KLĘCZANA

(1342 Klanczani z or., 1419 Clanczana, 1456 Clyączana, 1463 Klanczany, Clanczana, 1468 Klanczana, Klanczyana, 1470-80 Clyaczana, 1477 Claczana, 1491 Claczany, 1529 Klyączany) 12 km na NE od Dobczyc.

1. 1342 K. w ziemi krak. (ZDM 1, 42); 1456 pow. krak[!], ziemia szczyrz. (GK 13 s. 135-6); 1489, 1581 pow. szczyrz. (RP s. 141; ŹD s. 61); 1470-80, 1597 par. Niegowić (DLb. 1 s. 74; WR k. 210v).

2. 1421 Mik. Marszowski oskarżony przez Jurę z Bronocic o to, że jego s. Maciej bezprawnie najechał na dziedzictwo Jury w K., zabrał jego kmiecia Więcesława z K. [łowiącego ryby] w jeziorze zw. Niecieczą k. brzegu, należącego do K., uprowadził go do domu Mikołaja i zażądał 17 sk. poręki. Kmieciowi Filipowi z K. łowiącemu w ww. jeziorze zabrał sieć i ryby (GK 1 s. 550); tenże Marszowski udzielił satysfakcji kmieciom Jury z K. i z tytułu kar temuż Jurze (GK 1 s. 638); 1459 teren opust. wsi Woli Chudej należącej do Bartosza ze Zręczyc rozciąga się po granice klęczańskie [wsi K.] i granice Woli Januszowskiej alias po debrz, która dzieli Kluborz i Wolę Chudą (ZK 15 s. 46); 1470-80 K. nad rz. Rabą (DLb. 1 s. 71); 1514, 1523, 1530 młyn nad rz. Rabą → p. 3.

3. Własn. szlach. 1342 K. własn. Sęda Pieniążka z Iwanowic → p. 4; 1419 Jura z Bronocic oddala roszczenia siostry Hanki wd. po Piotrze Pieniążku z Witowa o cz. dóbr w Bronocicach, Dziekanowicach i K. oraz o posag, bydło i spuściznę po macosze (ZK 6 s. 591); 1421 → p. 2; 1430 → p. 6; 1432 K. własn. Mik. Marszowskiego (ZDM 5, 1392 – dok. interpol.); 1436 Stanisław kmieć z K. Świętochny z Cichawy wd. po Janie Chamcu (ZK 11 s. 76, 106); 1456 Jakub z Gór [pow. wiśl.] s. zm. Bartłomieja Obulca sędziego ziemskiego krak. zastawia za 50 grz. Janowi z Burzyna wieś K. w pow. krak., w ziemi szczyrz. (GK 13 s. 135-6)1Obulcowie odziedziczyli dobra po Marciszu s. Jury z Bronocic, bracie Małgorzaty ż. sędziego Bartosza; 1464 tenże Jakub Obulec z Bronocic cześnik krak. i star. czorsztyński wyznacza ż. Annie [c. Orienta z Krakowa] po 1000 fl. węg. posagu i wiana na połowie dóbr, które mu przypadną po ich podziale z braćmi w Stogniewicach, Bronocicach, Dziekanowicach, Pieczeniegach, Jelowicach, Motkowicach i K. oraz na połowie dwu wsi Bilczów i Skorzów [w pow. wiśl.], które mu przypadną po macosze (ZK 17 s. 174)2W haśle Bronocice błędnie po 100 grz. posagu i wiana; 1468 Magdalena ż. Stan. Stadnickiego przeciw Janowi Burzyńskiemu o 40 grz. czynszu i 50 grz. z tytułu zasiewów zabranych w K. (ZK 16 s. 456, 481); Jan Burzyński pozywa Jakuba s. zm. cześnika krak. Jakuba Obulca z Bronocic o uwolnienie wsi K. Synowi cześnika dano 4 lata do pełnoletności (ZK 16 s. 502); wyrokiem król. sądu nadwornego Jan Burzyński ma ustąpić Magdalenie ż. Stan. Stadnickiego z Kamyszowa [pow. wiśl.; c. sędziego ziemskiego krak. Bartosza Obulca] dobra w K., które uzyskał [w zastaw] od zm. [jej br.] Jakuba Obulca. Sąd wyznacza woźnego do przeprowadzenia wwiązania. Magdalena pozwała Burzyńskiego o bezprawne narzucanie się do posiadania cz. w K., która jej przysługuje po matce [Małgorzacie c. burgr. krak. Jury z Bronocic] wart. 80 grz., wybieranie od 8 lat czynszu i spy w życie i owsie wart. 40 grz., zabieranie przez te lata osiewku jarego i ozimego wart. 50 grz. (SP 2, 3917); woźny sądowy wwiązuje Magdalenę do wsi K., którą ma w dzierżawie Jan Burzyński (ZK 17 s. 580); tenże Jan ustępuje za 90 grz. gr krak. Magdalenie wieś K.; wyrokiem sądu, jeśli któryś z br. Mikołaj lub Bartosz Obulcowie z Bronocic zapłaci 30 grz. Magdalenie ż. Stan. Kamyszowskiego [Stadnickiego], ustąpi mu wieś K. (ZK 17 s. 588, 624).

