1Nazwa M.-K. nie występuje w źródłach XV w. w ogóle, nazwa Kołaki po raz pierwszy pojawia się w 1495 r., jeszcze w 1531 r. wieś zwie się Kołaki (1435 Mecznikowo, Myecznykovo, Kolaki) 10 km na SE od Nidzicy.
1. 1445 n. distr. zawkrz. (MK 336, 57); 1578 pow. mław., par. Janowiec Kościelny (ŹD 79).
2. 1445 → p. 4.
3. Włas. szlach. 1435 Jan z Olszewa i Piotr z Korzybia [Dużego] zobowiązują się wykreślić z księgi [ziemskiej] dług Jana z Jabłonowa[-Dyb] względem Włodka z M. (MK 335, 103v); 1445 → p. 4; 1447 Piotr, Włodek i Mikołaj z Zagroby sprzedają szlachcie z Damięt i braciom z Jaćwiężyna2Jaćwiężyno – wieś dziś nie występująca, zapewne część wsi Kołaki Wielkie w dawnym pow. przasnyskim (zob. A Borkiewicz-Celińska, Osadnictwo ziemi ciechanowskiej w XV w., Wrocław 1970, s. 65). Wg AM zidentyfikowana z dzisiejszą wsią Kołaki Wielkie. Szlachta z Jaćwiężyna zwała się również “de Kołaki” i tu można upatrywać powstanie nazwy M.-K: Wojciechowi, Mikołajowi, Stanisławowi. Janowi i Tomkowi, 30 wł. w M. za 80 kóp gr w półgr. (MK 335, 135); 1495 Maciej z K. (Ep. 15, 30); 1497 król Jan Olbracht daje Tomaszowi Bartnickiemu chor. płoc. m. in. skonfiskowane dobra Wojciecha, Jakuba, Wawrzyńca zw. Kołacy z M. (MS II nr 886); 1531: wd. po Jakubie – 1/2 wł. folw., Maciej s. Andrzeja – 1/2 wł. folw., Szczepan – 1 ćwierć folw., Jan – 1/2 wł. folw., Mikołaj s. Wawrzyńca – 1/2 wł. folw. (RP 41, 146).
4. 1445 Piotr z M. sprzedaje Stanisławowi i Wacławowi z Chądzyna[-Szymańczyków] 5 wł. na pr. niem. w M. na obu brzegach rzeczki3Przez M.-K. przepływa i dziś maleńki strumyczek bez nazwy (na mapie) lewy dopływ biegu Orzyca, obok granicy wdowy, za 50 kóp gr w szelągach (MK 336, 57).
1 Nazwa M.-K. nie występuje w źródłach XV w. w ogóle, nazwa Kołaki po raz pierwszy pojawia się w 1495 r., jeszcze w 1531 r. wieś zwie się Kołaki.
2 Jaćwiężyno – wieś dziś nie występująca, zapewne część wsi Kołaki Wielkie w dawnym pow. przasnyskim (zob. A Borkiewicz-Celińska, Osadnictwo ziemi ciechanowskiej w XV w., Wrocław 1970, s. 65). Wg AM zidentyfikowana z dzisiejszą wsią Kołaki Wielkie. Szlachta z Jaćwiężyna zwała się również “de Kołaki” i tu można upatrywać powstanie nazwy M.-K.
3 Przez M.-K. przepływa i dziś maleńki strumyczek bez nazwy (na mapie) lewy dopływ biegu Orzyca.