(1388 Lanszevo, Lansczewo, Ląschewo, Lanszew, Lanczewo, Lanschewo, Lachewo, Lashevo, Lasschewo) 10 km na NW od Raciąża.

1. 1487 n. par. Gradzanowo [Kościelne]¹Wg ŹD błędnie par. Radzanów (ADP perg. 379); 1578 pow. rac. (ŹD 85).

2. 1443 puszcza należąca do wsi Kuchary między granicami Koziebród, Kraszewa, L. i Siemiątkowa (MK 337, 120); 1453 granice między Kucharami[-Kryskimi] i Krzeczanowem: od końca Kraszewa[-Czubaków] przez strumień Dęba idąc w górę do krańca L. (PZG 1, XLV, 192)²Zob. przypis przy haśle Dęba rzeczka.

3. Włas. szlach. 1429 książęta Siemowit V, Kazimierz II i Włodzisław I nadają braciom, Ninogniewowi, Pawłowi i Tomaszowi, dziedzicom z L. [herbu Prawdzic] pr. nieodpowiedne, zwolnienie od kar oraz 120 wł. na pr. chełm. z czynszem po 2 gr pras. w z. wis., wymierzonych obok znacznej rzeki³Tzn. rzeki Jury (obecna nazwa: Łojewek) prawy dopływ Narwi i którym sami mogą nadać nazwę⁴Na nadaniu tym powstały 2 wsie: Kownaty-Gradzanowo i Krzewo-Gradzanowo w z. wis. Nazwy nawiązują do Gradzanowa w pow. rac., należącego również do Łaszewskich-Kryskich. Po wykupieniu z. wis. z zastawu karczmarze, mieszkający w granicach wzmiankowanej posiadłości, będą mogli wyruszać do Prus z bydłem i innymi towarami pod pieczęcią rzeczonych braci i powracać bez uiszczania opłaty w pieprzu ani żadnej innej (MK 6, 148v-149); (Kapica 121); 1433-1446 dziedzice z L. posiadają dom w Płocku (ZDP nr 114, 146); 1434 Paweł z L. (MK 335, 3); 1434-1467 Ninogniew Kryski z L. herbu Prawdzic → Gradzanowo Kościelne; 1436-1438 Tomek z L. (MK 6, 250; MK 335, 23); 1437 Ninogniew z L. psęd. płoc. kupuje 1 1/2 wł. w Strzembowie (MK 3, 200); 1439 tenże Ninogniew chor. zakr. z br. Pawłem, dziedzice z L., rękojemcy Wichny wd. po Leonie z Kryska i jej dzieci w sprawie ratyfikacji przywilejów na dobra Krysk, Dłutowo i Strzembowo (MK 3, 233v-234); 1441 Tomasz z L. kupuje dobra Łyczewo (MK 336, 27v); 1443 Paweł Łaszewski z br. Ninogniewem z Gradzanowa chor. zakr. kupują części w Strzembowie (MK 3, 291); 1444 ciż sami, dziedzice z L., mają zapłacić Janowi Wężowi podskarbiemu 300 grz. krak., połowę w półgr. i połowę w szelągach, z tytułu posagu jego żony, która zrzekła się ojcowizny (MK 336, 37); 1446 ciż sami jako dziedzice z Brwilna zawierają ugodę z prep. klasztoru [Ś. Marii Magdaleny] w Płocku w sprawie podziału Wisły (MK 335, 107v-108); → Brwilno; 1449 przy podziale dóbr między braćmi [Łaszewskimi-]Kryskimi ustala się, że jeśli Paweł umrze bezdzietnie, dzieci br. Tomasza z L. nie będą mieć pr. do Brwilna, jedynie dzieci Ninogniewa (MK 337, 74); → Brwilno, Gradzanowo Kościelne; Małgorzata wd. po Janie Wężu kwituje Ninogniewa psęd. płoc. i Pawła oraz ich bratanków, synów zm. Tomasza z L., z zadośćuczynienia za ojcowiznę (MK 337, 73v); 1457 Jakub s. Tomasza z L. student Uniwersytetu Krakowskiego (Album I, 150); 1462 Jan z L. darowuje wieś L. swemu br. Jakubowi (MK 337, 4v); 1464 Katarzyna c. Tomasza z L., żona Junoszy z Jaćwiężyna, kwituje braci, Jana, Jakuba i Tomasza, z zadośćuczynienia za wszelkie dobra (MK 337, 45); 1467 Jakub z L. kupuje 1 1/2 wł. chełm. w Charzynach za 30 kóp gr (MK 337, 22); 1468 Jan z L. zabezpiecza żonie Annie c. ur. Andrzeja ze Strzałkowa pcz. płoc. 200 kóp gr w szelągach na połowie dóbr tytułem wiana (MK 337, 