RUDA DZWOLA

/274/. Leżała na południe od wsi Dzwola nazywanej Zwolą do XVIII w. W tej Zwoli w 1552 r. była Ruda o 3 kołach korzecznych (KsP 33 397). Około 1560 r. było tu 10 pracowników, istniała dymarka i był kowal (ibid. 11), co dowodzi, że nie tylko dobywano tutaj rudę darniową i ją przemielano, ale i wytapiano z niej żelazo, które kowal obrabiał na miejscu. Była tu więc i ruda i kuźnica. W 1562 r. wieś należała do Stanisława Górki (ibid. 452), mającego wiele wsi w tamtych stronach. Ruda Dzwola miała w owym roku młyn rudny o 4 kołach. W 1626 r. kuźnica w Dzwoli miała 2 koła kuźnicze, pracował tam dymarz, płokarz i kowal, a także węglarz (RL 81). Tak samo było w 1628 r. (Ł 17, 60; Rudy 302). Ruda Dzwola leżała około 3,5 km na południe od wsi, gdzie były złoża rudy darniowej i w pobliżu lasy dostarczające węgla drzewnego. Przestała istnieć w XVII w. Była to najdłużej pracująca ruda żelazna w Lubelskiem.