CEREKIEW

(1325 Sanctus Laurentius, 1410 Czerkew, Czirkow, Czerkow, Cirekwa, Czirkew, Czirequa, Czireczna, Czerzekqua, Czyrkow, Czyrkew, Cerkiewy, Czerkyew, Czyerkow, Czerkieff, 1529 Czerekyew, Czirkyaw, Cerkyew) 4 km na SW od Uścia [Solnego].

1. 1473, 1502, 1507 pow. prosz. (ZK 152 s. 356; ZCz. 7 s. 157; ZK 154 s. 334); 1489-99, 1508, 1530 pow. szczyrz. (RP s. 140; ŹD s. 446, 58; RP s. 350; RP k. 26); 1326 n. par. własna w dek. Kazimierza Wielka (MV 1 s. 134); 1345-7 dek. Brzesko Stare (MV 2 s. 188); 1373-4 dek. Brzesko Nowe (Rejestr świętop. k. 8, 32); 1470-80 dek. Kazimierza Wielka, Witów (DLb. 2 s. 177); 1529 dek. Witów (LR s. 259).

2. 1426 → Bratucice p. 2; 1470-80 C. graniczy z Okulicami (DLb. 3 s. 214); 1527 → Brzeźnica rz.; 1556 granica między Bratucicami a C. zaczyna się k. ściany Okulic in sumitate seu superficie silve vulgo na wierzchowinie lasu zw. Olszyny, należącego do C., i biegnie przez łąkę zw. Pod Olszyną, k. bagna zw. Łoza, k. bagna zw. Kielniki i strumienia czyli rz. zw. Wrzępia [nie notowany w HW i UN 3 prawy dopływ Brzeźnicy czyli Grobki], gdzie usypano kopce narożne C., Bratucic i Wrzępi (ZK 36 s. 404-7); przed 1564 zm. kanclerz [Jan Ocieski] zalał cz. lasu Nakiel w Krzeczowie stawem Cerekiowskim (Czerokyowskim), tym stawem zalano też łąkę Panie z lasem, należącą do Bratucic; 1564 z krzeczowskich dóbr przez las Bratucic płynie potok [= Brzeźnica], na którym obecnie jest staw i odgranicza on Bratucice od C.; kmieciom wsi król. Łęki został „skażony” dekretem król. wrąb do lasów należących do C. (LK 1 s. 67, 83-4, 73); → Bieńkowice, par. Cerekiew p. 2; 1570 przez C. droga z Bochni do Uścia [Solnego] (LDK s. 30).

3. Własn. szlach. 1410-8 Paszek z Cz. i Zakrzowa [par. Skalbmierz] (ZK 5 s. 210; 6 s. 474; 194 s. 159, 208); 1410 br. Paszek, Wilczek i Mikołaj z → Zakrzowa dzielą się dobrami. Paszek bierze C. i Ilkowice, ale ma wypłacić młodszym braciom w ciągu 3 lat pieniądze, które ma na Święcicach (ZK 5 s. 210-11); 1414 Paszek z Zakrzowa ma zapłacić w wyznaczonym terminie 18 grz. Jaszkowi z Wierzbna pod gwarancją wwiązania go do 2 kmieci w C. (ZK 193 s. 200); 1419-25 Elżbieta z C. wd. po Paszku (GK 1 s. 114; 2 s. 459, 463, 465; ZK 195 s. 50); 1420 Paweł kmieć z C. (ZK 195 s. 25); 1425-6 Jan, Paszek i Marcin ss. zm. Paszka z C. i Elżbiety (ZK 195 s. 352, 394-5, 398, 410); 1425 → Bratucice p. 3; 1425 Wilczek z Zakrzowa sprzedaje Spytkowi z Melsztyna wsie → Bratucice i Dębów Dział z wyłączeniem pr. patronatu kościoła w C. (ZK 195 s. 347); 1425 → Bratucice p. 3; 1433-66 Bieniasz z C. domownik Klemensa Wątróbki (GK 4 s. 872, 878; ZK 200 s. 65; 17 s. 391); 1433 Bieniasz s. Paszka Cerekiewskiego zastawia na 3 lata ciotce Elżbiecie ż. Piotra Cikowskiego wieś C. Elżbieta będzie mu płacić rocznie 10 grz., a jeśli woda zaleje łąki i inne przynależności, wówczas będzie płacić 8 grz. (GK 4 s. 879); 1466 Bieniasz z C. poręcza Mikołajowi z Młodzaw za dług Dobiesława z Kurozwęk wsią C. (ZK 17 s. 391); 1468 br. Jan Wilczek i Dziersław z Boczowa mają oddać w terminie 100 grz. pol. Janowi z Siedlisk pod gwarancją zastawu ich wsi C. (ZK 17 s. 516); 1470 Mik. Krech kmieć z C. (ZK 16 s. 615, 657); 1473 Spytek z Melsztyna daje br. Janowi i Dziersławowi Wilczkom z Boczowa 1/2 sołectwa w Okulicach w pow. prosz. oraz 400 grz. w zamian za wieś C. w pow. prosz. oraz pole Zastawa w Czasławicach, a także pr. patronatu kościoła w C. (ZK 152 s. 356); 1476 Mikołaj s. zm. Mikołaja z Besowa oznajmia, że ustępuje na rzecz Jana i Dziersława Wilczków z Boczowa z pr. do dóbr dziedz. C, które mu przypadły po zm. stryju Bieniaszu (ZK 201 s. 179).

