LESZCZYNY

(1359 Lesczyny - z kop. z 1531, 1366 Lesczina, 1377 Lesczna, 1422 Leschczini, Leschczina, 1444 Lyesczina, 1462 Leszczini, 1466 Lyesczyny, 1481 agri in Lesczyny, agri, campi Lesczyny) wieś dziś nie istniejąca, zanikła w końcu XV w., podzielona pomiędzy Łysą Górę, Siedliska [→ p. 3B, 1481] i prawdopodobnie Makowiska [→ p. 2], pozostałością po niej jest zapewne las Leszczyny w Makowiskach (UN 58 s. 142), położonych 8,5 km na NW od Dukli.

1. 1487 pow. biec. (MS 1, 1878); 1441-4 par. zapewne Żmigród Stary [→ p. 5]

2. 1467 spór o granice m.in. L. → Głojsce; 1481 → p. 3B.

3. Własn. szlach. A. Część Kobylańskich (Kobyleńskich) z Kobylan h. Grzymała. 1359 → p. 4; 1366 Kazimierz W. potwierdza, że Janusz [Suchywilk h. Grzymała] dr dekretów i kanclerz krak. darował bratankom Wilczkowi Piotrowi, Mikołajowi, Mroczkowi i Janowi swe dobra → Kobylany z wsiami, m.in. z L. zastrzegając, że dobra te mogą być dziedziczone wyłącznie w linii męskiej (AGZ 3, 16 z or.)1W ponowionym 1496 (→ Kobylany) akcie ordynacji z → 1366 nie wymieniono L; 1377, 1385 → Kobylany p. 3.

1441-4 → p. 5; 1447 Jan z Kobylan gwarantuje Janowi Lubańskiemu zwrot przez Mik. Serafina miecznika i żupnika krak. 90 grz. pod rygorem wwiązania do L. (GK 10 s. 148); 1451 Jan z Kobylan gwarantuje ww. Lubańskiemu zwrot przez ww. Serafina 110 grz. pod rygorem wwiązania do L. (GK 11 s. 545-6); 1467 L. należą do Jana Kobyleńskiego → Głojsce p. 2; 1481 → p. 3B; 1487 → Kobylany p. 3.

3B. Część przynależna do klucza Żmigród. [ok. 1358-64] → Uw.; 1410 Władysław Jag. zatwierdza ugodę pomiędzy Beatą z Bożegodaru [pow. sand.] wdową po marszałku kor. Dymitrze [z Goraja w ziemi lub.] z jednej oraz br. Przybysławem, Pakoszem i Jakuszem z Grodziny [h. Szreniawa] a także br. Janem i Adamem z Mokrska [h. Jelita] w sprawie dóbr po zm. [ich wuju] Pakoszu [ze Żmigrodu h. Lis] pkom. krak. [1382-4] W wyniku podziału br. Przybysławowi alias Przybkowi, Pakoszowi i Jakuszowi przypada zamek i m. Żmigród z wsiami, m.in. z L. (ZDM 6, 1738; → Uw.); 1438 w wyniku podziału dóbr pomiędzy br. Przybysławem ze Żmigrodu i Pakoszem z Grodziny, Przybysławowi [h. Szreniawa] przypada zamek i m. Żmigród z wsiami, m.in. L. (ZK 146 s. 400).

