GRĄBIEC

(1383 Grambcz, Grampcz, Grambecz, Grapcz, Grembecz) nad rz. Sierpienicą, 9 km na SEE od Sierpca.

1. 1439 n. distr. płoc. (MK 336, 82); 1485 pow. biel.! (MK 6, 233); 1578 pow. sierp., par. Jeżewo (ŹD 42).

2. 1594 pole w Kęsicach, od granic G. do strumienia zw. Mokradła (PG 96, 760 v); 1596 zagon w Kęsicach pod G., od drogi wiodącej przez wieś do łąki Zarzeckiego (PG 98, 458v).

3. Włas. szlach. 1383 Wojciech z G. (ZDP nr 51); 1399 Arnold prepozyt katedry płoc. nadaje kanonikowi płoc., Bernardowi i Mroczkowi [z G.], dom w Płocku (ADP perg. 121; ZDP nr 57); 1402-1416 Mroczko Nagórka z G. [s. Bogusława h. Bolesta z Kisielewa] kanonik płoc., 1403 oficjał płoc. (ADP perg. 139, 147, 154; AG perg. 3425; L nr 143; ZDP nr 60, 84, 88, 90); 1408 ks. Siemowit IV nadaje szlachcie z rodu Bolestów m. in. Trojanowi z G., Jaśkowi z G., Ściborowi z G., Mścisławowi z G., pr. nieodpowiedne i zwolnienie od kar (MPR 381; MK 5, 109v); 1414-1415 Marek s. Jakuba z G., student Uniwersytetu Krakowskiego (Album I, 37); 1415 Bogusław Grąbecki śwd. w sprawie oczyszczenia szlachectwa Mikołaja z Nagórek h. Bolesta (MH XIV, 7/8, 116); 1416 Łaskarz z G. sędzia róż. (Cz. nr 447); [1414-25] Jachna c. Borzyma z mężem Andrzejem, dziedzice z G., kwitują Wielisława z Wierzbowa, Jana, Przybysława, Mroczesława, Borzyma, Mikołaja i Marcina, dziedziców z Koziczyna, z zadośćuczynienia za dobra dziedziczne w Koziczynie (MK 3, 47); 1419 król Władysław Jagiełło, wynagradzając zasługi Trojana z G. jako przewodnika wojsk polskich i litewskich do z. krzyżackiej, nadaje mu wieś Orłów w z. chełm. (ZDM VII nr 1882, 1883; MS IV, 2 Supl. nr 506, 539); 1435 ks. Kazimierz III nadaje stren. Mikołajowi z G. marszałkowi dworu wsie: Wiśniów i Monaster w distr. bełs. oraz Nowe Sioło i Syców w distr. lubaczowskim, na pr. niem. z czynszem po 2 gr i z obowiązkiem wystawienia 1 włóczni (ZDM V nr 1411; B Cz. nr 407); 1437 w podziale dóbr Trojana z Kisielewa z synami, Trojan otrzymuje wieś Kisielewo i folwark w G. zw. Przychojnino, a synowie Piotr i Jan wieś Płociczno w distr. płoc. oraz wsie Orłowo i Wolę Orłowską w z. chełm.; Katarzyna żona Trojana i macocha Piotra i Jana zrzeka się wiana, zabezpieczonego na tych wsiach (MK 335, 155); Andrzej, Krystyn i Ścibor, dziedzice z G., kupują od Wojciecha i Macieja, braci z Rzów, 2 1/2 wł. w Okalewie i 1 wł. w Płocicznie wraz z przyległą puszczą, za 18 kóp gr posp. (MK 335, 166); ciż sami sprzedają br. stryjecznemu, Mikołajowi z Dzierzgowa, Wolę [Grąbiecką], G. i Zalesie za 200 kóp gr posp., zarezerwowawszy dla siebie Płociczno i Okalewo (MK 336, 72v); Mikołaj z Zielonej ręczy za żonę, Beatę, że skwituje stryja, Mikołaja z Dzierzgowa, z zadośćuczynienia za ojcowiznę w Woli [Grąbieckiej], G. i