(1393 Choczeschowo, 1397 Koczeschaw, Goczechaw, 1403 Choczeszewo, 1427 Koczesewo, 1435 Koczkow, 1494 Chaczeszewo!, 1508 Choczyeschewo, 1510 Chosczyeschewo, 1528 Chociszewo, 1563 Choczyeszewicze, 1944 Kutschkau) 11 km na SW od Trzciela.

1. a. 1393 Ch. w dystr. bab.; 1397 G. w okręgu (Wichbilde) bab. (Wp. 3 nr 1930, 1975).

1508, 1563¹W 1563 r. Ch. wymieniono w spisie pow. kośc., zaznaczając, że pobór został zapłacony w pow. pozn, 1577 n. pow. pozn. (ASK I 3, 4; ASK I 4, 154; ASK I 5, 666v); 1510, pow. kośc. (ASK I 3 k. 123, 248v); 1420 n. par. własna (Now. 2, 474); 1510 dek. Międzyrzecz (LBP 175).

2. 1417 wzm. 1608, obl. 1611 opat w Paradyżu i Oganka [tenut. w Rogozińcu] ustalają gran. Między Ch. a Rogozińcem począwszy od gaju Brodysz, przez rozlewiska (diffosiones), przez role przy drodze zw. Tuszencz? z Ch. do Rogozińca, przez drogę z Ch. do Lutola Mokrego do kopca [narożnego] dzielącego Ch., Rogoziniec i Lutol Mokry (PG 665 s. 1061, dawniej 546).

1528 koło Ch. granica polsko-śląska nie ustalona: strona śląska okazała na łąkach narożnik Ch. i Brójec w Polsce oraz Szczańca i Myszęcina w ziemi świebodzińskiej i w ks. głogowskim, a strona polska tenże narożnik ukazała na wzgórzu Góra [wzgórze 3,5 km na S od Brójec, 1944 Guhr Berg (MTop. 1936)]; granica na terenie łąk należących do Ch. i Rogozińca ma być od nowa ustalona (Reces 18); 1530 nowe rozgraniczenie Polski i ziemi świebodzińskiej w ks. głogowskim: od 4 kopców [narożnik] w lesie oddzielającym Brójce i Ch. w Polsce od Myszęcina i Szczańca granica biegnie [na S] wzdłuż 20 kopców usypanych na łąkach należących do 18 mieszkańców (coloni) z Ch. i na łące plebańskiej, a następnie wzdłuż kilku kopców usypanych wzdłuż drogi wiodącej do łąki plebańskiej aż do boru; narożnik Ch. i Rogozińca w Polsce oraz Szczańca w ks. głogowskim znajduje się przy dębie pod borem (Reces 22-23).

1571 granica podziału lasów należących do → Trzciela i Rybojad dochodzi do jez. → Chociszewskiego (PG 121, 149v-156).

3. Własn. król., przejściowo szlach., od 1393 (1397?) cystersów parad.; a. 1393 Władysław Jag. nadał Ch. w dystr. bab. [tzn. nal. do tenuty bab.?] Grzymkowi Karpickiemu s. Peregryna; 1393 Grzymko Karpicki daje cystersom parad. Ch., a w zamian odbiera od cystersów Karpicko i Tłoki, trzymane w zastawie za 300 grz. (Wp. 3 nr 1930, por. nr 1975); 1397 Cuncze von Bonnsdurff [na Śląsku?] osiadły w Czykow [= Cykowo?] sprzedaje odziedziczoną po ojcu [cz.] K. braciom Grzymkowi i Niklasowi z Komorowa [również z Karpicka] za 35 grz. groszy czeskich (Wp. 3 nr 1974); 1397 Grzymko i Niklas z Komorowa dają G. w okręgu (Wichbilde) bab. cystersom parad. w zamian za Karpicko i Tłoki (Wp. 3 nr 1975); 1403 Hinczka zw. Szkapa z Ujazdu daje cystersom parad. Lutol Mokry i sołectwo w Ch. a w zamian otrzymuje Zdbowiec, 2 wsie Słocin, Sworzyce i Bolelice [obecnie Bolewice] (Wp. 5 nr 35); 1427 K. opata [parad.] (K 2, 79 cytowanego aktu nie udało się odnaleźć).