27v; MK 5, 118); 1469 Jan z L. kupuje 3 wł. wójtostwa w Nurze (MK 5, 115v); 1472 ks. Kazimierz III darowuje Jakubowi z L. 50 wł. w z. wis. (MK 5, 24v)⁵Nadanie to chyba nie zostało zrealizowane, choć jeszcze w 1474 r. wspomniane są granice posiadłości Łaszewskiego koło Grajewa i Dybły (Wiśń. Grajewo 156); 1474 Barbara c. Rogali z Węgrzynowa kaszt. zakr. żona Tomasza z L. darowuje mężowi Tomaszowi wszystkie swe cz. dziedz. w Węgrzynowie, Zakrzewie, Woli, Chełchach i Świerczewie (MK 6, 58); 1478 Jan Kowal Łaszewski (K skarb. nr 116, 195); 1478 – zm. 1518 Jakub z L. Prawdzic dworzanin ks. Janusza II, od 1484 pkom. płoc., od 1497 kaszt. rac. (K skarb. nr 121, 125, 151, 169, 194 ... 1018, 1126; ZDP nr 227, 228, 237, 244, 247, 248, 251, 252; Z 27, 104; L nr 251, 252; Ep. 10, 542, 546, 568; Kap. P 50, 42; AC III nr 402; MS II nr 1390; MS III nr 87, 2018; MS IV nr 9594, 10574, 10747, 11717; MK 18, 112, 194); 1483 ks. Janusz II nadaje swemu dworzaninowi Jakubowi z L. i br. jego Janowi pr. nieodpowiedne i zwolnienie od kar (MK 6, 167); 1484 tenże książę pożycza z sum ofiarowanych na erekcję kaplicy Wniebowzięcia NMP w Sierpcu 500 kóp gr, zabezpieczając faktorom tej kaplicy, m. in. Jakubowi z L., rzeczoną sumę na wsiach ks. Biała i Dziarnowo (AG perg. 898; L nr 251; ZDP nr 228); i znów pożycza książę z tego samego źródła 365 kóp gr i 224 fl. węg., zabezpieczając pożyczkę tym samym faktorom na przewozie w Płocku (AG perg. 925; L nr 252; ZDP nr 227); 1488 Feliks i Prokop, synowie Andrzeja z Gulczewa, sprzedają Jakubowi z L. pr. bliższości do dóbr Płociczno za 1000 kóp gr w szelągach (MK 6, 211); 1489 ks. Janusz II darowuje ur. Jakubowi z L. pkom. płoc. siedlisko w Płocku (MK 6, 226); 1490 Jan z Węgrzynowa sprzedając wieś Chełchy, poręcza m. in. za Katarzynę c. Tomasza z L., swoją siostrzenicę (MK 6, 239y); 1491 taż Katarzyna c. zm. Tomasza z L., żona Ziemaka Bielińskiego z Gostkowa kwituje Jakuba z L. pkom. płoc. i br. stryjecznego Jana, s. Jana z L., z zadośćuczynienia za dobra dziedz. (MK 6, 258); 1493 Katarzyna c. zm. Jana Łaszewskiego, żona Piotra ze Szczawina pcz. gost., kwituje br. Jana z Gradzanowa [Zbąskiego] z zadośćuczynienia za ojcowiznę (MK 6, 298); 1495 ur. Jakub z L. pkom. płoc. kupuje od Mikołaja z Żabiczyna pr. bliższości do dóbr: Sarnowo, Niechłonin, Jabłonowo, Gruszka, Szronka (MK 18, 79); 1497 król Jan Olbracht daje Zygmuntowi z L. skonfiskowane liczne dobra szlachty w pow. rac., biel. i zawkrz. (MS II nr 914); 1499 → p. 5; 1503-1513 Jan Łaszewski zw. Kowal [s. Jana Łaszewskiego z Gradzanowa Zbąskiego] (MS IV/3 Supl. nr 1260; MS IV nr 2019, 3276, 4118); 1504 wielm. Jakub z L. kaszt. rac. kupuje pr. bliższości do dóbr Sąchocin po Dorocie ciotce Jana s. Wojciecha z Węgrzynowa (MK 18, 194); tenże Jakub odstępuje książętom Stanisławowi i Januszowi III m. Sąchocin i 10 wsi w distr. ciech. i wysz. w zamian za wsie Kondrajec i Zieloną w distr. ciech. (MK 18, 198v); 1506 Anna c. zm. Hinczy z Czerniakowa z mężem Zygmuntem s. Jakuba z L. kaszt. rac. sprzedają Mik. Milanowskiemu z Raszyna połowę dóbr Czerniakowo, Czarnowo, puszczy Miłoszyn i przewóz w distr. warsz. (MK 18, 253); 1507 ks. Anna z synami ks. Stanisławem i ks. Januszem na podstawie świadectwa Jakuba z L. herbu Prawdzic uznaje szlachectwo