BOBOWICKO

(1405 reg. XX w. Bobowicko, 1407 or. Bobouiczsko, 1408 Bobowicsko, 1454 Bobowicz, 1462 Bobowyczko, 1944 Bobelwitz) 4,5 km na E od Międzyrzecza.

1. 1476 n. pow. pozn. (PG 9, 50v); 1508 n. par. Międzyrzecz (ASK I 3, 12).

2. 1436 granica między B. a Polickiem: kopce gran. od kopca węgielnego w lesie Koźla, który dzieli Siercz, B. i Policko aż do kopca węgielnego przy Obrze w miejscu zw. Zdrgania (Sdrganya), który dzieli Żółwin, B. i Policko (PZ 13 k. 165v, 171v); 1464 spór o granice1Kozierowski zbyt pochopnie pisze o zawarciu układu w sprawie granic tych dwóch osad (KR 8, 10), podczas gdy cytowana przezeń zapiska mówi tylko, że sąd wyznaczył podkomorzego do rozgraniczenia tych wsi, a obie strony zapłaciły przysądne (PZ 18, 13v) między B. a Sierczem (PZ 18, 13v).

3. Własn. szlach. 1405 Rabowa (KR 5, 18; cytowanego źródła nie udało się odszukać); 1407-11 Rab Bobowicki: 1407-08 Rab2Kozierowski podaje, że w sporze tym przeciwnikiem Raba oprócz Wielżyńskich był Teodoryk z Zajączkowa (KR 8, 10), lecz z cytowanej przezeń zapiski wynika, iż w procesie tym Teodoryk był pełnomocnikiem Raba i jego syna (PZ 3, 60) z synem [imię nie wymienione] jako pozwany toczy spór o B. z Janem i Abrahamem z Wielżyna (PZ 3 k. 8, 34, 60; KR 5, 18), a 1408 dowodzi, że powodowie od przeszło 30 lat nie podnosili roszczeń do B. (WR 1 nr 675); 1411 Rab w sporze ze Szczepanem z Wilkowa o 2 ł. w B. (PZ 3, 314); 1412 Bartłomiej kmieć z B. w sporze z Januszem Rabem dowodzi, że posiadał szóstą cz. B. spokojnie i zgodnie z prawem (WR 1 nr 877; KR 8, 10; K 2, 30); 1436 Stefan Konopka Bobowiecki (KR 8, 9-10; KObceRyc. 49; → p. 2).

1447-76 Wojc. Wata Bobowicki (PZ 16, 188v; PZ 17, 243; PZ 18, 13v; PG 58, 16; CP 382 nr 6; WschP 3, 407; Koz. Nieznane nr 56; K 2, 30; KR 8 s. 10, 12-14, 19-21), 1434, 1450 Nądziński, z Nądni a 1446 niegdyś z Nądni (PG 1, 51; PZ 15, 156v; KR 8, 6), 1443 z Debrzna (PZ 14 k. 185v, 229, 229v; KR 8 s. 9, 11), 1473 stryj Jana, Macieja, Wojciecha i Stanisława z Tuchorzy (PG 7, 216v), 1495 jego c. Helena ż. Wawrz. Nowowiejskiego [z Nowej Wsi w par. Ś. Wojciech pod Poznaniem] (PG 11, 104), wicepodkomorzy i wicesędzia w Kościanie i Poznaniu 1465-76 (GUrz. C 807, 860, 1001, 1044): 1447 tenże oraz Jan Otuski w sporze z Dobrogostem Koleńskim (PZ 16, 37v); 1448 tenże Wojciech wprowadzony w posiadanie karczmy i 3 ł. opust. folwarcznych, które uprawiał Jan Policki, dopóki nie otrzyma od Polickiego przysądzonej sumy (PZ 16, 196; KR 8, 10); 1450 Zofia ż. Bobowickiego umarza dok. dot. jej posagu i wiana na Koźminku [k. Babimostu], a to w stosunku do kl. paradyskiego; sąd wyrokuje, że dok. ten nie ma mieć żadnej mocy wobec kl., który uiszcza przysądne (KoścZ 14, 62v; KR 8, 10); 1450 Wojc. Bobowicki sprzedaje kl. paradyskiemu trzecią cz. Zakrzewka [k. Zbąszynia] (PG 4, 44v), a 1454 zeznaje, że kl. zadośćuczynił mu za ulepszenia w Zakrzewku (KBR nr 135); 1461 po śmierci Wojc. Waty z B. przypadnie kl. paradyskiemu [bliżej nie określone] dożywotnie pr. do Zakrzewka (PG 6, 96); 1462 tenże Wojciech Wata sprzedaje Stan. Zbąskiemu pr. bliższości i tenutę w Zakrzewku [k. Zbąszynia] za 100 zł węg. (PG 6, 155v; KR 8 s. 10, 12); 1464 tenże sprzedaje Mik. Prusimskiemu młyn ze stawem w Kolnie za 70 grz. (PG 7, 220v); 1498 Barbara wd. po Wojc. Wacie Bobowickim wysyła na wyprawę turecką pieszego ze swej oprawy (ExpBel. nr 571).

