KARSIEC

(1310 kop. 1608 Karcz, 1393 or. Karszecz, 1394 Carszicz, 1406 [Ka]rssecz, 1408 [części] Crszcza, 1432 Polukarszecz [= 1/2 K.], 1446 Karsszyecz, 1447 Karsyecz, 1507 Carssiecz, 1530 Karsecz, Carscz, 1563 Carsziecz, 1581 Karsziecz), obecnie Karzec, 6 km na SW od Krobi.

1. 1310 Henryk pan Głogowa i Poznania [potem ks. żagański] dz. Królestwa Pol. ustanawia dystr. w Poniecu; do niego należy m. in. K. (Wp. 2 nr 930).

1446 n. pow. kośc. (PG 2, 134); 1510 n. par. Krobia (LBP 113).

2. 1406 proces o gran. K. → p. 3; 1428, 1432 zapowiedź → p. 3; 1440 Dziersław z Rokosowa odnawia granice między Rokosowem, K. i Pudliszkami; wspomn.: kopiec węgielny między nimi, zw. rokosowski oraz las między K. i Pudliszkami (KoścZ 12, 166); 1494 kopiec narożny dziedzin Rokosowo, K. i Pudliszki (KoścZ 17, 267); 1510, 1512, 1527 wzmianki o gran. K. (BR 533, 54).

1530 dziedzice Rokosowa oraz Jan Karsiecki dz. K. zgodnie proszą o odnowienie gran.: kopiec narożny dziedzin Rokosowo, K. i Sławikowice [wieś obecnie nie istnieje] leży w miejscu zw. Ostrów, w pobliżu drogi z Rokosowa do K., po jej lewej stronie; gran. biegnie przez środek Ostrowa, wzdłuż znaków metalowych i nacięć na brzostach, przez las zw. Stawisko, aż do drzewa z nacięciami zw. Krzywa Olsza, od niego przez las aż do wielkiego drzewa zw. brzost, który ze starodawna jest uważany za kopiec narożny dziedzin Rokosowo, K. i Pudliszki (KoścZ 25, 17, dawniej k. 13).

3. Własn. szlach. 1393-1406 Piechno, Piechnik, Pietrasz z K., Karsicki, Karsiecki (Lek. 2 nr 1675, WR 1 nr 595; KoścZ 3 k. 30, 31, 34v), 1393-1410 tenże z Goliny, a. 1406 z Samborowic: 1393 za tegoż Klimąt Czeczewski [z Czeczewa, pow. pyzdr.] przejął odpowiedzialność jako zachodźca [poprzednik prawny] w procesie o K. i odparł za niego roszczenia Andrzeja s. Karcza (Lek. 1 nr 1665); 1394-95 tenże toczy proces z Jankiem Rormanem, mieszcz. kośc. o konia wartości 8 grz. (względnie o konie, jakie ukradziono Rormanowi), nie staje na terminach i popada w kary (Lek. 2 nr 1639, 1650, 1747); 1398 tegoż siostra Małg. Krajewska (Lek. 2 nr 2124).

1403 śwd. Gerward Karsicki (WR 1 nr 555).

1406-08 Mik. Kotarba, Koterba (KoścZ 3 k. 30, 34v; WR 1 nr 595), od 1394 w Rokosowie, 1407 tenże Mik. Kotarba Kąkolewski [niezident. Kąkolewo]: 1406 tenże toczy proces z Piechnem i jego ż. z Goliny [k. Ponieca] o nieustalenie granic i o nieuwolnienie dziedzin K. i Samborowice od roszczeń innych osób (KoścZ 3, 31); 1406-08 tenże toczy proces z Janem “seniorem” [burgr.?] w Książu, jego dwoma braćmi i siostrą o 1/2 dziedziny K. i przeprowadza dowód, że jego przodkowie i on sam posiadali cz. K. przez 33 l., a w toku procesu Jan Ksiąski [właśc. Książa] poręcza za swego ,,seniora” i jego rodzeństwo, iż w razie przegranej nie będą niepokoić strony przeciwnej (KoścZ 3 k. 26v, 55, 62v, 78, 82v; WR 3 nr 369).