Zalesiu; Mikołaj z Dzierzgowa wypłacił Beacie 80 kóp gr posp., które Mikołaj z Zielonej zabezpieczył żonie jako wiano na swoich dobrach (MK 336, 73); 1439 Mik. Nagórka z Dzierzgowa pkom. zakr. zamienia ze Stanisławem Podgórskim wsie G. z młynem, Wolę Grąbicką i Zalesie na cz. w Arciszewie (MK 336, 82); 1440 w podziale własności między stren. Adamem z Życka kaszt. gost. i synami jego z pierwszej żony: Gotardem, Junoszą i Ziemakiem, wymienieni synowie oraz [wnukowie] Piotr i Jadwiga, dzieci zm. Jakuba z Borowa, otrzymują wsie Życk, Świniary, Rękawki w pow. gost., Rościszewo, Borowo, G., Chrapoń, Gorzewo, Polik, Lipniki, Kownatki, Wrześnię, Stopin i Czachory w distr. płoc. (MK 336, 88v- 89v); → Życk; 1449 stren. i ur. Mikołaj zw. Mnich z G., marszałek dworu zm. ks. Kazimierza III, darowuje jego matce, ks. Annie, 300 kóp gr w półgr. na cele kościelne, zabezpieczywszy tę sumę na dobrach Strachowo i Lubaczewo (MK 4, 97); Jan z G. br. Mikołaja Mnicha zamienia ze Szczepanem z Miszewka [Stefanów] wieś dziedziczną zw. Białyszewo na Życk, z warunkiem, że w Życku będzie mieszkać przez czas pewien Mik. Stopski (MK 331, 82v-83); 1450 Mik. Stopski sprzedaje pół stawu i rzeczki w G. Szczepanowi z Miszewka [-Stefanów]; Stan. Podgórski zatrzymuje sprzedaż (MK 336, 50); żona Mnicha ma wiano zabezpieczone na G.; dokument zapisu ma otrzymać z powrotem Krzysztof z Kępy (MK 335, 54); Mnich ze Strachowa czyli z G. (MK 4, 114); 1463 Niemierza z Borkowa [Kościelnego] zapisuje żonie Jadwidze c. Jana z G. 100 kóp gr w szelągach tytułem wiana na połowie dóbr (MK 337, 6); tenże Niemierza kupuje od Turpina z G. wieś Wolę [Grąbicką] za 120 kóp gr w półgr. (MK 337, 6); Turpin z G. sprzedaje Sasinowi z Rogienic wieś G. (MK 337, 6); 1470 Sasin z G. (ADP perg. 336); 1473 tenże Sasin z G. zabezpiecza żonie Dadźbodze c. Macieja z Jeżewa 90 kóp gr tytułem wiana na połowie swych dóbr (MK 5, 37av); 1485 Piotr i Stan. Podgórscy z Arciszewa, bracia stryjeczni, odstępują Janowi z Sokołowa plebanowi kościoła Ś. Bartłomieja w Płocku, odziedziczone cz. i młyn w Woli Zaleskiej i G. (MK 6, 233); 1486 Jan z Sokołowa kanonik pułt. zapisuje Stan. Rościszewskiemu z Zamościa wyżej wymienione cz. (MK 6, 233v); 1489 ks. Janusz II nadaje Pawłowi z G. pisarzowi wis. i jego braciom, Jakubowi i Mikołajowi, pr. nieodpowiedne i zwolnienie od kar (MK 6, 219 bv); 1496-1521 Paweł z G. star. wis., 1505 sędzia płoc. i poborca podatków, (MS II nr 609; WS 288; MS IV nr 736, 835, 883, 1966, 10184, 11969, 12178, 23160; BOZ Cim. 71, 213); 1521 Jakub Grąbecki podstoli płoc. (MS IV, 1 nr 3837); 1531: 11 wł. os., młyn o 1 kole w dzierżawie rocznej (RP 41, 78).

6. 1422 Mroczko Nagórka z G. jako śwd. w procesie polsko-krzyżackim (Lites II, 221).

7. Bon. VII, 57-59.