1452-77 Mik. Bobowicki3Kozierowski nazywa Mik. Bobowickiego opiekunem Jadwigi c. zm. Jana Waty z Bukowca (KR 8, 9). Tymczasem cytowana przezeń zapiska podaje, że 1452 w procesie Jadwigi z Mikołajem z Kolna pełnomocnikiem (procurator) Jadwigi był Wojciech Wata, zaś Mik. Bobowicki był pełnomocnikiem lub wysłańcem (nuncius) strony przeciwnej (PZ 17, 118), a więc nie mógł być opiekunem Jadwigi, s. Wojciecha, brat Samsona, Jana i Salomona (PG 64, 51; KR 8, 10-11), 1463 z Kosiczyna (nie z Gościeszyna!, KR 8 s. 10, 12; por. PG 6, 155v): 1476 Mikołaj i Samson bracia niedz. z B. dają Salomonowi i Janowi braciom niedz. części w Debrznie, które ich ojciec nabył pr. bliższości (PG 9, 51); 1476 ciż kupują 1/2 Popowa [k. Międzychodu] od Jakuba Popowskiego za 150 grz. (PG 9, 51); ciż otrzymują w podziale B. i 1/2 Popowa od Salomona z B. (PG 9, 51); ciż dokonują podziału dóbr po ojcu i matce: Mikołaj otrzymuje 1/2 Popowa, a Samson wieś B. (PG 9, 51); 1477 Mikołaj i Samson bracia z B. sprzedają opatrznemu Jakubowi mieszcz. z Krobi 4 ł. wolne pod Międzyrzeczem z domem w mieście i folwarkami pod miastem za 120 zł węg. i poręczają za swych braci Jana i Salomona, że ci przed star. dokonają przeniesienia nań pr. własności (PG 9, 83; PG 58, 53); 1477 Mikołaj, Samson, Salomon i Jan bracia z B. toczą proces z Mikołajem kapelanem zamku międzyrz. o testament ich ojca i o sumę złożoną w depozyt u burgr. międzyrz.; wg wyroku bracia winni z tej kwoty zakupić 3 grz. czynszu rocznego dla erygowania altarii, zaś kapelan Mikołaj ma zakupić 2 grz. czynszu rocznego albo na ten cel złożyć braciom 24 grz.; jeśli to uczyni, to bracia winni go prezentować na altarystę, a jeśli nie dopełni tego, to bracia mogą go pominąć (ACC 56, 108).

1476-82 Samson Wata Bobowicki, s. Wojciecha, brat Mikołaja, Jana i Salomona (PG 64, 51; KR 8, 10-11): 1476 w niedziale z bratem Mikołajem i podział dóbr (zob. wyżej); 1476 tenże zapisuje ż. Barbarze na 1/2 B. po 100 grz. posagu i wiana (PG 9, 50v); 1481 tenże zeznaje 18 zł węg. długu na rzecz swego brata Jana Waty dz. w Debrznie (PZ 20, 147v); 1482 tenże otrzymuje w podziale od swego brata Jana z Debrzna całą jego cz. po ojcu w B. (PG 9, 164v); 1509 wd. po nim Barbara z cc. Włodka, Elżbietą, Barbarą i nieletnim wnuczkiem Piotrem w niedziale majątkowym (MH 9, 97); 1516 jego c. Włodka ż. Mik. Chwałkowskiego [z Chwałkowa k. Książa], bratanica Jana Rychwalskiego [z Rychwału pow. kon.] (PG 15, 95v; KR 8 s. 11, 30, 32).

