-ga ż. Elżbieta c. Pawła Dąbrowskiego, cc. Anna i Jadwiga (ZK 146 s. 271; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 56-62); Stan. Niemsta z Wojciechowic i s. [Mik.] Niemsta [młodszy] z →Książa Małego sprzedają za 200 grz. półgr br. Stan. [Niemście II] i Niemście z →Krzcięcic całe cz. dziedz. w M. i Poskwitowie, ci zaś ustępują ww. Stan. Niemście [I] z Wojciechowic cz. Piołunowej Woli [dziś Piołunka], którą trzymali w zastawie (ZK 146 s. 271; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 56-62).

1434-43 Stanisław Niemsta [II] h. Jastrzębiec, z →Krzcięcic 1429-64, Słaboszowic 1432-48, Deszna 1432, →Czuszowa 1437-64, Olchawy [pow. pilzn.] 1437, Potoku 1440-56, Poskwitowa 1443, cz. Sędziszowa 1443-50, Szczytnik 1443-9, Woli Krzcięcickiej i Woli Piołunowej [dziś Piołunka] 1443 oraz Wojciechowic 1459, s. Andrzeja Niemsty z Krzcięcic, br. Niemsty z →Krzcięcic i Jagienki ż. Mikołaja z Chrobrza i Młodzaw [obie wsie w pow. wiśl.], ż. Anna c. Strasza z Białaczowa i Kościelnik, dzieci Jan Niemsta i Małgorzata ż. Stan. Morawca z Konaszówki (ZK 146 s. 271, 454; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 53-5).

1434-43 Niemsta h. Jastrzębiec z →Krzcięcic 1434-45, →Czuszowa 1437-43, Olchawy 1437-43, Bolowa 1443, s. Andrzeja Niemsty, br. Stan. Niemsty [II] i Jagienki (ZK 146 s. 271, 454; Czwojdrak, Jastrzębce →p. 7, s. 50-2); 1436 br. Niemsta i Stan. [Niemsta II] z →Krzcięcic składają protest, ponieważ zgodnie z zapisem uczynionym na wiecu chcieli dać wwiązanie z tytułu zastawu w sumie 100 grz. Mikołajowi z Chrobrza i Młodzaw i jego ż. [a ich siostrze] Jagience w całą ich cz. w M. i inną cz. dziedz. tamże [właściwie w Poskwitowie], kupione od stryja Stan. [Niemsty z Wojciechowic]; Mikołaj z Chrobrza pozyskuje na ww. braciach dziedziny w M. i Nowej Wsi, zgodnie z wcześniejszym zapisem, ponieważ bracia winni dać mu wwiązanie w te wsie następnego dnia po wiecu; ciż Niemsta i Stanisław dają Mikołajowi wwiązanie w M. i Nową Wieś, czyli Poskwitów (ZK 11 s. 6, 54, 58)8W haśle →Krzcięcice p. 3a nieścisłe regesty.

1443 br. Stan. Niemsta i Niemsta z Krzcięcic dzielą dobra. Stanisław otrzymuje cz. Krzcięcic, Woli Krzcięcickiej, Słaboszowic, Piołunowej Woli [dziś Piołunka], cz. Sędziszowa, cz. Szczytnik, ½ cz. M. inaczej cz. w Poskwitowie oraz pr. patr. kościoła w Krzcięcicach i ½ pr. patr. kościoła w Poskwitowie. Młodszy Niemsta otrzymuje cz. Czuszowa, cz. Bolowa oraz Olchawę w ziemi sand. (ZK 146 s. 454); 1444 Bartosz z Gór sędzia [krak.] zobowiązuje się zwrócić w określonym terminie 100 grz. Tomaszowi z Karwina pod rygorem wwiązania w dziedzinę M. i ½ Przestańska (ZK 198 s. 185-6); 1447 tenże Bartosz zobowiązuje się zwrócić w określonym terminie 30 grz. Janowi niegdyś z Wolwanowic pod rygorem wwiązania w całą dziedzinę M. i całą cz. w Przestańsku wraz z zasiewami ozimymi (ZK 13 s. 95-6 zp.); 1450 tenże Bartosz zobowiązuje się zwrócić w określonym terminie 110 grz. Andrzejowi z Sędziszowa pod rygorem wwiązania w M. z młynem i całą cz. Przestańska (ZK 151 s. 1); tenże Bartosz sprzedaje za 300 grz. pospolitej monety krak. Kacprowi prep. kl. kan. reg. Bożego Ciała na Kazimierzu folwark M. z młynem i karczmą oraz cz. w Przestańsku z zastrzeżeniem, że Bartosz i jego spadkobiercy mogą oddać prepozytowi tę sumę na każde Boże Narodzenie i odzyskać ww. dziedziny (ZK 13 s. 406).

