(a. 1185 z dok. z 1277 r., [1252] Iasel, 1262 Jasel, Iasiel, 1277 Iassiel, 1325 Iassol, 1346 Yassel, 1367 Jessel, 1368 Jessil, 1374 Ieschil, Jasschil, 1386 Gesszel, 1388 Jassyel, 1400 Yasszel, 1415 Jeszlo, 1417 Jaszlo, 1420 Yasel, 1422 Jaszel, 1429 Jassil, Jaslo, 1435 Jasziel, 1465 Yaszyel, 1469 Iaszlo, 1470-80 Jaszyel, 1471 Iaszyel, Yaszel, 1486 Jasso [!], 1491 Iasszek [!], 1496 Lassko [!], 1502 Jasslo, 1514 Iaschlo, 1527 Iaslo) osada targowa, następnie miasto¹Pochodzenie nazwy od rz. → Jasiel nasuwa przypuszczenie, że najstarsza osada leżała nad tą rzeką, a nie nad Wisłoką. Ob. A. Żaki, Najdawniejsze dzieje Jasła i okolicy, [w:] Studia z dziejów Jasła i powiatu jasielskiego pod redakcją J. Garbacika, s. 47. Por. też W. Lubaś, O nazwie miejscowej Jasło, „Onomastica”, 7 (1961), s. 121-34.

1. 1262 n. osada targowa (Fotokopia or. w Zakładzie Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego 587/1V; Mp. 1, 60); 1366 miasto (ZDM 1, 116); [1368] n., 1581 pow. biec. (Mp. 3, 817; ŹD s. 119); [1252] n. par. własna (MPH 4 s. 299); 1325 n. dek. Zręcin (MV 1. s. 135); 1357 dek. Klecie (MV 2 s. 289); 1358 dek. Zręcin (MV 2 s. 296); 1448, 1529 dek. Jasło (DLb. 1 s. 567; LR s. 167); 1470-80 dek. Biecz (DLb. 2 s. 283); a. 1448 archidiak. Kraków, 1448 archidiak. Nowy Sącz (DLb. 1 s. 567).

2a. Obiekty fizjograficzne i położenie J. 1386 Warzyce [pow. pilzn.] położone k. I. (Tyn. 109); 1413 2 ogrody za sadzawką; 1419 pole Grabie (BO rps 9821/11 s. 3); 1422 młyn zw. Koczów młyn [por. niż. 1473] należący do wójtostwa w J. (ZB 1a s. 253); 1425 pastewniki za rz. → Jasieł, naprzeciw łaźni i młyna; ogrody między łaźnią i młynem (GB 2 s. 178, 181); 1431 łąka zw. Otok, należąca do wójtostwa w J. (ZDM 7, 2065; MS 3 Suplement 113); 1438 młyn → Grabie (BO rps 9821/11 s. 7); 1470-80 jedna duża i dwie małe sadzawki plebańskie k. miasta (DLb. 2 s. 285); 1473 młyn nad rz. → Jasieł [identyczny prawdopodobnie z ww. Koczów Młynem, zwany później → Dolny Młyn] i drugi młyn wójtowski na rz. Wisłoce [a raczej na jej odnodze, por. niż. 1564] czyli Górny młyn²O lokalizacji młynów w J. ob. A. Kamiński, Z przeszłości Jasła. Lata 1370-1520 i S. Cynarski, J. Garbacik, Próba rekonstrukcji planu m. Jasła w początkach XVII w., [w:] Studia..., s. 119-20, 135, 303 [leżał na prawym brzegu Wisłoki, gdzie dziś cz. J. zw. Młynek; UN 58 s. 5; Mapa Obrębów] (GB 3 s. 636-7, 642); 1476 młyn na rz. Jasieł k. m. J. (GB 3 s. 672-3); 1490 rynek (BO rps 9821/II s. 10; 1499 ulica k. klasztoru [Karmelitów] (tamże s. 13); 1502 stawy rybne należące do wójtostwa w J., z tych dwa leżą między J. a Sobniowem. Jeden z nich zwie się → Radzel, a drugi → Dąbrowny Staw (GB 4 s. 145); 1502 dom nad brzegiem rz. → Jasieł, k. domu Piotra Staronia, czyli w kierunku młyna (MS 3, 228); 1505 stawy pod dworem wójta (MS 3, 2344); 1511 młyny wodne w J. (MS 4, 9990); 1564 przy mieście są dwa młyny: jeden na odnodze rz. Wisłoki, drugi z jazem, zwany Dulny [ → Dolny Młyn] na rz. Jasieł. 3 sadzawki (LK 1 s. 132-3); 1570 → rz. Jasieł; 1624 rola na przedmieściu J. między drogą do Biecza a starą fosą; 1652 wał; 1654 ogród na Podwalu; ulica od wału w kierunku bramy (BO rps 9821/II s. 37, 58, 61, 80).

2b. Przedmieścia. 1470-80, 1502, 1512, 1550, 1564 przedmieścia Gorajowice i Kaczorowy → Gorajowice.

2c. Drogi, mosty, cło. 1475 droga wolna z Sieklówki [pow. pilzn.] do J. stanowi granicę między tą wsią a Warzycami i Bierówką [pow. pilzn.] (Tyn. 263); 1485 droga z Biecza do J. (MBiecza 77); 1496 → p. 3g; 1538 Zygmunt Stary na prośbę mieszczan J. nakazuje celnikom sand. i krak. łożyć na naprawę mostu i grobel k. m. J. Z powodu istnienia komory celnej w J. przez most i groble przejeżdżają często kupcy wozami, przyśpieszając ich niszczenie (LDK s. 47); 1550 droga z J. do Brył; → Brylski Potok (ZK 189 s. 867-9); 1564 cło w J. (AS rps 19 s. 245; LK 2 s. 135); 1570 drogi na Węgry z J.: 1) przez Łubno i Duklę, 2) przez Dębowiec, Osiek, Żmigród i Duklę. Most na rz. Jasieł (LDK s. 46-7)³Por. też opracowaną przez B. Wyrozumską mapkę w LDK, odtwarzającą istniejący w wiekach średnich w J. węzeł komunikacyjny dróg prowadzących na Węgry i Ruś oraz pracę: F. Kiryk, Stosunki handlowe Jasła i miast okolicznych z miastami słowackimi w XV w., [w:] Studia..., s. 145-6.

3a. Własn. ryc., po 1185 własn. kl. Cyst. w Koprzywnicy [pow. sand.], po 1368 własn. król. Stosunki własnościowe. [1185]⁴Data fundacji kl. w Koprzywnicy znana z „Roczników Małopolskich” [w:] MPH, 3, s. 160, a fundator Mikołaj [Bogoria] - z przyw. Bolesława Wstydl. wydanego z or. przez Z. Wdowiszewskiego [por. niż.] i z transumptu z 1. poł. XV w. wydanego w Mp. 1, 93 fundator kl. w Koprzywnicy komes Mikołaj [Bogoria] nadaje przy fundacji temuż klasztorowi oprócz dóbr w pobliżu Koprzywnicy wsie [w pow. pilzn.]: Lubzina, Dobrzechów, Lubla i [w pow. biec.] J. i Wietrzno⁵W. Abraham (Powstanie organizacji kościoła łacińskiego na Rusi, t. 1, Lwów 1904, s. 30) uważał, że pierwotna siedziba kl. Cystersów była w J. Domniemanie to oraz teza Abrahama o charakterze misyjnym kl. Cystersów nie znalazły uznania historyków (MPH 3 s. 160; DLb. 3 s. 376; Z. Wdowiszewski, Ród Bogoriów w wiekach średnich, RTH, 9 (1928), s. 83 z or.; Mp. 1, 93 z kopii z 1 poł. XV w.); 1262, 1277, 1284 → p. 3b; 1366→p. 4a; [1368]⁶W kopii, z której dok. jest wydany, jest rok 1360. Wydawca zgodnie z listą świadków poprawia datę Kazimierz W. i klasztor koprz. zamieniają dobra. Król otrzymuje od kl. m. J. i wieś Pukarzów w ziemi sier. W zamian daje klasztorowi wsie Błonie i Łukowiec w ziemi sand., które uzyskał tytułem zamiany od kl. jędrzejowskiego za wieś król. Konary k. Jędrzejowa (Mp. 3, 817)⁷W czasach Długosza Błonie i Łukowiec nadal należały do kl. jędrzejowskiego (DLb. 3 s. 365, 372); ob. też: K. Potkański. Sprawa restytucji. (Rok. 1374 i 1381), RAUh, 39 (1900), s. 157-8; 1374 królowa Elżbieta oświadcza, że kl. koprz. złożył skargę przed sądem [restytucyjnym], w którym zasiadało 12 imiennie wymienionych dostojników, iż cz. m. J. została mu przez króla Kazimierza nieprawnie odebrana. Sąd uznaje roszczenia kl. i za całą cz. m. J. daje klasztorowi m. Frysztak i wsie Glinnik [Dolny] i Kobyle [wszystkie miejscowości w pow. pilzn.] (Mp. 3, 867)⁸Wyrok sądu restytucyjnego rekompensował klasztorowi zabranie przez Kazimierza W. części J. stanowiącej własność cysterską. Druga więc część należała już wcześniej do króla. Por. też 1366 p. 4a. A. Kamiński (Z przeszłości Jasła. Lata 1370-1520, [w:] Studia..., s. 117-9) przypuszcza, że z najstarszego J. cz. zachodnia dostała się z nadania księcia Bogoriom, a od nich cystersom i była późniejszą osadą targową przekształcającą się w miasto, a cz. wschodnia jako wieś czy podgrodzie (nb. A. Żaki, op. cit., s. 47, stwierdza, że brak w źródłach pisanych i archeologicznych śladów istnienia grodu) pozostawała w rękach książąt i królów i w 1366 r. otrzymała pr. magd. We wzmiance w DLb. 1 s. 496 z nie wypełnionym formularzem o wsi J. płacącej dzies. kol. Ś. Floriana A. Kamiński domyśla się śladu podziału J. na cz. cysterską - miejską i król. - wiejską; 1470-80 folwark król., na którym osadzony jest kmieć (DLb. 1 s. 493); 1529 role folw. (LR s. 167).