1462 Katarzyna [c. Pakosza ze Żmigrodu i Grodziny h. Szreniawa] wd. po [Krzesławie] Wojszyku pkom. krak. [h. Powała, zm. 1458], obecnie ż. Pawła z Gołuchowic [par. Irządze, h. Lis], zapisuje na dobrach ojcz. Stary Żmigród, Lisia Góra i L. sumę 700 grz. przejętą po swym 1. mężu Mik. Stadnickim [h. Drużyna, zm. a. 1452: ZK 151 s. 132] i zapis ten ceduje synowi z 1-go małżeństwa Mikołajowi ze Stadnik oraz zobowiązuje się wpisać jego postanowienia do ksiąg ZB; Katarzyna kwituje Mikołaja ze Stadnik z sumy 400 grz. oprawy posagu i wiana na Łyszkowicach (ZK 17 s. 22-4); Katarzyna ze Żmigrodu ż. Pawła Gołuchowskiego zeznaje, iż z 1000 grz., które otrzymała z dóbr dziedz. poprzedniego męża zm. Mik. Stadnickiego, przekazuje 700 grz. Mikołajowi i 300 grz. Katarzynie ż. [ok. 1460] Jana Trzecieskiego, swym dzieciom z małżeństwa ze Stadnickim, zapisując im te sumy na swych dobrach ojczystych Lisia Góra, Stary Żmigród, Siedliska i L. Dobra te będą dzierżyli aż do spłacenia z ww. 1000 grz. przez dzieci zm. [Krzesława] Wojszyka pkom. krak. [jej 2-o męża], które wówczas uzyskają równy z Mikołajem i Katarzyną udział w ww. dobrach, także po śmierci matki (ZB 1 s. 222; AGZ 1, 22); 1466 ww. Mikołaj Stadnicki z siostrą Kachną, Katarzyną zawierają ugodę ze swymi br. przyrodnimi z jednej matki Janem i Krzesławem ss. zm. Krzesława Wojszyka pkom. krak. [1456-8] w sprawie dóbr macierzystych. Stadnicki i Kachna winni wydzielić ww. Janowi i Krzesławowi pod wadium 1000 grz. 1/3 dóbr m. i zamku Żmigród z wsiami, zapisaną [1453] przez ich matkę Kachnę [drugiemu] mężowi Krzesławowi Wojszykowi, ojcu Jana i Krzesława. Sami zaś zatrzymają 2/3 tych dóbr, czyli wsie Stary Żmigród, Lisia Góra, Siedliska i L., do spłaty zapisanych przez matkę [→ 1462]: Mikołajowi 700 i Katarzynie 300 grz. Obie strony umarzają pozwy w sprawie o zagarnięcie z Siedliszowic wołów, koni, krów i źrebaków, a także dzielą pomiędzy siebie na połowę sprzęt wojenny (arma bellica; SP 2, 3824; ZK 146 karta wklejona pomiędzy s. 284-5 pod r. 1435)2W 1453 r. Katarzyna c. Pakosza z Grodziny i Żmigrodu zapisała mężowi Krzeslawowi Wojszykowi z Wójczy najwyższemu łożnemu król. i burgr. krak. 1/3 cz. dóbr zamku i miasta Żmigród z wsiami Żmigród Stary, Lisia Góra, Toki, Siedliska, Mała Mytarka, Kąty, Wola Kącka, Majscowa, Wołoska Wieś, oraz Grodzina, Zegartowice i Opatkowice (ZK 151 s. 210-1). Mimo pominięcia, zapis ten dotyczył także L.

1480 Mik. Stadnicki po wykupie i układach z [szwagrem] Janem Trzecieskim przejmuje → Kąty k. Żmigrodu (pow. biec.) (ZK 146 s. 728-31); 1481 Mik. Stadnicki kaszt. przem. oraz br. Jan i Krzesław Wojszykowie ze Żmigrodu dzielą dobra. Mikołajowi przypada połowa zamku → Żmigród k. rz. Wisłok [opisana] z przyległościami m.in. wraz z połową roli czyli wzorów dworskich (alias vzorov curialium) w L. obrabianych przez kmieci łysogórskich [z Łysej Góry] oraz z polami zw. L. przynależnymi do Siedlisk, aż do wzorów obrabianych przez tychże kmieci łysogórskich od granic pana Kobyleńskiego, que sunt in monte. Z kolei Wojszykowie otrzymują drugą połowę zamku Żmigród [opisana] z przyległościami, m.in. z połową roli L. obrabianych dla dworu przez kmieci z Łysej Góry, od granic pana Kobyleńskiego, oraz pola zw. L. przynależne do Łysej Góry (ZB 2 s. 79, 82); Wojszyk (OK 3 s. 241); 1499 br. Jan i podczaszy krak. Krzesław Wojszykowie ze Żmigrodu dzielą dobra → Żmigród z wsiami, m.in. z L. (ZK 153 s. 232-3).

3b. Kmiecie. 1422 Jaszek [kmieć] z L. płaci karę (ZB 1a s. 255 zp.).

4. 1359 Janusz [Suchywilk] comes de Magna Ida i z → Kobylan wydaje dok. w sprawie sołectwa w L. (A. Kamiński, Nieznane karty z przeszłości miasteczka Dukli (1358-1540), w: Prace z dziejów Polski feudalnej, W. 1960, s. 430); 1416-22 Piotr Leszczyński [sołtys?] z L. (ZB 1a s. 84, 155, 255); 1416 tenże Piotr zeznaje, że został przez Stan. Parzowica z Nienaszowa spłacony z główszczyzny za zabitego Otę z → Kobyla [przekazy nieokreślone], jako wuj dzieci Oty (ZB 1a s. 84).

