KLIMONTÓW

(1384 n. Climontow, 1390 Klimunthow, 1392 Clinmontow, 1402 Klimantow, 1425 de Climyonthowo, 1469 Clymyvnthow, Clymothow, 1470 Clymynnthow, 1474 Clymyanthow, 1495 Klymyonthow, 1505 Clymuthow) 10 km na SW od Wodzisławia.

1. 1489 n. pow. krak.[-ksiąs.] (RP s. 136); 1494 n., 1581 pow. ksiąs. (GK 24 s. 687-8; ŹD s. 90); 1470-80 n. par. Mstyczów (DLb. 2 s. 90).

2. 1387 → p. 3; 1404 wyrokiem sądu na korzyść Oty z K. jego bratanek Mikołaj z Czarnocina [pow. wiśl.] ma usypać granice między Wierzbicą a Pękosławiem po: drogę biegnącą przez środek Pękosławia, drogę biegnącą do drogi wojewody [łęczyckiego Jana Ligęzy] w tejże wsi, też drogę wojewody, która przecina drogę krężelską do granicy wsi Krężoły (ZK 4 s. 164); 1423 łąki między K. i Wierzbicą; 1435 łąka Ruda, bór, Kośniski Brzeg; 1443 łąki między K. i Wierzbicą; 1463 łąka Bątka; łany Oleksiński i Sadowski, łąka → p. 3; 1581, 1583 → Jeżów w par. Mstyczów p. 2; 1597 pkom. krak. zatwierdza wyznaczone w 1596 r. granice między K., Kozłowem i Wierzbicą. Rozgraniczenie rozpoczęto między K. a Kozłowem k. ściany Wierzbicy i 2 starych kopców narożnych. Tu usypano 3 nowe kopce narożne: przy drodze publicznej z Żarnowca do Książa [Wielkiego] na S od Kozłowa, po drugiej stronie drogi kopce klimontowski i wierzbicki. Stąd poprowadzono granicę tą drogą na W wg kopców rozgraniczających K. od Kozłowa do 3 starych kopców Marcinowic, Kozłowa i K., dalej granice rozdzielają dobra Wierzbicy i K. wg kopców między rolami do drogi publicznej z Żarnowca do Jędrzejowa i naprzeciw innej drogi biegnącej z Książa [Wielkiego] przez Wierzbicę do Mstyczowa, do rowu klimontowskiego i nim po lewej stronie drogi jędrzejowskiej, k. drogi do Pękosławia do rogu rowu klimontowskiego, a dalej tą drogą do lasu należącego do Wierzbicy i do granic Pękosławia. Tu usypano 3 kopce narożne rozgraniczające Pękosław, Wierzbicę i K. (ZK 410 s. 32-6).

3. Własn. szlach. 1384 Grzegorz [kmieć] z K. (SP 8, 2561, 2563); 1386-1433 Ota z K. i → Gniewięcina – z tej wsi pisał się systematycznie w l. 1382-8, później sporadycznie, s. Piotra h. Lis (SP 1, 108, 110; 8, 4548, 4740, 5261, 5320-1, 5947-8, 5988, 6659, 7545, 7621, 10 702, uw. 33/3, 39/17, 89/7, 11/32, 116/21, 190/4, 289/40, 312/27, 325/37, 334/57, 336/15, 338/34, 342/50; ZK 1c s. 488. 502, 504, 506, 511, 518, 521, 547, 554; 2 s. 110, 396, 409; 3 s. 337; 3b s. 48, 90; 5 s. 294, 340, 336; 6 s. 83, 180, 312-3; 7 s. 301, 329; 193 s. 50, 60, 62, 72, 106, 159, 166, 172, 178, 260, 270; 195 s. 75, 106, 110, 329, 349, 357, 360; 196 s. 64, 185; GK 1 s. 633, 650, 664, 724; 146 s. 145; DSZ 41, 47, 49, 54-6, 109, 116, 143, 166; Mp. 4, 1020, 1078, 1233; KK 2, 389; ZK 197 s. 216-7, 223); 1386 Piotrasz z Wierzbicy oskarża Staszka i Jaszka [kmieci] z K. o bezprawne zabranie kmiecia z jego dziedziny (SP 8 uw. 36/13); 1387 włodarz z K. (SP 8 uw. 47/26); Ota z K. przeciw wdowie po Wisławie z Kościelca o 19 grz. poręki i szkody (SP 8, 4414, 4432, 4447, uw. 66/19); Ota z K. przeciw Piotraszowi z Czarnocina o 8 stajań [wykarczowanych] z zarośli i ról ornych [w K. na granicy z Wierzbicą należącą do Piotra br. Oty], na których można wysiać 30 ćw. zboża, i o przysposobienie 3 tysięcy zagonów (SP 8, 4304); 1388-9 tenże Ota przeciw Niemierzy z Krzelowa o 80 grz. poręki (SP 8 uw. 101/97, 178/50); 1388 Hanek z K. nepos Jakusza kmiecia z Gniewięcina, Bartek kmieć z K. (SP 8, 4837); Ota z K. i Piotr z Marcinowic nie stawili się w sporze z wwdą łęczyckim Janem [Ligęzą z Bobrka] o 520 grz. posagu, który, zgodnie z pr. ziemskim, powinien wyznaczyć (SP 8, 4661); Piechna z K. (SP 8 uw. 116/20); 1389 → Gniewięcin p. 4; 1395 Mściwoj z Kozłowa przeciw Ocie z K. o 400 grz. poręki za kaszt. sądec. Krystyna [z Koziegłów] i o szkodę (ZK 1c s. 424, 428); 1396 Strozar z Wilczkowic zastawia za 3 grz. Ocie z K. pole przy granicy Żyrkowic (ZK 1c s. 483); 1397 Ota z K. posiada kmieci w Wierzbicy; Paweł kmieć z Wierzbicy, jego pan Ota z K. (ZK 1c s. 562-3); Mikołaj ze Stróżysk [pow. wiśl.j i Andrzej z Czarnocina sprzedają za 150 grz. Ocie z K. 2/3 wsi Jeżów. Andrzej poręcza za swych br. Jana i Warcisława (SP 8, 5940); Minek [jego potomek Ninek?, → 1447] i Staszek kmiecie z K. (ZK 1c s. 505, 513): → Chebdzie, Goleniowy; 1398 → Goleniowy; Więcesław Broda z Marcinowic przeciw Ocie z K. o 10 kop zboża, 2 woły, sprzęty domowe i 10 grz.: tenże Ota przeciw Mścwojowi z Kozłowa o zabranie mu bydła wart. 6 grz. i 2 koni (ZK 1c s. 513, 532); 1399 Mikołaj s. Piotrasza z Czarnocina zwalnia stryja Otę z K. z wszystkich należności z tytułu opieki, gdyż uwolnił go od długów żydowskich i wykupił Mikluszowice (SP 8, 8115).

