BRZOZÓWKA

(1405 Brzozowka, 1464 Brzozowa, 1469 Brzoszowka, Brzorzowka, Proszowka) karczma i wieś, dziś Brzezówka, przysiółek Porąbki Iwkowskiej nie zaznaczony na MAd. (Pawłowski 2 s. 15), ok. 6,5 km na SW od Czchowa.

1. 1530 pow. sądec. (RP k. 39); 1581 P. w par. Wojakowa (ŹD s. 139).

2. 1405, 1469 Potok graniczny → p. 3; 1469 B. graniczny z Iwkowa → p. 3; 1517 B. k. Porąbki [Iwkowskiej] i Dobrocieszy (Białkowski → p. 7, s. 95); 1570 B. leży przy drodze z Krakowa na Spisz między Iwkową a Porąbką [Iwkowską] (LDK s. 34).

3. Własn. szlach. 1405 Tomek z Porąbki daje bratankowi Marcinowi z Porąbki 1/3 karczmy w końcu Iwkowej na łanie ongiś Czochcze z polem Graniczne pole w dziedzinie Czochczy. Marcin zaś daje stryjowi 1/3 karczmy w B. na łanie ongiś Macieja, łan zw. Scolucowsky, co przypadło mu z działu, aż do granicznego potoku [→ Potok Graniczny] wraz z polami zw. niwy w dziedzinie Czochczy i 30 grz. (ZCz. 1 s. 165); 1464 → Brzozowski Młyn; 1469 Jakub z Wojakowej sprzedaje za 20 grz. i niwę w Połomie Stanisławowi z Porąbki karczmę w B. wraz z rolami do Potoku Granicznego aż do granic Iwkowej (ZCz. 4 s. 375); 1486 Jan Małdrzyk z Druszkowa ustępuje za 5 grz. Mikołajowi z Połomu tytułem zastawu karczmę w B., którą miał w zastawie od zm. Stan. Żydka z Porąbki (ZCz. 5 s. 74); 1489 Jan z Porąbki zastawia za 5 grz. Jakubowi z tejże Porąbki karczmę w B., z której ma pobierać rocznie 1/2 grz. czynszu (ZCz. 5 s. 190); 1490 tenże Jan wyznacza ż. Dorocie c. Stan. Gładysza 40 grz. posagu i wiana na 1/2 dziedzictwa w Porąbce i B. (ZCz. 5 s. 232); 1502 Katarzyna ż. Feliksa z Łęk zapisuje mężowi 35 grz. wiana, które miała od zm. męża Stan. Porębskiego na dziedzictwach w Porąbce Woli Wojakowskiej i B. (ZCz. 7 s. 154); 1506 Wierzbięta z Kątów odstępując od swego pow. czchow. daje ż. Annie wwiązania w dobra dziedz. w: Kątach, Druszkowie i Nieznamirowicach [dziś Znamirowice], B. i Łobzowie (ZK 23 s. 328); 1518 wieś (villa) B. (Białkowski s. 233); 1526 karczma w B. należy do Marcina Fałkowskiego i Jana Grabani dz. Dobrocieszy (Białkowski s. 237); 1530 w B. i Dobrocieszy pobór z 1 ł. i 6 prętów, 1 karczmy dorocznej (RP k. 39); 1533-41 Andrzej Żydek dz. części w Dobrocieszy, B. i Porąbce (Białkowski s. 237, 239); 1536 w B. i Dobrocieszy pobór z 1 ł. i 4 1/2 pręta, 1 karczmy, młyn pusty, na łanie tym siedzi 8 dziedziców → Dobrociesz (RP); 1539 Mik. Porąbski z Porąbki zabity t. r., jego córki sprzedały za 650 fl. Otwinowskiemu swoje dziedzictwo w Porąbce, Wojakowej i B. (Białkowski s. 239); 1547 Aleksy Wojakowski sprzedaje za 30 grz. br. Jakubowi swoje cz. w Wojakowej, B. i Sośninie (Białkowski s. 236).

5. 1529 dzies. snop. z całej wsi wart. 1 kopy gr plebanowi w Wojakowej (LR s. 274).

6. 1535 szl. Andrzej Żydek z B. pozywa Jana Szalowskiego z Połomu o gwałt w kościele, gdy bowiem słuchał nabożeństwa w kościele wojakowskim, ten natarł nań z obelgami i chciał go przebić toporem, a potem na cmentarzu bił go i targał za włosy (Białkowski s. 381).

7. L. Białkowski, Ziemia sandecka, „PH”, 12, 1911, s. 233, 235-7, 239, 381.