1470-80 K. własn. Bartłomieja Obulca h. Odrowąż, 5 ł. kmiec., zagroda z rolami, brak dworu i folwarku (DLb. 1 s. 71); 1474 Bartosz Obulec z Gór dopisuje 10 grz. Stan. Stadnickiemu z Kamyszowa [pow. wiśl.] na wsi K. do pierwszego zapisu na Jelowicach (GK 19 s. 905); 1475 Mikołaj ze Stradomi [dziś Stradomka] składa w sądzie protest, gdyż chcąc uwolnić swego poręczyciela Jana Pieniążka z Iwanowic, gotów był dać Bartoszowi i Mikołajowi Obulcom z Bronocic 70 grz. i konia wart. 20 grz. za wieś K. (ZK 18 s. 207); 1477 Katarzyna ż. Zbigniewa ze Służowa [pow. wiśl.] obwinia kan. wiśl. Mikołaja i jego br. Bartosza z Bronocic o niepodzielenie z nią dóbr po matce Małgorzacie [ż. sędziego ziemskiego krak. Bartosza Obulca] w Bronocicach, Dziekanowicach, Jelowicach i K. oraz domu w Krakowie wart. 600 grz. (ZK 204 s. 194); 1485 Bartosz Obulec z Bronocic zastawia za 30 grz. pstar. krak. Mik. Czarnemu z Podola całą cz. w K. (ZK s. 20 s. 334); 1489-99 w K. pobór z 1 ł. (ŹD s. 447; RP s. 23, 51, 88, 124, 141, 154, 168, 184, 197, 216); 1497 Marcin Przygoda [włodarz] w K. (RP s. 124).

1514 Zbigniew Łapka [z Kobylca] dzierż. K. wydzierżawia na rok ur. Mik. Marszowskiemu [jego własną] wieś K. z młynem. Mikołaj zapłacił mu już całą dzierżawę (ZK 25 s. 9); 1516 ur. Barbara c. zm. Stan. Marszowskiego w obecności opiekunów i krewnych Mik. Wielopolskiego z Gdowa i Jana Krzesza z Męciny oraz [siostrzeńców] Jana Zabawskiego z Marszowic i Macieja Zabawskiego [z Zabawy] darowuje siostrzenicy Jadwidze ż. Sebastiana Nanajki z Wielogłowów dobra: K., Podgrodzie, Dąbrowicę, Chrostową i Cichawkę. Jadwiga zobowiązuje się zapłacić Zbigniewowi Łapce 300 fl. długu Barbary (ZK 25 s. 302-4)3Wieś Cichawka należała do króla, a Marszowscy mieli na niej zapisy sum; tenże Zbigniew ustępuje za 150 fl. tejże Jadwidze wieś K., którą ma w tej sumie w zastawie od Mik. Marszowskiego (ZK 25 s. 306); 1518 szl. Jadwiga ż. Sebastiana Wielogłowskiego zw. Nanajką z Wielogłów dziedziczka: Podgrodzia, K., Dąbrowicy, Chrostowej i Cichawki przeciw Barbarze Marszowskiej dzierżawczyni i posesorce ww. dóbr o 2000 fl. zakładu ,,in suo lucro”; taż Jadwiga za zgodą męża zeznaje, że uzyskała od [swych] br. Macieja i Jana Zabawskich pełną spłatę za cały spadek po zm. wuju Mik. Marszowskim; taż Jadwiga rezygnuje na rzecz swych ww. braci z dóbr po ojcu i matce (ZK 26 s. 105, 115-6); 1519 taż Jadwiga dz. Podgrodzia, K., Dąbrowicy, Chrostowej i Cichawki ustanawia Barbarę Marszowską dożywotnią dzierżawczynią i posesorką ww. dóbr z zastrzeżeniem, że → Cichawkę odstąpi w dożywocie pisarzowi zupnemu bocheńskiemu Mik. Grzymułtowskiemu; Barbara Marszowska dz. Podgrodzia, Chrostowej, Dąbrowicy i K.; ww. Jadwiga dz. K. zwalnia br. Jana i Macieja Zabawskich z opieki nad jej dobrami: Podgrodziem, K., Chrostową, Dąbrowicą i Cichawką, do której wyznaczyła obecnie Barbarę Marszowską (ZK 26 s. 150-2, 219, 230).

