NOWA WIEŚ MAŁA

(1451 Nowawyes, Nowavyesz, Novavyessz, Nova Vyesz Sacerdotum) 3 km na E od Mławy.

1. 1451 n. distr. zawkrz. (MK 335, 47); 1494 n. pow. mław. (MK 6, 317); 1578 par. Mława (ŹD 68).

3. Włas. ks., potem duch.1Po raz pierwszy jako włas. duch. N.W. występuje w 1518 r., zaś w RP z 1531 r. jest nazwana N.V. Sacerdotum. W XVII w. wróciła znowu do rąk panującego 1451 ks. Włodzisław I zobowiązuje się zapłacić Mikołajowi Stupskiemu 100 grzywien pruskich za ur. Szczepana Miszewskiego podstolego płoc., któremu książę był winien tę sumę z tytułu rezydencji w księstwie, i zabezpiecza dług na N.W. (MK 335, 46v-47; MK 337, 100); 1494, 1497 → p. 4; 1498 król Jan Olbracht sumę przeznaczoną na zbudowanie kaplicy pod wezwaniem Wniebowzięcia NMP w Sierpcu, pożyczoną w 1485 przez ks. Janusza II i zabezpieczoną na wsiach Biała i Dziarnowo, przenosi na N.W. (MS II nr 1168); 1498 ur. Szczęsny Sierpski z Gulczewa h. Prawdzic, pkom. płoc., tenutariusz N.W., do której został wwiązany (Ep. 10, 466; LP LXVIII, 160; ZDP nr 227, przypis); 1518 wieś N., będąca własnością mansjonarzy sierp. kościoła NMP w Sierpcu, zostaje uwolniona od ciężaru ekspedycji wojennej, wyjąwszy wojnę powszechną, w czasie której kmiecie winni płacić po 1 wiardunku gr polskich (Ep. 2, 401-403; MS IV/1 nr 2808); 1520 król Zygmunt I zwalnia kmieci wsi N. z wyżej wymienionej opłaty w wypadku wojny powszechnej (MS IV/1 nr 3398); 1531: 20 wł. os. (RP 41, 137v).

4. 1494 ks. Janusz II sprzedaje opatrznemu Piotrowi Dieszowi z N. 2 wł. wójtostwa w N., jedną wł. na końcu [wsi] i drugą, na której Piotr rzeczony siedział (MK 6, 317-317v); 1497 król Jan Olbracht daje Tomaszowi Bartnickiemu m. in. skonfiskowane wójtostwo Diesza w N. (MS II nr 886).

1 Po raz pierwszy jako włas. duch. N.W. występuje w 1518 r., zaś w RP z 1531 r. jest nazwana N.V. Sacerdotum. W XVII w. wróciła znowu do rąk panującego.