1489-94 w C. pobór z 2 1/2 ł., 1496-99 brak danych o poborze (RP s. 140; ŹD s. 446; RP s. 167, 183, 197, 215, 87, 123, 50, 22); 1502 Spytek z Melsztyna kaszt. zawichojski darowuje s. Janowi zamek → Melsztyn z przynależnymi doń wsiami w pow. czchow., natomiast w pow. prosz. m. in. C. (ZCz. 7 s. 157-157a); 1507 Stan. Kmita z Wiśnicza wwda bełski daje Janowi Melsztyńskiemu z C. Rudkę w pow. czchow. i 180 grz. w zamian za wieś C. w pow. prosz. (ZK 154 s. 334-5); 1508 pobór z 2 ł. (RP s. 350); 1509 Stan. Kmita z → Wiśnicza wwda ruski i jego bratanek Piotr s. zm. Andrzeja dzielą się dobrami po zm. Piotrze z Wiśnicza wwdzie krak. i marszałku Królestwa, br. Stanisława i zm. Andrzeja. Stanisław bierze Gierczyce i m. in. C. (MS 4, 9022); 1512 Piotr i Stan. Kmitowie Sobieńscy z Wiśnicza ss. zm. Stanisława z Wiśnicza wwdy ruskiego zapisują za 400 fl. węg. z pr. wykupu altaryście Ś. Piotra i Pawła w kościele Ś. Marcina w Krakowie 15 grz. czynszu w C. (AS 5, 55 reg.); 1515-38 Rafał Ocieski h. Jastrzębiec dz. C, cz. Wrzępi i → Besowa, bachmistrz bocheński 1517-38, tenut. krzeczowski 1523-38 (PSB 23 s. 515); 1515 sąd ziemski krak. poświadcza, że Stanisław z Wiśnicza sprzedał Rafałowi Ocieskiemu swoją wieś C. (Fastnacht Katalog 1, 34); 1518 Beata i Katarzyna zakonnice kl. Ś. Agnieszki na Stradomiu ustępują Stan. Lasockiemu z Brzezin [woj. łęczyckie] pkom. pozn. i wojskiemu sochaczewskiemu dobra przypadłe im po zm. ojcu Spytka z Melsztyna kaszt. zawichojskim, m. in. C. (MS 4, 11581); 1521 → Besów p. 3; Rafał Ocieski dz. C. i → Besowa w pow. prosz. (GK 36 s. 101); 1523 Zygmunt Stary zezwala [Rafałowi] Ocieskiemu bachmistrzowi zapisać z pr. wykupu 300 fl. jakiejkolwiek osobie na jego dobrach dziedz. C. i Krzeczów [tę wieś miał w tenucie] w ziemi krak. (MS 4, 4375); 1524 zakonnica Beata z Melsztyna c. Spytka kaszt. zawichojskiego darowuje Stan. Lasockiemu i jego spadkobiercom całe swe cz. zamku Melsztyn i licznych wsi, m. in. cz. C. (MS 4, 4397, 4433); 1529 zagrody, karczma → p. 5; 1530 w C. pobór z 1/2 ł., 1 karczmy dziedz. (RP k. 26).

5. 1326 Andrzej pleb. kościoła S. L., par. oceniona na 4 grz. (MV 1 s. 134); 1328 świętop. 3 1/2 sk. (MV 1 s. 302); 1335 6 sk. (MV 1 s. 373, 382, 394); 1343-4 3 gr (MV 2 s. 182); 1445-58 6 sk. (MV 1-2 wg ind.)1Identyfikację przeprowadził S. Mateszew, Osadnictwo → p. 7, m. in. w oparciu o wizytację z połowy XVI w; 1379 Maciej pleb. de S. L. (SP 8, 542, 555); 1400-1403 Jakusz pleban de S. L. (ZCz. 1 s. 25, 130); 1419 Stanisław wikary z C. (GK 1 s. 225); 1470-80 kościół drewn. w C. Ś. Wawrzyńca, wieś Wrzępia w par. C., której pleban pobiera we Wrzępi cz. dzies. snop. z łanów kmiecych i z 2 folwarków rycerskich; wsie Okulice i Bieńkowice w par. C. (DLb. 2 s. 126, 177; na s. 158 dane o par. i uposażeniu z XVII w.; 1 s. 77); 1473 → p. 3; 1476 wyrokiem oficjała krak. dzies. snop. z ról folw. 4 dworów we Wrzępi należy do pleb. Mikołaja z C. i ma być zwożona własnymi wozami dziedziców w jedno wskazane przez plebana miejsce (OK 2 z 16 X); 1529 uposażenie plebana: dzies. snop. wart. 6 grz. w całych wsiach C., Besów, Dąbrówka i Bratucice, w 1/2 Wrzępi, 12 gr od 2 zagr. w Barczkowie, 16 gr od zagrodników w C. i 1 kopa gr czynszu z karczmy (LR s. 259-60); 1598 w par.: C., Czasławice, Łany ― połowa wsi, Wrzępia, Bratucice, Buczków, Dąbrówka, Okulice i Besów (WR k. 275).

7. S. Mateszew, Osadnictwo i stosunki własnościowe do końca XV w., [w:] Bochnia. Dzieje miasta i regionu, Kr. 1980 s. 55-6.

1 Identyfikację przeprowadził S. Mateszew, Osadnictwo → p. 7, m. in. w oparciu o wizytację z połowy XVI w.