PODKRAJEWO

(1415 Pothcroyewo, Podcroyewo, Pothkragewo, Pothcrayewo, Podkragewo, Podkrayevo, Podkrogewo, Pothkrogyewo, Podkrayew, Pothkroyevo Magna) 6 km na SW od Mławy.

1. 1437 n. distr. zawkrz., par. P. (MK 335, 16v); 1506 dek. mław. (MD); 1578 pow. szr., par. P. (ŹD 59, 66).

2. 1440 → p. 3; 1441 młyn w P. na rz. Podkrajewka (ADP perg. 252); 1458 cz. P. z młynem i rybnikiem w Wiśniewie (MK 335, 151); 1462 → p. 3.

3. Włas. szlach. 1415 Piotr z P. powołuje Dziersława z Unierzysza o 7 kóp gr (Pł. nr 2467); 1418 Jasiek z Grzybowa [Wielkiego] stawia Wojciecha z Zakrzewa przeciwko Klemensowi z P. (Wysz. 45); 1433 Mikołaj s. Marcina z P. kwituje Andrzeja i Niemierzę z Golejewa, Macieja i Wyszka z Leksyna i Mikołaja z Maleni z zadośćuczynienia za dobra macierzyste (PP VI nr 439); Jan Rogala [z Węgrzynowa] chor. wysz. poręcza Andrzejowi, Maciejowi i Wysławowi z Leksyna, Niemierzy z Golejewa i Mikołajowi z Maleni pokój ze strony dzieci zm. Marcina z P. (PP VI nr 495); 1435 szl. Marcin dz. z P. (MK 335, 103v); 1437 Piotr z P. sprzedaje szl. Piotrowi zw. Liczko z Modły całą swą ojcowiznę w P. z cz. prawa patronatu kościoła par. tamże za 170 kóp gr w półgr. (MK 335, 161v); szl. Aleksy z Wiśniewa psęd. zawkrz. sprzedaje szl. Dadźbogowi z Bielina cz. wsi P. i wieś Wiśniewo za 450 kóp gr posp. (MK 335, 163); szl. Marcin z P. odstępuje s. Mikołajowi 1/3 dziedzictwa w P. wraz z młynem za 60 kóp gr w półgr. (MK 336, 73v); 1438 Mikołaj z P. kupuje 1/3 wsi Unieck (MK 335, 23); szl. Piotr z P. sprzedaje szl. Rogali zw. Grad z Kozolina swoją cz. dziedziczną w P. za 180 kóp gr w półgr. (MK 335, 19v); 1440 szl. Paweł z P. kupuje od br. Piotra z Modły 2 wł. wójtostwa w Modle z sadzawką zw. Studzieniec w cz. P. (MK 337, 20v); 1441 szl. Marcin z P. zamienia z Mikołajem z Łebków 20 wł. chełm. w z. wis., nadanych mu przez księcia, na cz. Mikołaja w Łebkach, z dopłatą 8 kóp gr posp. przez Mikołaja (MK 336, 33v; Wiśn. Grajewo 49); szl. Dadźbog dz. z Wiśniewa zamienia 1/2 wsi Wiśniewo i cz. P. z młynem na rz. Podkrajewce na wieś książęcą Grądy w ziemi wis. z dodatkiem 309 kóp gr posp. (ADP perg. 252); 1443 Piotr Liczko z Modły zastawia siostrze Annie 1/2 cz. w P., z wyjątkiem barci, w 20 kopach gr (MK 337, 122-122v); 1448 szl. Rogala Grad z P. sprzedaje szl. Wawrzyńcowi z Ponikwi dziedziczny Czerwin za 200 kóp gr w półgr. (MK 4, 83v); 1449-1451 Mikołaj z P. starosta płoc., sędzia zawkrz. (MK 335, 37v; MK 337, 77; WS 303-304); 1455 Ziemek z Wiśniewa sprzedaje Piotrowi z Wiśniewa cz. w P. z cz. młyna, posiadaną jako posag po [Katarzynie] c. Aleksego z Głużka psęd. zawkrz.; nie zdążywszy sprzedaży poświadczyć w kancelarii, umiera; c. Jadwiga odstępuje tę cz. Ratołdowi s. rzeczonego Piotra (MK 6, 143); 1462 Jan z P. zabezpiecza żonie Katarzynie 50 kóp gr w szelągach tytułem wiana na 7 wł. w P., w tym 2 wł. os., 2 wł. folw. i 3 wł. w puszczy obok granicy Łomskich (MK 337, 3); 1463 Ratołd z Wiśniewa darowuje Mikołajowi z P. sędziemu zawkrz., staroście płoc. dobra dziedziczne w Wiśniewie, P. i Modle, lecz akt ten zostaje anulowany (MK 337, 7v); 1468 Grad Rogala z P. zabezpiecza c. Małgorzacie żonie Jakuba z Sierakowa 400 kóp gr na swojej cz. w P., tenże Grad darowuje bratankowi Marcinowi Czamborowi z Kozolina wszystkie swe cz. w Kozolinie i Sałkowie (MK 337, 23v-24); 1477 szl. Mikołaj z P., żona Katarzyna c. Jana z Obrębca (MK 6, 105); 1478 tenże Mikołaj winien jest Jakubowi Pieniążkowi mieszczaninowi ciech. 16 gr w szelągach za sukno amsterdamskie (Ep. 13, 197v-198); 1489 Paweł z P. z synami: Mik. Gnojeńskim i Janem z P. poręczają za Jana Łazowskiego z P. przeciwko Zachariaszowi z Sikor i wszystkim jego braciom h. Ślepowron, Bończa, Koźmian [!]; Jan Łazowski z P. winien rzeczonym 100 kóp gr za rękojemstwo (RTH VIII nr 9); 1490 Ratołd z Wiśniewa patron kościoła par. w P. skazany zostaje na zapłacenie 150 fl. węg. za zabójstwo plebana w P. (Ep. 10, 751); [1491] szl. Wojen Sarnowski dz. i patron kościoła w P. (Ep. 15, 5v); 1494 ks. Janusz II ustanawia zakład w wysokości 100 kóp gr między szl. Wojenem z P. z jednej i Ratołdem z Wiśniewa stolnikiem płoc., Janem i Pawłem z P. i synami ich h. Rogala z drugiej strony; za Wojena poręczają szl. Mikołaj z Mostowa i Piotr z Wojciechem z Bońkowa[-Środy] (RTH VIII nr 11); Jan, Mikołaj, Paweł i Wojen z P. h. Rogala (MZH nr 739, 744); 1497 król Jan Olbracht daje Janowi Wiśniewskiemu skonfiskowane dobra Barbary wd. po Wojenie z P. i Sarnowa (MS II nr 953); 1504 szl. Stanisław z P. (Ep. 16, 211-211v); 1531: cz. Erazma – 6 wł. os., cz. Piotra – 2 wł. os., cz. Szymona – 2 wł. os. (RP 41, 128v); 1548 Marcin s. zm. Mik. Podkrajewskiego z Gnojna darowuje Józefowi, Mikołajowi, Feliksowi i Piotrowi braciom, synom zm. Stan. Gnojeńskiego z P., całą swą własność w P., Korbońcu, Borowie1Wieś Borowe (lub Borowe Nowe) w pow. szr., par. P., 6 km na W od Mławy, nie jest wymieniona w RP z 1531 r., ani z 1538 r., wskutek czego uznaliśmy, że powstała poza okresem chronologicznym Słownika i Gnojnie; wymienieni bracia przeprowadzają podział wszystkich swych dóbr, w wyniku czego Józef otrzymuje cz. w P., Korbońcu i Borowie, Mikołaj – dobra zw. Niedźwiedzi Las z łąkami, lasami i młynami, a Feliks i Piotr Gnojno i Liszyno; poza tym Piotr i Feliks mają mieć pr. wolnego połowu w rz. Nidzie w dobrach Niedźwiedzi Las2Dobra Niedźwiedzi Las ze względu na rz. Nidę (dziś Działdówka) to zapewne późniejsze Gnojenko (PG 14, 257v-258v).