3b. Ciężary i przywileje. 1262 Bolesław Wstydl. odnawia klasztorowi Cyst. w Koprzywnicy zniszczone przez pierwszy najazd Tatarów [w 1241 r.] przywileje, wystawiając nowy przyw. Wszyscy mieszkańcy „forensium locorum ipsorum in J.” otrzymują imm. ekon. obejmujący zwolnienie od wszelkich ciężarów pr. książęcego, szczególnie od stróży, poradlnego, powozu, od stanu dla poborców stróży, od stanu w postaci krowy w czasie przejazdu książęcego. Mieszkańcy zostają zwolnieni od obowiązku pogoni i śladu, tzn. nie są obow. prowadzić dalej pościgu, gdyby doszedł do ich osady, ale winni otworzyć swe domy dla przeprowadzenia poszukiwań w obecności starszych osady. Wolni są też od budowy i naprawy grodu, od wyprawy wojennej, z wyjątkiem wypadku wkroczenia nieprzyjaciela do kraju. Imm. sąd. odstępuje klasztorowi kary sądowe do 15 grz. włącznie. Najcięższe sprawy winny być rozpatrywane przez sędziego klaszt., a całą karę ma pobierać opat. Zwalnia książę mieszkańców J. od odpowiedzialności za zabójstwa popełnione przez obcych i na obcych na targach lub k. osad targowych i zastrzega sądownictwo targowe nad obcymi dla sędziego grodu [bieckiego]. Mieszkańcy są jednak wolni od stanu dla sędziego grodu. Klasztor otrzymuje też prawo sprowadzania osadników jakiejkolwiek narodowości - z wyjątkiem Żydów i wszelkiego rodzaju rzemieślników („cuiuslibet artis homines”) (Fotokopia or. w Zakładzie Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Jagiellońskiego 587/IV; Mp. 1, 60)⁹W Mp. 1, 60 F. Piekosiński wydał ten dok. z oblaty z końca XVII w., w której połączono w jeden dok. dwa odrębne przywileje: dla J. i dla Koprzywnicy. Zwrócił na to uwagę J. Wyrozumski, Początki miast w regionie jasielskim, [w:] Studia..., s. 73 przyp. 20. Fotokopie obu oryginałów w Zakładzie Archiwistyki i Nauk Pomocniczych Historii UJ pod sygnaturami: 586/II i 587/IV; 1277 Bolesław Wstydl. potwierdza klasztorowi w Koprzywnicy dotychczasowe nadania dóbr, m.in. nadanie J. [→ wyż. 1185] i obdarowuje imm. ekonomicznym i sądowym wszystkie dobra klaszt. Mieszkańcy dóbr klaszt. zostają zwolnieni od narębu, od krowy, owcy i daniny z szynki, od stanu dla psiarzy i piekarzy. Bolesław Wstydl. zwalnia też wsie klaszt. „ab opole id est vicinia aliarum villarum eisdem conterminalium”, tj. wyjmuje je ze związku opolnego z sąsiednimi wsiami (Z. Wdowiszewski, Ród..., s. 83-6 z or.; Mp. 1, 93 z kopii z 1. poł. XV w., zawierającej interpolacje); 1284 Leszek Czarny potwierdza klasztorowi w Koprzywnicy przyw. Bolesława Wstydl. z r. 1277, dodając - przy zwolnieniu od wszelkich opłat - zastrzeżenie świadczenia w wypadku wspólnej potrzeby kraju. Do jego zapłaty kl. zostanie wezwany przez specjalnego posłańca książęcego lub pisemnie (Mp. 1, 103; 2, 497)¹⁰Dok. wydany w Mp. 1, 103 pochodzi z kopii w Tekach Naruszewicza, zaś tenże przyw. wydany jest w Mp. 2, 497 z oryg. Wydawca F. Piekosiński zestawiając różnice między obu tekstami (m.in. w Mp. 1, 103 w transumpcie dok. z 1277 r. opuszczono J.) doszedł do wniosku, że istniały dwa różne egzemplarze oryginału tego przywileju.

1367 Kazimierz W. nakazuje celnikowi z Wojnicza, by nie pobierał cła od mieszczan (Mp. 3, 802); 1456 J. dało na potrzebę wojenną piszczały z prochem (KH, 44 (1930), s. 48); 1470-80 rajcy i pospólstwo płacą rocznie 3 wiard. pleb. w Zręcinie z 4 ról, na których uprawiają chmiel. Z ról tych płacono dawniej dzies. temuż pleb. (DLb. 2 s. 284); 1474 Kazimierz Jag. zwalnia [po najeździe Węgrów] na 5 lat m. J. od wszelkich danin i ciężarów (MS 1, 1164); 1496 Mikołaj ze Strzyżowa [pow. pilzn.] kaszt. wiśl. i star. biec. nakłada 300 grz. wadium na Beatę Pniowską i jej męża Jana [tenut.] do czasu rozstrzygnięcia przez komisarzy król. sporu między Pniowskimi a mieszcz. i przedmieszczanami J. o uciskanie ich i nadmierne ciężary (GB 4 s. 73); 1497 Jan Olbr. na prośbę tenut. Mikołaja Lapispotoka zwalnia na 8 lat 28 mieszczan J. pogorzelców od wszelkich opłat, czynszów, ceł, robocizn, poboru i podwód (MS 2, 690); 1502 Leonard mieszcz. J. brał udział w wyprawie wojennej (Teut. 6 s. 289, 301); 1506 Aleksander Jag. poleca, by m. J. miało przygotowane wozy wojenne, które zwykle daje w czasie wojny i gdy to będzie konieczne, wysłało je na wyprawę wojenną (MS 3, 2869); 1509-11 J. wysłało wozy wojenne na wyprawę (AKH 3 s. 476); 1512 dekret król. w sprawie miedzy mieszczanami J. i przedmieszczanami z Kaczorów i Gorajowic a wójtem J. o robociznę (MS 4, 10302); 1523 Seweryn Boner z Balic burgr. krak. i star. biec. skazuje mieszczan J. na karę 3 grz. za niezapłacenie czopowego (GB 6 s. 358); 1529 J. dało za wóz wojenny 16 fl. pol. 30 gr (AKH 3 s. 488); 1533 J. płaci stację do zamku biec. (GB 6 s. 920-1); 1564 mieszcz. płacą: łanowe, progowe od każdego siedliska tak osiadłego, jak i pustego, stacyjne, targowe. Mają też obowiązek wozu wojennego na pospolite ruszenie. Rzeźnicy płacą za łój, flakowe i dają 1 cielę rocznie (LK 1 s. 132).

3c. Mieszczanie, przedmieszczanie i inni mieszkańcy. 1369 Henryk rzeźnik (Krzyż. 417); 1389 Piotr zw. Rechtar (AGZ 8, 19); 1398 Piotr Barkman; Mikołaj Plichta, Piotr Niegłowski (GB 1 s. 64-5, 67); 1398-1403 Miczek, Mikołaj Cleyndienst tkacz (GB 1 s. 73-4, 102); 1399 Mikołaj Wirzba (GB 1 s. 73); 1400 Wyszek (GB 1 s. 81); 1401 Piotr (GB 1 s. 85); Mikołaj Gomołka; Petricjusz; Michał Buski (BO rps 9821/II s. 1); 1403 Piotr Jeleń (Cervus); Witek (GB 1 s. 99, 105); 1404-7 Mikołaj Kurek; Jan Gałka (BO rps 9821/II s. 1-2); 1411-4 Święszek, Świętosław (KSN 3470, 3499; SP 9, 147, 168, 171, 177-8, 180; GB 2 s. 42); 1413-26 Michał piekarz i jego ż. Salomea (BO rps 9821/II s. 3-4; SP 9, 332, 338; GB 2 s. 192); 1415 Stanek olejarz (GB 2 s. 47); 1417 Bartosz, Franciszek kowal, Jakub Bugel, Wojciech Pantyna, Andrzej Wilczek, Paweł Tilusz, Wawrzyniec kuśnierz, Halszka (ZB 1a 114, 127); Błażej szewc (BO rps 9821/II s. 3); 1418 Jan (ZB 1a s. 156, 160); Andrzej i Mikołaj (SP 2, 1584a); Jachna (ZB 1a s. 173); Marcin Piądło; Jakub Twardy; Krystek (BO rps 9821/II s. 4); 1418-22 Trusz zw. też Truszcza, Strusz (ZB 1a s. 156, 160, 165; GB 2 s. 127); 1418-32 Maciej Ogorzałek (GB 2 s. 78, 277-8); 1419 Miczek (GB 2 s. 104); Święch Kapusta i jego ż. Katarzyna (BO rps 9821/II s. 5-6); 1422 Święszek i Pióro rzeźnicy (GB 1a s. 253); 1424 Maciej Bibicki; Jaszek Noszalowic (GB 2 s. 150); 1425 Piotr zw. Bartosz (GB 2 s. 178); 1429 Jarosław; Trutwin (GB 2 s. 253, 268); Tomasz (wg ind. WAP); Jan Goły (SP 2, 2282); Klemens młynarz (GB 2 s. 257); 1432 Bartosz, Kusz kowal, Maciej kupiec, Klosz szewc, Piotr krawiec, Klemens Warszowski (GB 2 s. 277-8); 1433 Wojciech gontarz (GB 2 s. 300); 1434 Stanisław (H. Polaczkówna, Najstarsza księga sądowa wsi Trześniowa 1419-1609, Lwów 1923, s. 33); Święszek (AGZ 1, 15); 1437 star. biec. nakazuje pod karą 60 grz. mieszczanom i Żydom w J., by nie łamali pokoju między sobą słowem ni czynem (ZB 1 s. 44); Salomea wd. po Michale piekarzu (GB 2 s. 333); 1438 Bartosz Zima; 1440 Marek szewc (BO rps 9821/II s. 7); 1440-73 Piotr Przepiórka (GB 3 s. 413, 421, 495, 568; SP 9, 600, 607, 611, 654, 844; AGZ 11 s. 171); 1442 Sobek (AGZ 11 s. 192); 1444 Stachnicza; szl. Piotr z J. (GB 2 s. 372-3); 1447 Elżbieta Szczepanowa kramarka z J. c. sołtysa z Markuszki (GB 3 s. 413); 1448 Jadwiga ż. Mikołaja z J. (GB 3 s. 421); Mikołaj Wiernek, Stanisław Bulik, Stanisław Słysz, Jan Lipieński (Mp. 5 E 34); 1456 Stanisław zw. Marszałek szewc (SP 9, 533, 535); 1463 Szczepan rzeźnik (Teut. 3 s. 282); 1466-71 Wojciech Popiela (GB 3 s. 568; SP 9, 719, 735, 822, 824-6); 1467-9 Mikołaj Rospąd (SP 9, 568, 603, 612-3, 615, 716); 1468 Jonas żyd (A. Kamiński, Z przeszłości Jasła. Lata 1370-1520, [w:] Studia → p. 7, s. 131); 1470-80 goście i komornicy (DLb. 1 s. 493).