1406 pan Jan Czerniński [z Czerniny na Śląsku i z Rydzyny] w sporze z [Mikołajem] Kotarbą z Rokosowa dowodzi, że Piechno był “wieczysty dziedzic dziedziny K.” oraz toczy z nim proces o K. z tytułu pr. bliższości (WR 1 nr 595; KoścZ 3 k. 30, 34v).

1407 Sławik1WR 3 nr 333, podaje mylną lekcję: Slanik Karsiecki (KoścZ 3, 52v).

1411-23 Jan Karsiecki (WR 3 nr 450, 701, 950, 995); 1422-24 Jan niegdyś Karsiecki z Podrzecza2W Podrzeczu k. Gostynia od 1396 występują Janowie Podrzeccy (WR 1 nr 1105; WR 3 nr 1110a, 1259).

1412 Tomisław Koterba [z K. czy z Rokosowa?] (KoścZ 4, 10v).

1413-28 Świętomir Karsiecki, Karsicki (WR 3 nr 481, 1341): 1434 tenże, niegdy Karsiecki kupuje 1/2 Godurowa za 100 grz. (PG 1, 17).

1423-30 Mik. Karsiecki (WR 3 nr 1401; WR 4 nr 858; KoścZ 9, 278v-279).

1428-32 Bełczek3W 1412 występuje Bełczek s. Kotarby, bez wymienienia jakiejś osady (WR 3 nr 470). W → Bełczylasie, zob. 1420 Tomisław, 1452 Tomisław Bełczek oraz 1420-32 Bełczek Rokossowski Rokossowski (KoścZ 9 k. 247, 262; KoścZ 10, 143), 1420-34 w Rokosowie: 1428 na tegoż rzecz zapowiedź K. i Sławikowic (KoścZ 8, 483, dawniej k. 204); 1432 zapowiedź dróg (vie indirecte), łąk, pastwisk, lasów, borów i innych pożytków dziedzin Rokosowo, Bełczylas [obecnie Bączylas, K., Sławikowice Bełczka i Dziersława [Rokossowskich], Mikołaja i Wojciecha [z K. i Golejewa] (KoścZ 10, 55).

1430-47 Mikołaj i Wojciech z K. i Golejewa: 1430 Mikołaj [i zapewne także Wojciech, właściciele] cz. Golejewa i 1/2 K. (KoścZ 9, 247); 1432 Wojciech i Mikołaj [właściciele] 1/2 K. (KoścZ 10 k. 55, 143); 1447 Wojciech z Golejewa Mikołajowi z K. daje w działach 1/2 K. (PG 2, 180).

1432-46 Dziersław z Rokosowa, Rokossowski (KoścZ 10 k. 55, 143): 1440 tenże → p. 2; 1446 tenże zapisuje ż. Dorocie po 60 grz. posagu i wiana na 1/2 dziedziny Bełczylas, na cz. K. i na 1/2 cz. Sławikowic (PG 2, 134).

1435 Piotr z K. nabywa 1/2 dziedziny Godurowo (KoścZ 11, 69).

1448 Marcin Karsiecki pozwany z Chwałkowa [Kościelnego k. Książa] przez Małg. Pełczynę [wd. po Pełce z Chwałkowa], lecz Jan i Jakub Chwałkowscy sprzeciwiają się temu, twierdząc, że Marcin nie ma żadnych sum na ich dziedzinie Chwałkowo (KoścZ 13, 190).

1467-1507 Eliasz z Rokosowa, Rokossowski, z K. (PG 7, 196; PG 9, 79v; KoścZ 17, 267): 1507 tenże, stryj Jadwigi ż. Jana Przylepskiego i Zofii Rokossowskiej ż. Marcina Piątkowskiego, nabywa od nich części po [ich] ojcu we wsiach Rokosowo, Bełczylas, K., Sławikowice, w zamian za 1 ł. os. w Dzierżanowie w pow. pyzdr. i 76 grz. dla Jadwigi, oraz za 1 ł. opust. tamże i 76 grz. dla Zofii (PG 13 k. 136, 137v).