1402 Ota z K. w sporze z kl. Ś. Andrzeja w Krakowie o młyn w Maszkowie (ZK 3a s. 501, 577); 1403 Andrzej z Wyżyc w sporze z Otą z K. o Mikluszowice i dok. (ZK 3b s. 33); 1404-5 tenże Ota w sporze z bratankiem Mikołajem z Czarnocina przysięga, że od czasu podziału dóbr z jego ojcem [Piotrem] posiadał pole zw. niwą w K., o które go pozywał, i że ani Mikołaj, ani jego ojciec nigdy nie posiadali tego pola (ZK 3b s. 346, 356, 412, 422, 432, 449, 457); 1404 Mściwoj z Kozłowa w sporze z tymże Otą o 100 grz. posagu i 166 grz. w rzeczach, szatach i ziarnie z tytułu poręki za Iwana z Obichowa (ZK 3b s. 285, 296, 306, 485, 497, 508, 517); Żyd krak. Kanan przeciw Ocie „Kimątowsky” o długi (ZK 3b s. 329, 334); 1411-35 Ota z K. s. Oty h. Lis, student Ak. Krak. 1411, mistrz sztuk wyzwolonych 1421, później dz. Żyrkowic, żył jeszcze w 1457 r. (Ind. s. 237; B. Ulanowski, Mikołaj z Błonia kanonista polski z pierwszej połowy XV-go wieku, RAUh. 23, s. 20; ZK 197 s. 9, 343, 355-6; 14 s. 318-9); 1412-4 Mikołaj włodarz z K. (ZK 193 s. 79, 159, 166, 172, 178); 1412 Zbyszek i Paszek z Sędziszowic oddalają roszczenia Oty z K. o płoty, gruszę i śliwkę; Mikołaj kmieć z K. (ZK 193 s. 81, 85); Elżbieta z Rożnicy wd. po podczaszym królowej [Klemensie z Kwiliny] i jej s. Świętopełka [!] godzą się z Otą z K. o łan zw. Zagumiennym Łanem w Gniewięcinie; Jakusz z Łowini zeznaje, że tenże Ota spłacił mu wszystkie długi; tenże Ota zobowiązuje się zapłacić 40 grz. długu i 3 grz. czynszu Klichnie wd. po Przedborze z Łowini; 1413 Jakusz z Łowini zobowiązuje się zwrócić Ocie z K. dok. (ZK 193 s. 100, 117-8); 1418 Piotr Kłapiec kmieć ze Skoczkowa oddala roszczenia Oty z K. o zbiegnięcie przed czasem; tenże Ota zwalnia Sędka z Potoku ze sprawy o stóg pszenicy i 2 grz. (ZK 194 s. 288).

1420 Mikołaj z Czarnocina pozywa Otę z K. o zadanie 12 ran cielętom, zabicie 3 cieląt i wypędzenie bydła z jego dziedziny [w Wierzbicy] (ZK 195 s. 71); 1423 Ota z K. zeznaje, że Hanusz z Garlicy zapłacił mu 18 grz. za stogi zboża w Żyrkowicach (GK 2 s. 79); wyrokiem sądu Ota z K. pozyskuje na Święszku z Wilczkowic [dla swej wsi Żyrkowice] zarośla i kopaniny (copanyny) w dziedzinie Łuszczewice (ZK 7 s. 300); Ota z K. godzi się z wdową z Czarnocina w ten sposób: jeśli kiedykolwiek łąki między K. i Wierzbicą zostaną oznaczone zatkniętymi w ziemię kijami pospolicie „zathkneny”, nikt z obu stron nie może przez nie jeździć i chodzić, dopóki w całości nie zostaną skoszone, po zbiorze siana każdy ma przez nie wolną drogę (ZK 195 s. 187); 1424-70 Andrzej Klimontowski zw. Muchą dz. K. i Żyrkowic s. Oty h. Lis, rycerz pasowany (ZK 7 s. 371; 8 s. 303; 9 s. 186-7, 204, 235-7; 195 s. 245; 197 s. 343, 355-6, 687-8; 312 s. 462; 256 s. 194, 291, 368; 257 s. 7, 17, 23, 28, 31-2, 34, 59, 65; GK 5 s. 371, 617; 12 s. 95; SP 2, 2392; OK 5 s. 226v; 12 s. 1013, 1015; DSZ 190-1; ZK 260 s. 301; 1424-32 Katarzyna z → Gołyszyna ż. Andrzeja z K. (ZK 7 s. 327; GK 3 s. 442; SP 2, 2392); 1424 wyrokiem sądu Katarzyna ż. Andrzeja z K. alias wd. po Piotrze z Wysocic uzyskuje na szwagrze Świętosławie 150 grz. półgr posagu i tyleż wiana oprawionych jej przez zm. męża Piotra na Wysocicach. Zapis ten zostaje przeniesiony na całą wieś Gołyszyn, Katarzyna uwalnia więc Świętosławowi Wysocice i oddaje mu pierwszy dok. posagowy (ZK 7 s. 371); Ota z K. ma zwrócić 42 grz. półgr Dominikowi Pilawie z Psar, albo pod karą XV wwiązać go do dziedziny w Gniewięcinie (ZK 195 s. 245); 1427 tenże Ota z K. alias z Gniewięcina pozyskuje na Jakubie ze Strzeszkowic 2 grz. i 1 wiard. oraz tyleż pieniędzy podległych, gdyż Jakub nie okazał w sądzie dok. większej sprawy (ZK 196 s. 48, 63-4); wyrokiem sądu tenże Ota zabrane od Tomka z Knyszyna 4 woły za 3 grz. będzie używał do swych potrzeb przez 2 tygodnie. Jeśli potem Tomek ich nie wykupi, pozyska je wieczyście za te 3 grz. (ZK 196 s. 78); 1428 Ota z K. daje kl. Ś. Andrzeja w Krakowie staw w Żyrkowicach k. Maszkowa w zamian za łąkę klasztorną (ZK 146 s. 145-6); 1430 Katarzyna ż. Andrzeja z K. alias z Gołyszyna okazuje sądowi dok. [z 1424 r.], wg którego ma na Gołyszynie oprawę posagu i wiana po pierwszym mężu. Wieś tę będzie dzierżyć do pełnej spłaty 300 grz. posagu i wiana (ZK 9 s. 204); Paszek z Gniewięcina oddala roszczenia Samsona włodarza Oty z K. o 6 wozów, na których przewozili kmiecia do swego domu z 6 ludźmi, gdyż woźny sądowy nie zeznał, że pozywał Paszka; mgr Ota [z K.] zobowiązuje się zapłacić Janowi Siemuchowi z Marcinowic po śmierci jego ojca lub matki (ZK 197 s. 9-10); Ota [starszy] z K. wydzierżawia s. Andrzejowi na 6 lat całą wieś Żyrkowice, z której pod karą XV syn będzie mu płacił 14 grz. rocznie (ZK 197 s. 60-1); 1431 Wojciech z Kościelca wydzierżawia za 150 grz. gr krak. Andrzejowi z K. wieś Dzików w pow. sand. (ZK 9 s. 266-7); 1432 → Gołyszyn; 1433-6 Mikołaj z K. s. Oty h. Lis, później dziedziczył w → Gniewięcinie i Jeżowie (ZK 197 s. 216, 343, 355-6, 515; 312 s. 462-3); 1433 Mikołaj z K. zastawia za 63 grz. Janowi z Wilkowa wieś Męcinę Małą, którą pozyskał z tytułu posagu ż. [Stachny], a dziedziczył ją jej zm. ojciec Andrzej z Wyżyc. Ota z K. poręcza Janowi za s. Mikołaja (ZK 197 s. 216-7); Stachna ż. tegoż Mikołaja zeznaje, że za jej zgodą zastawił on Janowi z Wilkowa wieś Męcinę Małą, którą ona trzyma z tytułu posagu, i zobowiązuje się uwolnić w swoim pow. z poręki teścia Otę z K. (ZK 197 s. 223); 1434 taż Stachna zostaje zobowiązana przez sąd do dokonania zapisu na rzecz męża wsi Męciny Małej (ZK 312 s. 467).

