(1342 Crussin, Cruschin, Kruschin, Krwschin, Krussin, 1526 Crvschyny, Crussinki) 6 km na NW od Brodnicy.

1. Ok. 1423-4 komt. brod. (DK 14); 1570 wieś, pow. mich., par. Żmijewo (Bi. 52, 78).

2. 1485 na terenie wsi jez. Gsthertowcz (Gierztowiec) (Zap. 6, 58).

3. 1375 właśc. rycerz Jan z K. (UC nr 340); 1375 Jan z C. i Piotr Schweichin porywają bpa Wikbolda i więżą 6 tygodni w Słoszewach, za co Jan zostaje skazany w 1381 na opłatę roczną 10 grz. z K. na fundację wikarii przy szpitalu Ś. Ducha w Brodnicy (PlO 66); 1407 Fryderyk właśc. z K. (Tr. 439); ok. 1423-4 własn. ryc., obow. do 1 służby w zbroi lekkiej (DK 14); 1485 właśc. C. Szymon z Turznic prowadzi spór z beneficjatem księdzem Markiem z wikarii Ś. Ducha w Brodnicy, ponieważ ze zniszczonej wsi nie jest w stanie wypłacać obow. czynszu 10 grz.; bp chełm. Stefan z Nidzicy rozstrzyga spór, wydzielając 15 ł. z jeziorem jako folw. szpitala (Mańkowski, Zap. 6, 58-60); 1526 C. własn. Bernarda Kruszyńskiego i jego bratanka (MS 4/2, nr 14 845); 1556 właśc. Rafał Działyński włącza 15 ł. szpitalnych do wsi, gdy kościół Ś. Ducha przeszedł w ręce protestantów (PlO 66-7); 1570-1 właśc. Rafał Działyński 30 ł. chł., karczma, 1 zagr. (Zap. 20, 315).

6. 1342 Piotr i Bartek z C. śwd. (PrU 3/2, nr 434); 1343 Piotr z C. i sołtys wsi C. Grzegorz śwd. (ibid. nr 542); 1403 Fryd. z K. z okr. brod. otrzymuje od Zak. 12 grz. i 6 grz. za konie (Tr. 28); 1414 szkód woj. w C. i Najmowie na 1000 grz. (PlO 66-7); Fryderyk z K. ma szkód na 320 grz. (Br. 163).