(1333-70 Dombrowa, 1447n. Dambrowa [ale: 1504 Dąmbrowa, 1506 Dambroua, Dambrova, 1508 Dambrowka, 1529 Dambrowa, Dąbrowa, 1537 Dambroua, 1546 Rzepin Dambroua], 1564n. Dąbrowa, 1880 D. Chybicka i D. Chybicka Poduchowna; Kop.K 52, 142) dziś Dąbrowa i jej zachodnia cz. D. Poduchowna, 10 km na SE od Starachowic, nad rz. Świśliną; ok. 14 km na NE od kl.

1. 1508n. pow. sand. (Paw. 461), 1827 pow. opat. (Tabela I 89); 1470-80n. par. → Pawłów (DLb. II 485).

2. 1470-80 graniczy z → Rzepinem, → Rzepinkiem, Pawłowem i → Dziurowem (DLb. III 236); 1477→ Dziurów; 1532 → Rzepin; 1546-7 → Wanacja; 1780 cz. klaszt. D. graniczy od E z cz. szlach. D., od S. E i N z innymi dobrami Bened. święt., w tym z → Kuczowcm i → Bogusławicami (Inw.Rzep. 13, 15, 22).

3. Własn. szlach., od 1. 1536-7 r. własn. podzielona.

1333-70 → p. 4; 1401 należy do Jakuba i Sławka dz. Szydłowca (Górski 43); 1447 → p. 4: 1470-80 dz. Prandota Koniński h. Rawa i Rafał z Chlewisk h. Odrowąż, 2 folw. ryc., 10 łkm., 1 zagroda z rolą, 2 karczmy z rolą (DLb. I 439; II 485); 1477 dz. Rafał i Prandota (ZDP rps 1146 24-4v); 1504 Jakub Ebermuth z Pogorzałystawu odstąpuje Janowi ze Świrczowa tenutariuszowi Ropczyc m.in. trzecią cz. „mediae alteris” wsi D. i → Zawada (MS III 1663); 1504 z cz. Ebermutha pobór z 2 ł. i od 3 zagr., [z innej cz.] pobór z 2 ł. i karczmy (ASK I/7 15v-6, 40); 1505 własn. Ewy z Rytwian ż. Mikołaja Kurowskiego (MS III 2268); 1506 pobór z 2 ł. i od 1 zagr. oraz [z innej cz.] z 1,5 ł. (ASK I/7 128), 1508 z cz. Rafała pobór z 3 ł., z cz. Ebermutha pobór z 2 ł., karczmy i 1 koła korzecznego (ib. I/10 20; Paw. 461); 1528 po śp. Janie Ebermuth cześniku chełmskim król nadaje D. Feliksowi z Zamościa (MS IV 5342); 1530-2 z cz. Rafała pobór z 1 ł. i z karczmy, z cz. Ebermutha pobór z 1,5 ł. i młyna o 1 kole (→ ASK I/10 215, 459v, 597).

3A. [ob. D.] Własn. szlach.

1538 z D. Rafała pobór z 1 ł. i karczmy (ib. I/7 189v); 1564-5 wieś szlach., pobór z 1,75 ł. w D. i Jabłonnej (LS 1564-5 330; p. → 3B); 1577 z cz. Mikołaja Dąbrowskiego pobór z 1/2 kwarty i od 2 zagr. z ogrodem oraz z 1/3 cz. kuźnicy zw. „Stijchow” o 1 kole i z 2 czeladnikami (ASK I/7 580); 1578 z cz. Jakuba Chlewickiego pobór od 2 kmieci na 1 ł., 2 zagr. z rolą, 1 kowala, z cz. Jana Kochanowskiego pobór od 1 kmiecia na 1/8 ł. i 4 zagr. z ogrodem, z cz. Mikołaja Dąbrowskiego pobór od 2 kmieci na 1/2 ł., 4 zagr. z rolą i z karczmy (ib. I/10 772v-3; Paw. 191); 1629 z cz. Stanisława Dąbrowskiego pobór od 2 kmieci na 1/21. i 4 zagr. z rolą, z cz. Piotra Świerczowskiego pobór od 1 kmiecia na 1/2 kwarty roli, 4 zagr. z ogrodem (RS 1629 61);