5. 1441-4 Sylwester pleb. ze Żmigrodu Starego procesuje się z Małgorzatą [z Rogowa w pow. wiśl.] wd. po Przecsławie Kobyleńskim z Kobylan i ich ss. Janem i Jakubem [ten wymieniony w 1444 r.] o dzies. z Łęk [dziś Łęki Dukielskie] i L., i o zagarnięcie przez ich poddanego Jana arendarza z Łęk dziesięcin z ról szlach. w Żmigrodzie (OK 6 s. 237, 259, 272, 305, 651); 1596 dzies. pien. z łąki w L. należy do funduszu wikariuszów w Żmigrodzie Nowym (WR k. 112, 114).

Uw. Informacje o własności dziedziców Żmigrodu w L. przed 1410 (p. 3B) oraz o pretensjach do dzies. z Łęk i L. wysuwanych przez plebana ze Żmigrodu Starego wobec Kobyleńskich 1441-4 (p. 5) sugerują, iż część w L. należąca do dziedziców Żmigrodu (w XV w. potomkowie Przybysława ze Żmigrodu i Pakosza z Grodziny h. Szreniawa → 1438, a po nich w wyniku małżeństwa Stadniccy i Wojszykowie) nie była ich nabytkiem od Kobyleńskich (świadczy przeciwko temu własność Kobyleńskich w L. poświadczona do 1487 i ww. pretensje dziesięcinne plebana żmigrodzkiego), lecz reliktem innej własności. Wspomniany → 1410 Pakosz [ze Żmigrodu i Pałecznicy h. Lis] pkom. krak. [1382-4] był synem Klemensa z Pałecznicy [wspomn. do 1358], który ok. 1331-1358 przejął dobra żmigrodzkie z ręką NN córki kaszt. żarnowskiego Jakuba ze Żmigrodu h. Bogoria (Z. Wdowiszewski, Ród Bogoriów w wiekach średnich, RTH 9, 1930, s. 24-25; B. Śliwiński, Lisowie Krzelowscy w XIV-XVw. i ich antenaci, Gdańsk 1993, s. 28-30, 42-47). Wedle informacji z 1364 i 1366 dobra → Kobylany z wsiami, m.in. Łąka i L. zostały pozyskane (zapewne w l. ok. 1358-64) przez kanclerza Janusza Suchywilka h. Grzymała i utrzymane przez potomstwo jego bratanka Jakusza Cztana (Kobylańskich h. Grzymała, → Kobylany przypis 1-2). Bezpośrednia wzmianka o zamianie z 1364 dotyczy → Kobylan (p. 3), Łęk i Zagórza. Można sądzić, iż stronami tej zamiany przed 1366 byli kanclerz Janusz Suchywilk h. Grzymała oraz pkom. krak. Pakosz Klemensowie ze Żmigrodu i Pałecznicy h. Lis, zaś jej przedmiotem (obok Kobylan) m.in. tylko cz. wsi L. Za utrzymaniem przez Pakosza osobnej innej cz. w L. świadczy bowiem dwudzielna struktura własnościowa tej wsi w XV. Po Pakoszu Klemensowicu Żmigród z wsiami, m.in. z cz. w L. odziedziczyli ostatecznie jego siostrzeńcy, synowie jego siostry Machny i Przybka z Grodziny h. Szreniawa, w wyniku zawartego 1410 układu z dziećmi innych sióstr Pakosza Klemensowica: Beatą z Bożegodaru (córką Jakuba h. Awdaniec i Hanny ze Żmigrodu) i Janem i Adamem z Mokrska h. Jelita (dziećmi NN córki Klemensa ze Żmigrodu i Andrzeja z Mokrska; B. Śliwiński, Lisowie, s. 42-47).

1 W ponowionym 1496 (→ Kobylany) akcie ordynacji z → 1366 nie wymieniono L.

2 W 1453 r. Katarzyna c. Pakosza z Grodziny i Żmigrodu zapisała mężowi Krzeslawowi Wojszykowi z Wójczy najwyższemu łożnemu król. i burgr. krak. 1/3 cz. dóbr zamku i miasta Żmigród z wsiami Żmigród Stary, Lisia Góra, Toki, Siedliska, Mała Mytarka, Kąty, Wola Kącka, Majscowa, Wołoska Wieś, oraz Grodzina, Zegartowice i Opatkowice (ZK 151 s. 210-1). Mimo pominięcia, zapis ten dotyczył także L.