1451, zm. 1459 Jakub Pieniążek z M. h. Odrowąż, dz. →Iwanowic 1412-59, →Krużlowej 1394-1424, cz. →Łuszczewic [dziś nie istnieje] i Wilczkowic 1401-16, cz. Grzegorzowic od 1424, cz. Poskwitowa od 1424, →Lasek 1427-29, cz. Ponika od 1429, cz. Grzybowa [pow. wiśl.] do 1437 i Wysocic od 1437, s. Mik. Pieniążka z Iwanowic i Krużlowej i jego 1-szej ż. Halszki c. Jakusza z Młynów i Szańca [obie wsie w pow. wiśl.] h. Poraj stolnika krak., br. przyrodni Prokopa z Krużlowej, ż. Dorota →1451, ojciec Jana Pieniążka z Iwanowic i M., Konstancji 1o v. ż. Jana Wielogłowskiego, 2o v. ż. Jakuba Płazy z Sieciechowic oraz Katarzyny ż. Jana Nekandy z Grzegorzowic (ZK 13 s. 424; 14 s. 70); 1451 Jakub Pieniążek z Iwanowic pozyskuje sądownie pr. bliższości na kl. Bożego Ciała na Kazimierzu folwark w M. z młynem i karczmą oraz całą cz. Przestańska, które klasztor kupił od Bartosza [Obulca] z Gór sędziego krak. Jeśli w określonym terminie Jakub zapłaci klasztorowi należne pieniądze [tj. 300 grz.], będzie mógł wejść w posiadanie tych dóbr (ZK 13 s. 424); Agnieszka ż. Wojciecha z Piasku [niezid.] pozyska pr. bliższości na Jakubie Pieniążku z →Iwanowic ww. dobra, które Jakub pozyskał pr. bliższości na kl. Bożego Ciała na Kazimierzu, jeśli w określonym terminie wypłaci Jakubowi 300 grz. (ZK 14 s. 43); tenże Jakub oświadcza, że za pieniądze swej ż. Doroty kupił za 300 grz. folwark w M. z młynem i karczmą oraz całą cz. w Przestańsku, które należały do Bartosza [Obulca] z Gór, a także dom przy ul. Szpitalnej w Krakowie za 200 grz., i zapisuje Dorocie 300 grz. na ww. dobrach i 200 grz. na domu. Oświadcza też, że wszystkie srebra, które posiada, będą do niej należeć (ZK 14 s. 70)9W haśle →Iwanowice p. 3 nieścisły regest.

