JANUSZEWICE

(1298 kop. 1447 Zambrsko Ianussii, 1428 Januschewice, Janischewicze, 1481 Janyschewycze, 1557 Januszowicze, 1563 Janusczewicze, 1577 Janussewice) 7 km na W od Stęszewa.

1. 1475 n. pow. pozn. (PZ 20, 26v); 1508 n. par Słupia.

2. 1298 jez. [Słupeckie, obecnie Strykowskie] → p. 4; 1553 Andrzej Strykowski pozywa bpa pozn. z kap. pozn. o rozgraniczenie jego wsi Chroślino, Strykowo i Sapowice oraz [wsi bpich] Ząbrsko, J. i Słupia, poczynając od przesmyku (a loco venaculi alias sliaku) na błocie przy końcu jeziora [Słupeckiego, obecnie Strykowskie], gdzie rozdzielają się dziedziny Kokalewo [obecnie Kąkolewo] szlach., Ząbrsko bpie i Chroślino Strykowskiego (PZ 32, 474-475v); 1557 postępowanie dot. rozgraniczenia jeziora między wsiami Chroślino, Strykowo i Sapowice Andrzeja Strykowskiego a Ząbrsko, J. i [Słupia] bpów pozn. → [Słupeckie] Jez.; 1564 jez. [Słupeckie, obecnie Strykowskie] → p. 3.

3. Własn. bpów pozn. 1298 Andrzej bp pozn. oznajmia, że oddał wieś Z. J. braciom Cechonico et Sedlico celem jej lokowania [na pr. niem.]; po upływie 3 lat wolnizny mieszkańcy mają płacić z ł. flam. po 2 ćw. (mensure) pszenicy, 5 ćw. żyta, 5 ćw. owsa i wiardunek oraz odwozić czynsz, gdzie bp nakaże; mają także dawać wóz taki, jaki bp rozkaże, na jego podróż, bliską lub daleką, na koszt biskupa lub własny (Wp. 2 nr 789); 1428 Wojc. Dokowski [z Dokowa Mokrego] oraz jego kmiecie Błażej (określony także jako Błażej ze Strzępinia) i Szymon toczą proces z [kan. pozn.] Mikołajem Kiczką ze wsi J. [jako z czasowym posiadaczem tejże wsi bpiej] (KoścZ 9 k. 5v, 32v); 1447 J. własn. bpów pozn. (AAG Dypl. Gn. nr 447); 1564 wieś J. w kluczu buk. bpów pozn.; 20 ł., z nich 13 ł. os., a 4 ł. opust. uprawiają za czynsz; z ł. dają czynsz 1 grz. i 8 gr, 1 ćw. owsa, 2 kapłony, 30 jaj; 2 zagr., dają po 3 gr; dają owies i koguty tytułem wiecnego; rybacy najmują [Jez. Słupeckie] na włoki i na mrzeże (IBP s. 278-279, 280).

1475-1580: 1475 Y. w rejestrze zaległości podatkowych (PZ 20, 26v); 1508 pobór: 8 ł. (ASK I 3, 19); 1509 pobór: 8 ł. [kmiecych], sołtys z 2 1/2 ł. (ASK I 3, 59); 1563 pobór: 12 1/2 ł., karczma dor., 4 komor., 1 krawiec (sarctor; ASK I 5, 234v); 1564 20 ł., z tego 13 ł. os. i 4 ł. opust., lecz uprawiane oraz 3 ł. sołtysie (IBP 278-279); 1577 płatnik poboru: bp pozn. (ASK I 5, 712v); 1580 płatnik poboru: pozn. kolegium jezuitów, 9 ł., 7 ł. opust., 6 komor., 1 krawiec (sarctor; ŹD 33).

4. 1298 zasadźcy otrzymują co siódmy ł. flam. wolny, wolną karczmę, kuźnię, piekarnię, jatkę rzeźnicką i szewską, 1/3 dochodów sądowych, nadto pr. połowu w jeziorze włokiem, za co powinni dostarczać ryby przed przybyciem bpa i w czasie jego pobytu we dworze w Ząbrsku (Wp. 2 nr 789); 1447 Andrzej [Bniński] bp pozn. na prośby, które wniósł uczc. Mikołaj sołtys w J., transumuje i potwierdza dok. z 1298, ponadto pozwala posiadać i używać wiatrak, który od wielu lat posiadali Mikołaj i jego poprzednicy, sołtysi w J., a o którym nie było wzmianki w dok. z 1298 (AAG Dypl. Gn. nr 447); 1481 opatrzny Mik. Kozieł sołtys z J., zeznaje, że kupił sołectwo w J. od zm. Magdaleny Otrębiny ze Stęszewa, że jest jej dłużny 4 grz. monety obiegowej za 1/2 ł. sołeckiego, kupionego za 12 grz. i że zgodnie z jej testamentem wypłaci po 2 grz. kościołom w Stęszewie i Słupi; określony w akcie jako vitricus tych kościołów (AE III 19); 1509 szl. Mik. Paruszewski [z Paruszewa, pow. pyzdr.] sołtys w J. (DepTest. IV 130); 1509 sołtys na 2 1/2 ł. (ASK I 3, 59); 1518 szl. Anna ż. szl. Piotra Paruszewskiego sołtysa w J. zeznaje, że została zaspokojona co do posagu zapisanego na sołectwie w J. (AE I 105); 1564 3 ł. sołeckie (IBP 279).

5. 1298 z dok. lokacyjnego: zasadźcy w okresie 3 l. wolnizny mają płacić bpowi pozn. po 6 grz. tytułem dzies. (Wp. 2 nr 789); 1428 z wyroku polubownego w sporze między Wawrzyńcem plebanem w Słupi a jego wikarym Piotrem: Piotr ma m. in. od ś. Piotra [od 29 VI] odstąpić od mesznego ze wsi J., które miał przyznane tytułem funkcji wikarego (ACC 11, 124); 1726-28 dla plebana w Słupi meszne od kmieci po ćw. żyta i ćw. owsa (AV 20, 3v-4v).