1520 ww. Jadwiga dz. ww. wsi przeciw ich posesorce ww. Barbarze o karę XV, ponieważ nie dopuściła jej do wwiązania się w te dobra (ZK 26 s. 255-6); 1521 taż Jadwiga przeciw tejże Barbarze dz. ww. wsi o 1000 fl. zakładu (GK 36 s. 61); Sebastian Wielogłowski Nanajko z Wielogłów w imieniu ż. Jadwigi pozywa ww. Zabawskich o podział dóbr Barbary Marszowskiej, m. in. K. (ZK 26 s. 337); 1523 Jadwiga ż. tegoż Sebastiana posesorką dóbr: K., Podgrodzia, Dąbrowicy, Chrostowej i młyna w K., za zgodą męża zapisuje ww. dobra w dożywocie ciotce pannie Barbarze Marszowskiej. Dobra te po jej śmierci wrócą w ręce Jadwigi lub jej spadkobierców. Na znak dominium Jadwiga rezerwuje dla siebie każdego roku wojenne, 2 kapłony i 1 ćw. owsa z każdej z ww. wsi. Dóbr tych Marszowska nie może nikomu zastawiać, a poddanych sądzić, karać, pobierać od nich kary i obciążać dodatkowymi niezwyczajnymi daninami. Jadwiga będzie ochraniać ciotkę przed przeszkodami w posiadaniu dóbr i wypełniać obowiązek wypraw wojennych. Każdy z punktów obowiązującej obie strony umowy zostaje obłożony zakładem po 2000 fl.; taż Jadwiga za zgodą męża dopuszcza br. Macieja Zabawskiego z Zabawy do posiadania 1/3 jej dóbr dziedz.: Dąbrowicy, Chrostowej, Podgrodzia, K. i młyna [w K.] na rz. Rabie. Dobra te, zgodnie z zapisem, trzyma [ich ciotka] panna Barbara Marszowska. Maciej może dowolnie dysponować tą 1/3 dóbr bez przeszkód ze strony ciotki (ZK 26 s. 559-61, 570--1).