1434 br. Andrzej, Mikołaj i mistrz sztuk wyzwolonych Ota, dziedzice K., dzielą dobra, z których Ocie przypadają Żyrkowice oraz młyn i karczma z rolami i łąkami w Maszkowie, a Andrzejowi i Mikołajowi po śmierci matki Anny przypadnie cz. w Gniewięcinie oraz całe wsie K. i Jeżów. Matka wyraża zgodę na ten podział i rezygnuje z pr. do posagu i wiana na Żyrkowicach, a synowie wyznaczają jej posag i wiano na K. i Jeżowie. Ota natomiast zobowiązuje się pod karą XV płacić matce w bieżącym roku 3 grz., a później po 4 grz. do końca jej życia. Po jej śmierci braciom nie będzie nic płacił (SP 2, 2562); 1434 br. Andrzej i Mikołaj z K. oraz Ota z Żyrkowic zobowiązują się płacić za życia matki Anny po 20 grz. każdego roku siostrom Piotruszy i Annie aż ,,ad contractum matrimonii ipsarum domicellarum alias doscza zamasz”. Kiedy pozawierają małżeństwa, ww. bracia pod karami XV zapłacą im 200 grz. posagu i 30 grz. wyprawy. Ta ostatnia suma będzie dodatkiem do wyprawy, którą siostry mają już przygotowaną. Bracia mają dać Piotruszy płaszcz podbity futrem, taki jaki dali już drugiej siostrze. Wyprawę i płaszcz mają przekazać na ręce Żegoty z Grzegorzowic (SP 2, 2563); br. Andrzej i Mikołaj z K. wyznaczają matce Annie po 150 grz. półgr posagu i wiana na K. i Jeżowie (ZK 197 s. 355); mistrz Ota z K. w sporze z matką [Anną] przysięga, że nie zabrał jej kopy gr z czynszu w Gniewięcinie i nie rozbił 3 rygli w jej domu [właściwie dworze] w K., a mianowicie u bramy folwarku, u drzwi piwnicy, u drzwi w pokoju oraz nie wyrządził jej 20 grz. szkody; tenże Ota zabrał matce 6 wozów siana. Wyrokiem sądu ma zapłacić sądowi 6 sk. kary, a matce zapłaci za siano albo je zwróci (GK 5 s. 63); Jan karczmarz z K. (OK 5 s. 56v); mistrz sztuk wyzwolonych Ota z K. zobowiązuje się zapłacić 19 grz. gr krak. Janowi z Sieciechowic (SP 2, 2554).