1662 pogłówne z cz. szl. Dąbrowskiego od niego z żoną, szl. Kamodzińskiej z córką, szl. Dębińskiego z córką oraz 8 czeladzi dworskiej i 13 mkw wsi, z cz. szl. Świerczowskich od Dąbrowskiej i Świerczowskiej, ubogiego szl. Wójtowskiego z żoną, 3 czeladzi folw. i 33 mkw wsi (ASK I/67 30v); 1673 pogłówne z cz. Świerczowskiej i Dąbrowskiej od nich i 34 czeladzi folw. i mkw wsi (ib. 236v); 1674 pogłówne z cz. Dąbrowskiego od niego z żoną oraz 15 czeladzi folw. i mkw wsi (ib. 236v); 1674 pogłówne z cz. szl. Wirskiego od niego z żoną i niezamężną córką oraz 8 czeladzi folw. i 58 mkw wsi, z cz. Dąbrowskiej od niej, szl. Świerczowskiej i Wójtowskiej, od 3 służby i 27 mkw wsi, z cz. Dąbrowskiego od niego i od 11 mkw wsi (ib. 406, 459-9v); 1787, 1827 → p. 3B; 1880 D. Chybicka ma 30 domów, 248 mkw, 404 morgi dworskie i 209 mórg włościańskich (SG I 922).

3B. [ob. D. Poduchowna] Własn. kl. święt.

1537 w zamian za klucz koniemłocki opactwo święt. otrzymuje od Hieronima Łaskiego wwdy sier. i jego ż. Anny z Kurozwęk m.in. części wsi D. i Zawada, zw. Ciołkowskie, które ww. uzyskali od Andrzeja Ciołka z Żelechowa (AG 1893; MS IV 18286; → Czażów; → Koniemłoty); 1538 z cz. opata święt. pobór z 1,5 ł. i młyna (ASK I/7 189v); 1538 młyn daje kl. święt. 2 grz. czynszu (ib. 210); 1546 otrzymuje takie wolności jak inne włości kl. święt. (AG 1894; MS IV 22389); 1546 dwór klaszt. w Rzepinie Dąbrowie (dambrowa) obsługiwany bez wymiaru przez młyn w → Michałowie (AG 1895); 1553 Zygmunt A. przenosi na pr. niem. imiennie wyliczone posiadłości opactwa święt., w tym D. (AG 1909); 1564-5 z cz. Ebermutha w D. i Zawadzie pobór z 1,75 ł. (LS 1564-5 330; → p. 3A); 1565 dwór klaszt. w D. obsługiwany bez wymiaru przez młyn w Michałowie (AG 1897); 1569, 1571 opat święt. daje pobór z 2 ł., karczmy i młyna o 1 kole (ASK I/7 408v, 264v, 339); 1577 z cz. opata święt. pobór od 8 kmieci na 2 ł., z karczmy i młyna o 1 kole (ib. 580); 1578 z cz. opata święt. pobór od 8 kmieci na 2 ł., 3 zagr. z rolą, 1 komor. bez bydła, z karczmy z 1/2 ł. i młyna dziedzicznego o 1 kole z 1/2 ł. (ib. I/10 772v-3; Paw. 191); 1629 z cz. opata święt. pobór od 8 kmieci na 4 ł., 3 zagr. z rolą, 1 komor. bez bydła, z 1 kwarty roli należącej do karczmy, młyna dziedzicznego o 1 kole z 1/2 ł. (RS 1629 61);

1662 opat święt. daje pogłówne od 10 czeladzi folw. i 57 mkw wsi (ASK I/67 30v); 1673 z D. i Dziurawa opata święt. pogłówne od dzierż. szl. Stanisława Wolskiego, 102 czeladzi folw. i mkw wsi (ib. 236); 1674 pogłówne od Wolskiego z żoną i niezamężną córką, 6 czeladzi folw. i 58 mkw wsi (ib. 459-9v);