1477-1503 Jan Wata Bobowiecki, s. Wojciecha (PG 64, 51), brat Mikołaja, Samsona i Salomona, 1481 z Debrzna, 1496 Debrzeński, 1498 Jan Wata Gościejewski zw. Debrzeńskim (KR 8, 10-11; PG 11, 136; PZ 20, 147v): 1495 tenże kupuje 1 ł. we wsi Gorzyca od Bernarda Gorzyckiego za 10 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (PG 7, 63v); 1503 temuż poręcza Jan Wata Gorzycki s. Sędziwoja, że będzie bronić od roszczeń innych osób 1/2 wsi Popowo [k. Międzychodu], którą sprzedał za 140 grz. (PG 64, 51).

1476-77 Salomon Wata Bobowicki, s. Wojciecha, brat Mikołaja, Samsona i Jana, 1481 z Debrzna (PG 64, 51; KR 8, 10-11).

1494 Zofia, Anna, Katarzyna i Włodka panny, cc. zm. Zawiszy Bobowickiego w asystencji stryja Jana Waty Debrzeńskiego i wuja Jerzego Piekarskiego zapisują szl. Kasprowi Żakowi Gliszczyńskiemu 5 grz. czynszu od sumy 61 grz., ponieważ ten wykupił 3 grz. czynszu [rocznego] na rzecz instytucji kościelnej oraz dał 25 grz. na posag ich ciotki (amita) Heleny ż. Wawrzyńca Nowowiejskiego [z Nowej Wsi k. Poznania] oraz obciążają tym czynszem ich dobra po ojcu w B., wyłączając od niego oprawę ich matki (PG 11, 30v-31; PG 7, 20v); 1503 Wojciech Wata s. Wojciecha z B. zobowiązuje się zapłacić 40 grz. długu Mikołajowi, Jadwidze, Annie i Barbarze dzieciom zm. Doroty Popowskiej, a jeśli tego nie uczyni, to winien w 1505 r. zrezygnować na ich rzecz 4 ł. we wsi Gorzyca, a gdyby tego nie zrobił, to winien płacić im co roku 4 grz. czynszu aż do chwili zapłaty 40 grz. sumy głównej (PG 64, 51).

1478 B. w wykazie zaległości podatkowych (PG 58, 72v); 1508 pobór z 8 półł., 6 gr z karczmy (ASK I 3, 12); 1563 pobór: 4 ł., karczma, kowal (ASK I 5, 227); 1564 w B. 7 ł. (IBP 306, 307); 1564/65 z B. poradlnego 7 gr do zamku międzyrzeckiego (LWK 1, 175); 1577 płatnik podatku Jerzy Kreski (ASK I 5, 693); 1580 Jerzy Nadelvicz Kręski płaci od 4 ł., od 9 zagr. po 6 gr., od 2 komor. po 8 gr, od 1 zagr. po 4 gr, od 1 komor, po 2 gr, od 80 owiec, od pasterza, od kowala z kęsem roli po 6 gr (ŹD 22; ASK I 6, 118v).

5. XVI w. w okresie reformacji kościół w B. zajęli innowiercy (Now. 2, 469 na podstawie wizytacji z 1603).

1 Kozierowski zbyt pochopnie pisze o zawarciu układu w sprawie granic tych dwóch osad (KR 8, 10), podczas gdy cytowana przezeń zapiska mówi tylko, że sąd wyznaczył podkomorzego do rozgraniczenia tych wsi, a obie strony zapłaciły przysądne (PZ 18, 13v).

2 Kozierowski podaje, że w sporze tym przeciwnikiem Raba oprócz Wielżyńskich był Teodoryk z Zajączkowa (KR 8, 10), lecz z cytowanej przezeń zapiski wynika, iż w procesie tym Teodoryk był pełnomocnikiem Raba i jego syna (PZ 3, 60).

3 Kozierowski nazywa Mik. Bobowickiego opiekunem Jadwigi c. zm. Jana Waty z Bukowca (KR 8, 9). Tymczasem cytowana przezeń zapiska podaje, że 1452 w procesie Jadwigi z Mikołajem z Kolna pełnomocnikiem (procurator) Jadwigi był Wojciech Wata, zaś Mik. Bobowicki był pełnomocnikiem lub wysłańcem (nuncius) strony przeciwnej (PZ 17, 118), a więc nie mógł być opiekunem Jadwigi.