JĘDRZYCHOWICE

(1307 or. Heynemannisdorf, ok. 1318 Henrici villa, 1399 Hinricivilla, 1422 or. Jandrzychowicze, Gendrzychonicze, 1497 Jandrzychowycze, 1499 Jadrychowycze, Yadzrychowycze, Yadzrzychowycze, Yadrzychowycze, 1501 Andrzychowycze, 1531 Heynersdorff, 1535 Jandrzychowycze, 1563 Iendrychowicze, 1566 Jendrzychowycze, 1567 Andrichowicze, 1577 Henrichowicze, 1579 Hendrzehowicze, 1944 Heyersdorf) 7 km na SW od Wschowy.

1. 1497 n. pow. wsch. (WschG 1, 12-12v); ok. 1318 n. par. własna (MPV 1, 651W haśle Dryżyna nie odnaleziono tego źródła, podanego w K 4, 189, pod błędną sygnaturą); 1318-20, 1399 archidiakonat głog., diec. wrocławska (MPV 1 nr 73 s. 65; → p. 5).

2. 1497 las zw. Wielki w J. → p. 3; 1501 Frycz i Mikołaj dziedzice z A. godzą się na ustalenie przez arbitrów gran. i kopców gran. między ich częściami w A. (WschG 1, 28); 1503 w ugodzie polubownej między Niklem a Janem [s. Frycza] Jędrzychowskimi w sprawie gran. działów w J. wymieniono: łąki kmieci, folw., łąkę zw. Wągroda z gran. wyznaczonymi przez Pasikonia do wspólnego użytku, pole zw. Wągroda, kopce wymagające odnowienia, olszynę wyciętą przez zm. pana Frycza [Jędrzychowskiego], która może być spasana przez konie wspomn. Jana, zagony z brózdami zw. przeczne, którymi ma odpływać woda oraz droga wiodąca przez łąkę tegoż Jana (WschG 1, 47-47v); 1563-67, 1577 i 1579 wiatraki w J. → p. 3.

3. Własn. książęca, od 1307 klaszt., następnie szlach. 1307 ks. Henryk głog. nadaje klasztorowi Ś. Klary w Głogowie 5 wsi, m. in. H. (Wp. 2 nr 907).

1422 przeciwko szl. Fryczowi z J. dowodzi Jan Rydzyński, iż jego burgr. poręczył za Tymę zw. Laswicz za zgodą tegoż Frycza (WR 1 nr 1105; WR 3 nr 950, z transkrypcją nazwy osobowej Tymy w formie ,,Łaźwić”).

1422 Stan. Koszka z J., niegdyś Ziemliński, śwd. Jana Rydzyńskiego (PZ 7, 26; WR 1 nr 1105, błędny odczyt “Roska”; w zapisie podany tylko jako niegdyś Ziemliński; natomiast w WR 3 nr 950, wymieniony tylko jako dz. z J. bez dalszych określeń).

1423-29 Nikiel Kotwicz z J., 1423 przeciwko temuż Niklowi dowodzi Jan Rydzyński w tej samej sprawie co przeciwko Fryczowi → wyżej (KoścZ 5, 386v); tenże pełnomocnikiem Dobrogosta z Gościeszyna w jego sprawie z Abrahamem Kębłowskim (KoścZ 9, 228).

1494 – a. 1503 Frycz Andrzychowski, Andrzejowski, Jędrzychowski z J., 1494-1501 podkom. wsch.2Niewątpliwie, a nie tylko prawdop. (GUrz. nr A 378), ident. z Fryczem Andrzejowskim wspomn. w MS IV/2 nr 9533, pod 1510 z okazji nadania po nim Kasprowi Dłuskiemu urzędu podkom. wsch.; data tamże nie wskazuje na zgon w tym czasie Frycza, ponieważ ten nie żył już w 1503 → p. 2 i jego ż. Katarzyna (WschG 1 k. 9v, 10v, 23, 28v; GUrz. nr A 378): 1494 tenże Frycz kupuje z zastrz. pr. odkupu od Andrzeja Bieganowskiego wieś Klonowiec w pow. kośc. za 350 zł węg. (PG 7, 29v; PG 11, 45v); 1497 tenże kwituje ur. Jana Gołanieckiego [z Gołanic] sędziego wsch. z kwoty 350 fl. węg., za które sprzedał z zastrz. pr. odkupu 1/2 swej wsi Niechłód (WschG 1, 2); 1499 tenże wraz z Janem z Górczyny ręczą pod sankcją kary 100 grz. za szl. Katarzynę ż. tegoż Frycza, iż ta będzie pozostawać w zgodzie ze szl. Małgorzatą ż. Mik. Jędrzychowskiego (WschG 1, 21v); 1499 taż Katarzyna oraz pani Judyta Thoszowa i Małgorzata ż. Mikołaja z J. zobowiązują się pod karą 100 grz. do porzucenia wszelkich sporów (WschG 1, 20-21v); 1501 sprawa o wyznaczenie działów Frycza i Mikołaja w A. → p. 2.