1471 Florian (SP 9, 825, 829); 1475 Stanisław Rzepienicki (SP 9, 865); 1476-85 Mikołaj Mierzwa, Mirzwa (GB 3 s. 666; BO rps 9821/II s. 9); 1478 Mikołaj Buszota, Piotr Bobniowski (W. Sarna, Opis powiatu jasielskiego, Jasło 1908, s. 220, 240); 1479 Helena, Katarzyna i Piotr (ZB 3 s. 9); 1480 Piotr Hantowycz (H. Polaczkówna, Najstarsza księga..., s. 331); 1482 szl. Piotr Sobniowski mieszcz. J. (SP 9, 928-9); 1483 Elżbieta Kobiałczyna, Stanisław garncarz, Mikołaj młynarz, Serwata, Czarnucha Szymkowa (BO rps 9821/II s. 8); 1486 Stanisław zw. Wałachowic (SP 9, 965); 1488 Świątek, Witek kołodziej, Stanisław murarz, Julianna, Głąb (BO rps 9821/II s. 9); 1489 Marcin Dąbrowski, niegdyś sołtys w → Dąbrówce [par. Brzyska] (SP 9, 1026); 1490 Maciej Ulata, Jakub Twardy; 1492 Marcin Kołbak, Hannus (BO rps 9821/II s. 10-1); 1492-1502 Michna (BO rps 9821/II s. 10; Teut. 6 s. 272); 1493 Mikołaj Sekuła (GB 4 s. 20); Jan Masło (BO rps 9821/II s. 11); 1496-1505 Marcin Piądło (SP 7/2, 1175-6; 9, 1227-31, 1233, 1235-8, 1360); 1497 Jan Ożóg, Stanisław Siekierka, Tomasz, Paweł Kozik; 1499 Jan Mądry „pretorianus” [funkcjonariusz straży miejskiej?]; Skowronek, Maciej Wielbłąd; Helena Mołkowa; 1500 Piotr Kucz (BO rps 9821/II s. 12-5); 1502 Biel, Jan krawiec, Jan szewc, Rozpądek (Teut. 6 s. 272); 1502-3 Leonard (Teut. 6 s. 289, 301); 1509 Piotr Krzyż (Teut. 6 s. 437); 1514 Katarzyna c. Mikołaja Kuczkowskiego [z Warzyc w pow. pilzn.]; 1516-9 Jan Borowiec (SP 9, 1476, 1493); 1517 nieletnia Dorota c. zm. Kotasza z J. dziedziczka sołectwa w Warzycach (SP 9, 1487); 1518 Dorota ż. Macieja mieszcz. z J., c. szl. Wojciecha z Łękorza [dziś Łęgorz] (ZB 5 s. 100); 1523 ww. Dorota i jej br. Mikołaj nieletnie dzieci ww. Kotasza (SP 9, 1537). - Por. też zestawienie mieszczan z lat 1370-1520 w: A. Kamiński, Z przeszłości Jasła. Lata 1370-1520, [w:] Studia → p. 7, s. 131-2.

3d. Sprawy majątkowe mieszczan i przedmieszczan. 1398 Piotr Barkman mieszcz. J. kupuje za 170 grz. sołectwo w Osownicy [dziś Osobnica] (GB 1 s. 65); 1401, 1404, 1407, 1413, 1417, 1418, 1491 → p. 5b; 1426 Scholastyka z Przesieków zastawia za 6 grz. 11 gr Michałowi piekarzowi w J. młyn w Przesiekach (GB 2 s. 192); 1438 → p. 5b; 1442 Mikołaj dz. Zmiennicy [ziemia sanocka] sprzedaje Sobkowi mieszcz. z J. dom po ojcu w J. z rolami i ogrodami (AGZ 11 s. 192); 1447 Elżbieta Szczepanowa kramarka oświadcza, że Jan Długi spłacił ją z ojcowizny na sołectwie w Markuszce (GB 3 s. 413); 1448 Jadwiga ż. Mikołaja z J. oświadcza, że jej wuj Andrzej sołtys z Brzyszczek spłacił ją z macierzyzny (GB 3 s. 421); 1470-80 łany mieszczan (DLb. 1 s. 493); 1482 Marcin czyli Marcisz z J. sprzedaje Bartłomiejowi Wiśniowskiemu łan wolny w Warzycach (SP 9, 924-5); 1483, 1484, 1488, 1490, 1492 → p. 5b; 1493 Jakub Piecz z Tarnowej Góry star. biec. nakłada na polecenie króla 500 fl. wadium w sporze między mieszcz. J. Mikołajem Sekułą a rajcami, cechmistrzami i całym pospólstwem J. (GB 4 s. 20); 1496 → p. 3b; 1499 → p. 5b; 1502 mieszczanie J. pozywają wójta Jana Pniowskiego o uczynione im - a zwłaszcza przedmieszczanom z Kaczorów i Gorajowic - szkody i nieprawości. Mieszcz. J. Biel został pobity kijem i zraniony tak, że leżał długi czas ledwie żywy, ze złamaną ręką. Rozpądka kazał Pniowski zbić kijem tak, że przez wiele tygodni nie słyszał, nie widział, nie mówił i dotąd nie jest zdrów. Kowala zranił w głowę i w taki sposób, że do końca życia będzie kulawy. Dotkliwie pobici też zostali Michna i krawiec Jan. W Kaczorowach zabrał Pniowski: Gałce 2 konie, biednemu człowiekowi Jankowi krowę i cielę, Andrzejowi 2 krowy, biednemu człowiekowi Opiołce krowę i cielę, Szczepanowi 2 krowy, Kusiowi 2 krowy i konia, Maciejowi biednemu człowiekowi jedyną krowę, którą miał, Machnikowi 2 woły i wałacha, Wawrzyńcowi konia. W Gorajowicach wójt zabrał: Mikołajowi Gadzieli 3 woły, 5 krów i 4 konie, wd. Bramburczynie 2 konie, Mikołajowi Gomółce 3 krowy. Szkody te są szacowane na około 300 fl. Wyrokiem sądu król. Pniowski winien zabrane bydło i konie, lub ich równowartość, zwrócić. Kontrolę nad tym mają sprawować 4 imiennie wymienieni szlachcice i zdać pisemnie sprawę do sądu pr. niem. w Krakowie. Za rany i inne szkody na zdrowiu Pniowski zadośćuczynił 20 grzywnami. Pełnomocnikami mieszczan byli Rafał Wielopolski i Mikołaj Lapispotok [tenut.] (Teut. 6 s. 272-81); 1512 → 3b; 1518 Dorota ż. Macieja mieszcz. z J. ustępuje swemu ojcu szl. Wojciechowi z Łękorza z dóbr ojczystych i macierzystych (ZB 5 s. 100).

3e. Majątek miejski. 1425 rajcy m. J. pozywają br. Jana i Pawła wójtów jasielskich o zastawione za 12 grz. i za achtel piwa pastewniki za rz. Jasieł, naprzeciw łaźni i młyna; ww. Paweł oświadcza, że jego br. Jan zastawił za 12 grz. rajcom J. pewne ogrody między łaźnią a młynem (GB 2 s. 178, 181); 1427 Zawisza Czarny ustanawia Jakuba Newmarka z Czchowa swym pełnomocnikiem w sprawach z rajcami J. (Teut. 1a s. 257); 1470-80 → p. 3b.

3f. Rzemiosło. 1369 Henryk rzeźnik (Krzyż. 417); 1388, 1399, 1425, 1431, 1474, 1494, 1564 łaźnia należąca do wójtostwa (GB 1 s. 25, 52, 73; 2 s. 178, 181; 3 s. 650; ZB 4 s. 9; ZDM 7, 2065; MS 3 Suplement 113; LK 1 s. 132); 1394, 1420, 1422, 1425, 1431, 1438, 1473, 1474, 1502, 1511 młyny wójtowskie na rz. Jasieł i Wisłoka (GB 1 s. 52, 278; 2 s. 178, 181; 3 s. 636-7, 642, 650; 4 s. 145; ZB 1a s. 252; BO rps 9821/II s. 7; MS 3, 228 i Suplement 113; 4, 999; ZDM 7, 2065); 1398-1403 Mikołaj Cleyndinst tkacz (GB 1 s. 73-4, 102); 1410 Mikołaj starszy cechu szewców i 14 szewców w J. (KSN 2693); 1411 jatki rzeźnicze (KSN 2851); 1415 Stanek olejarz (GB 2 s. 47); 1417 Wawrzyniec kuśnierz, Franciszek kowal (ZB 1a s. 114); 1419-25 Michał piekarz (BO rps 9821/II s. 4; SP 9, 332, 338); 1422 dwa wójtowskie kramy czyli ławy rzeźnicze (ZB 1a s. 253); 1423 - 4 stępy: szewska, sukiennicza i stępa dębna [do rozdrabniania kory dębowej dla garbarzy] (GB 2 s. 138, 143, 154); 1424 wójtowskie kramy rzeźnicze, sukiennicze i krawieckie (GB 2 s. 147); 1429 Klemens młynarz (GB 2 s. 257); kramy rzeźnicze, sukiennicze, szewskie i piekarnie (Teut. 1a s. 335); 1431 → p. 4c; 1432 Kusz kowal, Klosz szewc, Piotr krawiec (GB 2 s. 277-8); 1433 Wojciech gontarz (GB 2 s. 300); 1456 Stanisław zw. Marszałek szewc (SP 9, 533, 535); 1458 Prokop z Krużlowej wójt J. wydaje zarządzenie, na mocy którego skóry mogą skupować tylko szewcy, kuśnierze i inni rzemieślnicy, którzy potrafią je wyprawiać. Rzemiosło szewskie może wykonywać tylko ten szewc, który posiada kram¹¹A. Kamiński, Z przeszłości..., s. 134 i F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XIV w. Województwo krakowskie (powiaty południowe), Kr. 1985, s. 74 chyba niesłusznie nazywają to zarządzenie wydane w Krużlowej w obecności 5 rajców jasielskich statutem (MK 99 s. 165; MS 5, 3089; Mp. 5 E 34; W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 216 reg. wg przyw. w archiwum cechowym z błędną datą 1448); 1463 Szczepan rzeźnik (Teut. 3 s. 282); 1470-80 w J. uprawiany jest chmiel [dla miejscowego browaru?] (DLb. 2 s. 284); 1474 młyn wójtowski z foluszem i stępą (GB 3 s. 651); 1474, 1478 rzeźnicy i piekarze przynależni do wójtostwa (GB 3 s. 650, 708-9); 1474 szewcy (GB 3 s. 650); 1478 Andrzej Pieniążek z Krużlowej wójt jasielski oraz burmistrz Piotr Bobniowski zatwierdzają statut cechu kowali w J. (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 220-1 reg. wg or. w archiwum cechowym); 1483 Stanisław garncarz, Mikołaj młynarz (BO rps 9821/II s. 8); 1487 cechy sukiennicze 11 miast, m.in. J., postanawiają za zgodą rajców swoich miast, że żaden z sukienników nie może kupować wełny „z tej strony Wisły”, ani też u kapeluszników, ani też skupować wełny po wsiach z wyjątkiem całej strzyży u szlachcica (MBiecza 79); 1488 Stanisław murarz, Witek kołodziej (BO rps 9821/II s. 9); 1490 cech szewski ustala statut dla czeladzi wzorowany na statucie bieckim (MBiecza 82; W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 219-20); 1492 Paweł bednarz (SP 9, 1244); 1493 → p. 3d; 1502 Jan krawiec i Jan szewc (Teut. 6 s. 272); 1505 browar wójtowski (MS 3, 2344); 1525 Stanisław Domaradzki wójt J. nadaje cechowi tkaczy w J. statut; 1529 rada miejska w J. zatwierdza powyższy statut (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 224 reg.); 1564 rzeźnicy; dwa młyny: jeden na odnodze Wisłoki z kołami stępnym i foluszowym, drugi zw. → Dolny Młyn z kołami: mącznym, stępnym i foluszowym (LK 1 s. 132-3).

