NIEWĘGŁOSZ,

gm. Czemierniki, woj. bialskopodlaskie. Wieś działowa szlachty zagrodowej występuje jako Noweglosz i Neweglosz w 1409 r. (TA 153, 276), zaś w 1416 r. pisano ją Nyeweglosz (KzL 10 123). Z 1425 r. pochodzi zapis o sprzedaży połowy wsi Newoglossz (DM V 1356), który można uznać za pierwszy ślad podziału wsi na części. Proces ten odnotowujemy w 1436 r., kiedy to występuje dział Nieweglosz Lichty (zob. Lichty). W podejrzanym wg wydawcy dokumencie z 1448 r. jest mowa o wsiach: Nyeweglosz Dyszky, Nyeweglosz Gruszki i Nieweglosz (DM III 789). W 1470 r. przy okazji ustalania granic parafii Kozirynek wymieniono Nyeweglosch, Nyeweglosch Dzyesky, Nyeweglosch Guski, przy czym te ostatnie to zapewne Gruszki z 1448 r., zaś Dzyesky to Dyszky (AE 1 40v). Pod koniec XV w. obserwujemy proces łączenia działów Gruszki i Dzierzki z główną wsią Niewegłosz, zaś dział Lichty wyodrębnił się w samodzielną wieś. Potwierdzają te spostrzeżenia zapisy z 1529 r., kiedy to w parafii Czemierniki występuje Nyewegloss tota oraz Lychty (LR 422). W 1531 r. zapisano wieś główną jako Nyewaglos antiquus (ZD XIV 378), zapewne w odróżnieniu od N. Lichtów, Nyewąglosch (Niewąglosz) antiqua zapisana też w 1552 r. (ibid. 393), zaś w 1580 r. Nieweglosz stary (ZD XIV 424). W 1620 r. zapisano również Nieweglos Stare (RL 189), zaś od 1683 r. już tylko Niewegłosz (Vis. DL 98 67), gdyż w tym czasie już Niewęgłosz Lichty zaczęto nazywać Lichty. Podobnie pisano w XVIII-XX w. W 1921 r. jest to folwark i wieś (Spis 87), zaś dzisiaj jedna wieś o tej nazwie (UN 119 11; WU II 534).