1435 Andrzej z K. zeznaje, że mistrz Ota z K. zapłacił 4 grz. czynszu za bieżący rok, który jest obow. płacić matce na jego ręce i br. Mikołaja (ZK 197 s. 428); br. Andrzej i Mikołaj z K. dzielą dobra K., Jeżów i Gniewięcin [tu cz. wsi]. Andrzejowi przypada wieś K. z dworem, a Mikołajowi większa cz. wsi Gniewięcin. Aby podział ojcowizny był sprawiedliwy, Andrzej dodaje bratu łąkę zw. Rudką w K., od dawna wyrobioną i wykarczowaną, a Mikołaj dodaje Andrzejowi za to połowę boru położonego w Gniewięcinie. Ponadto Mikołaj ceduje bratu 2 grz., które zgodnie z zapisem w księdze ich br. mistrz Ota płaci corocznie każdemu z nich na czas życia matki. W Jeżowie Mikołaj odstępuje bratu wszystkie bory do K., a Andrzej daje mu do Gniewięcina łąkę Brzegi w Jeżowie od łanu zw. Kawiorowem (Caworow) do granicy Mstyczowa, Mikołaj zaś daje bratu łąkę Brzegi od ww. łanu aż do końca Kośnicskiego Brzegu, leżącego w K. Te uzupełnienia i poprawki do podziału mają obowiązywać wieczyście. Jeżów bez ww. całej łąki Brzegi po śmierci matki bracia podzielą po połowie i wszystko co będzie do podziału w tej wsi. Za życia matki Mikołaj nie może korzystać z ww. łąk, chyba że matka wyrazi na to zgodę, i to w ściśle określonym zakresie. Bracia obow. pod zakładem 100 grz. wnieść zapis do ksiąg ziemskich; stren. Andrzej z K. pozywa Paszka z Gniewięcina o to, że z czterema równymi mu stanem i 30 niższego stanu (dissimilibus ribaldos) najechał jego bór w Jeżowie i zabrał 27 pni drewna, które woźny sądowy zabezpieczył w domu Paszka (GK 5 s. 360-1); 1436 Katarzyna wd. po Andrzeju z Wyżyc zastawia za 50 grz. z tytułu posagu c. Stachny zięciowi Mikołajowi z K. 5 kmieci w Wyżycach z wyjątkiem ich robocizn, które rezerwuje dla siebie (ZK 197 s. 515-6); Andrzej z K. składa protest przeciw br. Mikołajowi z Gniewięcina, ponieważ był gotów wnieść do księgi ziemskiej zapis w sprawie podziału dóbr pod zakładem 100 grz. (ZK 197 s. 531 → 1435 r.); Stachna ż. Mikołaja z K. i Fenna ż. Jana z Wojsławic pozyskują pr. bliższości na Wiernku z Gabania wieś Wolę Bartkowską, ponieważ Wiernek nie posiada żadnych dok. dotyczących tej wsi i nienaruszalności jej posiadania, nie mógł też przedstawić sądowi żadnego dok. Sąd skazuje Wiernka na karę XV dla ww. i sądu, wyznacza także woźnego do wwiązania ich w Wolę Bartkowską (ZK 146 s. 323-4); Andrzej z K. zobowiązuje się wypłacić 30 grz. posagu siostry Piotruszy jej mężowi Mikołajowi z Masłomiącej pod warunkiem wwiązania go do swych dóbr wg zwyczaju (ZK 146 s. 303); tenże Andrzej przeciw br. Mikołajowi z Gniewięcina o szkody w dobrach (ZK 197 s. 531); 1437 Anna wd. po Ocie z K. umarza wszystkie sprawy z s. Andrzejem z K. o zapisy na K. i Jeżowie (ZK 197 s. 635).

1441-85 Anna Klimontowska c. Goworka z Makocic h. Rawa, druga ż. Andrzeja z K., wd. po nim od 1470 r. (ZK 256 s. 161; 260 s. 170, 301, 355; 200 s. 372; 201 s. 425, 429, 458; 202 s. 68-9, 98; GK 19 s. 635; 20 s. 349-50; OK 12 s. 1013); 1441 Andrzej z K. winien 70 grz. gr pol. Kanimirowi z Wojsławic (ZK 256 s. 172); tenże Andrzej wyznacza [drugiej] ż. Annie c. Goworka z Makocic 100 grz. posagu i tyleż wiana na połowie dóbr w K. i Jeżowie (ZK 256 s. 161); → p. 5; 1442 Andrzej z K. winien 100 grz. Stanisławowi z Radziczowa; tenże Andrzej oddala roszczenia Mikołaja z Sieciechowic o 24 grz. (ZK 256 s. 207, 214-5); tenże Andrzej zastawia za 27 grz. gr krak. [szwagrowi] Mikołajowi z Masłomiącej całą cz. w Jeżowie; 1443 tenże Andrzej poręczając za ż. Annę zastawia za 120 grz. gr posp. Maciejowi ongiś z Budkowa [woj. łęczyckie] całą dziedzinę w Jeżowie i 2 kmieci w K. osiadłych na 2 ł. (ZK 256 s. 233, 257); Maciej Budkowski wyznacza ż. Annie c. Zygmunta z Trojanowic 120 grz. posagu na zastawie w Jeżowie [i K.]; Andrzej z K. winien 32 grz. gr krak. [szwagrowi] Mikołajowi z Masłomiącej (ZK 256 s. 268, 314); Mikołaj z Czarnocina ugodzi się z Andrzejem z K. w sprawie łąk między K. i Wierzbicą, jeśli Andrzej okaże dok. dotyczące K. i Wierzbicy (ZK 256 s. 327); wyrokiem sądu Andrzej z K. nie będzie bronić poddanym z Wierzbicy Mikołaja z Czarnocina jeździć i chodzić przez swoje łąki między K. i Wierzbicą. Jeśli łąki te zostaną oznaczone wetkniętymi w ziemię kijami alias zatkano, wówczas poddani ci nie mogą przez nie jeździć i chodzić, dopóki łąki nie zostaną skoszone. Andrzej pod karą XV ma dawać Mikołajowi dokument dziedz. dotyczący K. i Wierzbicy oraz innych dziedzin, który po wykorzystaniu Mikołaj pod karą XV obow. mu zwrócić (SP 2, 3149); Andrzej z K. winien 32 grz. Mikołajowi z Masłomiącej. Dług ten poręczał Mikołaj z Gniewięcina (ZK 256 s. 336-7); 1444 Anna ż. Andrzeja z K. po uzyskaniu spłaty rezygnuje z dóbr po ojcu i matce na rzecz br. Jana s. Goworka z Makocic (ZK 198 s. 179-80); panna Anna z K. [c. Oty z K.] pozyskuje na [br.] Mikołaju z Gniewięcina 17 grz. i 8 sk. czynszu z tytułu swej cz. dóbr. Mikołaj ma to zapłacić zgodnie z dok. sądowym; panna Anna z K. c. Oty (ZK 256 s. 363, 365); Andrzej z K. zobowiązuje się zapłacić 20 grz. półgr szer. i 10 grz. gr posp. Elenie wd. po Janie z Sieciechowic (ZK 256 s. 372).