1459-66, zm. przed 1489 Jan Pieniążek h. Odrowąż z →Iwanowic 1453-87, dz. M. cz. →Grzegorzowic, Poskwitowa, Przestańska, Wysocic, Przybysławic od 1465, Brześcia [pow. sand.] do 1467, Sieciechowic od 1467, cz. Wilczkowic od 1473, Sprowy od 1476, s. Jakuba Pieniążka z Iwanowic i M., ż. Anna c. Mik. Pieniążka z Witowic pkom. krak. 1458-74, ojciec Mik. Pieniążka z Iwanowic i Anny ż. Stan. Marcinowskiego (ZK 15 s. 403; 17 s. 412); 1459 Jan Gałka z Niedźwiedzia burgr. krak. mając pr. bliższości do M. i cz. Przestańska po Bartoszu z Gór sędzim krak., kupionych ongiś przez Jakuba Pieniążka, może je w określonym terminie wykupić za 300 grz. i 30 fl. węg. od Jana Pieniążka z →Iwanowic. Obie strony powołają arbitrów w celu oszacowania wart. budynków i wedle tej ugody Gałka zapłaci Pieniążkowi należność. Gdyby zaś arbitrzy nie byli zgodni, Pieniążek zaprzysięże wycenę sam lub ze współprzysiężnikami, licząc każdą osobę za 10 grz. należności (ZK 15 s. 403)10W haśle →Iwanowice p. 3 niepełny regest; ww. Gałka złożył pieniądze, chcąc wykupić dobra w M. i Przestańsku od Jana Pieniążka z Iwanowic, lecz ten się nie stawił (GK 14 s. 318); 1462 Jan Pieniążek z Iwanowic zastawia za 150 grz. i 30 fl. węg. Janowi Nekandzie z Grzegorzowic tytułem posagu swej siostry Katarzyny [ż. Nekandy] całe cz. w M. i Przestańsku (GK 16 s. 324); 1464 Jan Pieniążek z →Iwanowic sprzedaje za 300 grz. i 30 fl. węg. z pr. odkupu na 2 lata Jakubowi Płazie z Sieciechowic folwark M. i całą cz. w Przestańsku. Jeśli Pieniążek w tym czasie zwróci Płazie 212 grz. i 65 fl., odzyska ww. dobra, jeśli zaś nie zapłaci, to Płaza dopłaci mu różnicę między ww. sumą a kwotą zastawu i pozyska owe dobra pr. wieczystym (ZK 17 s. 133)11W haśle →Iwanowice p. 3 niepełny regest; 1466 Jakub Płaza składa protest, ponieważ gotów był odebrać pieniądze od Jana Pieniążka, lecz ich nie otrzymał; tenże Płaza kwituje Pieniążka ze spłaty pieniędzy na M. i Przestańsku i kasuje zapis (ZK 17 s. 350, 412).

1494-1503 Mikołaj Pieniążek h. Odrowąż z →Iwanowic 1489-1507, dz. M., Nowej Wsi czyli Poskwitowa, Przestańska do 1506, Sieciechowic do 1506, →Adamowic do 1506, Szreniawy do 1506, Wierzchowisk do 1506, →Chlewic 1489-92, s. Jana Pieniążka i Anny, br. Anny ż. Stan. Marcinowskiego, ż. Zofia c. Stanisława z Potulic [woj. kal.] →1499, 2o v. ż. Piotra Dłuskiego →1510, ojciec Stanisława (GK 24 s. 638-40; 28 s. 959); 1494 Anna wd. po Janie Pieniążku z Iwanowic i jej s. Mik. Pieniążek z Iwanowic zastawiają za 650 fl. węg. Piotrowi Ulińskiemu wsie: Anna Iwanowice, na których ma oprawę posagu i wiana, a Mikołaj Sieciechowice i M. Uliński ma pr. wycinania lasów i sprzedaży gajów oraz korzystania z nich. Pieniążkowie zobowiązują się wnieść ww. zapis do ksiąg ziemskich pod zakładem 650 fl. węg. (GK 24 s. 638-40); 1499 Jan Olbracht zaświadcza, że Mik. Pieniążek z Iwanowic oprawił ż. Zofii c. Stanisława z Potulic [woj. kal.] 2800 fl. węg. posagu i wiana m.in. na dobrach →Iwanowice, Nowa Wieś [czyli Poskwitów], Przestańsko i M. - zp.12W haśle →Iwanowice p. 3 mylnie podana kwota oprawy na 2000 fl. węg; król zaświadcza, że Pieniążek oprawił żonie 1400 fl. węg. na tychże dobrach (MS 2, 1394-5); poświadczenie oprawy posagu i wiana jw. na sumę 2800 fl. (MS 4 s. 1209); 1503 Mik. Pieniążek z Iwanowic zobowiązuje się zapłacić w określonym terminie 80 fl. Zofii ż. Stan. Oraczowskiego z Przybysławic pod rygorem wwiązania w ½ Iwanowic z połową dworu i ról folw. oraz w całą wieś M. Ponadto Pieniążek pod zakładem 80 fl. stawi szlachcica osiadłego jako poręczyciela (GK 28 s. 948); tenże Pieniążek zastawia za 270 fl. węg. i 30 fl. Jerzemu Zebrzydowskiemu dziedzinę M. (GK 28 s. 959).