1467 Jan i Eliasz, bracia niedz., dziedzice w Rokosowie, sprzedają Andrzejowi i Wawrzyńcowi, braciom niedz., dziedzicom w Rokosowie, swą 1/4 cz. w K. i 1/2 wsi, czyli folwarku Sławikowice, za 60 zł węg. z zastrz. pr. wykupu (PG 7, 196).

1477 Stan. Rokossowski w działach otrzymuje od brata Eliasza Rokossowskiego 1/4 wsi K. i 1/2 wsi czyli folw. Sławikowice, w zamian za 1/4 Rokosowa i Bełczylas (PG 9, 79v).

1499 Wawrzyniec, Florian, Maciej, Eliasz, dziedzice w Rokosowie, pozwani z Rokosowa, Bełczylasu, K. i Sławikowic przez Jana Pudliszkowskiego (KoścZ 17, 267).

1469-82 Marcin z K., Karsiecki (KoścZ 16, 35v; KoścG 2, 95v): 1469 tenże kupuje od Macieja Robakowskiego 2 ł. os. w Robakowie w pow. kal. za 14 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 8, 26v); 1474 tenże kupuje od Andrzeja Krobskiego 7 grz. czynszu rocznego na wsi Rogożewo w pow. pyzdr. za 70 grz. z zastrz. pr. wykupu (PG 9, 8).

1475-82 Łukasz Rokossowski: 1475 tenże pozwany z K. i Sławikowic przez Marcina z K. o zwrot 12 zł węg. pożyczki (KoścZ 16, 35v), a 1482 Marcin toczy z nim proces o wykonanie wyroku sądowego i przeprowadzenie egzekucji na K. i Sławikowicach (KoścG 2, 95v).

1501 Marcin Karsiecki [ident. z Marcinem z l. 1469-82?] stryj Andrzeja i Barbary z Kokoszek (PG 12, 151v).

1530 Jan Karsiecki, dz. wsi K. (KoścZ 25, 17).

1510 5 ł. os., 1 ł. opust., folw. (LBP 113); 1530 pobór: 2 ł., od karczmy 3 gr (ASK I 3, 121); 1561 pobór: 1 ł. (ASK I 4, 146); 1564 4 ł. (IBP 308); 1566 pobór, cz. Jakuba Rokossowskiego: 4 ł., 3 zagr.; cz. Jana Karsieckiego: 1 ł., 2 zagr. (ASK I 4, 243); 1581 pobór, cz. zm. Jakuba Rokossowskiego podskarbiego koronnego: 4 ł., 3 zagr.; cz. Jana Karsieckiego: 2 półł., 3 zagr., wiatrak dziedz. (ASK I 6, 500; ŹD 71).

Mieszkańcy: 1428 “panic” Karsiecki zraniony przez Macieja Ziemkowica z Sienna w domu Macieja Kropieca mieszcz. w Osiecznej (WR 3 nr 1352); 1429 “senior” Karsiecki występuje w sądzie ziemskim kośc. [jako pełnomocnik?, posłaniec?] Stefana i Wojciecha ss. Ornafa (KoścZ 9, 215v).

5. 1510 wieś szlach., 5 ł. os., 1 ł. opust., z nich meszne, a z folw. dzies. dla plebana [w Krobi] (LBP 113); 1564 dla bpa dzies. wiard. z 4 ł. [kmiecych] (IBP 308).

8. → Karsiec – gród i kasztelania, p. 8.

1 WR 3 nr 333, podaje mylną lekcję: Slanik.

2 W Podrzeczu k. Gostynia od 1396 występują Janowie Podrzeccy.

3 W 1412 występuje Bełczek s. Kotarby, bez wymienienia jakiejś osady (WR 3 nr 470). W → Bełczylasie, zob. 1420 Tomisław, 1452 Tomisław Bełczek oraz 1420-32 Bełczek Rokossowski.