1780 należy do klucza rzepińskiego dóbr stołu opata komendatoryjnego. 13 dymów. Zlikwidowane zabudowania folw., po których pozostał plac i chałupa. Do folw. należą 3 niwy. We wsi 3 kmieci (Tomasz Lasek, Marcin Krzak, Leonard Pochęć), 9 zagr. (Józef Pełka, Walenty Różycki, Jan Paź, Józef Więcek - gajowy, zwolniony od powinności, Jan Tracz, Franciszek Smalec, Jan Jop - gajowy, też zwolniony, Wincenty Nalepa, Jan Czaja), 2 komor. (wd. Pochęciowa, wd. Prazmowska), 470 zagonów pustych. Kmiecie pracują tylko po 2 dni tyg., ponieważ mają jedynie po 1 parze dworskiego sprzężaju, odrabiają po 4 dni powaby i 12 łokci oprawy, płacą po 24 gr czynszu, dają po 1 kor. żyta, 1 kapłonie i 20 jaj, 7 zagr. pracuje po 3 dni tyg. pieszo, odrabia po 2 dni powaby i 6 łokci oprawy, płaci po 6 gr czynszu, 2 zagr. pracuje po 2 dni tyg., odrabia po 2 dni powaby i 4 łokcie oprawy oraz płaci po 3 gr czynszu, komor. pracują po 1 dniu tyg. pieszo. Wszyscy dają stróżę nocną tylko do browaru w Rzepinie, nie pasą trzody, inne powinności jak w → Rzepinie. Subsidium charitativum wynosi 185 zł (Inw.Rzep. 14, 29-30); 1787 cała wieś liczy 203 mkw, w tym 5 Żydów (Spis I 414; II 135); 1816 kl. oddaje w 40-letnią dzierż. grunt i mieszkanie w D. (Gacki 262); 1819 cz. wsi D. z karczmą należy do stołu opata (AOkup. 3v, 108v, 113n.); 1827 cała wieś ma 36 domów i 253 mkw (Tabela 1 89); 1880 D. Chybicka Poduchowna ma 5 domów, 40 mórg włościańskich (SG I 922).

4. 1333-70 Kazimierz Wlk. przenosi na pr. średz. wsie Jakuba, Mikołaja i Piotra z Chlewisk, w tym D., Dziurów i → Most (Paprocki 516; Górski 41); 1447 Kazimierz Jag. przenosi na pr. średz. wsie Prandoty z Zajączkowic, w tym D., Dziurów i Zawadę (MS I 9; MI 25); 1553 → p. 3B.

5. Dzies. należy do prep. kiel., pleb. w Szydłowcu i pleb. w Chlewiskach.

1401 Jakub i Sławek dz. Szydłowca nadają kościołowi par. ś. Zygmunta w Szydłowcu wolne dzies. ze swoich wsi, w tym z D. (Górski 43); 1470-80 z folw. Prandoty dzies. wart. 60 gr pobiera pleb. Szydłowca, z folw. Rafała dzies. wart. do 1 grz. pobiera pleb. w Chlewiskach, z pozostałej cz. wsi dzies. kon. z 4 wiązek i snop. wart. do 8 lub do 10 grz. dowożą do stodoły prep. kiel. (DLb. I 439; II 485); 1529 dzies. snop. z łkm. wart. 3 grz. należy do prep. kiel., z pewnych ról folw. dzies. snop. wart. 1,5 grz. pobiera pleb. Szydłowca (LR 374, 412); 1780 dzies. snop. z gruntów chłopskich należy do prep. kiel., z niw dworskich nie dają dzies., co kwestionuje pleb. Szydłowca (Inw.Rzep. 14-5).

6. Studenci U. Kr.: 1461 Sędziwój s. Jana (Al. I 165)¹Identyfikacja miejscowości niepewna; 1519 Jakub s. Rafała (ib. II 193).

7. Gacki 254, 262; SG I 922; XV/1 393; Krzepela 224; Wiś.Ił. 156; Górski 41-3; Derwich 1992 wg indeksu; Wroniszewski.

Uw. Może w l. 1536-7 kl. święt. otrzymał cz. zw. Ebermuth, obejmującą cz. D. i Zawady, wymienioną jeszcze (mylnie) jako samodzielną w spisie poborowym z l. 1564-5?