1445 Jadwiga wd. po Koli z Mstyczowa zeznaje, że udzieliła zgody swemu włodarzowi Janowi na wwiązanie Andrzeja z K. do dóbr w Przełai, które na niej pozyskał; tenże Andrzej zastawia za 30 grz. gr krak. Mikołajowi z Masłomiącej 3 ł. z 3 kmieciami w K. (ZK 257 s. 37, 73); tenże Andrzej oddaje w zarząd Szczepanowi ongiś z Sułkowa wieś K. Z obecnych zbiorów Szczepan weźmie dla siebie 2/3, a 1/3 zbiorów i czynsz odda Andrzejowi (ZK 257 s. 112-3); 1446 Anna ż. Andrzeja z K. sprzeciwia się wydaniu przez sąd krak. dok. w sprawie Jeżowa dla Mikołaja z Gniewięcina, ponieważ sam Andrzej zastawił mu tę dziedzinę; taż Anna sprzeciwia się wystawieniu przez sąd ziemski dok. dla Szczepana ongiś z Sułkowa w sprawie K. (ZK 257 s. 121); Andrzej z K. oddaje w zarząd temuż Szczepanowi wieś K. W bieżącym roku Szczepan weźmie cały czynsz i zbierze wszystkie zasiewy, w następnym roku Szczepanowi przypadną 2/3 zbiorów, a Andrzejowi 1/3 zbiorów i cały czynsz. W trzecim roku Szczepan będzie siał i zbierał podług ustalonej ilości zboża, a cokolwiek będzie powyżej normy przypadnie Andrzejowi. Wg zwyczaju ziemskiego do ś Jakuba [25 VII] Andrzej będzie uwzględniał szkody z powodu ewentualnego gradobicia (SP 2, 3257); Mikołaj z Masłomiącej zeznaje, że Jadwiga wd. po Koli z Mstyczowa wykupiła od niego 3 ł. w Przełai, które miał w zastawie od Andrzeja z K. (ZK 257 s. 141-2).

1454 Andrzej z K. poręcza kaszt. sand. i star. przem. Przedborowi z Koniecpola [woj. sier.] dług 220 fl. Jana z Koziegłów wsią K. (GK 12 s. 630-1); 1458 Zbigniew Gniewięcki z Dymlina [dziś Demblin w pow. wiśl.] zobowiązuje się zapłacić 4 grz. gr posp. w ciągu 2 tygodni podsędkowi krak. Mik. Czarnockiemu. Pieniądze te zdeponuje u Jerzego br. mieszcz. krak. Waltka, a jeśli tego nie uczyni, pod karą XV zapłaci 10 grz. Ponadto Zbigniew ma dostarczyć do dworu w Wierzbicy tyle korcy owsa miary żarnowieckiej, ile wg zeznań włodarza z Wierzbicy i kmiecia Świętka z Gniewięcina ma być zebrane z zasiewów w Gniewięcinie. Zbigniew odstępuje (condescendit alias odstąpuye) też Mikołajowi 2 ł. ozime w K. i zobowiązuje się wysłać swoich poddanych z Gniewięcina na 2 dni do żniw [w Wierzbicy]. Zakład 10 grz. Jeśli cokolwiek z tej ugody nie będzie zrealizowane, Mikołaj może wystąpić o karę XV (GK 15 s. 44); 1462 Andrzej z K. oddala roszczenia Jana z Krzelowa o kmiecia zbiegłego do K. ze Skoczkowa [dziś nie istn., par. Tarnawa], ponieważ kmieć ten zmarł. Jan może pozywać o pozostawione przez niego dobra jego spadkobierców; tenże Andrzej oddala roszczenia Jana z Krzelowa o stóg żyta, 4 woły, 2 krowy i 2 woły robocze, należące do zm. kmiecia Jana, który zbiegł [ze Skoczkowa] do K. (ZK 258 s. 305, 335); 1463 Mikołaj z Gniewięcina ustępuje Andrzejowi zw. Muchą z K. 2 ł. w K. zw. Oleksińskim i Sadowskim z łąką za karczmą, które miał od niego w zastawie. Mikołaj umarza zapis w tej sprawie dokonany w aktach król.; tenże Andrzej zastawia za 100 grz. br. Mikołajowi z Gniewięcina całą cz. w Jeżowie i łąkę dworską w K. zw. Bątką tak, jak jest ona odgraniczona od innych łąk (ZK 258 s. 353-4); 1464 tenże Andrzej wyznacza ż. Annie c. zm. Goworka z Makocic 200 grz. posagu i tyleż wiana na połowie dóbr w K., Żyrkowicach i Jeżowie oraz na połowie dworu w K. z wszystkimi przynależnościami (ZK 260 s. 76); tenże Andrzej z ż. Anną mają zapłacić 9 grz. Piotrowi Marcinowskiemu pod warunkiem wwiązania go do 2 ł. osiadłych w K. z kmieciami Andrzejem Andrakowicem (Abdrakouicz) i Wojciechem Stachnikowicem (ZK 258 s. 432); 1469 Andrzej z K. zapisuje bratowej Stachnie wd. po Mikołaju z Gniewięcina wyznaczone jej przez męża 300 grz. posagu i tyleż wiana na połowie Żyrkowic i młyna w Maszkowie oraz na całej karczmie tamże i domu na Garbarach przed Krakowem. Stachna zaś kasuje wyznaczoną jej przez zm. męża oprawę posagu i wiana na Gniewięcinie i Jeżowie. Jan Radwan z Brzeźnicy i Piotr z Wyżyc zeznają, że jeszcze Mikołaj udzielił im satysfakcji z tytułu 300 grz. [posagu] przysługujących im po ciotce Stachnie i anulują odpowiedni zapis w tej sprawie (ZK 17 s. 666)1W zapisce błędnie avia, zamiast amita, → 1475 r.