1497-1503 Mikołaj, Nikiel Jędrzychowski i jego ż. Małgorzata (WschG 1 k. 2v, 3, 47): 1497 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie po 100 fl. węg. posagu i wiana na 1/2 swej cz. w J. wraz z całym folw. i domem, inwentarzem żywym, wypasami owiec i bydła, lasem zw. Wielki (Silva Magna) i in. użytkami oraz zagr. (WschG 1, 12-12v); 1499 sprawa zażegnania sporów wspomn. Małgorzaty z Katarzyną ż. Frycza Jędrzychowskiego i Judytą Thoszową → wyżej: Frycz; 1499 Mikołaj z Y. oraz Kasper ze Zbarzewa, brat wspomn. Małgorzaty ręczą pod sankcją kary 100 grz. za tęż Małgorzatę, że będzie ona pozostawała w zgodzie z Katarzyną ż. Frycza i Judytą Thoszową (WschG 1, 21v-22); 1501 sprawa działów Mikołaja i Frycza w A. → p. 2; 1503 działy w J. między Nikielem i Janem Jędrzychowskimi → p. 2.

1503-06 Jan Jędrzychowski s. Frycza: 1503 jego działy w J. z Nikielem Jędrzychowskim → p. 2; 1506 tenże Jan sprzedaje ż. Mikołaja Kamblana z Wszołowa [pow. kal.] wieś Klonowiec za 350 zł węg. (PG 13, 94v); 1566 Stefan Wilkowski i Mac. Radlicz w J. → niżej: Pobór.

Pobór w J.: 1531 z 8 ł. i 8 prętów, 1 karczmy; 1 ł. po pożarze (ASK I 3, 186); 1535 z 9 1/2 ł. i 2 prętów, 1 karczmy (ASK I 4, 37); 1563 z 13 3/4 ł., 1 wiatraka, 1 karczmy w dzierż. dziedz., od 14 komor. i 1 rzem. (ASK I 5, 207v); 1566 Stefan Wilkowski i Mac. Radlicz płacą z 13 ł. i 3 prętów, 1 wiatraka w dzierż. dziedz., od 10 zagr., 4 komor. i 1 kowala (ASK I 4, 305v); 1567 z całej wsi A. dane jak z 1566 (ASK I 5, 298); 1577 z 12 ł. i 3 prętów, 1 wiatraka, 1 karczmy w dzierż. dziedz., od 10 zagr., 4 komor. i 1 kowala (ASK I 5, 781); 1579 z 13 ł. i 8 prętów, 3 wiatraków, od 4 zagr. z rolą, wolnych, 1 rzem., 3 komor. z bydłem, 18 komor. bez bydła, 1 owczarza z 65 owcami (ASK I 3, 661-672; ŹD 100).

5. 1318-20 Konrad rektor kościoła3W aktach konsystorskich 1739-40 oblatowany dok. datowany z 1200 r., sporządzony w pocz. XV w., dot. rzekomej erekcji i uposażenia m. in. kościoła w J.; w 1606 kościoły w J. i Kowalewie stały się filiami kościoła par. w Siedlnicy odzyskanego w tym czasie z rąk innowierców (Now. 2 s. 29, 30, 441) par. w H. V. (MPV 1 nr 73 s. 65); 1399 Piotr pleb. w H. V., w archiprezbitariacie Góra [na Śląsku] i archidiakonacie głog. (J. Jungnitz, Beiträge zur mittelalterliche Statistik des Bisthums Breslau, “Zeitschrift des Vereins für Geschichte Schlesiens”, 33, 1899, s 394).

1503 w ugodzie polubownej w sprawie gran. działów w J., Nikiel i Jan Jędrzychowscy zobowiązują się do oddawania kościołowi [par.] w J. co roku w dniu ś. Michała 2 talenty, czyli funty wosku (WschG 1, 47).

8. Ślady osady wczśr. (ok. 950-1100?) przy moście młyńskim, liczne ślady pracowni hutniczych w różnych miejscach wsi (na 9 odkrytych stanowiskach) z okresu ok. 950-1250; ślady grodziska (?) stożkowatego, prawdop. z okresu średniowiecza na S od zamku (Hensel 2 s. 219-224).

1 W haśle Dryżyna nie odnaleziono tego źródła, podanego w K 4, 189, pod błędną sygnaturą.

2 Niewątpliwie, a nie tylko prawdop. (GUrz. nr A 378), ident. z Fryczem Andrzejowskim wspomn. w MS IV/2 nr 9533, pod 1510 z okazji nadania po nim Kasprowi Dłuskiemu urzędu podkom. wsch.; data tamże nie wskazuje na zgon w tym czasie Frycza, ponieważ ten nie żył już w 1503 → p. 2.

3 W aktach konsystorskich 1739-40 oblatowany dok. datowany z 1200 r., sporządzony w pocz. XV w., dot. rzekomej erekcji i uposażenia m. in. kościoła w J.; w 1606 kościoły w J. i Kowalewie stały się filiami kościoła par. w Siedlnicy odzyskanego w tym czasie z rąk innowierców (Now. 2 s. 29, 30, 441).