3g. Handel. 1367 → p. 3b; 1411 kramy przekupniów (KSN 2851); 1422, 1424 → p. 3f; 1432 Maciej kupiec (GB 2 s. 277-8); 1447 Elżbieta Szczepanowa kramarka (GB 3 s. 413); 1496 Jan Wielopolski z Klęczan pozywa Marcina Piądłę mieszcz. z J. o to, iż wielokrotnie przejeżdżając [z towarem] przez → Golankę [do Krakowa] nie płacił tamże cła (SP 7/2, 1175 6); 1529 miara jasielska (LR wg indeksu). - O stosunkach handlowych z miastami słowackimi - a szczególnie z Bardiowem - pisze opierając się na źródłach z Archiwum Powiatowego w Bardiowie F. Kiryk, Stosunki handlowe..., [w:] Studia → p. 7, s. 143-9).

4a. Lokacja i przywileje wynikające z pr. niem. 1366 Kazimierz W. nadaje m. J. pr. niem. Miastu zapewnia tereny na urządzenie ogrodów, nadaje wagę i 2 łany wolne na skotnicę (ZDM 1, 116 reg. z Lustracji woj. krak. z 1660 r.; reg. znany też jest z Lustracji woj. krak. z 1569 r., ob. F. Kiryk, Rozwój urbanizacji..., → p. 7, s. 72); 1418 Jan mieszcz. z J. pozwany przed sąd ziemski biec. przez Jakuba Domaradzkiego mieszcz. z J. oświadcza, że przedłoży przyw. król., zgodnie z którymi może on odpowiadać tylko według prawa niem. (ZB 1a s. 160); pozwani przez tegoż Domaradzkiego mieszczanie J. mają przedłożyć w sądzie ziemskim biec. przyw. król., według którego winni odpowiadać tylko przed ich wójtem (SP 2, 1584a); 1419 rajcy J. pozwani przez Miczka mieszcz. J. przed sąd grodzki biec. okazują przyw. króla Kazimierza [→ 1366], w którym jest stwierdzenie, „quod nullibi iudicari debent, nisi in iure ipsorum civili coram advocato”. Sąd ujrzawszy ten przyw. odsyła sprawę do rozsądzenia „ad ius ipsorum” (GB 2 s. 104); 1427 ławnicy m. J. i Mikołaj kmieć z Ulaszowic zostają odesłani z sądu najwyższego prawa niem. w Krakowie do ich jurysdykcji w J. (Teut. 1a s. 259); 1431 → p. 4c.

4b. Rada miejska i związane z nią urzędy. 1389 rajcy m. J.: Piotr Bartosz, Jan Morlin, Świętosław, Wawrzyniec Słapa (AGZ 8, 19); 1397 rajcy m. J. (GB 1 s. 61); 1399 Władysław Jag. nakazuje rajcom Biecza, J., Pilzna i Dębowca rozstrzygnąć spór między mieszczanami o drogę handlową z Krosna na Ruś (MBiecza 17; AGZ 3, 69); 1401 → p. 5b; 1408 → p. 4c; 1419 rajcy (GB 2 s. 104); 1425 Piotr zw. Bartosz rajca (GB 2 s. 178); 1427 → p. 3e; 1442 rajcy m. J. procesują się z Grzybem z Sanoka (AGZ 11 s. 197); 1456 Stanisław pisarz m. J. (SP 9, 533, 535); 1458 rajcy: Mikołaj Wiernek, S[tanisław] Bulik, Stanisław Słysz, Jan Lipieński (Mp. 5 E 34); 1478 Piotr Bobniowski burmistrz J. (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 220-1); 1484 → p. 5b; 1488 Mikołaj Mierzwa rajca (BO rps 9821/II s. 9); 1492 → p. 5b; 1493 → p. 3c, 1497 → p. 5b; 1499 Jan Mądry „pretorianus Iaslensis” [funkcjonariusz straży miejskiej?] (BO rps 9821/II s. 13); 1509 Piotr Krzyż rajca (Teut. 6 s. 437); 1513 Mikołaj s. Piotra z Kazimierza notariusz publiczny w J. (Wypisy 1501-1515, 165); 1529 rada miejska (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 224); 1654 → p. 5b.

4c. Wójtostwo. 1388 Władysław Jag. potwierdza, że Zyndram z Maszkowic miecznik krak. kupił za 100 grz. od Jakusza Trzopa [z Wolwanowic] połowę wójtostwa w J. Trzopowi vel Czropowi tę część wójtostwa darowała za zasługi królowa Węgier Elżbieta [1371-5]. Przywilej poświadczający nadanie Trzop przekazał Zyndramowi. Przyw. ten złożony przez Zyndrama [w sądzie] w Bieczu spłonął w czasie pożaru (ZDM 6, 1543; MS 3 Suplement 58); 1393 Władysław Jag. poświadcza, że ww. Zyndram, zajęty sprawami króla, nie może stanąć przed sądem (GB 1 s. 49); 1394 Janek i Paszek i inni dziedzice wójtostwa w J. powierzają [wójtowi J.] Zbyszkowi sprawę przeciw Wierzbie o cz. młyna i łaźni (GB 1 s. 52); 1396 Kloz s. [Jakla] sołtysa z Osownicy sprzedaje za 60 grz. Pietraszowi domownikowi pana Iwana z Klecia [pow. pilzn.] czwartą cz. wójtostwa w J., którą otrzymał po śmierci swej żony; 1397 tenże Pietrasz wypłaca 12 grz. Jaklowi sołtysowi z Osownicy za cz. wójtostwa kupioną od s. Jakla Kloza (GB 1 s. 37, 61); ww. Kloz zgodnie z ugodą zawartą z Agnieszką cioteczną siostrą wójtów J. winien jak najszybciej sprzedać cz. wójtostwa w J. i wypłacić Agnieszce 11 grz. za jej część (GB 1 s. 58); 1403 Zbyszek [wójt] z J. oświadcza, że pozyskane na Janie wójcie z J. 30 kop pszenicy miało tylko pół miary (GB 1 s. 105); 1420 Anna wójtowa jasielska, wd. po Zyndramie procesuje się z Anną wd. po Pieszku z Bychawki [woj. lubelskie]. Anna wd. po Pieszku dzierży połowę wójtostwa w J., na której Anna Zyndramowa ma sumę 100 grz. z ojcowizny i macierzyzny (ZB 1a s. 227, 229); Anna wd. po Zyndramie winna dać ww. Annie wwiązanie w młyn w J. (GB 1 s. 278); 1422 Pełka z Galowa [pow. wiśl.] czyli z Tarnowca podzastawia za 30 grz. Janowi z Kunowej cz. wójtostwa w J., a mianowicie 2 ławy rzeźnicze i cz. młyna zw. Koczów z czynszami i wszelkimi dochodami (ZB 1a s. 253); 1423 Paweł wójt J. zastawia za 6 grz. 7 sk. Klemensowi Miłowanowi [od 1425 r. sołtysowi w Lipnicy, par. Brzyski] dwie stępy: szewską i tkacką czyli sukienniczą (GB 2 s. 138); 1424 Jan z Kunowej wójt na cz. wójtostwa w J. sprzedaje za 100 grz. szl. Katarzynie wd. po Mikołaju Strzalim wójcie sądeckim 10 grz. czynszu na jatkach rzeźniczych, od krawców i sukienników. Jan daje też Katarzynie na dożywotnie mieszkanie dwór w J. Klemens Miłowan zastawia za 7 grz. Piotrowi Żółkowskiemu stępy dębną [garbarską] i sukienniczą; Szczepan Bydłowski daje wwiązanie [komu?] do połowy wójtostwa w J., a w drugiej połowie tegoż wójtostwa do jej czwartej części (GB 2 s. 147, 154, 166); 1425 → p. 3e; Paweł wójt J. oświadcza, że za 80 grz. z posagu swej ż. Fenny wykupił u szl. Jana Długiego [zw. też Kunowskim z Kunowej] należące do jego cz. wójtostwa: cz. młyna oraz za 80 grz. posagowych role, a w zamian zapisał żonie na swej cz. wójtostwa 200 grz. (GB 2 s. 173).

