BĄDLINO

(1388 or. Bandlino, 1389 Bandlew!, 1389 [Bøntlino], 1390 Badlino, 1497 Blandlyno!, 1577 Bedlino), obecnie Bąblin, 7 km na NW od Obornik.

1. 1493 n. pow. pozn. (PG 10, 186v); 1407 n. par. Kiszewo (Now. 2, 374).

2. 1392, 1563, 1566, 1580 młyn w B. → p. 3; 1394 barcie w B. → p. 3; 1403 Kiszewo, posiadłość dzieci Sędziwoja Objezierskiego leży koło B. (KP nr 1412); 1444 rozgraniczenie B. z Obornikami (K 2, s. 9, 131; cytowanego aktu nie odnaleziono); 1556 Wojc. Rozwarowski zapisując ż. Kat. Rożnowskiej dożywocie na Lulinie Małym daje jej pr. wyrębu drzewa w lasach i borach dziedziny B. (PG 19, 292); 1566 działy braci Rozwarowskich → p. 3; Alacjasz otrzymuje bór leżący przy granicy z Kiszewem i 1/2 Wielgiego Lasu od Halaszewi Bielawy [czy to Bielawa Alacjasza?] do granicy z Kiszewem; Maciej otrzymuje drugą część boru; granica działów prowadzi od ról zw. Czterema Prętami (czterzmi prethi) i Żakowa Rola (Zakowa Rola), przecina strugę bez nazwy, mija [obiekt nieokreślony] Szadykierz (Szadikyerz) od prawej strony i przecina drogę z Kiszewa do Podlesia biegnącą przez brody wzdłuż granicy [z Kiszewem?]; nad granicą z Obornikami leży Narozna Dąbrowa, las zw. Około Wojnowej Wody i Brzozowy Ostrów (PG 20, 464v).

3. Własn. szlach. 1388-96 Mac. Jad, zwany też Mac. Świętopełkowicz Bądliński (Bandlinski, Bontlinszky, Bandlewski!) z B. (Lek. 1 nr 276, 695, 1917; WR 1 nr 1691W zapisce z 1393 czytamy: Maczek Bandlinszky capellanus Czerniciensis [?]. Zapiska dotyczy zapewne 2 różnych osób; po nazwisku „Bądliński” należy zapewne postawić przecinek, [wice?] podsędek w Poznaniu 1386!-13962Mac. Jad znany jako podsędek od 1386 r. (Lek. 1 nr 87, 97, 113, 119, 136); pierwszy raz wspomniany jako Maciej z B. w r. 1388. Por. → Baranowo k. Mosiny, przypis 2 (Lek. 1 nr 292, 411, 581-583, 687, 1013, 1021, 1694, 1703, 1736, 1814, 1818, 1837, 1874, 1888, 1927a, 1969, 1985, 2027, 2074, 2079, 2085, 2135); 1388 tenże skarży Mirosława z Nienawiszczy z powodu zabójstwa swego brata (Lek. 1 nr 291); 1389 tenże w sporze z Dobiesławem [z Kwilcza?] (Lek. 1 nr 687); 1389-91 tenże w sporze z Mac. [s.] Gosława mieszcz. z Obornik o 12 grz. poręki, o 20 grz. poręki i o inne szkody (Lek. 1 nr 629, 653, 686, 761, 1143; WR 1 nr 287, 291, 294): 1391-92 tenże w sporze z Gosławem z Gołęczewa o 20 grz. szkody (Lek. 1 nr 1154, 1166, 1198); 1391-92 tenże w sporach z Sędziwojem Objezierskim: 1391 z powodu poręki za 2 konie i wóz wartości 5 grz., 1392 oddala pretensje Sędziwoja do dziedziny B. i młyna, dopóki tenże nie zapłaci mu należnych pieniędzy (Lek. 1 nr 1185, 1186; WR 1 nr 86); 1391 tenże przegrywa proces o 10 grz. ze Staszkiem Gnuszyńskim, który otrzymuje wwiązanie w cz. B. wartości 10 grz. (Lek. 1 nr 1158); tenże dowodzi przeciw Maciejowi [?]3Początek zapiski sformułowany niejasno. Brak innych wzmianek o Macieju z Gnuszyna w tym czasie z Gnuszyna, że Dzierżka [niezident.] dała temuż Maciejowi 30 grz. na B., a nie otrzymała na to dokumentu (WR 1 nr 107); 1392 pani Jadowa występuje jako zachodźca (intercessit) Jakiela rajcy z Obornik w sporze ze Staszkiem Gnuszyńskim o B. (Lek. 1 nr 1229); Mac. Jad występuje jako zachodźca rajców z Obornik i oddala pretensje Sędziwoja Objezierskiego do pieniędzy, które ciż rajcy dali na B. (Lek. 1 nr 1594).