1470 Andrzej z K. wyznacza ż. Annie c. zm. Goworka z Makocic 250 grz. posagu i tyleż wiana na całych wsiach K. i Jeżów oraz na całym dworze w K. i dobytku, który ma z podziału po zm. br. Mikołaju (ZK 260 s. 301); Anna wd. po Andrzeju z K. c. zm. Goworka z Makocic wraz z siostrami Martą ż. Jakuba z Miechowic i panną Ulianą dziedziczą cz. w Makocicach (ZK 201 s. 21); Mikołaj z Dębicy [pow. pilzn.] wyznacza ż. Annie [z K.] 300 grz. posagu i tyleż wiana na wsiach Rzuchowa i Kłokowa w pow. pilzn. (ZP 3 s. 107; 34 s. 598); 1470-95 Anna dz. K., Jeżowa i Zyrkowic, c. zm. Andrzeja z K. i Anny z Makocic, ż. Mik. Dębickiego i wd. po nim po 1490 r. (ZP 3 s. 107; GK 25 s. 101-2); 1470-80 w K. łany kmiece i folwark (DLb. 2 s. 90); 1471-90 Mik. Dębicki z Dębicy h. Gryf dz. Rzuchowej i Kłokowej, a przez żonę K., Jeżowa i Żyrkowic (ZK 18 s. 88; DLb. 2 s. 90; 1 s. 135; ZK 263 s. 29; ZP 23 s. 150; 24 s. 139)2Wiadomość o dziedziczeniu przez żonę podał Długosz tylko przy Żyrkowicach (DLb. 1 s. 135), ale dotyczy ona wszystkich dóbr po Andrzeju z K. Przy opisie wsi Jeżów Długosz błędnie podał, że jej dziedzicem był Stanisław Dębicki (DLb. 2 s. 90). Mik. Dębicki pisał się najczęściej z Dębicy, choć nic w niej już nie posiadał, a także z dziedziczonej przez niego Rzuchowej. W dokumentacji nie podaję tego rodzaju informacji, a także wiadomości dotyczących jego działalności gospodarczej nie wiążącej się bezpośrednio z dobrami K., których faktycznym dziedzicem był dopiero jego syn; 1471 Anna ż. Mik. Dębickiego zapisuje mężowi 1/3 dóbr po ojcu i matce w Żyrkowicach, K., Gniewięcinie, Jeżowie i Makocicach. Po jego śmierci dobra te przypadną jej albo jej spadkobiercom (ZK 18 s. 88); 1474 → p. 4; 1475 Piotr z Wyżyc zeznaje, że Mik. Dębicki [z K.] spłacił go z dóbr dziedz. w Żyrkowicach, przysługujących mu po zm. ciotce Stachnie [ż. Mikołaja z Gniewięcina brata Andrzeja z K.] (ZK 18 s. 214); 1477 Anna wd. po Andrzeju z K. zastawia za 10 grz. gr krak. Stanisławowi z Zawady 2 ł. w K. z kmieciami Stachnikowicem i Ninkiem (ZK 262 s. 44-5); 1478 taż Anna zobowiązuje się zwrócić 14 grz. Piotrowi z Marcinowic pod warunkiem wwiązania go do 2 ł. w K. z kmieciami Ninkiem i Bartkiem Stachnikowicem, które to dobra trzyma z tytułu oprawy posagu i wiana (ZK 262 s. 88-9); Anna [z K., c. Andrzeja i Anny] ż. ur. Mikołaja z Dębicy umarza dokonany na jej rzecz przez męża zapis na dobrach Rzuchowa i Kłokowa w pow. pilzn. (ZP 21 s. 459); 1481 Anna z K. wd. po Andrzeju zastawia za 18 grz. Rafałowi z Rytra 2 kmieci osiadłych w Makocicach (ZK 201 s. 425); 1485 taż Anna sprzedaje za 150 grz. gr pol. Rafałowi z Rytra całą cz. po ojcu i matce w Makocicach (ZK 202 s. 68-9); 1488 Anna ż. Mik. Dębickiego z Rzuchowej zapisuje mężowi na swych dobrach dziedz. następujące sumy: 200 fl. węg. na K. i połowie Jeżowa, 200 fl. na połowie Żyrkowic (ZK 263 s. 29); 1489-99 w K. pobór: 1489 z 1 i 1/2 ł.; 1490 z 1 ł.; 1491-4 z 2 i 1/2 ł.; 1496-7 brak danych o poborze; 1498-9 z 1 i 1/2 ł. (ŹD s. 438; RP s. 10, 39, 75, 112, 136, 149, 162, 177, 192, 207); 1494-1501 Jan Dębicki dz. K., Jeżowa i Żyrkowic, s. Mik. Dębickiego (GK 24 s. 687; 28 s. 67-8); 1494 Jan Dębicki dz. K. zastawia za 200 fl. węg. Jadwidze ż. Jana Psarskiego z Pawłowic c. ur. Andrzeja z Lubowca [ziemia dobrzyńska] podżupka bocheńskiego wieś K. w pow. ksiąs. (GK 24 s. 687-8); 1495 tenże Dębicki zastawia tejże Jadwidze za 200 fl. węg. i 60 fl. pol. wieś K. (GK 24 s. 1001-2); Anna dz. K. wd. po Mik. Dębickim wyraża zgodę na przejęcie przez Jana Psarskiego zapisu 260 fl., dokonanego przez jej s. Jana [na rzecz Jadwigi ż. Psarskiego] na dobrach po ojcu i matce w K. i składa rezygnację z pr. do tych dóbr. Jan Dębicki wyznacza w zamian matce Annie 260 grz. na połowie Głobikowej [wieś po ojcu, pow. pilzn.] i innych dobrach (GK 25 s. 101-2); 1496 Jan Dębicki dz. K. zastawia za 40 grz. gr pol. br. Janowi i Pawłowi z Gniewięcina 2 ł. w Gniewięcinie z kmieciami Janem Kłądkiem i Janem Szytalem oraz łan w Jeżowie z kmieciami Piotrem Kawiorem i Mik. Łężką (Lanszka, GK 25 s. 684-5); tenże Jan dopisuje Jadwidze ż. Jana Psarskiego 60 fl. do sumy 200 fl. węg. i 60 fl. pol. zapisanych jej na wsi K., którą teraz będzie trzymać – w sumie 200 fl. węg. i 120 fl. pol. (GK 25 s. 1061-2); 1498 Jan Dębicki dz. K. i Gniewięcina zastawia za 44 fl. Leonardowi Czarnockiemu całą cz. po matce w Gniewięcinie (GK 26 s. 792-3); Marcin Tabor włodarz w K. (RP s. 39).