1426 Wiernek [niegdyś] z Gabania winien przedłożyć na polecenie króla w sądzie grodzkim krak. przywileje na połowę wójtostwa z przynależnościami w J. Zachodźcą Wiernka w sądzie jest Jan z Kunowej (GK 2 s. 537); ww. Jan winien w sprawie z Janem Kruszyną z Galowa o połowę wójtostwa w J. stawić jako zachodźcę Szczepana [Bydłowskiego] z Bydłowej [pow. wisl.] (GK 2 s. 544); 1428 Paweł wójt J. winien zawrzeć ugodę z Zygmuntem Pierdzielem [z Cichawy] wójtem J.; tenże Zygmunt sprzedaje za 470 grz. Fryderykowi z Jaćmierza [ziemia sanocka] połowę wójtostwa w J. i czwartą cz. z drugiej połowy. Jedną cz., którą zastawił pani sądeckiej [Katarzynie z Oleśnickich Koziegłowskiej], winien wykupić za 100 grz. (GB 2 s. 227); tenże Paweł z ww. Zygmuntem o 44 grz. zapisane na łaźni w J. (GB 2 s. 225-8, 231-2); tenże Paweł kwestionuje pretensje Jakuba z Kociny [pow. wiśl.], brata zm. ż. Pawła Fenny, do zapisanych jej sum (GB 2 s. 229); 1429 Werner [czyli Wiernek niegdyś] z Gabania dziedz. wójt J. sprzedaje za 130 grz. swojej teściowej szl. Katarzynie niegdyś wójcinie sądeckiej [wd. po Mikołaju Strzelicu] połowę wójtostwa w J., a z drugiej połowy czwartą część. Katarzyna ma corocznie brać dla siebie 10 grz. z kramów sukienniczych. szewskich, piekarni i jatek rzeźniczych. Z tych ostatnich winna otrzymywać 6 1/4 kamieni łoju (Teut. 1a s. 335); Jan i Paweł wójtowie z J. oświadczają, że sprzedali szl. Jakubowi z Humnisk [ziemia sanocka] swoją cz. wójtostwa: tenże Jakub wójt J. pozywa ww. Jana i Pawła (GB 2 s. 236, 253); Paweł br. Jana wójt połowy części wójtostwa w J. rezygnuje z przypadających mu w Jaśle dóbr (GB 2 s. 261); Fryderyk sprzedaje szl. Janowi zw. Cielątko połowę wójtostwa w J. i czwartą cz. drugiej połowy oraz cz., którą dzierży pani sądecka [Katarzyna Koziegłowska]. Fryderyk otrzymał jako ratę?] 100 grz. (GB 2 s. 270); 1430 Jan Cielątko star. łańcucki oświadcza, że jest winien 200 grz. szl. Janowi i Pawłowi niegdyś wójtom J. z tytułu wójtostwa w J. (GB 2 s. 272); Jan Gregor mieszcz. krak. dzierżawca jatki wójta w J. (GB 2 s. 276); 1431 Władysław Jag. zaświadcza, że ww. Jan i Paweł wójtowie połowy wójtostwa w J. oraz Fryderyk Jaćmirski wójt drugiej połowy tegoż wójtostwa sprzedali za 1000 grz. szl. Janowi zw. Cielątko łożnemu król. swoje połowy wójtostwa z wszystkimi przynależnościami, tj.: z 1 ł. we wsi Kowalowy i z 2 ł. [w J.], ze starym domem, ogrodem, łąką zw. Otok, łaźnią, szóstym den. z czynszów, trzecim den. z kar, młynami z przemiałem oraz wszystkimi kramami: piekarzy, rzeźników, sukienników, krawców, szewców, płócienników i innych rzemieślników (ZDM 7, 2065; MS 3 Suplement 113); 1432 Dorota ż. Jakusza Bugla niegdyś mieszcz. z J. stawia świadków w sprawie o bliższość po Pawle niegdyś wójcie z J. (GB 2 s. 277-8).

1434 Jan Cielątko sprzedaje za 1000 grz. szl. Markuszowi z Popienia [i Korabiowic - obie wsie na Mazowszu) wójtostwo w J. (GB 3 s 555); 1436 Marcisz [czyli Markusz] z Korabiowic i Zawisza z Korabiowic zamieniają dobra. Marcisz daje cale wójtostwo w J. za wsie: Chorągwica, Lednica, Jurków i za połowę wsi Dobra [par. własna] (ZK 11 s. 62-3); 1437 Markusz z Korabiowic kaszt. rawski i szl. Prokop z Krużlowej zamieniają dobra. Markusz daje wójtostwo w J. za wsie Złotniki i Kanice¹²W SP 2 błędnie Cawicze, a w Pol. też błędnie Kramcze w pow. chęc. (Pol. 3, 208; SP 2, 2699); 1458 → p. 3f; 1462 Prokop z Krużlowej winien za dług 170 grz. i 8 sk dać szl. Janowi Męcikałowi wwiązanie m.in. do 17 grz. czynszu z kramów szewskich i piekarniczych w J. (ZB 1 s. 212); 1470-80 wójtostwo z 2 ł. (DLb. 1 s. 493); do wójtostwa w J. należy sołectwo w Ulaszowicach (DLb. 3 s 287); 1473 Jakub Pieniążek z Krużlowej wójt części wójtostwa w J. gwarantuje Janowi Wielopolskiemu zwrot 91 grz. ewentualnym wwiązaniem do młyna na rz. Jasiel, wraz z miarami; tenże Pieniążek dworzanin król. gwarantuje temuż Wielopolskiemu z Żołkowa zwrot 140 grz. ewentualnym wwiązaniem w połowę wójtostwa i w górny młyn w J.; tenże Pieniążek cześnik krak. gwarantuje temuż Wielopolskiemu zwrot 25 grz. ewentualnym wwiązaniem w dwie połowy młynów w J. (GB 3 s. 636-7, 642); 1474 Andrzej Pieniążek z Krużlowej gwarantuje Janowi Gałce z Gór [pow. wiśl.] zwrot 100 fl. węg. ewentualnym wwiązaniem w połowę swego wójtostwa w J., mianowicie w połowę młynów i w czynsze od rzeźników, szewców, piekarzy oraz w czynsz z połowy łaźni; Jakub Pieniążek z Krużlowej wójt J. daje swemu br. Andrzejowi za 100 grz. wwiązanie w swoją cz. wójtostwa; tenże Jakub zastawia za 111 grz. Janowi Wielopolskiemu młyn w J. należący do jego połowy wójtostwa, wraz z foluszem, stępą, kołami i wszelkimi dochodami (GB 3 s 650-1); 1476 tenże Wielopolski wójt z Dębowca podzastawia za 111 grz. Mikołajowi Mleczce z Jedlicza młyna na rz Jasiel k. m. J., tak jak go sam dzierżył od ww. Jakuba Pieniążka; 1477 Andrzej Pieniążek z Krużlowej cześnik krak. wykupuje ten zastaw z rąk Mleczki (GB 3 s 672-3, 686); 1478 tenże Andrzej zastawia za 200 grz. szl. Piotrowi Błońskiemu rzeźników i piekarzy należących do wójtostwa w J. (GB 3 s. 708-9); 1489 br. Mikołaj i Jan Pieniążkowie z Krużlowej zapisują szl. Helenie [ich siostrze, c. Prokopa] ż. szl. Jana Gamrata [sołtysa] z Trzcinicy tytułem jej posagu połowę wójtostwa w J. (GB 3 s. 766); 1493, 1494, 1495 → Jasło - tenuta; 1497 Jan Obr. zezwala ur. Mikołajowi Lapispotokowi tenut. m. J. wykupić z rąk Jana Pieniążka z Krużlowej i Beaty [wd. po Andrzeju z Krużlowej, obecnie] ż. Jana Pniowskiego wójtostwo w J. - którego to wójtostwa są dziedzicami - z wszystkimi przywilejami nadanymi wójtostwu przez poprzednich królów (MS 2, 691)

1502 → p. 3d; Jasło - tenuta. Jan Pniowski oddał w dzierżawę na 3 lata szl. Mikołajowi Garlickiemu [zw. też Kobylskim → Garlica Dolna p. 3 1480, 1494-1500] z Kobylan i jego ż. Dorocie połowę wójtostwa w J. z dworem i folwarkiem, i młynami należącymi do wójtostwa, a także wsie Sobniów, Łaski i Przesieki¹³Na Sobniowie i Łaskach stanowiących własność Pieniążków i Przesiekach własności król. w tenucie Pieniążków miała Beata ż. Pniowskiego zapisany posag przez pierwszego, zm. męża Andrzeja Pieniążka z Krużlowej; ob. niż. 1505 z dworami i folwarkami, z młynem w Przesiekach i wszystkimi stawami rybnymi z wyjątkiem dwu stawów leżących między Sobniowem a Jasłem: Radzel i Dąbrowny Staw. Z wójtostwa i wsi Garlicki ma płacić 85 grz. czynszu (GB 4 s. 145); Aleksander Jag. zezwala Mikołajowi Lapispotokowi tenut. J. wykupić z rąk [Jana] Pieniążka z Krużlowej i Beaty ż. Jana Pniowskiego ich dziedz. wójtostwo w J. (MS 3, 249); 1505 tenże zaświadcza, że ww. Beata pokwitowała Jana Pieniążka wójta w J. i dziedzica Krużlowej z 800 fl. węg. swego posagu zapisanego jej niegdyś przez [jej zm. męża] Andrzeja Pieniążka stryja Jana na połowie wójtostwa w J. oraz na wsiach dziedz. Sobniów i Łaski, a także na wsi król. Przesieki (MS 3, 2343); tenże zaświadcza, że ww. Pieniążek zastawił za 500 grz. i 53 fl. Mikołajowi z Lapispotoku połowę swego wójtostwa w J. z dworem, browarem, stawami pod dworem i folwarkiem w Gorajowicach przynależnym do tegoż wójtostwa (MS 3, 2344); 1507 Zygmunt Stary zezwala Janowi Pniowskiemu wykupić wójtostwo w J. z rąk ww. Lapispotoka (MS 4, 8521); Jan Pieniążek wójt J. oświadcza, że on jedynie jest dziedzicem wójtostwa w J. i [Mikołaj] La-pispotok nie może być przez Piotra kupca z Krakowa pozywany z tego wójtostwa (Teut. 6 s. 380); 1511 Jan Pniowski za dług 200 fl. zastawia Mikołajowi Piotrowskiemu dworzaninowi król. całe połowy swoich młynów wodnych w J. (MS 4, 9990); Jan Pieniążek z Krużlowej wójt J. zapisuje Sewerynowi Bethmanowi rajcy krak. 100 fl. na połowie wójtostwa (Teut. 7 s. 95); 1512 Jan Pniowski kwituje Mikołaja z Lapispotoku celnika sand. z sumy 853 fl. 10 gr, za którą to sumę Mikołaj zastawił mu połowę wójtostwa w J. (MS 4, 1352); Jan Pniowski odstępuje ww. Mikołajowi połowę wójtostwa po żonie (A. Kamiński, Z przeszłości Jasła. Lata 1370-1520, [w:] Studia → p. 7, s. 124); Zygmunt Stary zezwala ww. Lapispotokowi na sprzedaż za 400 fl. kanonikom i prałatom kol. w Sandomierzu 20 fl. czynszu z pr. odkupu na wójtostwie w J. (MS 4, 1786); Jadwiga ż. Krzysztofa Gosławskiego, Barbara ż Jana Płazy i Elżbieta ż. Wawrzyńca Psarskiego cc. zm. Mikołaja Długosza przeciw Janowi Pniowskiemu tenut. wójtostwa w J. o 853 fl. i 10 gr, o klejnoty złote i srebrne, szaty i inne rzeczy po jego zm. ż. Beacie, a ich ciotce (Teut. 1 s. 105, 118-9); Jan Pniowski oświadcza, że Mikołaj Lapispotok spłacił go z połowy wójtostwa w J. (Teut. 7 s. 137); → p. 3b.

