ŚWIECIE

(1230 castrum Zvitinense, Svece, Swetze, Swecze, Szwiecze, Szwiecie) 9,5 km na NE od Brodnicy.

1. 1230 castrum Z. (CMas. nr 286); 1239 gród, do którego należy szereg wsi bpstwa płoc. (ibid. nr 384); 1414, ok. 1423-4 komt. brod. (Br. 159; DK 14); 1519 stwo brod. (MS 4/1, nr 2915); 1570 pow. mich., par. Pokrzydowo (Bi. 54, 84).

2. 1291 S. w opisie granic posiadłości bpstwa płoc. w pobliżu ujścia Brynicy do Drwęcy (UC nr 124).

3. 1230 bp płocki Gunter zezwala Arnoldowi z Opola na wybudowanie kościoła klasztornego „in confinio castri Z.” (CMas. nr 286); 1239 Bolesław maz. na prośbę bpa płockiego Piotra potwierdza przynależność następujących wsi do grodu S.: Łaszewo, Miesiączkowo, Górzno z jez., Sopino (?) z jez. za Brynicą, Gołkówko (lub Gołkowo), Grążawy, Jastrzębie z jez., Yesevo (?), Cleteuo (?), Kowalevo (?), Mycino (?), Janówko, Szczutowo, Mazouse (?) z jez., Pogoroloue (?), Karbowo, Osuchowo, Mokre (?) (ibid. nr 384)1Osady oznaczone znakiem zapytania zapewne zaginione; 1252 Kazimierz kuj. potwierdza bpowi posiadanie S. (Dok. kuj. i maz. nr 11); 1301 potwierdzenie jak wyżej Ziemomysłowiców inowrocławskich (Trig. doc. nr 19); 1333 bp płocki Florian odmawia Engelbertowi z Grążaw pr. posiadania „haereditatem nostram principalem S.”, które tenże zajął; bp oświadcza, że jeżeli Engelbert posiada przyw. lokacyjny na 50 ł. w S., to jest to fals. wydany bez jego wiedzy (PrU 2/3, nr 772); ok. 1423-4 z 8 ł. w S. obow. 1 służba w zbroi lekkiej (DK 15); 1437-8 własn. Zak. w komt. brod., czynsz z 23 ł. po 3 wiard. z łanu, 4 ł. os. i 19 opust. (GZ 27); 1446 18 ł.: z 15 ł. obow. szarwark i czynsz po 3 wiard. i 2 kury, sołtys ma 2 1/2 ł. Wolne, 13 1/2 ł. opust.; 1446 w. m. Konrad v. Erlichshausen nadaje 121/2 ł. w S. Algerowi za obow. służby zbrojnej, daniny rekogn. i płużnego; 1450 w. m. Ludwik v. Erlichshausen nadaje Ludwikowi v. Sarczno i Janowi Kalksteinowi 11 ł. na pr. magd. z obow. jak wyżej (PlO 105; Br. 104); 1519 Jan Baran de Racziborow otrzymuje pr. chełm. dla swej wsi S. w okr. brod. oraz zezwolenie na łowienie ryb i bobrów na Drwęcy (MS nr 4/1 nr 2915); 1565 Jan Dziedzicki z S. sprzedaje 2 ł. Stanisławowi z Górzna (PlO 105); 1570 własn. szlach. Jan Kantyłowski 1 1/2 ł., 2 zagr., Bened. Dziedzicki 5 ł., Krzysztof Bątkowski 3 3/4 ł., 2 zagr., Jerzy Świecki 5 ł., 2 zagr., Mikołaj Kantyłowski 1 ł. chł., 1 komornica, Adam Świecki 5 3/4 ł., 2 zagr., Walerian Zaniecki 5 ł., 1 zagr., Jakub Żmijewski 2 ł., 1 zagr. (ŹD 55).

4. 1451 sołectwo o 2 1/2 ł. w S. (PlO 105).

6. 1414 szkody woj. w S. na 500 grz. (Br. 159).

7. Bieniak J., Studia nad dziejami ziemi chełmińskiej w okresie piastowskim „Roczn. Grudz.”, 5-6, 37-53; Buczek K., Z nowszych badań nad osadnictwem ziem polskich w średniowieczu, 16-7; Kętrzyński W., Ziemia michałowska, 349-56; Kuj. 48-50.

1 Osady oznaczone znakiem zapytania zapewne zaginione.