1509 Seweryn Zajfret rajca krak. ustępuje Stan. Potulickiemu zapis na 1600 fl. węg., jaki miał od zm. Mik. Pieniążka z Iwanowic na wsiach Iwanowice, Poskwitów i M. Jan Pieniążek jako opiekun dzieci zm. Mik. Pieniążka występuje przeciw ww. Potulickiemu. Potulicki za pośrednictwem Mik. Kamienieckiego wwody krak., przed którym zawarto stosowną ugodę, miał zapłacić 500 fl. i inne należne sumy z kwoty ustąpionej mu przez Zajfreta na pokrycie długów dzieci [zm. Mik. Pieniążka] (ZK 24 s. 140-1); 1510 Stan. Potulicki i jego c. Zofia [wd. po Mik. Pieniążku z Iwanowic] dają w zastaw Piotrowi Dłuskiemu [drugiemu] mężowi tejże Zofii w zastaw za 600 fl. następujące dobra: Potulicki zapis na wsiach Iwanowice, Poskwitów i M., jaki miała od Seweryna Zajfreta rajcy krak., a Anna [matka tegoż Mik. Pieniążka] oprawę (ZK 24 s. 216-7); 1512 Seweryn Zajfret dz. Pałecznicy rajca krak. ustępuje Stan. Potulickiemu kaszt. międzyrzeckiemu z wszystkich zapisów, jakie miała na dobrach Iwanowice, Poskwitów i M. (ZK 156 s. 54); 1515 tenże Potulicki ustępuje Piotrowi Dłuskiemu star. lipowieckiemu dobra Iwanowice, Poskwitów i M. w sumie 1600 fl. pol., w jakiej trzymał te wsie od Seweryna Zajfreta (ZK 156 s. 280); tenże Dłuski zobowiązuje się, że zanim Stanisław i Anna małoletnie dzieci zm. Mik. Pieniążka osiągną wiek sprawny, spłaci 500 fl. pol. długu ich ojca z sumy 1600 fl. pol., w jakiej ma zapisane dobra Iwanowice, Poskwitów i M. pod rygorem wwiązania ww. dzieci w te dobra (ZK 156 s. 281); 1519 →Iwanowice p. 3.

1527 Stanisław Pieniążek s. zm. Mik. Pieniążka z Iwanowic i Zofii ustępuje ojczymowi Piotrowi Dłuskiemu star. lipowieckiemu części w →Iwanowicach, Poskwitowie i M. (MS 4, 15284).

3b. 1395 Maciej kmieć →p. 3a; 1422 Jan z Sieciechowic pozywa Stanisława włodarza z M. o to, że na wolnej drodze zabrał Jakuszowi, Stankowi i Janowi kmieciom z Sieciechowic 4 konie od 4 wozów i nie chciał oddać ich na porękę, ściął ich drzewa i zadał im liczne rany. Jan staje o swoją karę przy każdym swoim kmieciu (GK 1 s. 701); 1451 Jadwiga wd. po młynarzu z M. pozywa Stan. Kwartę, jego sługę Macieja oraz Szymka z ż. Katarzyną, Jakuba i Świątka karczmarza z Biskupic [par. Iwanowice]. Jakub Pieniążek z Iwanowic staje o swoją karę przy swoich poddanych (GK 11 s. 458-9).

5. 1408 dzies. z M. należeć ma do nowo fundowanego kościoła w Łukowej →p. 3a.

6. 1350 Kazimierz W. w dniu 13 VI przebywa w M., gdzie wystawia dok. (Paszkiewicz, W sprawie →p. 7, s. 11, przypis 1: excerpt z niewyd. dok.; fotografia w zbiorach Zakładu Nauk Pomocniczych Inst. Hist. UJ).

7. B. Czwojdrak, Jastrzębce w ziemi krakowskiej i sandomierskiej do połowy XV wieku, Kr. 2007, s. 40, 51; K. Górski, Ród Odrowążów w wiekach średnich, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 8, 1926-7 (1928) s. 45-6 (identyfikuje wszystkie wzm. o M. z Mikułowicami w pow. wiśl.); J. Laberschek, Osadnictwo średniowieczne w świetle źródeł pisanych, w: Natura i kultura w krajobrazie Jury. Pradzieje i średniowiecze, Kr. 1995, s. 166; H. Paszkiewicz, W sprawie shołdowania Mazowsza przez Kazimierza Wielkiego, PH 24, 1924, s. 11.

