GIŻYNO

(1436 Gyrzino, Gyerszyno, Gierzyno) nad rz. Sierpienicą, 3 km na NNE od Bielska.

1. 1436 n. distr. płoc. (MK 335, 71v); 1474 ziemia płoc. (MK 5, 48v); 1497 n. pow. biel. (MS II nr 993); 1578 par. Bielsk (ŹD 25).

2. 1444 granica G. z Zakrzewem (MK 336, 40v); 1445 włóka w Zakrzewie ciągnąca się do Jączewa od strumienia zw. Sierpienica i od granic m. Bielsk do granic G. (MK 336, 58); 1446 → p. 3.

3. Włas. szlach. 1436 Marcin i Abraham, bracia z G., sprzedają Stanisławowi, Maciejowi, Grzymkowi i Pawłowi, braciom, dziedzicom z G., wszystkie cz. ojcowizny w G. i inne cz. kupione od Wyszka i Jakuba z G. za 32 kopy gr w półgr.; z części tych Stanisław i Maciej wezmą 2 części, a Grzymek i Paweł trzecią cz. (MK 335, 71v); 1444 Mirek z G. sprzedaje Dziersławowi i Stanisławowi, braciom z G., całą cz. dziedzictwa w G. za 100 kóp gr szerokich (MK 336, 39v); Jakub z G. sprzedaje Stanisławowi i Maciejowi z innego G. 1 wł. roli w Zakrzewie, graniczącą z jego posiadłością w G., za 18 kóp gr w półgr. (MK 336, 40v); Guntek [ze Ślepkowa Szlacheckiego wojski płoc.] zobowiązuje się zapłacić Jakubowi z G. 14 kóp gr w szelągach w ciągu 2 lat (MK 336, 55); 1446 Jakub Gorczyc z G. sprzedaje Jakubowi z Osieka całą cz. ojcowizny w G. na pr. niem., z czynszem po 12 gr pras., między granicami Dębska, Śmiłowa, Bielska i G., za 100 kóp gr w półgr. (MK 336, 52); Jakub z G. zabezpiecza Stanisławowi z innego G.1„De alia Girzino” należy rozumieć część Giżyna, pod koniec XVI w. zwaną Girzynkiem (Gierzyno Ubysz), w odróżnieniu od Giżyna właściwego, zw. wtedy Gierzynem Wielkim. Nigdy jednak nie stał się odrębną jednostką osadniczą, por. AM 1 1/2 kopy gr na 9 1/2 morgach gaju i roli w G., między Dębskiem i Bielskiem (MK 335, 112); 1449 Dadźbog z G. zabezpiecza Mikołajowi ze Strzeszewa 50 kóp gr w szelągach na 2 wł. w Zakrzewie, które winien wymierzyć w 3 polach za swoją posiadłością od granic m. Bielska (MK 337, 68-68v); 1452 Piotr z G. za zgodą s. Jakusza zabezpiecza żonie Olechnie 30 kóp gr w szelągach na czwartej cz. swej własności w G. tytułem wiana (MK 337, 60v); 1453 → p. 5; 1497 król Jan Olbracht daje Mikołajowi z G. skonfiskowane dobra Stanisława i Andrzeja z G. (MS II nr 993); 1498 oraz Tomaszowi Bartnickiemu dobra Piotra Gizińskiego (MS II nr 1317); 1531: Pniewski – 1 wł. os., Krzysztof, Andrzej i Jakub Sypniewscy – 1/2 wł. folw., Jakub s. Macieja – 1 wł. folw., Jan i Adam Czechowie – 1 wł. folw., Jakub Czebrała – 1 ćwierć folw., wdowa po Marcinie Światce – 1 ćwierć folw., Mik. Czeleszny – 1/2 wł. folw., Jan i Jakub Janczewscy – 1 wł. folw., dzieci Augustyna – 1/2 wł. folw. (RP 41, 83v).

4. 1446 → p. 3.

5. 1453 Piotr z G. zapłaci bpowi płoc. 1 kopę gr za Szczepana z Jączewa tytułem kary za pogwałcenie nienaruszalności cmentarza przy kościele w Bielsku (Ep. 5, 72).

7. Bon. VI, 47.

8. XI-XII w. (?) cmentarzysko z grobami w obudowie kamiennej (?) (Rauhut 491).

1 „De alia Girzino” należy rozumieć część Giżyna, pod koniec XVI w. zwaną Girzynkiem (Gierzyno Ubysz), w odróżnieniu od Giżyna właściwego, zw. wtedy Gierzynem Wielkim. Nigdy jednak nie stał się odrębną jednostką osadniczą, por. AM.