1501 Jan Dębicki z K. dopisuje 40 fl. pol. Andrzejowi z Nieprześni do pewnej sumy zapisanej mu wcześniej na K. Jan poręcza za br. Hieronima, że zezna on przed sądem zgodę na ten zapis (GK 28 s. 250); Leonard Czarnocki z Zahutynia [ziemia sanocka] karbarz żupy wielickiej w imieniu swoim i br. stryjecznego Stanisława składa przed sądem protest, ponieważ był gotów dać pieniądze przeciw Piotrowi Ostrowskiemu wg zapisu w aktach grodzkich, chcąc wykupić pr. bliższości zastawione Ostrowskiemu dobra K., gdyż w przyszłości nikt nie może mieć lepszej bliższości do tych dóbr od niego i brata (GK 28 s. 403); 1502 Elżbieta ż. Dzietrzycha Lubomirskiego dz. Janowic kwituje Piotra Ostrowskiego z pieniędzy, które jej przysługiwały na wsi K.; Zofia ż. Jana Rokosza c. zm. Anny z Dębicy [pow. pilzn.] i K. odstępuje na rzecz tegoż Piotra od pr. bliższości do K. (ZK 264 s. 84); 1503 Andrzej z Nieprześni zeznaje, że wziął od Anny c. ur. Mik. Czaszyńskiego sędziego halickiego, a ż. swego s. Mikołaja, 370 fl. węg. W tej sumie daje jej wwiązanie do dóbr w K. i Damianicach, które sam ma w zastawie [od Dębickiego K., a od Kmity Damianice] wg zapisu w aktach grodz. (ZK 23 s. 151-2); 1505 Hieronim Dębicki dz. K. i Jeżowa darowuje Stan. Czarnockiemu s. zm. Stanisława z Nieprowic [pow. wiśl.] podżupka wielickiego cały dwór w K. z rolami i łąkami w K. i Jeżowie oraz staw w K.; tenże Hieronim sprzedaje za 700 fl. temuż Czarnockiemu całe cz. dóbr w K. i Jeżowie (ZK 264 s. 196-7); 1505-38 Stan. Czarnocki, Klimontowski dz. K., Jeżowa i Nieprowic (ZK 264 s. 196-7; 265 s. 142-3, 148, 150, 155, 208, 219; 266 s. 81, 401-2; 267 s. 98, 131, 441-2, 510-1; 268 s. 1, 51; 279 s. 716, 767; 26 s. 339, 394, 406; GK 37 s. 17, 940, 987-8; AKH 9, 632; KUJ 368; Katalog UJ 425); 1505 tenże zastawia za 118 fl. swym br. stryjecznym Stanisławowi i Leonardowi z Wierzbicy całą wieś Jeżów (ZK 264 s. 197-8); 1508 tenże Czarnocki oddaje w dzierżawę na 3 lata stryjowi księdzu Leonardowi Czarnockiemu z Zahutynia wsie K. i Jeżów. Leonard będzie mu płacił rocznie 10 grz., a jeśli coś w tych dobrach pobuduje, Stanisław odliczy mu nakłady od sumy dzierżawnej (ZK 264 s. 305-6); 1518 Jadwiga Czarnocka [siostra Marka Ratołda ze Skrzydlnej i Mszany – ZK 26 s. 394 z r. 1522] matka Stan. Czarnockiego dz. Jeżowa i K. miała zabezpieczoną oprawę posagu i wiana na tych wsiach (ZK 266 s. 401-2); 1520 Stan. Czarnocki dz. K. wyznacza ż. Katarzynie c. zm. Biernata Przybkowskiego z Przybkowic 530 fl. pol. posagu i tyleż wiana na połowie K i Jeżowa i na całym dworze w K. (ZK 267 s. 14); 1520-36 Katarzyna ż. Stan. Czarnockiego, Klimontowskiego z K. (ZK 267 s. 14; 29 s. 240); 1521 kmiecie z K. i Jeżowa Mik. Kuprzyc, Michał s. Jana Ptaka i Jan Ptak (ZK 265 s. 189); 1523 Jan Płaza z Mstyczowa zobowiązuje się oddać 40 fl. Stan. Czarnockiemu z K. pod warunkiem wwiązania go do cz. w Mstyczowie i Przełai (GK 37 s. 272); 1526 tenże Stanisław umarza zapis 215 fl., w których miał w zastawie od Gniewosza Psarskiego dobra Olpice i Boleścice (ZK 267 s. 510-1); 1529 w K. role kmiece, role folw. → p. 5.

1530 w K. pobór z 2 ł. (RP k. 9); 1531 Zygmunt Stary zezwala Stan. Czarnockiemu sprzedać z pr. wykupu za 600 fl. roczny czynsz ze swych dóbr K. i Jeżów; sąd ziemski krak. poświadcza, że tenże Czarnocki sprzedał za 400 fl. pol. Ak. Krak. roczny czynsz 20 fl. z dóbr Jeżów i K. (Katalog UJ 416-7); 1532 Stan. Czarnocki z K. zastawia za 500 fl. Jakubowi Gierałtowskiemu [Sancygniowskiemu] połowę K. i Jeżowa, która jest wolna od oprawy posagu i wiana ż. Katarzyny; tenże Jakub Sancygniowski wydzierżawia na 3 lata za 30 fl. rocznie temuż Czarnockiemu ww. dobra (ZK 28 s. 614-6); 1533 ur. Stan. Klimontowski dz. K., Krężołów, Jeżowa, Mstyczowa, Czepca i Przełai oraz Strzałkowic i Soboniowic w pow. ksiąs. i krak. bierze 400 fl. od Jana z Jasła mansjonarza i altarysty altarii Ś. Marcina w kościele kat. krak., w zamian oddaje mu z pr. wykupu 10 grz. czynszu z ww. wsi (ZK 29 s. 45-9); 1534 Jadwiga Czarnocka darowuje Stan. Czarnockiemu dz. K. i Strzałkowic dwór [w Mstyczowie], role folw. z przynależnościami w Mstyczowie, Przełai i Czepcu, a sprzedaje mu za 1300 fl. połowę tych dóbr (ZK 29 s. 77-9); 1535 Zygmunt Stary zezwala Stan. Klimontowskiemu sprzedać z pr. wykupu 10 grz. czynszu za 400 fl. za wykupienie czynszu król. z żupy wielickiej altarii Ś. Marcina w kościele kat. krak. na ręce Jana z Jasła z dóbr dziedz.: K., Krężoły, Jeżów, Mstyczów, Czepiec, Przełaja, Strzałkowice i Soboniowice [w reg. błędnie Suleyow] w pow. ksiąs. i krak. (MS 4, 17 340); 1538 → Jeżów p. 3; 1544 Dorota c. zm. Stan. Czarnockiego z K. ż. Stan. Strzałki z K. rezygnuje na rzecz swych br. Mikołaja, Sebastiana, Krzysztofa i Jana z dóbr po ojcu (ZK 29 s. 637).

4. 1474 Kazimierz Jag. nadaje Mik. Dębickiemu pr. niem. dla wsi: Kłokowa, Rzuchowa, Pogórze, Wola, Zdżary i Głobikowa w ziemi sand., Żyrkowice, Gniewięcin, Jeżów i K. w ziemi krak. (MS 1, 1138).

