(1428 kop. 1633 Brodcza, Brodca, 1451 kop. Brodza, 1452 or. Broczcze, 1469 Rostoycze, 1459 Grodzisk1Nazwa błędnie zmodernizowana przez Rykaczewskiego zapewne z formy Brodcza, mylnie odczytanej jako Grodcza, 1493 Brodcze alias Rosthocze antiquum, Brothcza, 1501 Grodcza!, 1507 Groczcza!, 1508 Broczcza, 1519 Broycze, 1528 Broyca, Broyce, 1563 Broycza) m., 12 km na SW od Trzciela.
1. 1428 n. m. B. (Wp. 5 nr 483); 1508 pow. pozn.! (ASK I 3, 1); 1510 n. pow. kośc. (ASK I 3, 245); po 1428, 1469 n. par. własna (Wp. 5 nr 483; Now. 2, 474).
2. 1428 las król. Brodcza miejscem założenia m. B. → p. 4; 1528 granica polsko-śląska koło B.2Użyty w tym tekście zwrot: granica „Grodzyczka” odnosi się zapewne również do B.; wiemy bowiem, że w XVII w. znany był przymiotnik „brodziecki” (K 2, 47), a pomyłki w odczytaniu B. i G. zdarzały się przy tej nazwie częściej; zob. nagłówek nie ustalona: strona śląska ukazała kopce gran. na łąkach albo „na mokrzyznie” przy drodze z B. do brodu Boleniny i w zaroślach, czyli „w chroście” aż do narożnika Chociszewa i B. w Polsce oraz wsi Szczaniec i Myszęcin w ziemi świebodzińskiej i w księstwie głogowskim; strona polska tenże narożnik pokazała na wzgórzu zw. Góra; granica między B. a Myszęcinem ma być na nowo oznaczona aż do Kędzierzawego Buku (Kądzyerzawy buk), który stanowi narożnik Lutola Suchego i Starego Dworu w Polsce oraz Myszęcina w Księstwie Głogowskim (Reces 18); 1519 Zygmunt St. mianuje Piotra Opalińskiego przełożonym wlkp. komór celnych m.in. komory w B. (MS 4/2 nr 12 351); 1530 usypano nowe kopce gran. na gran. B. i Myszęcina od narożnika Chociszewa i B. w Polsce oraz wsi Szczaniec i Myszęcin w księstwie głogowskim do narożnika B. i Łagowca w Polsce oraz Myszęcina w księstwie; kopce stoją 1) k. grądu [ostrowu?] Echwerder, 2) w środku lasu naprzeciw roli zw. Schneyderwinkel, 3) k. rowu zw. Lantgrobe i drogi z B. do Świebodzina, 4) w lesie k. jesionu (platanus dicta yeszion), 5) w lesie ,,na mieczissku”; → p. 3 (Reces 22-23).
3. Własn. król., m. w stwie bab. 1428 Władysław Jag. zezwala na założenie m. B. → p. 4; 1451 Kazimierz Jag. zezwala Piotrowi z Szamotuł kaszt. pozn. na wykup m. król. B. z rąk Mik. Koleńskiego [z Kolna i Prusimia] oraz zapisuje temuż Piotrowi 200 grz. na B. i na Łagiewnikach [k. Poznania, par. Chojnica] (MS 1, 141); 1452 Mikołaj z Prusimia tenut. w B. zeznaje, że nie ma osobnego przyw. (munimentum) na posiadane przez niego od 10 lat m. B., w które obecnie na mocy dok. król. ma być wwiązany Piotr Świdwa z Szamotuł kaszt. pozn. (PG 56, 24); 1459, 1461-62, 1489, 1491, 1493, 1501-02 n. m. B. w stwie → Babimost (Rykaczewski 286, 287; PG 10 k. 107, 142v; PG 11, 11v; PG 62, 278; KoścG 5, 165; MS 2 nr 197, 1540); 1530 tenutariusz z B. [czyli tenutariusz bab.?] ma pr. [użytkowania] lasu w Myszęcinie w Księstwie Głogowskim; → p. 2 (Reces 23);
1507 m. G., 1508, 1510 [formularze rejestru szosu z 1507 i rejestrów poborowych nie wypełnione] (ASK I 5, 2v; ASK I 3, k. 4, 245); 1563 m. B., 1566 mieszczanie uprawiają 8 1/2 ł., płacą podwójnego szosu 1 grz. (ASK I 4, k. 142v, 240); 1581 8 1/2 ł. uprawianych przez mieszczan, 4 komorników; płacą szosu podwójnego 2 fl. 24 gr; ogółem płacą 12 fl. 27 gr (ŹD 93).
4. 1428 Władysław Jag. w nagrodę za zasługi zezwolił Piotrowi Korzbokowi [z Trzebawia tenut. bab.], podkomorzemu pozn. założyć na pr. magd. m. B. w lesie Brodcza i nadał mu tamże wójtostwo, do którego miały należeć: co 7 łan, 2 ł. wolne, jatki rzeźnicze, lady sukiennicze i komory szewskie, 1/3 dochodów sądowy; 2 ł. wolne przeznaczono dla kościoła; ustanowiono jarmark na ś. Michała [28 IX] i targ co czwartek (Wp. 5 nr 483).
5. 1428 Władysław Jag. przeznaczył 2 ł. wolne na uposażenie kościoła w B. → p. 4; 1614 król jako patron odebrał kościół innowiercom i z powodu jego nikłej dotacji przyłączył go jako kościół filialny do par. Babimost (Now. 2, 474).
6. 1469 Marcin, kapłan z R.3Nowacki uważał go za plebana w B.; źródło używa jedynie określenia presbiter, w sporze z Andrzejem plebanem wsi Topór (na S od Łagowa, obecnie Toporów] w sprawie zajęcia kościoła we wsi Topór (ACC 48, 58v).
8. Nie datowane grodz. wklęsłe 150 m na E od głównego Kanału Obrzańskiego (Hensel 1, 89).
1 Nazwa błędnie zmodernizowana przez Rykaczewskiego zapewne z formy Brodcza, mylnie odczytanej jako Grodcza.
2 Użyty w tym tekście zwrot: granica „Grodzyczka” odnosi się zapewne również do B.; wiemy bowiem, że w XVII w. znany był przymiotnik „brodziecki” (K 2, 47), a pomyłki w odczytaniu B. i G. zdarzały się przy tej nazwie częściej; zob. nagłówek.
3 Nowacki uważał go za plebana w B.; źródło używa jedynie określenia presbiter.