1 Dominik pleb. z Iwanowic wystąpił jako kapelan Sąda z M. (KK 2, 433 →Maszków p. 3A, zob. też ZK 1c s. 62). M. brak w LR, a WR nie określa zasięgu par. Iwanowice ze względu na przejęcie jej przez protestantów.

2 Z Odrowążami z Mikułowic w pow. wiśl. identyfikował ich K. Górski (Ród Odrowążów →p. 7, s. 45). Obaj bracia występują jako świadkowie na dok. Władysława Łokietka wystawionym w Krakowie dla ryc. Jana z Bielca, na którego prośbę potwierdził zamianę z kap. krak. jego roli w →Marszowicach [par. Luborzyca] na role w →Goszczy. Identyfikację Mikułowic z M. oparto na podstawie bliskości terytorialnej Marszowic i Goszczy, a także na podstawie kryterium imionowego, bowiem w 1416 występuje Mściszek z M.

3 Może identyczny z Prędotą kuchmistrzem król., poświadczonym w l. 1352-54 (UC 323). Na rzecz jego pochodzenia z M. świadczy kryterium imionowe, z dużym prawdopodobieństwem był bowiem ojcem Sąda z M. i dziadem Prędoty Mikułowskiego. Występuje na dok. król. wystawianych w ziemi krak.: w Bieczu i Krakowie.

4 Na pochodzenia Andrzeja Latały z M. może wskazywać zapiska z 1382 r.: Andrzej Latała pozywa o 6 grz. kary Dobka z →Goszyc i [kmieci] Wojsława i Stanisława z Wojciechowa [par. Mstyczów], którzy odeszli przed czasem (SP 8, 1205). Ponadto występuje na dok. król. wystawianych tylko w ziemi krak.

5 Perła zastawiła ww. dobra Andrzejowi Szyszce bądź Andrzejowi Niemście z Krzcięcic. W haśle →Krzcięcice p. 3a przyjęto, że zastawnikiem był Szyszka, nie można jednak wykluczyć identyfikacji z Andrzejem Niemstą, skoro dobra znalazły się przed 1408 r. w rękach Jastrzębców z Krzcięcic i Skroniowa →niżej 1408. Wówczas musiałoby jednak dojść do układów majątkowych, ponieważ dz. M. i Poskwitowa zostali Niemsta z Krzcięcic i jego c. Stachna, tj. ojciec i siostra Andrzeja.

6 Przed 1394 r. Perła ż. Mik. Żelaznego sprzedała Mikołajowi z Krępy, Gołczy i Chobędzy h. Mądrostki dziedzinę w Wojciechowie [par. Mstyczów]. W l. 1394-7 procesował się z nim o tę dziedzinę Niemsta ze Skroniowa, a następnie jego c. Stachna. W 1399 r. sąd ostatecznie oddalił roszczenia Stachny o cz. Wojciechowa, gdy Mikołaj z Krępy i jego ż. Hanka okazali dok. sędziego krak. Drogomira [1376-96] jako dowód sprzedaży tej wsi przez Perłę →Krępa p. 3. W rękach Mądrostków znalazła się też cz. Poskwitowa. W l. 1423-5 Jan z Gołczy s. Mikołaja i Hanki miał sprawy z Mikołajem z Czechów o dobra macierzyste, a następnie z neposem Chwalisławem, Falisławem z Czechów i Wojciechowa o babiznę w Poskwitowie i Wojciechowie i o cz. w Wojciechowie kupioną od Mik. Żelaznego →Czechy p. 3, →Gołcza p. 3 i SP 2, 2023.

7 Tu błędnie podano przydomek i atrybucję do Wieniawitów.

8 W haśle →Krzcięcice p. 3a nieścisłe regesty.

9 W haśle →Iwanowice p. 3 nieścisły regest.

10 W haśle →Iwanowice p. 3 niepełny regest.

11 W haśle →Iwanowice p. 3 niepełny regest.

12 W haśle →Iwanowice p. 3 mylnie podana kwota oprawy na 2000 fl. węg.