CADCE

(1273 or. Cadce) niezident. wieś, prawdop. z pogranicza Wielkopolski ze Śląskiem.

1. [Pow. kośc.?]

2. Własn. szlach. 1273 Wisława c. Jaktora, ż. zm. komesa Przybka s. Przybysława niegdyś kaszt. lubuskiego, za zgodą książąt Bolesława Pob. i Przemysła II daje swej c. Jarosławie, a przez nią komesowi Gunterowi s. zm. Rudolfa z Beversten [Biberstein? → K 8, 18], któremu wspomn. córkę oddała w małżeństwo, swoje wsie dziedz. C. i → Mała Wieś [k. C.?]; przekazując Gunterowi wszystkie pr. własn., które miała we wspomn. wsiach, zachowuje dla siebie dożywotnio z nich pożytki (Wp. 1 nr 451).

Uwaga: I. Zakrzewski (Wp. 3 s. 777) identyfikował C. i Małą Wieś (Parva villa) z → Czaczem k. Śmigla i z nieznanym z bezpośrednich przekazów pisanych Czaczem Małym. Za przypuszczeniem tym mogłyby przemawiać dane pośrednie, a mianowicie: wzm. o Michale de Czacze (podobna forma nazwy) z 1352 (Wp. 3 nr 1313, or.) oraz nazwa Czacz Maior z 1442 (Wp. 5 nr 685, or.), która zdaje się świadczyć o tym, że istotnie jeszcze w XV w. istniała obok Czacza druga wieś zw. Czacz Mały. Jest to jednak niewystarczająca podstawa do stanowczej identyfikacji C. z Czaczem, jak również Małej Wsi z hipotetycznym Czaczem Małym. Jeszcze mniej uzasadnione są próby Kozierowskiego, doszukiwania się związku nazwy C. z osadą Zeetz (?) k. Wałcza (nie wymienianej przez spisy urzędowe lub z Szadzkiem (Saatzig) na Pomorzu Zachodnim.