5. 1437 kościół par. w P. (MK 335, 161v); 1465 ksiądz Maciej z Leszczyna prezentowany na plebanię w P. (Ep. 5, 156); 1489 ksiądz Szczepan proboszcz w P. wydzierżawia wikaremu z Zielonej kościół par. w P. wraz z wszystkimi użytkami na przeciąg 3 lat; wikary ma płacić 6 fl. węg. rocznie (Ep. 10, 668); 1490 bp płoc. ustanawia księdza Pawła Niedziechowskiego plebanem kościoła par. w P. w miejsce księdza Szczepana z Sikor zamordowanego przez szl. Ratołda dz. i patrona kościoła w P. (Ep. 10, 758-759); 1491 → p. 3; 1508 kościół par. Ś. Anny (WP 5, 152v).

7. 1489-1508 (Ep. 10, 669, 683; UKP nr 492; Ep. 149, 102a; Ep. 16, 259v, 263).

1 Wieś Borowe (lub Borowe Nowe) w pow. szr., par. P., 6 km na W od Mławy, nie jest wymieniona w RP z 1531 r., ani z 1538 r., wskutek czego uznaliśmy, że powstała poza okresem chronologicznym Słownika.

2 Dobra Niedźwiedzi Las ze względu na rz. Nidę (dziś Działdówka) to zapewne późniejsze Gnojenko.