([1065-1155] Grebezco, Grzibsko, Grzepsko, Grzibsk, Grzepsk, Grepsko, Grzepszko, Grzebsko, Grzepszk) nad rz. Orzyc, 18 km na NE od Mławy.

1. [1065-1155] gród G. (K nr 22); 1453 n. distr. zawkrz. (MK 337, 108v); 1454 n. par. G. (Ep. 5, 81v); 1506 dek. mław. (MD); 1578 pow. mław. (ŹD 70).

2. 1467 cz. w Brzozowie [-Majach] naprzeciwko G. i rz. Orzyc (MK 18, 191).

3. Włas. szlach. 1401 Jan z Dłutowa przez swego zastępcę wwiązuje Mikołaja z G. w czynsze kmiece w Dłutowie, wynoszące 3 kopy gr (rocznie), które Mikołaj będzie pobierał aż do uzyskania 30 kóp gr w szelągach, które Jan mu jest winien (Tym. 283); 1434, 1439 Mikołaj s. Adama Świnki z Zielonej kaszt. dobrzyński w podziale z braćmi bierze dobra G., Gościszkę, Bielawy i Waśniewo (Bon. VII, 153); 1435 Piotr z G. psęd. zawkrz. (MK 335, 85v); 1438 Beata c. Paszki daje mężowi Mikołajowi z G. swój posag i ojcowiznę (Bon. VII, 153); 1446 Stan. Gromadza z Waśniewa sprzedaje Mikołajowi z G. całą cz. ojcowizny w Waśniewie za 70 kóp gr w szelągach (MK 335, 112); 1448 Mikołaj pleban w Strzygach występuje przeciwko Ludwikowi z Zielonej i Mikołajowi z G. o 16 grzywien, które winien był kościołowi w Strzygach ich zm. ojciec, niegdyś patron kościoła tamże (Ep. 5, 5); 1453 Andrzej z Kanigowa sprzedaje bratu Dobrogostowi z Wielkich swą własność w G. za 180 kóp gr w półgr. (MK 337, 108v); 1454 Paweł bartnik kmieć z G. (Ep. 5, 81v); 1468 Mik. Zieliński z G. sprzedaje Stanisławowi z Gnatowic pr. bliższości do wsi Chojnowo, Kęczewo, Łążek, Niedziałki, Zalesie (MK 5, 90; MK 337, 28v); tenże Mikołaj sprzedaje Mikołajowi Radzanowskiemu pr. bliższości do Sarnowa, Niechłonina, Jabłonowa, Gruszki, Szronki (MK 337, 28; MK 5, 90); 1471 tenże Mikołaj sprzedaje Mikołajowi z Grodźca połowę wsi Węgra (MK 6, 4v); 1487 Adam z G. sprzedaje Janowi z Lipy kaszt. wis. wieś Gościszkę, przypadłą w podziale ojcu jego Mikołajowi (MK 6, 208); 1488 tenże Adam pozywa Lubowidzkich o zwrot cz. Gościszki (Bon. VII, 153); 1495 Mikołaj z Żabiczyna odprzedaje Jakubowi z Łaszewa pkom. płoc. pr. bliższości, kupione od zm. Mikołaja z G., do dóbr dziedzicznych: Sarnowo, Niechłonin, Jabłonowo, Gruszka, Szronka (MK 18, 79); 1496 → p. 5; 1509 Aleksy, Andrzej, Mikołaj, Jan i Jakub, bracia z G., mają zapłacić Jakubowi Łaszewskiemu kaszt. rac. 100 kóp gr (MS IV, 1 nr 547); 1509-1518 Aleksy Grzepski (MS IV nr 9202, 11969); 1517 → p. 5; 1531: Mikołaj – 8 wł. os., Aleksy – 4 1/2 wł. os., młyn o 1 kole w dzierżawie rocznej (RP 41, 139).

4. 1418 wójt z G. (Wysz. 45).

5. 1448 → p. 3; 1454 bp płoc. zawiesza w czynnościach rektora kościoła par. w G., obwinionego o zabójstwo (Ep. 5, 81v); 1482 pleban w Kuklinie oskarża discr. Falisława wikarego w Mławie, Stanisława wikarego w G., Stanisława wikarego w Wieczfni o przywłaszczenie książek, pieniędzy, habitów, szkatuł, koni, bydła, wozów, naczyń cynowych oraz innych przedmiotów należących do kościoła w Kuklinie, po śmierci Piotra komendarza tamże (Ep. 10, 228); 1496 Adam dz. z G., patron kościoła par. w G., prezentuje księdza Jakuba z Rudna, z diec. pozn., bakałarza sztuk wyzwolonych, na plebanię w G. (Ep. 15, 257); 1499 pleban z G. pobiera dzies. z folwarków w Kuklinie i Waśniewie (Ep. 149, 59); 1502 Andrzej pleban z G. będzie pobierać dzies. w Waśniewie tylko od szlachty, a od kmieci bp płoc. (Ep. 16, 132); 1509 pleban kościoła w Janowcu Kościelnym skarży plebana w G. o obrabowanie go z dzies. należnych z wsi Bukowiec [Wielki], Rutki, Szczepkowo-Skrody i Szczepkowo-Sołdany (Ep. 149, 125v); 1517 Andrzej, Mikołaj i Jan, bracia Grzebscy, prezentują discr. Jana Grzebskiego na plebanię w G. (Ep. 2, 274); 1598 kościół parafialny Ś. Zofii (WP 5, 164v).

6. 1413 mieszkańcy G. obrabowani przez Krzyżaków (Lites III, 168).

7. 1472-1516 (Ep. 10, 34, 232, 233, 238, 380; Ep. 16, 120v; Ep. 6, 76; PT 1, 399v, 471v).

8. XI-XII w. grodzisko pierścieniowate w widłach Orzyca i strugi bez nazwy, w zabagnionej i podmokłej dolinie, 0,6 km na NE od kościoła w G. W warstwie kulturowej pozostałość po spalonych konstrukcjach zabudowy wnętrza. Występuje ceramika, żużle, węgle drzewne. Na W od grodziska ślady osady podgrodowej z analogicznego okresu. (GWP 62-63); koniec XI – połowa XII w. cmentarzysko szkieletowe, groby w obudowie podbrukowe i obstawowe; XII-XIII w. drugie cmentarzysko w sąsiedztwie grodziska (Rauhut 536-537).