HAMER DALSZY

(1546 officina mineraria, minera, Hamer, 1563 Hamer Dalssi, 1944 Selchow-Hammer), obecnie Kuźnica Żelichowska, 10 km na NW od Wielenia.

1. 1563 n. pow. pozn., par. Wieleń (ASK I 5, 240).

2. 1546 przy rozgraniczeniu dóbr Czarnków z dobrami Wieleń obie strony zeznają, że o.m. [albo m., albo H.) nad rz. Trzebinią [obecnie Słopica] należy do dóbr Wieleń; stare piece znajdowały się między o.m. a jez. Płonnik [obecnie Jez. Polne k. Żelichowa), lecz teren ten już zarósł drzewami; między o.m. a lasem Dzierzązna znajduje się Mistrzewska Łąka, którą dzierżawi mistrz o.m. (PWc. 1, 69-73v); 1565 w H.D. stawek na Trzebini o wymiarach 2x1/2 staja, głęboki na 2 sążnie; są w nim szczupaki i okonie; staw ten nie jest spuszczany (LWK l, 199).

3. Własn. król. (dobra → Wieleń); 1546 → p. 2; 1563 H.D. płaci pobór od 3 kół młyńskich i od 11 rzem. (ASK I 5, 240); 1565 H.D. leży między lasami nad rz. Trzebinią, jest oddalony od Wielenia o wielką milę; hamernik zbudował młynik o 1 kole, ma 2 ogrody, 2 łąki oraz barć, z której daje rocznie 2 ćwierci miodu; hamernik daje co tydzień 6 żelaz płużnych lub płaci rocznie 53 fl. 27 gr, 3 tygodnie w roku ma wolne; ma do pomocy 12 robotników, którzy nic nie płacą; 9 spośród nich wynajmuje jez. Nieradz Wielki, za co płacą po 12 gr rocznie; ogólny dochód z H.G. wynosi 61 fl. 11 gr (LWK 1, 196-197).

1577, 1580 H.D. [formularze nie wypełnione] (ASK I 5, 727; ŹD 42).

Uwaga: W XVII w. nazwa Hamer Dalszy została przeniesiona na in. kuźnicę k. Wielenia, zwaną też Kuszyk. Schulz Netzegau 130-131, 224 nie potrafił dokładnie jej zlokalizować, przypuszczał jednak, że znajdowała się ona również w pobliżu wsi Żelichowo.