1514 Zygmunt Stary zezwala Stanisławowi Gniademu skarbnikowi królowej na wykupienie z rąk Jana Pieniążka połowy wójtostwa w J. (MS 4, 2339); 1515 tenże zezwala ww. Gniademu z Zabierzowa [par. Wawrzeńczyce] - niegdyś skarbnikowi królowej Barbary wykupić z rąk Jana Watha kupca krak. połowę wójtostwa w J. Wath pozyskał ją od spadkobierców Mikołaja Lapispotoka: wd. Uliany i c. Elżbiety (MS 4, 10663); tenże Gniady zostaje wwiązany w połowę wójtostwa w J. po spłaceniu ww. Wathowi 500 fl. długu zm. Mikołaja Lapispotoka (Teut. s 188); Jan Pieniążek ze Skrzydlnej [i Krużlowej] podstarości krak., dz. całego wójtostwa w J. sprzedaje za 750 fl. ww. Gniademu połowę wójtostwa, którą sam dzierżył i drugą połowę, którą trzymał zastawem zm. Mikołaj Lapispotok (Teut. 7 s. 192); Zygmunt Stary zezwala temuż Gniademu wykupić z rąk ww. Pieniążka z Krużlowej połowę wójtostwa w J. i drugą połowę z czyichkolwiek rąk, by wójtostwo to nie było rozdzielone między wielu posesorów, lecz raczej miało jednego posesora (Teut. 1 s 259-61); 1518 tenże Gniady zapisuje ż. Dorocie c. Stanisława Cikowskiego 600 grz. wiana i posagu, m.in. na wójtostwie w J. (MS 4, 2649, 2651); tenże Gniady tenut. → Glinika Polskiego zapisuje Marcinowi Broniowskiemu burgr. krak. 900 fl. pol. na wójtostwie w J. (MS 4, 2715); 1519 Zygmunt Stary zezwala Janowi Konarskiemu archidiakonowi krak., kantorowi sand. i sekretarzowi król., pełnomocnikowi kapituły kol. sand. ustąpić mansjonarzom kościoła par. w Krośnie [ziemia sanocka] 20 fl. czynszu zapisanego na wójtostwie w J. (MS 4, 12377); tenże Konarski za 400 fl. ustępuje 20 fl. czynszu ww. mansjonarzom (MS 4, 12629); 1524 Stanisław Domaradzki dz. Zakobyla [pow. pilzn., dziś Domaradz] wójt dziedz. J. zapisuje swej matce Elżbiecie Domaradzkiej 600 fl. długu na połowie wójtostwa w J. i daje jej wwiązanie (MS 4, 4566); 1525 Dorota c. zm Stanisława Cikowskiego i ż Stanisława Gniadego wójta J. za zgodą męża oraz Stanisława Frysztackiego i Jana Pakoszowskiego braci herbowych odstępuje Stanisławowi Domaradzkiemu cały zapis wiana i posagu na wójtostwie w J.; por 1518 (MS 4, 4751); Zygmunt Stary zezwala ww. Domaradzkiemu i jego ż. Annie c. Mikołaja Bala pkom. sanockiego utrzymać sic dożywotnio w posiadaniu wójtostwa w J. (MS 4, 14160); 1527 tenże zezwala Baltazarowi Dąbrowskiemu i jego ż. Barbarze Odnowskiej wykupić z rąk ww. Domaradzkiego wójtostwo w J.; ww. Domaradzki kwituje tegoż Dąbrowskiego z Tarnowca z sumy za wójtostwo w J. (MS 4, 14999, 15026, 15030); 1529 wójtostwo (LR s. 167); 1537 Seweryn Boner kaszt. biec. wypłacił Annie, Katarzynie, Barbarze i Zofii cc. zm. Baltazara Dąbrowskiego [i Barbary Herburtówny] dziedziczkom wójtostwa w J. na ręce ich pełnomocnika Jana [Fredrusza] Herburta męża jednej z nich [Katarzyny] 1000 grz. za kupione wójtostwo w J. (MS 4, 19203).

4d. Wójtowie. 1371-88 szl. Jakub Trzop vel Czrop [z Wolwanowic]; 1388 → p. 4c (ZDM 6, 1543; MS 3 Suplement 58); 1383-8 Bertram (GB 1 s. 11, 24); 1388-1412, zm. przed 1414 szl. Zyndram z Maszkowic wójt J., miecznik krak. 1388-1412, star. goleski 1408 (ZDM 6, 1543; MS 3 Suplement 58; GB 1 s. 27, 49, 59, 91-2; SP 8, 8315; 9, 5, 8, 11, 38, 54-5, 58, 63, 70-1, 88, 98, 108; KSN 1381, 1509, 2930, 3499; DH 4 s. 37); 1389-90 Mikołaj (GB 1 s. 28, 34, 51); 1394-5 Mikołaj Wierzba (GB 1 s. 54, 56); 1394-1403 Zbyszek [br. Jana i Paszka?] (GB 1 s. 52, 66-8, 73, 105); 1394-1426 Jan zw. też Anota, Hanota, Janusz, Jenko, br. Paszka (GB 1 s. 52, 64, 66-8, 91, 93, 105; 2 s. 82, 88, 106, 161, 178, 181, 193; ZB 1a s. 112, 115, 119-20, 125, 161; Teut. 1a s. 10; ZP 34 s. 156; KSN 2296-7, 2375, 2392, 2515, 2539, 2545, 2559, 2565, 2693, 2729, 2734, 2747, 2754, 2764-5, 2820, 2851, 2994, 3027, 3134, 3136, 3499, 3517, 3813); 1394-1428 Paszek, Paweł br. ww. Jana (GB 1 s. 52, 66-8; 2 s. 138, 173, 178, 181, 193, 225-9, 231-2; ZP 23 s. 287; KSN 3499, 3517; AKP 8, 1003); 1396-1401 Pietrasz służebnik Iwana z Klecia (GB 1 s. 37, 61, 73, 91, 93); 1396 Klaus s. Jakla sołtysa z Osownicy (GB 1 s. 37); 1414-20 Anna wd. po wójcie Zyndramie (KSN 3499, 3517 ¹⁴Tu błędnie: Katarzyna; ZB 1a s. 227, 229; GK 1 s. 278); 1420 Anna wd. po Pieszku z Bychawki (ZB 1a s. 227, 229, 232); 1424-6 Jan z Kunowej (GB 2 s. 147; GK 2 s. 537); 1426-9 szl. Wiernek, Werner z → Gabania, wójt z J. (GB 2 s. 206; Teut. 1a s. 335); 1428 szl. Zygmunt [z Cichawy] (GB 2 s. 225-7, 231-2); 1429 szl. Jakub z Humnisk wójt w J. (GB 2 s. 236, 253); szl. Fryderyk z Jaćmierza wójt w J. (GB 2 s. 234-5, 257, 268, 270); 1429-34 szl. Jan Cielątko (GB 2 s. 270, 272; 3 s. 555; ZDM 7, 2065; MS 3 Suplement 113); 1434-7 szl. Markusz [Ratułd] z Popienia i Korabiowic wójt w J. (GB 2 s. 333; 3 s. 555; ZK 11 s 62-3; Pol. 3, 208; SP 2, 2699); 1437-56 szl. Prokop Pieniążek z Krużlowej wójt w J. (F. Sikora, Pieniążek Prokop, PSB, 26 (1981), s. 105-6); 1462-70 Prokop Pieniążek zw. Jasielski z Krużlowej wójt J., s. ww. Prokopa, br. Andrzeja i Jakuba (ZB 1 s. 212, 238, 266; ZCz. 4 s. 438; SP 9, 600-2, 607, 610, 649, 654-5, 712-4, 719); przed 1470-86 Andrzej Pieniążek z Krużlowej i Sobniowa wójt J. najstarszy s. ww. Prokopa i br. ww. Prokopa i Jakuba, żonaty z Beatą c. Jana Długosza z Bębelna [pow. chęc.] (F. Sikora, Pieniążek Andrzej, PSB, 26 (1981), s. 87); przed 1470-4 Jakub Pieniążek z Krużlowej s. ww. Prokopa, br. Prokopa i Andrzeja, wójt na połowie wójtostwa w J. (F. Sikora, Pieniążek Andrzej, s. 87; GB 3 s. 637, 642, 650-1); 1489-95 Mikołaj Pieniążek z Krużlowej wnuk Prokopa, s. Prokopa, bratanek Andrzeja, wójt na cz. wójtostwa (GB 3 s. 766; ZB 4 s. 6-9, 19); 1489-1514 Jan Pieniążek z Krużlowej br. ww. Mikołaja, wójt (H. Kowalska, Pieniążek Jan, PSB, 26 (1981), s. 92-3; GB 3 s. 766; ZB 4 s. 6-9, 19; ZK 153 s. 271; Teut. 6 s. 380; 7 s. 95; MS 2 s. 86, 691; 3 s. 249, 2339, 2343-4; 4, 8521); 1495-1512 Jan Pniowski i jego ż. Beata tenut. i wójtowie J.¹⁵Żona Pniowskiego Beata [zm. 1512] 1° voto Andrzejowa Pieniążkowa miała oprawę na dziedz. wójtostwie; → 1495 p. 3h (SP 9, 1135, 1149, 1189, 1200; Teut. 6 s. 272-81, 369; 7, 105, 118-9; GB 4 s. 145; MS 2, 691); 1512 Mikołaj Lapispotok wójt dziedz. [połowy wójtostwa odstąpionego mu przez Jana Pniowskiego; por. 4c (Teut. 1 s. 136-9); 1514-24 Stanisław Gniady z Zabierzowa (Teut. 1 s. 259-61; MS 4, 2339, 4566, 4751); 1524-7 Stanisław Domaradzki z Zakobyla (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 224; MS 4, 4566, 4751, 14160, 14999, 15026, 15030); 1527 - zm. przed 1537 Baltazar Dąbrowski z Tarnowa (MS 4, 14999, 15026, 15030, 19203).

4e. Podwójci i ława. 1404 Gaspar podwójci (BO rps 9821/II s. 1-2); 1408 ławnicy: Bartosz, Franciszek kowal, Wojciech Pęcina, Andrzej Wilczek, Paweł Tilusz, Jakub Bugel, Wawrzyniec kuśnierz (ZB 1a s. 114); 1421 7 ławników (GB 2 s. 118); 1463 podwójci i ława (Teut. 3 s. 282); 1483 Mikołaj młynarz podwójci (BO rps 9821/II s. 8); 1500 sąd ławniczy w J. → p. 5b; 1654 → 5b.

