(1403 Craykowo, Craikowo, Graykowo, Kraikowo) 6 km na NEE od Raciąża.
1. 1416 n. par. C. (Pł. nr 2716); 1506 dek. biel. (MD); 1578 pow. rac. (ŹD 87).
2. 1444 → p. 3.
3. Włas. szlach. 1403-1405 Mścisław z C. (Pł. nr 400, 560); 1403-1412 Jakub (Jakusz) dz. z C. (Pł. nr 312, 362a, 376, 618 ... 1821, 1825); 1405 Wojciech z C. (Pł. nr 513); 1406 kmiecie (Pł. nr 780); 1407 Jakusz dz. z C. płaci Filipowi z Szyjek 17 kóp gr i 15 gr za posiadłość w Szyjkach (Pł. nr 967); tenże Jakusz kupuje od Andrzeja z Szyjek cz. w Szyjkach za 40 kóp gr pras. (Pł. nr 1007); 1411 Mścisław, Jakusz i Przedbór z K. otrzymują od ks. Siemowita IV przyw. zwalniający ich dom w Płocku od podatków (Bon. XII, 162); 1420 Chocław z C.1Przez wydawcę odczytane jako Czaykowo. Nie ma Czajkowa w z. płoc., a więc traktuję to jako błędny odczyt ze znakiem zapytania psęd. płoc. (MPR 386); 1434-1436 Piotr zw. Szczepłko z C. herbu Pobóg (MK 335, lv, 3, 81v; ZDP nr 118, 120); 1437-1466 szl. Stan. Niemiec z C. (Z II nr 2536; Ep. 5, 164); 1444 Tycza z C. kan. płoc. kupuje posiadłość w Lipie między C. i Grzybowem (MK 340, 170); 1445 szlachta z C. posiada dom w Płocku (MK 337, 115v; ZDP nr 137); 1449 Stan. Śmietanka z Kruszenicy sprzedaje Wojciechowi z C. i Piotrowi z Kossobud 6 1/2 wł. w Kruszenicy za 80 kóp gr w szelągach (MK 337, 76); 1450 Wojciech z C. i Piotr z Kossobud sprzedają dom w Płocku Mikołajowi z Mierzeńca oficjałowi płoc.; Stan. Niemiec z C. wstrzymuje tę sprzedaż z tytułu pr. bliższości (MK 337, 84; ZDP nr 150); 1451 → p. 5; 1452 tenże Stan. Niemiec zrzeka się pr. bliższości do domu w Płocku (ADP perg. 363; MK 5, 78v; ZDP nr 155); 1466 → p. 5; 1467 Sasin z C. zabezpiecza żonie Katarzynie c. Wojciecha z Lubowidza 50 kóp gr w szelągach na połowie dóbr tytułem wiana (MK 337, 22v); 1494 Stanisław s. Jakuba z Komunina [Starego] zamienia z Przedborem z K. całą cz. dziedz. w Komuninie na 6 mórg w Grzybowie z dopłatą 60 kóp gr i konia wartości 6 kóp gr w szelągach przez Przedbora (MK 6, 304; MS III Supl. nr 236); 1495 tenże Przedbór odstępuje Piotrowi Sarnowskiemu z Komunina i jego s. Mikołajowi wzmiankowaną cz. w Komuninie, otrzymaną w zamianie od Stanisława z Komunina, za 70 kóp gr (MS III Supl. nr 238); 1531: Kossobudzki – 4 wł. os. (RP 41, 103).
5. 1446 Tycza dz. z Lipy kan. płoc. patron kościoła par. w C. (MK 335, 112); 1449 deputowani, wyznaczeni do otaksowania dóbr prałatów i kanoników płoc., taksują wartość prebendy w C. na 5 kóp gr (UKP 379); 1451 Wojciech z C., kolator i patron kościoła par. w C., prezentuje w imieniu swoim i br. Michała z C. discr. Stanisława z Grochowarska na plebanię w C. (Ep. 5, 57v); 1462 Paweł bakałarz pleban w C. (Ep. 5, 128v); 1466 Stan. Niemiec z C., Stan. Krajka z Szyjek, Jan Krajka z Trzcianki, Sasin z C., dziedzice z C. i patroni kościoła tamże, w imieniu swoim i braci Józefa i Marcina prezentują discr. Jana s. Andrzeja ze Złotopolic na plebanię w C. (Ep. 5, 164-164v); 1471 Maciej z Otoczni kan. i kanclerz kat. płoc. darowuje braciom, Janowi, Jakubowi i Andrzejowi, dziedzicom z Otoczni, pr. patronatu kościoła par. w C. (Ep. 5, 224); 1599 kościół par. Najświętszej Trójcy (WP 5, 224v).
7. 1463-1502 (Ep. 9, 76v; Ep. 5, 163, 182v; Ep. 16, 132).
8. Obecny kościół murowany, wzniesiony zapewne w I poł. XVI w., konsekrowany 1543, później przerobiony (Kat. Zab. X/23, 9).
1 Przez wydawcę odczytane jako Czaykowo. Nie ma Czajkowa w z. płoc., a więc traktuję to jako błędny odczyt ze znakiem zapytania.