1435 mieszkańcy K. mają pr. do drzewa na opał i na budowę z lasu w Lutolu Mokrym, który cystersi parad. oddali w dożywocie Piotrowi i Helenie Kubaskim (Wp. 5 nr 559).

1530 mieszkańcy (coloni) w Ch.: Camel, Mocz Coczer, Merten Cromer, Michel Meller, Greger Goruncz, Michel Franc, Michel Freyer, Mocz Hiczweler, Stephan Coczer, Hannus Kimek, Jorge Coczer, Jorge Scheimon, Jorge Hmieth (albo Himeth), Honfunczorleder, Lorencz Schicze, Peter Henczkie, Andris Cromer, Michel Withcze; → p. 2 (Reces 22).

1510 w Ch. 21 ł., 2 sołectwa po 2 ł., karczma (LBP 175); 1530 pobór z 11 ł., od sołtysa z 1 ł. (ASK I 3, 123); 1563 pobór od 21 ł., 4 ł. soł., 4 komor., 4 rzem. i karczmarza palącego gorzałkę (ASK I 4, 154); 1564 12 ł. w Ch. (IBP 306); 1577 opat parad. płaci pobór (ASK I 5, 666v); 1580 tenże płaci pobór od 25 ł., 15 zagr., 4 komor., 3 rzem. (ŹD 7).

4. 1403 sołectwo, 1510 2 sołectwa, 1530 sołtys na 1 ł., 1563 4 ł. soł. → p. 3.

5. 1420 Mikołaj [Kloc albo Klocek?] kapłan i dzierżawca plebanii w Ch. wygrywa spór z Michałem pleb. z Bukowca [k. Międzyrzecza] o dzies. z folw. Łagowiec (ACC 4, 168); 1453 Mikołaj pleban w Ch. wygrywa proces z Adamem pleb. z Kosiczyna: kaplica w Dąbrówce [obecnie Dąbrówka Wielkopolska] zostaje przyłączona do par. Ch. (ACC 34, 89v); 1459 tenże zawiera ugodę ze Stanisławem [dz.] Zbąszynia: Dąbrówka przechodzi do par. Kosiczyn, a pleban z Ch. otrzyma w zamian za to 14 grz. od Stanisława ze Zbąszynia oraz dzies. z Łomnicy po 4 gr z łanu (Now. 2, 457; ACC 39, 80v); 1506 Marcin de Forstenberg pleb. w Ch. zobowiązuje się za zgodą cystersów z Paradyża jako patronów parafii, płacić Janowi z Goraja byłemu pleb. z Ch. roczną dożywotnią pensję w wymiarze 4,5 małdratów obu zbóż, 2 zł węg., 3 korce (modii) żyta i ofiary z altarii w Lutolu Suchym (ACC 83, 173); 1510 do par. Ch. należy Lewków! [błędnie, zapewne zamiast Lutol Suchy? albo Lutol Mokry?] (LBP 175); 1551 bp pozn. wciela kościół w Lutolu [Mokrym?, Suchym?] od dawna wakujący, wraz z uposażeniem, do par. Ch.²Nowacki sugeruje, że już przed r. 1551 par. Lutol Suchy słabo poświadczona w źródłach, połączona była z par. Ch. (Now. 2, 473) (AE 10, 43v; Now. 2, 473); 1564 wiardunki dzies. z Ch. należą do klucza Pszczew bpa pozn. (IBP 306).

1420-1613 plebani i kapłani w Ch.: 1420-31 Piotr Mangold, 1420-28 Mik. Kloc albo Kloczek dzierżawca plebanii, potem husyta w Zbąszyniu, 1423? pleb.? Jakub, 1453-61 Mikołaj albo Niklin (AC 2 nr 1259), 1464-68 Stanisław, 1470 Mik. Benwicz, 1437 Paweł, a. 1506 Jan Gorajski, 1506 Marcin de Forstenberg, a. 1523 Marcin cysters, 1523-47 Jan Strittel, 1551 Jan Bliestrie, 1613 po przerwie spowodowanej przez zajęcie kościoła przez innowierców Paweł ze Lwówka, cysters (Now. 2, 474).

6. 1435 Nyża, c. zm. Mac. Koczeszewskiego [z Ch.?], sprzedaje sołectwo w Lutolu Suchym (PG 1, 114v).