5a. Kościół par. [1252] Goczałek (Gotsalcus, Gotszalk) archiprezbiter z J. i jego kleryk Śmił (MPH 4 s. 299); 1325-7 pleb. Szczepan. Par. oceniona na 4 1/2 grz. (MV 1 s. 135, 207); 1335 świętop. 13 sk. (MV 1 s. 377); 1345-7 świętop. 13 1/2 sk.; 1348-53, 1355-8 świętop. 10 sk. (MV 2 wg ind.); 1417 Jan wikary z J. (ZB 1a s. 114); 1418-21 Łukasz wikary z J. (ZB 1a s. 143; Cracovia artificum, Supplementa 112); 1421 Jan Trutwin duchowny z J. (Cracovia artificum. - Supplementa 112); 1424 przepisano kodeks „Petri Lombardi Sententiarum liber quartus” dla Sulisława kaznodziei w J. (J. Ptaśnik, Sprawozdanie z poszukiwań na Węgrzech, Kr. 1919, s. 236-7); 1429 → p. 6a; przed 1441 bractwo plebanów „districtus” J. (F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII-XVI w., Kr. 1985, s. 76); 1443-8 Mikołaj Cielątko h. Ciołek pleb. w J., br. Stanisława dra dekretów i scholastyka sand., obaj fundatorzy nowego kościoła w J.¹⁶J. Ross, Zabytki sztuki Jasła i okolicy, [w:] Studia..., s. 634 daje 1446 jako rok fundacji nowego kościoła w J. na podstawie DLb. Długosz jednakże roku fundacji nie podaje (ZK 12 s. 99, 102; 13 s. 234; DLb. 1 s. 493); 1498 bp krak. Zbigniew Oleśnicki wyłącza dek. jasielski z archidiak. krak. i włącza do archidiak. sądec. (DLb. 1 s. 567); 1470-80 kościół mur. Dzies. snop. wart. 8 grz. z połowy łanów mieszczan należy do III prebendy w kol. Ś. Floriana na Kleparzu. Dzies. snop. z 2 ł. wójtostwa, z folwarku król. oraz dzies. pien. z drugiej połowy łanów mieszczan - z każdego łanu wiardunek - plebanowi w J. Oprócz dzies. każdy łan mieszczan daje miarę żyta i owsa jako meszne, każdy gość 1 gr, a komornik 1/2 gr stołowego; król jako dziedzic J., rajcy i całe pospólstwo płacą rocznie plebanowi w Zręcinie 3 wiard. z pewnych ról, na których uprawiają chmiel, jako rekompensatę dziesięciny. Z 30 ogrodów, na których niegdyś były domy, płacą mieszczanie plebanowi kopę gr. Pleban posiada k. miasta sadzawki - większą i 2 mniejsze - role i łąki. Do par należą: J., Kaczorowy, Gorajowice, Brzyszczki, Hankówka, Rostoki, Sądkowa, Czeluśnica, Wolica, Łaski, [Walowice]¹⁷Wymienione w DLb. 2 s. 286 bez nazwy, Sobniów, Żołków, Niegłowice, Łękorz, Jaroniówka, Bryły, Kowalowy, Ulaszowice i Gadki (DLb. 1 s. 493; 2 s. 283-7); 1478 Michał Buszota mieszcz. J. zapisuje altarii Ś. Anny w kościele par. w J. pewien grunt (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 240); 1479 do czasu zniszczenia kościoła par. w r. 1944 na tarczy prezbiterium widniał ten rok, oznaczający zapewne datę odbudowy kościoła po najeździe Węgrów na J. w 1474 r.; → 1474 p. 6a; (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 257; J. Ross, Zabytki sztuki Jasła i okolicy, W: Studia..., → p. 7, s. 634); 1488, 1490 → p. 5b; 1495-1513 Jakub Kyellar z Krakowa pleb. w J., bakałarz atrium, altarysta kaplicy Turzonów w kościele PM w Krakowie (W. Sarna, Opis..., → p. 7, s. 242; MS 4, 8759; Wypisy 1501-1515, 65, 165); 1505 Zygmunt Stary za zasługi nadaje Jakubowi Siekluckiemu [z Siekluki w pow. pilzn., dziś Sieklówka] kaszt. wojnickiemu i star. biec. pr. patronatu kościołów w Pilźnie i J. (MS 3, 2104); 1511 Zygmunt Stary przyznaje swej ż. Elżbiecie pr. prezenty w kościele par. w J. (MS 4, 1155); 1513 Szymon tesar czyli stolarz z Biecza zobowiązuje się wobec Mikołaja s. Piotra z Kazimierza notariusza publicznego w J., że zgodnie z umową z Jakubem pleb. w J. wykona w określonym terminie pod groźbą kar kościelnych stalle dla kościoła w J. (Wypisy 1501-1515, 165); 1515-1516 dzies. należy do kol. Ś. Floriana na Kleparzu (BJ rps 6035/III k. 33, 73); 1529 pleb. Jan z Wolborza [ziemia sier.]. Par. pobiera dzies. snop.: wart. 11 grz. z całego Sobniowa z wyłączeniem 1 kmiecia, wart. 4 grz. z całych Łasków z wyłączeniem 2 ł., wart. 5 grz. z całej Wolicy z wyłączeniem 1 ł., wart. 3 grz. z całych Walowic, wart. 5 grz. z ról folw. i od 1 kmiecia w Kowalowach, wart. 2 grz. z całej wsi Łękorz, wart. 3 1/2 grz. z ról folw. i od 1 kmiecia w Żołkowie, wart. 2 grz. z ról folw. w J., wart. 3 grz. z ról folw. i z 3 zagród w Ulaszowicach, wart. 3 grz. z ról folw. w Brzyszczkach, wart. 1 1/2 grz. z ról folw. w Hankówce, wart 2 grz. z wójtostwa w J., a także dzies. pien. i stołowe wart. 10 grz. oraz meszne w życie i owsie wart. 17 1/2 grz. 10 1/2 gr - w J. Do pleb. należy też 3 grz. klerykatury i 3 grz. stołowego z wsi par. Dzies. snop. wart. 6 grz. z J. należy do kol. Ś. Floriana na Kleparzu. Altaria Zwiastowania PM w kościele par. w J. pobiera czynsze: 4 grz. od bractwa PM w J., 7 wiard. z pewnego ogrodu i 30 gr z pewnej roli (LR s. 95, 167, 300). 1596 kościół par. pod wezw. Wniebowzięcia PM i WW. ŚŚ. (WR k. 97).

5b. Klasztor karmelitów. 1401¹⁸W. Sarna, Opis..., 243 przekazuje tradycję, wg której karmelici przybyli do J. z Węgier dopiero w 1404 r., a fundatorem kl. miał tu być rycerz Zygmunt star. jasielski. Źródłem tego nieścisłego przekazu był fakt, że późniejszy wójt J. Zygmunt z Cichawy w r. 1419 [por. niż.] zapisał klasztorowi łan w J. z obowiązkiem mszy w intencji nadawcy. Fundatorami kl. byli rajcy J. Por. A. Kamiński, Z przeszłości..., s. 140-1 Wawrzyniec przeor kl. w J. za zgodą rajców J. sprzedaje z powodu budowy domów klaszt. Mikołajowi Gomółce ogród przylegający jednym krańcem do [ogrodu] Petricjusza, a drugim do ogrodu Michała Buskiego (BO rps 9821/II s. I)¹⁹Pod tą sygnaturą zawarty jest „Informator seu instructor ad inventionem inscriptionum, censuum... die 11 mensis Septembris a. D. 1654 ex variis hartis antiquis... pro conventu Iaslensi compositus, sub tempus prioratus reverendi et venerabilis patris Iacobi Wąchocii conscriptus pro conventu Jaslensi”. Źródło to wykorzystano w niniejszym haśle z wypisów dokonanych przez śp. doc. dra Adama Kamińskiego i znajdujących się w WAP w Krakowie, udostępnionych życzliwie przez mgra Franciszka Zacnego kierownika oddziału WAP na Wawelu; 1404 przeor oświadcza przez swego pełnomocnika Gaspra podwójciego [J.], że wziął od Mikołaja Kurka i Jana Gałki 2 grz. 16 gr za rolę w Kaczorowach (tamże s. 1-2); 1407 przeor Łukasz sprzedaje za 3 1/2 grz. ww. rolę (tamże s. 2); 1413 piekarz Michał i jego ż. Salomea zapisują klasztorowi 2 ogrody za sadzawką. Jeden z nich należał do Plesiki (Plesica), a drugi do Mikołaja zw. Czambre; 1417 Jan zw. Słaby, dawny przeor i Łukasz obecny przeor oświadczają, że sprzedali szewcowi Błażejowi i jego żonie kram szewski, który darował klasztorowi Stanisław Głąb (tamże s. 3); 1418 Marcin Piądło sprzedaje za 1 1/2 grz. Jakubowi Twardemu rolę, którą miał od klasztoru, położoną k. roli ww. Jakuba i k. roli Krystka; 1419 piekarz Michał w czasie zarazy w J. zapisuje klasztorowi PM „super calicem” w wypadku swej śmierci łan na polu zw. Grabie (tamże s. 4); Święch Kapusta i jego ż. Katarzyna sprzedają za 28 grz. szl. Zygmuntowi niegdyś z Cichawy 1/2 ł. na przedmieściu J., a Zygmunt darowuje przeorowi Klemensowi tę rolę (tamże s. 5-6); 1438 przeor Paweł sprzedaje za 5 grz. opatrznemu Bartoszowi Zimie ogród k. młyna Grabie (tamże s. 7); 1440 przeor Mikołaj (OK 6 s. 140); 1470-80 kl. reguły ś. Augustyna z Góry Karmel (DLb. 1 s. 140)²⁰DLb. 3 zawierający uposażenie klasztorów nie ma informacji o kl. w J; 1483 przeor Mikołaj sprzedaje za kopę gr Elżbiecie Kobiałczynie ogród k. stodoły Stanisława garncarza z jednej strony, a k. drogi idącej do Kałbaka (ad Calbac) z drugiej strony; 1484 tenże przeor sprzedaje za 6 1/2 grz. ogród położony między [ogrodami] Serwaty i Czarnuchy Szymkowej (BO rps 9821/II s. 8); 1488 tenże przeor sprzedaje za 7 grz. rajcy jasielskiemu Mikołajowi Mierzwie dom w J., położony między domem Świątka a domem kołodzieja Witka; rajcy J. sprzedają za 6 grz. murarzowi Stanisławowi kwartę roli położoną między rolą Ulianny i rolą Głąba. Rola ta była legowana przez Michała Duszotę obu kościołom: parafialnemu i klasztornemu (tamże s. 9); 1490 tenże przeor i rajcy J. oświadczają, że sprzedali za 11 1/2 grz. Maciejowi Uliatowi dom w rynku na rogu ulicy prowadzącej do łaźni i k. domu Jakuba Twardo, legowany przez Jana Gąbkę i jego ż. Małgorzatę kościołowi klaszt. Przeor wziął z tej sumy 4 grz., rajcy zaś dla kościoła par. wzięli 3 1/2 grz. (tamże s. 10).