1530 w K. pobór z 1 ł., karczmy i młyna o 1 kole dorocznych (RP k. 27); Maciej Zabawski z Zabawy sprzedaje za 5000 fl. węg. ur. Annie wd. po Januszu Kośmirzowskim wsie Zabawę i Golkowice oraz wszystkie cz. w dobrach: Chrostowa, Dąbrowica, Podgrodzie i K., które pozyskał od [siostry] Jadwigi Wielogłowskiej i ciotki Barbary Marszowskiej (ZK 187 s. 87-8); Jadwiga ż. ur. Sebastiana Wielogłowskiego z Wielogłów za zgodą męża odstępuje „wieczyście” ur. Janowi Gamratowi równą cz. swych dóbr dziedz. w: K., Podgrodziu, Chrostowej i Dąbrowicy, z wszystkimi przezyskami również w równej części, pozyskanych na swej ciotce Barbarze Marszowskiej, która jednak będzie mieć te dwie części dóbr zgodnie z zapisem w dożywotniej dzierżawie, a po jej śmierci odziedziczy je Jadwiga. Gamrat uzyskuje wwiązanie do tych dóbr pod pewnymi warunkami. W ciągu 4 najbliższych lat pod zakładem 300 fl. pol. jego ż. Zofia [Marszowska] zrezygnuje przed sądem z pr. do tych dóbr i dokona ich zapisu na rzecz Jadwigi lub jej spadkobierców. Gdyby Zofia nie doczekała się potomka, dobra te wrócą w ręce Jadwigi. Jeśli Zofia w ww. czasie nie dokona zapisu zrzeczenia lub nie zechce się zgodzić na warunki umowy, Gamrat będzie te dobra posiadał dziedz. tylko dożywotnio, a po jego śmierci przypadną one Jadwidze lub jej spadkobiercom z pełnymi prawami. Wyłącznie pod tymi warunkami Jadwiga dopuszcza Gamrata do równej cz. ww. dóbr (ZK 28 s. 335-6)4Małżeństwo Zofii Marszowskiej i Jana Gamrata, zmarłego w 1544 r., było bezdzietne (Bon. 5 s. 363). Zofia była dalszą krewną Jadwigi, co pośrednio wynika z tej umowy; 1531 Anna Kośmirzowska z Zabawy i Golkowic, poręczając za siostry, sprzedaje za 4500 fl. węg. siostrze Magdalenie Zabawskiej wsie Zabawę i Golkowice oraz te cz. w: Chrostowej, Dąbrowicy, Podgrodziu i K., które pozyskała od Macieja Zabawskiego i te, które przypadły jej w spadku po ciotce Barbarze Marszowskiej (ZK 28 s. 493-4); 1536 Magdalena wd. po Macieju Zabawskim z Zabawy sprzedaje za 650 fl. pol. Krzysztoforowi Niewiarowskiemu swoje cz. w: K., Podgrodziu, Chrostowej i Dąbrowicy (ZK 29 s. 264-5); 1539 Mik. Odnowski [Herburt] z Felsztyna [Podole] kaszt. przem. i star. lwowski, Krzysztofor Niewiarowski i Jadwiga ż. Sebastiana Wielogłowskiego zw. Nanajką pod zakładem 2000 fl. dzielą dobra po zm. Barbarze Marszowskiej. Odnowskiemu przypadają całe K. z młynem nad rz. Rabą i połowa Podgrodzia z kmieciami: Tomaszem Szewcem, Zofią wd. po karczmarzu, „Lantischiną”, Piotrem Lorkiem i Kuśnierką. Niewiarowski bierze wieś Dąbrowicę ze stawem o nazwie Straszyn i połowę Podgrodzia z kmieciami: Stan. Baranem, Marcinem Baranem, Janem Piechylem, Mik. Zrodkiem i Stan. Nadolnym. Jadwiga za zgodą męża dostaje wieś Chrostową i fortalicium alias grodzisko Kamyk oraz łąkę leżącą we wsi Kamyk (ZK 187 s. 612-4)5Podziałem tym objętych było 2/3 dóbr po Barbarze Marszowskiej, gdyż ich 1/3 należała do Zabawskich, a później do Krzysztofora Niewiarowskiego.

4. 1342 Kazimierz W. przenosi na pr. średz. m. in. K. w ziemi krak., → Iwanowice (ZDM 1, 42).

5. 1432 pleban z Sobolowa wybiera meszne od kmieci w K. (ZDM 5, 1392 – dok. interpol.); 1463 Maciej Kurasz świecki [kmieć] z K. zobowiązuje się zapłacić 2 grz. i 6 gr Marcinowi wikariuszowi Kościoła kat. krak. za kupioną od niego dzies. w K. (OK 12 s. 144); 1470-80 dzies. snop. i kon. z całej wsi od 5 do 3 i 1/2 grz. wikarii prebendy zakrzowskiej w kat. krak. (DLb. 1 s. 71); 1529 w K. dzies. snop. wart. 4 grz. ww. wikarii (LR s. 2l4).

6. 1430 Jan kmieć z K. pozywa szl. Andrzeja ze Zbigniewa [dziś Zbydniów] o 24 sińce zadane mu na wolnej drodze. Jura z Bronocic występuje o karę przeciw Andrzejowi (GK 4 s. 67, 72-3, 81); Jan kmieć z K. pozywa szl. Spytka z Chodenic, który zadał mu 5 ran krwawych na wolnej drodze król. Jura z Bronocic występuje o karę przeciw Spytkowi (GK 4 s. 67, 73); Jan kmieć z K. pozywa szl. Marcina ze Zbigniewa o to, że przybył z równym sobie towarzyszem do K., rozbił dwoje wrót, wypędził z obory krowę wart. 1 grz. Jura z Bronocic występuje o karę za swego kmiecia (GK 4 s. 67, 72-3, 80, 88, 103, 116).

1 Obulcowie odziedziczyli dobra po Marciszu s. Jury z Bronocic, bracie Małgorzaty ż. sędziego Bartosza.

2 W haśle Bronocice błędnie po 100 grz. posagu i wiana.

3 Wieś Cichawka należała do króla, a Marszowscy mieli na niej zapisy sum.

4 Małżeństwo Zofii Marszowskiej i Jana Gamrata, zmarłego w 1544 r., było bezdzietne (Bon. 5 s. 363). Zofia była dalszą krewną Jadwigi, co pośrednio wynika z tej umowy.

5 Podziałem tym objętych było 2/3 dóbr po Barbarze Marszowskiej, gdyż ich 1/3 należała do Zabawskich, a później do Krzysztofora Niewiarowskiego.