Wojciecha Polaka Gromadzkiego, czyli Suchcickiego, którego babka ojcowska także jest h. Prawdzic (RTH III nr 281; MS IV/1 nr 189); 1509 Aleksy, Andrzej, Mikołaj, Jan i Jakub, bracia z Grzebska, mają zapłacić 100 kóp gr Jakubowi Łaszewskiemu kaszt. rac. (MS IV nr 547); 1509 zakład 300 kóp gr między Zygmuntem Łaszewskim z jednej i Andrzejem Gyzoniem z Zagroby z drugiej strony (MS IV nr 9053); 1510 zakład 1000 fl. między Bartłomiejem Kryskim z jednej a Zygmuntem i Bernardem Łaszewskimi z drugiej strony (MS IV nr 9581); 1510-1520 Zygmunt Łaszewski s. Jakuba, 1511 poborca z. płoc., 1520 chor. płoc. (AC III nr 312, 398; MS IV nr 10165); 1512 król Zygmunt I darowuje temuż Zygmuntowi z L. wsie Grzybowo-Kapuśnik i Szemełki⁶Nazwa nie zidentyfikowana. Może cz. Grzybowa zw. Szemełki, od występującej na Mazowszu nazwy osobowej Semełka, później Samełka w pow. mław., które przeszły pr. kaduka w ręce król. (MS IV nr 1416); zakład 1000 grz. między Zygmuntem Łaszewskim poborcą z. płoc. z jednej a Janem Psarskim stolnikiem raw. z drugiej strony (MS IV nr 1566); 1513-1515 Zygmunt z L. jako arbiter w procesie Lekowskich (MS IV nr 10474, 10510); 1520 tenże Zygmunt Łaszewski otrzymuje pr. łowienia ryb małą siecią, na potrzeby swego stołu w stawie działdowskim (MS IV nr 12642); Zygmunt chor. płoc. i Bernard, bracia niedzielni, synowie zm. Jakuba Łaszewskiego kaszt. rac., zobowiązują się zapłacić Baltazarowi Ugoskiemu 64 kopy gr w szelągach (MS IV nr 3376); zakład 500 kóp gr między Tomaszem z Bartników i s. jego Jakubem z jednej a Bernardem i Zygmuntem, dziedzicami z L., z drugiej strony (MS IV nr 3412); starostwo zamku w Działdowie pozwala Zygmuntowi Łaszewskiemu chor. płoc. na skutek konsensu król., korzystać z dochodów zamku (MS IV nr 3548); 1525 Bernard Łaszewski bratanek Bernarda Baboszewskiego otrzymuje z powrotem wieś Płośnicę, zrabowaną za rządów króla Kazimierza IV przez Wielkiego Mistrza Bernardowi Baboszewskiemu i przyłączoną do zamku w Działdowie (MS nr 14157); 1530 Jan Łaszewski z L., właściciel Gradzanowa, Siemiątkowa, Cyndat, Nowej Wsi, Woli, Chomęca, czyni c. Annę oraz inne swe córki dziedziczkami swych dóbr (MS IV nr 15631); tenże Jan z żoną Dorotą z Klwowa utrwalają kontrakt ze Stan. Zbąskim z Kurowa z racji małżeństwa jego z ich c. Anną (MS IV nr 15633); 1531 [Jan Łaszewski-]Kowal – 7 wł. os. (RP 41, 102).

5. 1388 bp płoc. zatwierdza wikariuszom wieczystym kat. płoc. posiadanie m. in. dzies. z wsi L. (L nr 114); 1421 bp płoc. przywraca wikariuszom wieczystym posiadanie dzies. z L. (ADP perg. 180); 1487 pleban z Gradzanowa [Kościelnego] przywłaszcza sobie dzies. z L., należące do wikariuszy wieczystych kat. płoc. (ADP perg. 379); 1499 ur. Jakub z L. kaszt. rac. z bratankiem Janem Kowalem, dziedzice z Gradzanowa Zbąskiego, prezentują księdza Jakuba ze Ślepowron na plebanię w Gradzanowie [Kościelnym] wbrew Ninogniewowi Kryskiemu, który prezentuje tamże księdza Jakuba z Rochali (Ep. 16, 16).

6. 1510 “dom Łaszewskich był ... z Kryskimi jednej dzielnicy. Do rodziny tej należała ... Itamiła Łaszewska, której dzieje romansu i tajnego małżeństwa z Janem Zabrzezińskim marszałkiem wielkim litewskim błąkają się po aktach konsystorza płoc. z początków XVI w.” (Las. 11; AC III nr 301, 302, 313).

7. Bon. XV, 227-229.