1492 tenże przeor i zakonnicy - za zgodą Andrzeja Pieniążka [wójta J. i] cześnika krak. oraz dwóch rajców, obecnych kuratorów [klasztoru] - zamieniają role. Dają Marcinowi Kołbakowi 1/2 ł. położonego między jego rolą a rolą Michny otrzymując od niego w zamian 1/2 ł. między rolą Hannusa a 3 kwartami ról klaszt., z obowiązkiem płacenia z tego 1/2 ł. czynszu królowi, tenutariuszowi i miastu; 1493 Jan Masło zapisuje klasztorowi wszystkie swoje dobra ruchome i nieruchome, które ma lub będzie miał w m. J. i poza miastem (tamże s. 11); 1496 opatrzny Klemens z Sanoka oświadcza, że legował klasztorowi cz. dziedziny w Kaczorowach, a pozostałą cz. sprzedał, otrzymując od przeora Jana 2 grz. (tamże s. 12); 1497 rajcy jasielscy oświadczają, że przyjęli pełną zapłatę od Pawła Kozika mieszcz. J. za rolę położoną między rolami Stanisława Siekierki i Tomasza, legowana kościołom: klaszt. i par. przez Jana Ożoga (tamże s. 12-3); 1499 przeor Maciej sprzedaje za 17 gr Janowi Mądremu strażnikowi miejskiemu ogródek położony między ogrodami Skowronka i k. ulicy obok. kl. (tamże s. 13); tenże przeor sprzedaje za 5 grz. Maciejowi Wielbłądowi mieszcz. J. ćwierć roli między rolami [Heleny] Mołkowej i przeora (tamże s. 14); 1500 Piotr Kucz złożył w sądzie ławniczym w J. pamiętne, jako że przeor Szczepan i jego konwent nie wykupili za 5 grz. ćwierci roli z zastawu (tamże s. 15); 1521 Mikołaj Pieniążek z Sobniowa darowuje klasztorowi sadzawkę położoną k. olszyny w Sobniowie (ZK 5 s. 214-5); 1654 karmelici jasielscy pozwani przez radę i ławę J. o niepłacenie podatków proszą, by mogli w księgach radzieckich i ławniczych szukać na przestrzeni 300 lat dowodów, że są wolni od podatków (BO rps 9821/II s. 98).

5c. Szpital. 1502 Aleksander Jag. zezwala wikariuszowi z J. Marcinowi zapisać szpitalowi w J. swój dom nad brzegiem rz. Jasieł, k. domu Piotra Staronia, w kierunku młyna i nadaje temuż szpitalowi 5 grz. czynszu (MS 3, 228).

6a. Zdarzenia historyczne, pobyty królów. Przed 1252 córka Neglaza [Niegłosa?] parafianina Goczałka archiprezbitera z J. została uzdrowiona ze spuchlizny za przyczyną ś. Stanisława (MPH 4 s. 299; Cuda świętego Stanisława, wyd. Z. Perzanowski. Przekład polski J. Pleziowa. „Analecta Cracoviensia”, 9 (1979), s. 91); 1386 J. miejscem wystawienia dok. Władysława Jag. (ZDM 6, 1514); 1408 4 przysiężni z J. skazani na karę królowi i wójtowi z sądu najwyższego pr. niem. za zabranie siłą woźnemu król. pozwu opatrzonego majestatyczną pieczęcią króla (KSN 2284); 1415, 1417 Władysław Jag. przejeżdża przez J. (GItin. s. 64, 67); 1424 → 5a; 1429 Jakub pleban ze Zręcina pozywa Jana Gołego o to, iż próbował nastawać na jego życie i o to, że z duszą zatwardziałą pozostaje pod ekskomuniką z powodu niepłacenia temuż pleb. dzies. wart. 9 grz. (SP 2, 2282); 1474 Węgrzy w czasie łupieżczej wyprawy na południowe ziemie Polski palą J. (DH 5 s. 598)²¹Spominki kazimierskie w MPH 3 s. 243 odnotowują najazd błędnie pod 1473 r; 1502 → p. 3d.

6b. Zaraza i pożary. 1419 zaraza, w J. (BO rps 9821/II s. 4); 1474 → p. 6a; 1497 pożar 28 domów mieszczańskich (MS 2, 690).

6c. Jaślanie przyjęci do pr. miejskiego. W Krakowie: 1415 Mikołaj; 1424 Agnieszka; 1437 Stanisław ubogi kramarz z przedmieścia J. (de prope J.); 1492 Jakub Rospont; 1495 Marcin Wcisło; 1496 Szymon Kemmer z J. podwójci krak. (Kacz. 2870, 3627, 4810, 8601, 8767, 8822).

We Lwowie: 1405 Mikołaj (Księga przychodów i rozchodów miasta [Lwowa] 1404-1414, wyd. A. Czołowski, [w:] Pomniki dziejowe Lwowa, 2, Lwów 1890 s. 8).

6d. Studenci Ak. Krak. z J. Michał s. Wawrzyńca (Ind. s. 201); 1402 Jakub s. Świętosława (Ind. s. 110); 1414-5 Michał s. Mikołaja (Ind. s. 203); 1420 Mikołaj s. Andrzeja (Ind. s. 211); 1420 Stanisław s. Leonarda (Ind. s. 284); 1427 Piotr s. Andrzeja (Ind. s. 245); 1432 Michał s. Grzegorza (Ind. s. 200); 1436 Klemens s. Mikołaja (Ind. s. 49); 1443 Hieronim s. Klemensa (A1. 1 s. 104); 1459 Michał s. Mikołaja (Ind. s. 203); 1465 Stanisław s. Mikołaja (Ind. s. 286); 1472 Jan s. młynarza Mikołaja (Ind. s. 144); 1474 Mikołaja s. Floriana (Ind. s. 214); 1486 Paweł s. Wawrzyńca (Ind. s. 241); 1492 Jan s. Stanisława karmelita na Piasku w Krakowie (Ind. s. 8).

6e. Ur. ok. 1360 - zm. 1407 Bartłomiej z Jasła bakałarz na wydziale artium w Pradze 1382, magister artium tamże 1384, uczestnik prac ok. odnowienia Ak. Krak. ok. 1390, rektor szkoły kolegiackiej w Sandomierzu 1394, studia teologiczne zakończone doktoratem 1406, profesor uniwersytetów Praskiego i Krak. (M. Kowalczyk, Bartłomiej z Jasła, [w:] Materiały i Studia Zakładu Historii Filozofii Starożytnej i Średniowiecznej, 5 (1965), s. 3-23, 1411 Salomon malarz z J. (Cracovia artificum, Suplementa 76).

6f. Duchowni pochodzący z J. 1479 Wojciech z J. duchowny diec. przem. (AGZ 8, 103); 1512 Zygmunt Stary zezwala Stanisławowi Szczekockiemu pleb. w Dzierzkowicach [woj. lubelskie] ustąpić tę par. Janowi z J. (MS 4, 1434); 1513 Jan [Jagiełka lub Brzycki] mansjonarz kat. krak. (Wypisy 1501-1515, 175); 1514 Jan s. Stanisława z J. duchowny diec. krak., notariusz publiczny (K. Kaczmarczyk, Catalogus diplomatum pergameneorum universitatis Jagiellonicae Cracoviensis, Kr. 1953, 340); 1515 Jakub z J. prezentowany na pleb. w Lipinkach (MS 4, 10621); tenże prezentowany na pleb. w Szymbarku (MS 4, 10638); 1529 Maciej pleban w Mszanie; Jan pleban w Kołaczycach [pow. pilzn.]; Jakub altarysta kościoła par. w J.; Jan pleban w Krużlowej; Jan altarysta w kat. krak.; Stanisław pleban w Frysztaku [pow. pilzn.]; Jan mansjonarz kat. krak.; Sebastian pleban w Jedliczu [pow. pilzn.] (LR s. 59, 92, 95, 100, 160, 168, 254, 285).

7. K. Potkański, Sprawa restytucji. (Rok 1374 i 1381), RAUh, 39 (1900), s. 157-8; W. Sarna, Opis powiatu jasielskiego, Jasło 1908; A. Żaki, Jasło, Słownik Starożytności Słowiańskich, 2 (1965), s. 325-6; Studia z dziejów Jasia i powiatu jasielskiego pod redakcją J. Garbacika, Kr. 1964; J. Mitkowski, Mikołaj komes, PSB, 21 (1976), s. 80; H. Ruciński, Początki Koprzywnicy do wykształcenia sie ustroju miejskiego na tle innych ośrodków miejskich Małopolski, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach”, 11 (1980), s. 120-5; Z. Kozłowska-Budkowa, S. Szczur, Dzieje opactwa cystersów w Koprzywnicy do końca XIV w., „Nasza Przeszłość”, 60 (1983), s. 5-72; F. Kiryk, Rozwój urbanizacji Małopolski XIII- XIV w. Województwo krakowskie (powiaty południowe), Kr. 1985, s. 71-6.

8. We wsch. cz. miasta istnieje wzniesienie zw. Gródek, dotychczas archeologicznie nie przebadane.

Jasło w 1944 r. zostało doszczętnie zniszczone. Jedynym zabytkiem, który częściowo ocalał, jest kościół par. pod wezw. Wniebowzięcia PM, gotycki, jednonawowy, zbudowany w poł. XV w. z piaskowca i kamienia rzecznego, kruchta południowa z cegły. Kościół stracił sklepienia i wyposażenie wnętrza. Na ścianach pozostałości malowideł ściennych z ok. 1481. Po wojnie kościół został odbudowany i zrekonstruowany (A. Żaki, Najdawniejsze dzieje Jasła i okolicy. (Od starożytności po wczesne średniowiecze), [w:] Studia..., s. 45-7; J. Ross, Zabytki sztuki Jasła i okolicy, [w:] Studia..., s. 633-7; J. Domosławski, A. Karłowska-Kamzowa, M. Kornecki, Gotyckie malarstwo ścienne w Polsce, Poznań 1984, s. 196).