5. 1423 pap. Marcin V zatwierdza przekazanie przez pleb. w Pełczyskach [pow. wiśl.] Pawła s. Andrzeja dziekanowi krak. Janowi dzies. snop. w Wierzbicy i K. w zamian za pewne dobra (Bullarium Poloniae 4, 1148 – maszynopis); 1441 Mikołaj dz. Wierzbicy ma dawać dzies. z ról [folw.] w Wierzbicy i K. plebanowi w Pełczyskach (OK 6 s. 152); 1470-80 dzies. snop. z łanów kmiec. i ról folw. wart. do 5 grz. plebanowi, a z niewielu ról kmiec. 2 prebendarzom kościoła par. w Mstyczowie (DLb. 2 s. 90); 1529 w K. i Wierzbicy dzies. snop. z [pewnych] ról folw. wart. 5 grz. plebanowi w Pełczyskach, z ról folw. [= kmiec.]3Musiały to być role kmiece, zgodnie z prawidłowymi wiadomościami z DLb. w sprawie dziesięciny w K wart. 5 grz. dwom plebanom w Mstyczowie, z pewnej cz. ról [kmiec.] wart. 1 grz. prebendzie zw. średnią tamże; z połowy ról folw. wart. 1 grz. innej prebendzie tamże (LR s. 99, 199, 221).

6. 1384 Grzegorz [kmieć] z K. przeciw Piotrowi z Wierzbicy o [wybite] oko, 4 rany i 2 sińce (SP 8, 2561); 1387 Jaszek i Stasz [kmiecie] z K. skazani każdy na poczwórną karę XV po oskarżeniu ich przez Piotra z Wierzbicy o rozbicie 2 bram i 2 wrót [w Wierzbicy] (SP 8, 4336); 1388 Witosław kmieć z K. przeciw Siemie z Boryszowic o zhańbienie córki (SP 8, 4739-40); 1400 Ota z K. oddala roszczenia Andrzeja z Damic o zadanie mu 4 rany i 8 sińców, a Andrzej oddala roszczenia Grzegorza kmiecia [Oty] z Żyrkowic o 100 ran (SP 8, 10 701-4); Andrzej z Damic oskarża Otę z K. o to, że najechał jego dziedzinę Damice i zadał mu 2 rany i 6 siniaków (SP 8 uw. 332/14); 1408 Pakosz z Nieznanowic w swoim imieniu i Elżbiety wd. po Mikołaju z Ossowca oraz jej dzieci daje porękę Ocie z K., że po apelacji do Stolicy Apostolskiej na roczkach w Książu [Wielkim] zwolnią Otę ze sprawy o pr. patr. kościoła w Mstyczowie i 3000 fl. szkody (SP 2, 1163); 1411-35 Ota s. Oty z K. → p. 3; 1421 Ota z K. skazany na karę XV dla Mikołaja z Czarnocina, ponieważ syn Oty pobił jego żonę [Katarzynę] (ZK 195 s. 107); 1424 pap. Marcin V przydziela na wypadek wakansu Ocie Ocicowi z K. klerykowi diec. krak. i mistrzowi sztuk wyzwolonych altarię Ś. Marty w kościele krak.; 1425 tenże papież ponawia temuż Ocie przydział na to beneficjum (Bullarium Poloniae 4, 1351, 1485 – maszynopis); 1432 Tomasz pleb. z Mstyczowa pozywa Otę z K. o to, że jego domownicy zabrali mu dzies. w Gniewięcinie wart. 30 grz. Tomasz oskarża też o to samo włodarza Oty w K. Ruska i jego wspólników; Dobiesław z Szańca [pow. wiśl.] jako locumtenens star. krak. wraz z innymi arbitrami rozstrzygają spór między ww. o dzies. w Gniewięcinie i Jeżowie. Ota pod karą XV nie będzie rościł sobie pr. do tych dzies., Tomasz zaś zwalnia ze sprawy Otę, jego włodarza Ruska i wspólników. Dobiesław zakazuje Ruskowi zabraniać Tomaszowi wybierania tych dzies. (GK 4 s. 770, 778); 1441 sąd ziemski krak. poświadcza, że prep. miech. Jan został uwolniony od pozwu o główszczyznę wniesionego za życia podsędka Filipa z Chrobrza [1436-42, a zatem dok. nosi datę wniesienia pozwu] przez kmiecia, czyli plebeja Piotra Chylę z K., i jego pana Andrzeja dz. K. za zabitą przez Marcina br. prep. kl. miech. żonę tegoż Piotra (DSZ 190); 1443 kmiecie z Jeżowa: Stanisław, Mik. Kopyto, Grzegorz Motyl, Maciej, Mik. Ruchała i Piotr Paczuda przeciw Andrzejowi z K. o to, że napędził na nich nie oswojonego konia ze stada i szkodę 20 grz. (ZK 256 s. 344).

7. B. Śliwiński, Ród Lisów w średniowieczu, maszynopis u autora w Gdańsku.

8. Relikty średn. rezydencji obronnej w kształcie ziemnego kopca otoczonego fosą i wałem (S. Kołodziejski, Średniowieczne rezydencje obronne możnowładztwa na terenie województwa krakowskiego, Kr. 1989 – maszynopis rozprawy doktorskiej w Pracowni SHG).

1 W zapisce błędnie avia, zamiast amita, → 1475 r.

2 Wiadomość o dziedziczeniu przez żonę podał Długosz tylko przy Żyrkowicach (DLb. 1 s. 135), ale dotyczy ona wszystkich dóbr po Andrzeju z K. Przy opisie wsi Jeżów Długosz błędnie podał, że jej dziedzicem był Stanisław Dębicki (DLb. 2 s. 90). Mik. Dębicki pisał się najczęściej z Dębicy, choć nic w niej już nie posiadał, a także z dziedziczonej przez niego Rzuchowej. W dokumentacji nie podaję tego rodzaju informacji, a także wiadomości dotyczących jego działalności gospodarczej nie wiążącej się bezpośrednio z dobrami K., których faktycznym dziedzicem był dopiero jego syn.

3 Musiały to być role kmiece, zgodnie z prawidłowymi wiadomościami z DLb. w sprawie dziesięciny w K.