1394 Sędziwoj Objezierski wygrywa proces z mieszczanami z Obornik z powodu szkód uczynionych mu przez tychże mieszczan w jego barciach w B. (Lek. 1 nr 1732); 1400 Sędziwoj [Świdwa z Szamotuł] wda [pozn.] wygrywa proces z Sędziwojem Objezierskim o 1/2 B. (KP nr 328); 1406 Święchna niegdyś z B. przegrywa proces z Dobrogostem [z Szamotuł] o 1/4 B. (KP nr 2719); 1423 kop. 1488/92 w części Dobrogosta z Szamotuł 10 ł. os. i 1 ł. opust., a w części Dzierżka 1 ł. uprawiany przez niego i 6 ł. os. (LBP 34).

1448 bracia Bieniak, Piotr i Paweł z Rozwarowa [obecnie Rostworowo] dzielą swe dobra: Piotr otrzymuje Lulin, Lulin Mały i 1/2 B. (PZ 16, 157v).

1462 Helena [księżniczka raciborska], ż. Jana Ostroroga, ze Stobnicy, Brączewa, Podlesia i B. (PZ 18, 231; PZ 19, 8v); 1493 Katarzyna [księżniczka raciborska], wd. po Włodku z Danaborza, kaszt. i star. nak., daje ss. Janowi starszemu i Janowi młodszemu z Danaborza 1/2 m. → Stobnica z wsiami, m. in. z 1/4 B. (PG 10, 186v); 1497 Jan starszy kaszt. rogoz. i star. nak. oraz Jan młodszy, bracia niedz. z Danaborza, sprzedają z pr. odkupu Andrzejowi Kobylnickiemu 1/4 B. oraz mł. Kaszuba pod Stobnicą z sadzawką za 150 fl. węg. (MS 2 nr 793).

1508 pobór z cz. Rozwarowskiego z 4 półł. i z cz. Ostrorogów z 6 półł. (ASK I 3, 8); 1510 pobór z cz. Rozwarowskiego z 6 półł. i z innej części z 4 ł. (ASK I 3, 255); 1521 20 ł. os.; 1526 20 ł.; [wizytator wymienia też wsie Budziszewo i Słonawy i dodaje ogólną uwagę:] w tym liczne łany nieuprawne (CP 111, 65v); 1563 pobór z B. z części Kiszewskich od 4 1/2 ł. i karczmy i z cz. Jakuba Rożnowskiego od 4 1/2 ł. i mł. o 2 kołach (ASK I 5, 222); 1566 Alacjasz, Maciej i Jakub Rozwarowscy otrzymują w działach po cz. B. i po cz. młyna nad rz. Wartą; bór nal. do B. dzieli się między Alacjasza i Macieja → p. 2 (PG 20, 464v); 1577 pobór z 2 części Jakuba i Macieja Rozwarowskich (ASK I 5, 679); 1580 Mac. Rozwarowski płaci pobór od 2 ł., 3 zagr., 3 komorników i mł. walnego o 2 kołach (ŹD 14; ASK I 6, 100v).

4. 1458 sołtys z B. → p. 5.

5. 1423 kop. 1488/92 dzies. 8 gr z łanu (→ p. 3) należy do prebendy kan. w kat. pozn. zw. „Tarnowo” [obecnie Tarnowo Podgórne] (LBP 34); 1458 wiard. dzies. z B. należą do kanonika [kat. pozn.] Klemensa z Drzewicy [z tej okazji zapadają decyzje ogólniejsze o roli sołtysów przy zbieraniu dzies. lub wiardunków od kmieci] (AC 1 nr 495); 1510 [por. r. 1423] wiard. dzies. tejże wysokości dla tejże prebendy (LBP 34).

Uwaga: W drugiej połowie XV w. B. należało do Heleny, ż. Jana Ostroroga i Katarzyny ż. Włodka z Danaborza, z domu księżniczek raciborskich. Można stąd wnosić, że B., podobnie jak → Stobnica i → Brączewo wchodziło poprzednio w skład dóbr posagowych ich matki Małgorzaty, c. Wincentego z Szamotuł, ż. Wacława, ks. raciborskiego.

1 W zapisce z 1393 czytamy: Maczek Bandlinszky capellanus Czerniciensis [?]. Zapiska dotyczy zapewne 2 różnych osób; po nazwisku „Bądliński” należy zapewne postawić przecinek.

2 Mac. Jad znany jako podsędek od 1386 r. (Lek. 1 nr 87, 97, 113, 119, 136); pierwszy raz wspomniany jako Maciej z B. w r. 1388. Por. → Baranowo k. Mosiny, przypis 2.

3 Początek zapiski sformułowany niejasno. Brak innych wzmianek o Macieju z Gnuszyna w tym czasie.